Λίστα αντικειμένων
Αυξάνονται συνεχώς οι κινητοποιήσεις από συλλόγους, φορείς, πολίτες και ερευνητές, για το μεγάλο πρόβλημα της αμμοληψίας των ποταμών και παραποτάμιων περιοχών της βόρειας Πελοποννήσου από την επέλαση των κατασκευαστικών εταιρειών στα φερτά αδρανή υλικά τα οποία συντηρούν τις ακτές και τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα σε όλο το μήκος της βόρειας ακτής της Πελοποννήσου από Κόρινθο έως και Πάτρα.
Δείγμα αυτής της κινητοποίησης η μεγάλη συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε στο Δερβένι Κορινθίας με τον καθηγητή ερευνητή του ΕΛΚΕΘΕ κ. Χρ. Αναγνώστου, να ενημερώνει τις τοπικές κοινωνίες για τις ανεπανόρθωτες και καταστροφικές περιβαλλοντικές βλάβες που προκαλεί η έλλειψη φερτών αδρανών υλικών των ποταμών στις ήδη διαβρωμένες ακτές του Κορινθιακού Κόλπου.
Αν και η Επιτροπή Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Π.Σ. Δυτικής Ελλάδας είναι απλώς γνωμοδοτικό όργανο, βάσει των τεκμηριωμένων εισηγήσεων όσων προσέφυγαν ακόμα και νομικά επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) για την τροποποίηση της υπ’ αρ. 104892/16-6-2006 ΚΥΑ Ε.Π.Ο. ως προς την περιβαλλοντική αδειοδότηση λατομείων και δανειοθαλάμων για τις ανάγκες κατασκευής του αυτοκινητόδρομου Κόρινθος – Πάτρα, δυστυχώς γνωμοδότησε υπερ των αμμοληψιών με το πρόσχημα να γίνουν τα μεγάλα έργα με τη σχετική πλειοψηφία επτά προς πέντε, υπό την προεδρία του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη κ. Ν. Υφαντή, την Παρασκευή 14 Ιουνίου 2013 στις 11:00 στην Πάτρα στα Γραφεία της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.
Μεγάλη έκπληξη προκάλεσε η παρουσία του εκπροσώπου του Δημάρχου Αιγιάλειας στην Επιτροπή Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων ΠΔΕ. Την ίδια στιγμή που το Διοικητικό Συμβούλιο του Σ.Π.Ο.Α.Κ. «Ο ΑΡΙΩΝ» παρίστατο με τον κ. Απ. Βανταράκη για να εισηγηθεί την απόφασή των 13 Καλλικρατικών δήμων για προσφυγή του Σ.Π.Ο.Α.Κ. και ανάθεση των σχετικών ενεργειών σε δικηγόρο κατά της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) της αναδόχου εταιρείας κατασκευής της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΟΔΟΥ (Κορίνθου –Πατρών), που κατετέθη στην Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδας (Δ/νση Περιβ/ντος) προς έγκριση περιβαλλοντικών όρων για την λήψη υλικών επίστρωσης της Ν.Ε.Ο. εκατομμ. κυβικών μέτρων.
Ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος και Φυσικών πόρων κ. Ν. Υφαντής στην εισήγησή του τόνισε μεταξύ άλλων: Το έργο έχει χαρακτηριστεί Εθνικής σημασίας και φορτισμένο κυκλοφοριακά με υπουργική απόφαση, αποτελεί παραχώρηση και κατασκευάζεται από την κατασκευαστική κοινοπραξία «ΑΠΙΟΝ ΚΛΕΟΣ» με υπογραφή σύβασης από το δημόσιο και την εταιρεία αυτοκινητόδρομος «ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ». Για την κατασκευή του οδικού άξονα που έχει ξεκινήσει από το 2008 απαιτείται κατάλληλη διαχείριση υλικών για τα εξής: παρασκευή σκυροδέματος, ασφαλτομίγματος και στρώσεων οδοποιίας, κατασκευή επιχωμάτων. Οι συνολικές ανάγκες του έργου Κόρινθος – Πάτρα, σε δάνεια χωματουργικά ανέρχονται σε 5.566.000 κυβικά μέτρα και σε θραυστά υλικά για την κατασκευή της οδοστρωσίας και την κατασκευή σκυροδεμάτων ανέρχεται σε 5.037. 000 κυβικά μέτρα. Έως σήμερα έχουν επισήμως εγκριθεί, και είναι διαθέσιμοι (7) επτά χώροι λατομείων και δανειοθαλάμων που μπορούν να δώσουν 4.105.000 κυβικά μέτρα, και 1. 352.000 κυβικά μέτρα θραυστά υλικά.
Με την παρούσα μελέτη προτείνονται 11 επί πλέον χώροι λατομείων και δανειοθαλάμων, με σκοπό να καλυφθούν οι ελλείψεις σε δάνεια και θραυστά.
Τα προτεινόμενα έργα σε λατομεία και δανειοθαλάμους, που απαιτούνται για να τελειώσει το έργο και περιλαμβάνουν την παρούσα μελέτη, έχουν ως εξής:
Περιφερειακή Ενότητας Αχαΐας
1. Δανειοθάλαμοι Ασημακόπουλος Σελινούντα
2. Δανειοθάλαμος Κάτω Μαυρίκι Σελινούντα
3. Λατομείο «Τσαμπά»
4. Δανειοθάλαμος «Χατζή» Μεγανίτη
5. Δανειοθάλαμος ποταμού Χάραδρου
Η εκπρόσωπος του υπουργείου κ. Καϊμάκη, οι μελετητές, εκπρόσωποι της εταιρείας,
Στην συνεδρίαση της παρέστησαν στην συζήτηση για την , για να υποστηρίξουν τις ενστάσεις κατά τη αμμοληψίας με τεκμηριωμένα πορίσματα επιστημονικών φορέων (ΕΛΚΕΘΕ, ΙΓΜΕ):
1. Ο κ. Απόστ. Βανταράκης και η κ. Ήρα Κουρή εκπροσώπησαν ως δημοτικοί σύμβουλοι το Δήμο Πατρέων, και το Δήμαρχο Κορίνθου πρόεδρο του ΣΠΟΑΚ (Συνδέσμος Προστασίας και Ορθολογικής Ανάπτυξης του Κορινθιακού)
2. Ο κ. Λεων. Μαυρουδής εκπρόσωπος του Δημάρχου Αιγιάλειας
3. Ο κ. Δήμος Αγγελόπουλος πρόεδρος της Ομοσπονδίας Οικολογικών Οργανώσεων Κορινθιακού κόλπου η «ΑΛΚΥΩΝ»
4. Ο κ. Κ. Οικονόμου πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Ανατολικής Αιγιάλειας
5. και ο Αρδευτικός Οργανισμός Σελινούντα.
Η εκπρόσωπος του υπουργείου κ. Καϊμάκη τόνισε μεταξύ άλλων:
Τα δυο τελευταία χρόνια υπήρξε μια μεγάλη αναζήτηση εξεύρεσης λατομικών χώρων. Η πρόταση που έρχεται σήμερα δεν είναι προϊόν μη σκέψης, ή πρότασης, ή απόφασης της τελευταίας στιγμής. Είναι η κατάληξη για τη πιο ορθολογική διαχείριση του προβλήματος που μπορούσαμε να σας προτείνουμε αυτή τη στιγμή. Εξετάσαμε όλες τις θέσεις που προτάθηκάν και όλες που απορρίφθηκαν.
Η επιλογή των χώρων έγινε με προϋποθέσεις μια εξ αυτών είναι και εύκολή και σύντομη προσβασιμότητα. Το έργο πρέπει να ξεκινήσει το Σεπτέμβρη για να ολοκληρωθεί με γρήγορους ρυθμούς το 2015.
Πέρα από την πρόταση που σας υποβάλλουμε σήμερα δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για το Υπουργείο να μελετήσει άλλη εναλλακτική λύση. Χρειαζόμαστε λατομικούς χώρους, σε όλα τα μέτωπα της οδού, διότι θ’ ανοίξουν όλα τα μέτωπα ταυτόχρονα.
Είναι αδύνατο να λειτουργήσουμε με ένα λατομείο στην αρχή και ένα στο τέλος του δρόμου. Θέλουμε λατομεία που να μπορούν να παράξουν ποσότητες γρήγορα.
Εάν αυτή η μελέτη και αυτή η πρόταση δεν εγκριθεί, το λέγω εν πλήρη συνειδήσει, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μην υπάρχει έργο. Ως εκ τούτου το Υπουργείο και η υπηρεσία μας θα εξαντλήσει όλα τα νόμιμα περιθώρια που έχει για να εγκριθεί η παρούσα πρόταση. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Έχει τεθεί ως προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση της συνέχισης του έργου.
Η κ. Καϊμάκη απαντώντας σε ερώτηση του Περιφ. Συμβούλου κ. Γ. Αθανασόπουλου εάν οι σημερινές ανάγκες του έργου είναι οι ίδιες με την αρχική πρόβλεψη της ΜΠΕ για τους νομούς Αχαΐας και Κορινθίας που ήταν πολύ μικρές, επεσήμανε: «οι μελέτες ΜΠΕ αρχικά βρίσκονται σε ένα στάδιο προσέγγισης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτή ήταν προωθημένη αναγνωριστική μελέτη. Το διάστημα αυτό που τα έργα σταμάτησαν, δεν σημαίνει ότι οι μελέτες σταμάτησαν να εξελίσσονται. Πάντα υπάρχει μια απόσταση στην προωθημένη αναγνωριστική και στην οριστική μελέτη. Εξαρτάται από την επιτυχία της εκτίμησης στην προηγούμενη φάση της μελέτης.
Το σύνολο των αναγκών του έργου για αδρανή υλικά ανέρχεται σε 10,5εκατομ. κ.μ.
Από τα 10,5 έχουν αδειοδοτηθεί τα 5εκατομ κ.μ. σήμερα έρχεται σε σας και στα άλλα περιφερειακά συμβούλια μια μελέτη που έχει το σύνολο.
Σε ερώτηση του Περιφερειακού Συμβούλου Ηλείας πόσα κυβικά υλικών έχουν αποληφθεί ο υπεύθυνος της εταιρείας απάντησε: «Μόνο 220.000 κ.μ. από τον Κράθη ποταμό.
Η επίβλέψη της καταμέτρησης των αδρανών υλικών των λατομείων γίνεται από την Επιθεώρηση Μεταλλείων Νοτίου Ελλάδος για τα λατομεία και η Κτηματική Υπηρεσία για τα ποτάμια.
Στάθης Σταθακόπουλος: Επειδή είμαι από την περιοχή του Μεγανίτη, θα περάσετε δίπλα μου και από πάνω μου. Επειδή το 1998 πήγαμε κατηγορούμενοι 27 Σύμβουλοι και δυο νομάρχες, για τις αμμοληψίες που ήταν για το λιμάνι του Αιγίου. Κακή χρήση της αμμοληψίας από την εταιρεία στο ποτάμι. Προσπαθήσαμε να την ελέγξουμε, αλλά δεν μπορέσαμε. Η κτηματική Υπηρεσία «σφύραγε αδιάφορα» και να γραφεί στα πρακτικά, δεν της έχω καμία εμπιστοσύνη! Ξέρουμε πολύ καλά πως δουλεύει! Γραφειοκρατικά γεν μπορεί να κάνει μια διοικητική αποβολή Από εκεί ξεκινά το πρόβλημα. Εμείς εδώ δεν έχουμε τη δυνατότητα να ελέγξουμε τίποτα ( την εταιρεία κι την μελέτη). Από πού θα περάσει ο δρόμος στο Μεγανίτη για τη θέση «Τσαμπά»; Ο δρόμος εκεί είναι τσιμεντένιος και στενός.
Λεων. Μαυρουδής: Το μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή για την Αιγιάλεια είναι η διάβρωση των ακτών. Ο Δήμος έχει κάνει ένσταση γ΄ αυτό το θέμα. Θέλουμε να δούμε πως θα λυθεί το πρόβλημα της εναπόθεσης υλικών στις ακτές. Τα υλικά που θέλετε να πάρετε από τα ποτάμια και ειδικά από το Σελινούντα είναι πολύ σημαντικά για την διάβρωση που επέλθει στις ακτές, αφού στην Τ.Κ. Βαλιμητίκων η διάβρωση έχει φτάσει στο ένα (1) μέτρο το χρόνο! Πρέπει να βρούμε κάποιο τρόπο να γίνει το έργο με την αμμοληψία από τον Σελινούντα αλλά να διατεθούν και κάποια χρήματα για το πρόβλημα που θα δημιουργηθεί. Εμείς σα δήμος θα επιμείνουμε στο θέμα που αφορά τη διάβρωση των ακτών.
Καϊμάκη:
Τα δικά μας στοιχεία δεν επιβεβαιώνουν αυτές τις παραδοχές (περί διάβρωσης των ακτών η οποία συνεχίζεται). Εάν είστε αποφασισμένοι ότι εσείς γνωρίζετε και κανένας άλλος, θα γλιτώσουμε και τον κόπο της παρουσίασης! Εάν θέλετε να ακούσετε και τη δική μας επιχειρηματολογία, μετά να διατυπώσετε ελεύθερα την άποψή σας.
Απόστ. Βανταράκης
Έχετε υπ’ όψη σας τη γνώμη της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων 3 Απριλίου 2012 για τη ΜΠΕ όπου κατά τη συ συνεδρίασή της
Ελέχθη μεταξύ άλλων : «…. για την προστασία του Κορινθιακού κόλπου- ένα από τα πράγματα στα οποία αναφέρεται- είναι ο έλεγχος των φερτών υλικών που παροχετεύονται στον Κορινθιακό κόλπο στις εκροές των ποταμών». Επισημαίνεται ότι κατ, απόλυτο προτεραιότητα θα ληφθούν ειδικά μέτρα για τη διάβρωση των ακτών του Κορινθιακού, στη λήψη ειδικών μέτρων στην αντιμετώπιση της διάβρωσης των ακτών ακόμα και με αναστολή έκδοσης αδειών στο παράκτιο μέτωπο.
Η βουλή των ελλήνων αποφαίνεται ότι αυτή τη στιγμή έχουμε ξεπεράσει κατά όρια στον Κορινθιακό.
Δ. Αγγελόπουλος
Έχουμε υποβάλει ένσταση με τη γνωμάτευση του ΕΛΚΕΘΕ από τον καθηγητή κ. Χρ. Αναγνώστου για τις συνέπειες των αμμοληψιών που συντελούν στη διάβρωση των ακτών.
Αρδευτικός Οργανιοσμός Σελινούντα
Ο δανειοθάλαμος στο Μαυρίκι απέχει 1400 μέτρα. Υπάρχουν σοβαροί ενδοιασμοί σχετικά με τις απόληψη των φερτών υλικών. Τα είκοσι (20) χρόνια που μας λένε ότι θα επανέλθουν τα φερτά υλικά, είναι τελείως πλασματικά. Οι δείκτες της στερεοπαροχής και της στερεοαποδομής για το Σελινούντα και κατ’ επέκταση για τον Οργανισμό μας της ΜΠΕ, έχουν σημεία αναφοράς για έργα της ΔΕΗ στα ποτάμια της Β. Ελλάδας που είναι τελείως διαφορετικά. Οι δείκτες αυτοί αλλάζουν όσον μικραίνουν οι δείκτες απορροής και το ρεύμα του ποταμού.
Στην Μ.Π.Ε. δεν έχουν ληφθεί υπ’ όψη σοβαρά πράγματα:
Α. συσχέτιση με άλλα έργα
Β. μηδενική κλίση
Γ. μετακίνηση υλικών
Δ. δεν υπολόγίσαν τον Οργανισμό μας κατά τη θερινή περίοδο που αρδεύουμε, αφού θα έχουμε έναν άμεσο υποβιβασμό του υδροφόρου ορίζοντα, μεταφορά αμμοχάλικου στις ακτές και κατ’ επέκταση κίνδυνο υφαλμύρωσης.
Κ. Οικονόμου
Ερώτηση για την αδειοδότηση στο Κράθη το 2010
Σταθακόπουλος: Σήμερα δεν μιλάμε για τον Κράθη
Καϊμάκη:
Δεν θα έχουμε επιπτώσεις στη διάβρωση των ακτών.
Μελετητές (Παπαγρηγορίου Σπύρος):
Η απόληψη από τα ποτάμια φτάνει το 10% του συνόλου. Το 90% καλύπτεται από άλλες πηγές. Η απόληψη από τα ποτάμια δεν είναι ένα αντιπεριβαλλοντικό σύνολο.
Το ποτάμι έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον περιβαλλοντικό χαρακτηριστικό. Έχει στοιχεία ανανεωσημότητας. Η απόληψη υλικών δεν αποφέρει επιπτώσεις στο ποτάμιο περιβάλλον. Αυτά τα υλικά που παίρνουμε είναι ενέργεια που από τη φύση στην ετήσια απορροή και από τις μεγάλες πλημμύρες.
Αν μια – μια απόληψη πήγαινε για αδειοδότηση.
Ωμός εκβιασμός για την Ολυμπία Οδό
«Αφού θέλετε το δρόμο, θα γίνει όπως λέμε εμείς!». Ορθά κοφτά, το Υπουργείο Ανάπτυξης πέρασε την άποψή του. Ποτάμια, νερά, ακτές θυσιάζονται. Ποιος τολμά να αντιταχθεί σε έναν αυτοκινητόδρομο;
Το σκεπτικό της εκπροσώπου του Υπουργείου Ανάπτυξης κ. Καϊμάκη ήταν απλό: «αν θέλετε το έργο, θα γίνει όπως λέμε εμείς – η Κυβέρνηση έτσι θα το υλοποιήσει». Μοιραία, η επιτροπή περιβάλλοντος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας με ψήφους 7 - 5 ενέκρινε, την Παρασκευή, τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την τροποποίηση περιβαλλοντικών όρων της Ολυμπίας Οδού μέχρι την Πάτρα και, συγκεκριμένα την απόληψη υλικών όχι μόνο από λατομικές ζώνες (στο οποίο δεν διαφωνήσαμε) αλλά και μέσα από την κοίτη ποταμών –που είναι καταστροφή.
Ως γνωστόν, η απομάκρυνση υλικών από την κοίτη των ποταμών αποτελεί κύρια αιτία της διάβρωσης των ακτών και, επιπλέον, προκαλεί σοβαρά προβλήματα στη διαχείριση των υδάτων. Αυτό υποστηρίξαμε εμείς αλλά και σημαντικοί φορείς που παραβρέθηκαν στη συνεδρίαση όπως ο Σύνδεσμος Προστασίας Κορινθιακού (εκπροσωπεί όλους τους Δήμους), η Ομοσπονδία Οικολογικών Οργανώσεων, Κορινθιακού και ο Αρδευτικός Οργανισμός Σελινούντα και τα πορίσματα επιστημονικών φορέων όπως του ΕΛΚΕΘΕ και το ΙΓΜΕ.
Ωστόσο, οι περισσότεροι Περιφερειακοί Σύμβουλοι προτίμησαν να μη χρεωθούν αρνητική στάση σε ένα αναπτυξιακό έργο. Παρά τους δημόσιους λεονταρισμούς, όταν ήρθε η ώρα της ψηφοφορίας, έκαναν στροφή 180ο και παραχώρησαν γη, ύδωρ και αμμοχάλικο στους εργολάβους. Οι υποσημειώσεις «ναι, αλλά με προσοχή, να μη θιχτεί το περιβάλλον» και άλλα παρόμοια ήσαν άσφαιρα πυρά για εξιλέωση.
Αν θέλουμε να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, ΥΠΑΝ, εργολάβοι και μελετητές γνωρίζουν ότι η πλειοψηφία είναι ακόμη υπνωτισμένη από τη «λαγνεία των οδικών έργων» και ελάχιστοι θα τολμήσουν να αντιταχθούν στον αυτοκινητόδρομο (κι ας πρόκειται για ένα αμιγώς ιδιωτικό κερδοσκοπικό έργο που δεν θα κάνει τη ζωή μας ευκολότερη). Αυτό γνώριζε ο κ. Σουφλιάς το 2007 όταν σταμάτησε τα έργα του σιδηροδρόμου για να πάρει προτεραιότητα η Ολυμπία Οδός. Αυτό γνωρίζει σήμερα η κυβέρνηση και αφήνει την Ολυμπία Οδό να επέμβει στα ποτάμια, ενάντια στη βιωσιμότητα ολόκληρης της παραλιακής ζώνης.
Όταν, λοιπόν, δηλώνουμε ότι «θα κάνουμε τα πάντα για να φτάσει η Ολυμπία Οδός μέχρι την Τσακώνα», ουσιαστικά προσκαλούμε τέτοιους εκβιασμούς.
Πάντως το θέμα δεν τελείωσε. Η Μ.Π.Ε. έχει σοβαρά αδύνατα σημεία και οι φορείς θα συνεχίσουν την προσπάθεια. «ΟΧΙ στα ποτάμια, ΝΑΙ στις λατομικές ζώνες» είναι το σύνθημά τους.
Κώστας Παπακωνσταντίνου