Η τρύπα του όζοντος στην ατμόσφαιρα του πλανήτη μας ακολουθεί αντίστροφη πορεία με το στρώμα όζοντος της Γης να δείχνει δείγματα πλήρους αποκατάστασης τις επόμενες δεκαετίες, καθώς η χρήση των χημικών ουσιών που προκαλούν το φαινόμενο καταργούνται σταδιακά σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με νέα επιστημονική έκθεση που χρηματοδοτήθηκε από τον ΟΗΕ.
Σημειώνεται ότι το «πέπλο» του όζοντος στη γήινη ατμόσφαιρα προστατεύει τον πλανήτη από τις βλαβερές υπεριώδεις ακτίνες του Ηλίου. Αλλά από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την εμφάνιση τρύπας σε αυτή την ατμοσφαιρική ασπίδα, που προκαλείται από ουσίες όπως οι χλωροφθοράνθρακες, που ονομάζονται CFC και εντοπίζονται συχνά σε ψυγεία, αερολύματα και διαλύτες.
Όπως αναφέρει η έκθεση, η συνεργασία της διεθνούς κοινότητας οδήγησε στην αντιστροφή της ζημιάς τα τελευταία χρόνια. Η χρήση CFC μειώθηκε κατά 99% από τότε που τέθηκε σε ισχύ το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ το 1989, το οποίο ξεκίνησε τη σταδιακή κατάργηση των χημικών ουσιών που βλάπτουν το όζον, σύμφωνα με την έκθεση συμπερασμάτων που δημοσιεύεται κάθε τετραετία.
Εάν οι πολιτικές που εφαρμόζονται παγκοσμίως παραμείνουν σε ισχύ, το στρώμα του όζοντος αναμένεται να ανακάμψει στα προ 1980 επίπεδα έως το 2040 στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, σύμφωνα με την έκθεση. Για τις πολικές περιοχές, το χρονικό πλαίσιο για την πλήρη ανάκαμψη είναι μεγαλύτερο: Περίπου το 2045 στην Αρκτική και το 2066 στην Ανταρκτική.
«Η δράση για το όζον αποτελεί τμήμα της δράση για το κλίμα. Η επιτυχία μας στη σταδιακή κατάργηση των χημικών που ροκανίζουν το όζον μας δείχνει τι μπορούμε και πρέπει να κάνουμε άμεσα για να απομακρυνθούμε από τα ορυκτά καύσιμα, να μειώσουμε τα αέρια του θερμοκηπίου και έτσι να περιορίσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, Πέττερ Ταάλας.
Τα αέρια που καταστρέφουν το όζον είναι επίσης ισχυρά αέρια θερμοκηπίου και χωρίς την εξάλειψή των εκπομπών ο πλανήτης κινδυνεύει να σημειώσει αύξηση θερμοκρασίας μέχρι και 1 βαθμό Κελσίου, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2021 στο περιοδικό Nature. Σημειώνεται ότι πλανητική θερμοκρασία έχει ήδη αυξηθεί κατά 1,2 βαθμούς Κελσίου από την προβιομηχανική περίοδο και οι επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι θα πρέπει να περιοριστεί στους 1,5 βαθμούς για να αποφευχθούν οι χειρότερες συνέπειες της κλιματικής κρίσης, χωρίς επιστροφή.
Κι αυτό γιατί η υπερθέρμανση άνω του 1,5 βαθμού θα αυξήσει δραματικά τον κίνδυνο ακραίων ξηρασιών διαρκείας, καταστροφικών πυρκαγιών και πλημμύρων, καθώς και τεράστιων ελλείψεων τροφίμων, έχουν προειδοποιήσει οι ειδικοί.
Για πρώτη φορά στην παρούσα έκθεση, οι επιστήμονες εξέτασαν επίσης την προοπτική της τεχνολογίας της ηλιακής γεωμηχανικής. Δηλαδή την προσπάθεια μείωσης της υπερθέρμανσης του πλανήτη με τεχνικές όπως ο ψεκασμός αερολυμάτων στη στρατόσφαιρα για την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός από την ατμόσφαιρα της γης στο διάστημα.
Διαπίστωσαν ότι η έγχυση αερολύματος στη στρατόσφαιρα θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αλλά προειδοποίησαν ότι μπορεί να υπάρχουν ακούσιες συνέπειες. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας «θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τις θερμοκρασίες της στρατόσφαιρας, την κυκλοφορία και την παραγωγή όζοντος, τους ρυθμούς της εκδήλωσης της κλιματικής κρίσης και τις μεταφορές», διαπίστωσε η έκθεση.