Το 2005 είχα κάνει μια δίωρη τηλεοπτική συνέντευξη με τον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο, που μόλις έφυγε από τη ζωή. Σχημάτισα την εντύπωση ότι αυτός οι άνθρωπος θα έπρεπε να έβλεπε συχνά εφιάλτες, με πρωταγωνίστρια την ιστορία: εξαιτίας δικών του λαθών, είχε χάσει τον θρόνο και ήταν μισητός στη μεγάλη πλειοψηφία των άλλοτε υπηκόων του. Στη συνέντευξη παραδέχθηκε κάποια από τα λάθη, σε κάποια στιγμή δάκρυσε. 

Προσπαθούσε, ανθρώπινο είναι, να ωραιοποιήσει τον ρόλο του στις καταστροφικές για τη χώρα πολιτικές αποφάσεις που πήρε και να τις δικαιολογήσει. Για αυτό επέλεξα να παρουσιάσω κάπως πιο «ουδέτερα» αποσπάσματα με ανέκδοτα περιστατικά και κορυφαίους πολιτικούς της εποχής, που τα περισσότερα δεν σχετίζονται με τις κρίσιμες αποφάσεις του. Στο δεύτερο μέρος της παρουσίασης της συνέντευξης, τις επόμενες μέρες, θα δημοσιευθεί στο σύνολο της, ως ιστορικό ντοκουμέντο. 

Η παραίτηση του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1963 μετά τη διαφωνία του με τον βασιλιά Παύλο. Στη συζήτηση είναι παρών ο διάδοχος Κωνσταντίνος. 

Το 1963, έχουμε τη δολοφονία του Λαμπράκη. Νομίζω ότι η παραίτηση του Καραμανλή δεν είχε άμεση σχέση με τη δολοφονία του Λαμπράκη. Είχε σχέση με μια επίθεση που είχε γίνει στο Λονδίνο, στο δρόμο ενάντια στη μητέρα μου. Και δημιουργήθηκε κάποια ένταση αλλά η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ζήτησε συγνώμη και ο πρωθυπουργός και ο υπουργός στη Βουλή των Κοινοτήτων, ζήτησαν συγνώμη από την Ελλάδα. Οπότε ο πατέρας μου θεώρησε ότι το επεισόδιο τελείωσε και ότι έπρεπε να γίνει το ταξίδι. 

Αλλά ο πρωθυπουργός επέμενε ότι θα ήταν καλύτερο να το αναβάλουμε. Θυμάμαι στη συζήτηση που έγινε, του λέει ο Καραμανλής, «μα τι θα γίνει αν αρχίσουν και πετάνε ντομάτες;». Και του λέει ο πατέρας μου, «θα σκύψω». 

Αλλά του είπε επίσης του πρωθυπουργού ότι «κοίταξε να δεις, δεν νομίζω ότι μπορούμε, εγώ ως αρχηγός του κράτους και εσύ ως πρωθυπουργός, να εξαρτάμε την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας από ορισμένες διαδηλώσεις, που γίνονται σε ξένα κράτη». 

..Υπήρχε ένταση η οποία προερχόταν από αυτό το ταξίδι. Υπήρχε και ένταση στη χώρα με την απαράδεκτη δολοφονία του Λαμπράκη. Αλλά, σε προσωπική βάση ήταν πολύ καλές οι σχέσεις τους. Του φάνηκε περίεργο του πατέρα μου ότι επέμενε ο πρωθυπουργός να παραιτηθεί για ένα τέτοιο θέμα, αλλά εν πάση περιπτώσει, αυτά έγιναν.

Διαβάστε-δείτε: 21η Απριλίου του 1967: Η Ελλάδα στο Γύψο [TVXS ΑΦΙΕΡΩΜΑ]

Για τον μελλοντικό δικτάτορα Παπαδόπουλο και το σαμποτάζ στον Εβρο

Πρώτη φορά που άκουσα το όνομα Παπαδόπουλος ήταν, σε αυτή την ιστορία με το σαμποτάζ που υποτίθεται ότι έκαναν οι κομμουνιστές (ρίχνοντας ζάχαρη) στη βενζίνη, σ' ένα σύνταγμα στη βόρειο Ελλάδα.  Και υπήρχε μεγάλη ένταση ότι οι κομμουνιστές πάνε και κάνουν σαμποτάζ. Λοιπόν, ήρθε στο γραφείο μου τότε ο υπουργός Εθνικής Αμύνης, ο κ. Γαρουφαλιάς και τον ρώτησα τι είναι αυτή η υπόθεση.

Μου λέει, "τίποτα". Του λέω, "πως τίποτα, εδώ χαλάει ο κόσμος. Όλες οι εφημερίδες με αυτό ασχολούνται". "Μα δεν υπάρχουν κομμουνιστές να κάνουν σαμποτάζ", μου λέει. "Αυτό το σαμποτάζ το έκανε ο διοικητής". Λέω "Τι! Ο διοικητής είναι κομμουνιστής και αυτός;". "Όχι" μου λέει, "είναι ακριβώς το αντίθετο. Είναι ένας εξτρεμιστής αξιωματικός". Λέω, "πως λέγεται;". "Γεώργιος Παπαδόπουλος ».

..Και μου λέει, "αυτός έβαλε ζάχαρη για να δημιουργήσει θέματα". Του λέω, "Αυτά είναι απερίγραπτα. Προφανώς θα κάνετε ανάκριση και θα επιβληθούν κυρώσεις". "Αστειεύεστε" μου λέει, «δεν γίνονται αυτά". Του λέω "γιατί;". Μου λέει, "διότι ο πατέρας του είναι φίλος του πρωθυπουργού (Γ. Παπανδρέου) και δεν με αφήνει να κάνω αυτή την ενέργεια". Λέω, "μνήσθητί μου Κύριε ».

Διαβάστε δείτε: Η άγνωστη αντίσταση κατά της δικτατορίας: «Η Ελλάδα στο γύψο»

Για τις εισηγήσεις να κηρύξει στρατιωτικό νόμο

Η συντηρητική παράταξη δηλαδή η ΕΡΕ, μου ζήτησε τρεις φορές να κάνω όχι πραξικόπημα, αλλά να εφαρμόσω το άρθρο  του συντάγματος που αναιρεί ορισμένες διατάξεις περί ελευθερίας κλπ. Βασικά, δηλαδή, να επιβάλω στρατιωτικό νόμο. Τρεις φορές. 

Την πρώτη φορά, ήρθε ο κ. Κανελλόπουλος στο γραφείο μου ως αρχηγός της αντιπολιτεύσεως και τόσο πολύ σοκαρίστηκα που πήρα αμέσως τον πρωθυπουργό, τον κ. Στεφανόπουλο και του το είπα. "Παναγία μου", μου λέει, "δεν το πιστεύω". Και μου το έγραψε κιόλας.

Η δεύτερη φορά είναι όταν έστειλα στο Παρίσι τον Μπίτσιο, τον γραμματέα μου και μετέπειτα υπουργό Εξωτερικών του Καραμανλή να ζητήσει από τον τελευταίο να γυρίσει στην Ελλάδα διότι αισθανόμουν πλέον ότι δεν υπήρχε κανένα όφελος να μένει στο Παρίσι, έπρεπε να γυρίσει στη Ελλάδα να μπει στη πολιτική και να βγούμε από αυτά τα αδιέξοδα που υπήρχαν. 

Ο Μπίτσιος επέστρεψε ένα βράδυ, θυμάμαι πάρα πολύ καλά, ήταν μάλιστα και η γυναίκα μου παρούσα, και μου είπε, "ο Καραμανλής στέλνει τους χαιρετισμούς του, αλλά μου είπε ότι δεν μπορεί να γυρίσει. Δεν μπορεί να ξαναμπεί στην πολιτική και συνιστά να εφαρμόσετε στρατιωτικό νόμο, να κατεβεί ο στρατός, να αρθούν οι διατάξεις του συντάγματος κλπ". Εγώ έμεινα εμβρόντητος.

.Τρίτη φορά ήταν όταν πλέον ο κ. Κανελλόπουλος είχε γίνει πρωθυπουργός και μου ζήτησε ακρόαση να έρθει μαζί με τον υπουργό Εθνικής Αμύνης τον κ. Παπαληγούρα και τον υπουργό Ασφαλείας τον κ. Ράλλη. Τους δέχτηκα στο γραφείο του Μπίτσιου, απέναντι από τα ανάκτορα, ήταν απογευματάκι. Και μου ζήτησαν και οι δύο υπουργοί το ίδιο πράγμα. ..

Τώρα, η δυσκολία μου σε αυτό έγγειτο ότι ήταν πλέον η ίδια η κυβέρνηση που μου το ζητούσε. Και γυρίζω στον Πρωθυπουργό και του λέω, "κύριε Πρωθυπουργέ ακούσατε ποιες εισηγήσεις μου κάνουν οι δύο υπουργοί. Ποια είναι η θέση σας;"  Μου λέει, "Μεγαλειότατε, εγώ αντιτίθεμαι σε αυτές τις λύσεις" (παρόλο που μου το είχε προτείνει ο ίδιος μερικούς μήνες πριν) αλλά αυτή τη στιγμή συμφωνώ με τους δύο υπουργούς. Πρέπει να γίνει αυτό και πρέπει να γίνει γρήγορα". Λέω, "ευχαριστώ πάρα πολύ για την εισήγησή σας, δεν δέχομαι αυτή τη λύση.

Διαβάστε επίσης: Γαλαζοαίματοι μπελάδες για τον Κ. Μητσοτάκη

Ο τότε Αμερικανός πρεσβευτή Φίλιπ Τάλμποτ, μου είχε διηγηθεί σε μια συνέντευξη ότι είχαν συμφωνήσει με τον Κωνσταντίνο να προχωρήσει σε άρση των άρθρων του Συντάγματος, αν η Ενωση Κέντρου κέρδιζε τις εκλογές τον Μάιο του 1967. Η πληροφορία ήταν σωστή: ο Τάλμποτ μου την είχε πει σε ανύποπτο χρόνο και την είχα διασταυρώσει. Στη συνέντευξη, ο Κωνσταντίνος το αρνήθηκε.

Αυτά είναι άνω ποταμών. Πρώτα-πρώτα μην ξεχνάμε ότι η χώρα μας είναι μια ανεξάρτητη δημοκρατική χώρα. Με τα πάνω της και τα κάτω της, αλλά αυτό είναι η Ελλάς. Είναι δυνατόν να καθόμαστε να κουβεντιάζουμε αυτά τα πράγματα με τους Αμερικάνους;

Προκαλώντας την πτώση της κυβέρνησης Παπανδρέου το 1965, ο Κωνσταντίνος είχε οδηγήσει τη χώρα σε πολιτική ανωμαλία, που οδήγησε στο πραξικόπημα την 21η Απριλίου του 1967. 

Εκείνο το βράδυ εμείς βλέπαμε σινεμά (στα ανάκτορα Τατοϊου-ΣΣ) και θυμάμαι ότι δεν άρεσε το φιλμ στη μάνα μου και τη μικρή μου αδελφή και έφυγαν. Και μου λέει η μεγάλη μου αδελφή, "φεύγω κι εγώ". "Κάτσε, λέω, να τα πούμε λίγο και φεύγεις αύριο το πρωί έτσι και αλλιώς". Κι έβαλα ένα άλλο έργο. Και μου λέει, "θα μείνω μόνο με την προϋπόθεση ότι θα με πας στο σπίτι της μητέρας". Λέω "εντάξει, παιδί μου, θα σε πάω, δεν υπάρχει θέμα". 

Βεβαίως όταν τελείωσε το φιλμ είχε φτάσει περίπου 1 και τέταρτο τα ξημερώματα. Το κίνημα είχε ξεκινήσει, εν τω μεταξύ. Και της λέω, "κοίταξε να δεις. Εγώ αύριο το πρωί πρέπει να πάω στη δουλειά. Άσε με τώρα, μην με κουβαλάς με το αμάξι κάτω στο Ψυχικό". Μου τα έψαλε, βέβαια, αλλά είχα τύχη διότι αν την πήγαινα, θα με είχαν πιάσει στο δρόμο. 

Εγώ πήγα τότε στο δωμάτιό μου και διάβασα. Έκλεισα το φως στις 2 με 2 και πέντε, κάπου εκεί. Και με ξύπνησε ο γραμματέας μου, ο Αρναούτης και μου λέει ψιθυριστά, "πολυβολούν το σπίτι μου". Του λέω, "γιατί ψιθυρίζεις;" Κι έβαλε το τηλέφωνο και άκουγα τις σφαίρες να περνούν μέσα στο σπίτι του. Του λέω, "πήγαινε να δεις τι είναι αυτοί ».

Μου λέει, "φοράνε στολή". Τότε, είχε πει και ο Κανελλόπουλος ότι οι κομμουνιστές είναι έτοιμοι για κίνημα και είναι οπλισμένοι και ότι θα φορέσουν στρατιωτικές στολές. Λέω, "θα κοιτάξω να σου στείλουν ενισχύσεις, τι άλλο μπορώ να κάνω;". Βεβαίως, τότε άρχισαν τα τηλέφωνα και κάθε φορά που τηλεφωνούσες στο έκοβαν. Πρόλαβα και μίλησα στον πρωθυπουργό, μου λέει με τραβάνε από το κρεβάτι.

Πήγαμε κάτω στο Πεντάγωνο αλλά σταμάτησα να δω αν οι αδελφές μου και η μητέρα μου ήταν εντάξει. Η μητέρα μου είχε μια μεγάλη στιχομυθία με τον διοικητή τον αρμάτων μάχης που την περικύκλωσαν. Αυτός ο φουκαράς νόμιζε ότι ο Παττακός έδωσε την εντολή εν ονόματι του Βασιλέως κλπ. Και το εξηγούσε στη μητέρα μου. 

Λέει, "μεγαλειοτάτη ο Βασιλεύς έδωσε εντολή". "Ρε παιδί μου, του λέει, τώρα του μιλάω στο τηλέφωνο. Ο Βασιλεύς είναι εναντίον". "Όχι, δεν ξέρετε". "Μα, πως δεν ξέρω, αφού τώρα του μιλάω στο τηλέφωνο". 

Διαβάστε-δείτε: Η Αγνωστη Αντίσταση κατά της Δικτατορίας: «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών»

Ο κρατούμενος πρωθυπουργός και ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων (που ετοίμαζε το δικό του πραξικόπημα) και βάζει τα κλάματα.

.. Στο Πεντάγωνο ήταν μια αφόρητη κατάσταση. Όπου εμφανιζόμουν, κάθονταν εις στάση προσοχής. Παράλληλα, όμως, έπιαναν τους στρατηγούς, τους δέρνανε, τους πετάγανε μέσα στα δωμάτια κλπ. Εμένα μου λέγανε δήθεν ότι "κινούνται οι κομμουνιστές και ότι πρέπει να κάνετε και να δείξετε κλπ ».

..Λέω, "θέλω να δω τον πρωθυπουργό της Ελλάδος". Με πολύ σκληρό και αναιδέστατο τρόπο αλλά πάντοτε σε στάση προσοχής, μου απάντησαν, "δεν έχετε πρωθυπουργό". "Μα δεν σας ρώτησα αν έχω ή δεν έχω, σας είπα ότι θέλω να δω τον πρωθυπουργό". Τέλος πάντων, με τη φασαρία αυτή μου έφεραν τον κ. Κανελλόπουλο τον οποίο είχαν κλείσει κάτω σε ένα δωμάτιο. 

Και μπαίνει μέσα και μου λέει έξω φρενών, "τρεις λοχαγοί και τρεις συνταγματάρχες (κάπως έτσι το είπε) κατέλαβαν την εξουσία, τι θα κάνετε;" Του λέω, "κύριε πρωθυπουργέ γι' αυτό σας ζήτησα να έρθετε να μου δώσετε μια συμβουλή για το τι να κάνω". Μου λέει, "να τους συλλάβετε όλους". Του λέω, "με συγχωρείτε, ελάτε μαζί μου". Και πάμε στο παράθυρο και του λέω, "εκεί έξω τι βλέπετε κ. πρωθυπουργέ;" Μου λέει, "βλέπω στρατιώτες και άρματα μάχης". Λέω, "δεν ελέγχω κανέναν από αυτούς, με τι θα τους συλλάβω;" 

Μου λέει, "τότε τι σκέφτεστε να κάνετε;" Λέω, "σκέφτομαι μήπως θα έπρεπε να ορκίσω μια κυβέρνηση με όσους λιγότερους στρατιωτικούς μπορώ για να κερδίσω χρόνο και να τους ανατρέψω κατόπιν. Διότι δεν βλέπω τι άλλο μπορώ να κάνω αυτή τη στιγμή. Δεν έχω τη δύναμη να τους αντισταθώ". Και μου λέει, "φαντάζομαι αυτή είναι η μόνη λύση που έχετε". Και μάλιστα με ρωτάει με ένα χαμόγελο, "θα πρέπει να ξαναπάω σε αυτό το δωμάτιο κάτω που με έχουν κλείσει;" Λέω, "τι να σας πω, ξέρω εγώ; ».

Εκείνη την ημέρα ο Σπαντιδάκης (αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού-ΣΣ) έκλαιγε. Γιατί έκλαιγε; Ίσως διότι έγινε το κίνημα χωρίς να το ξέρει, παρότι ήταν αρχηγός του στρατού, ίσως διότι αισθάνθηκε ότι του ξέφυγαν τα πράγματα;  Δεν ξέρω.  

Τα ίδια, όμως, έκανε και ο Ιερώνυμος, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος όταν ήρθε και με βρήκε στη Ρώμη. Αυτός ήταν και ιερεύς στα ανάκτορα, εξομολογητής μου αλλά πήγε και όρκισε τη χούντα και τον Ζωιτάκη Αντιβασιλέα..

Μεγαλύτερη προδοσία από αυτό υπάρχει; Και όταν ήρθε μετά στη Ρώμη άρχισε να κλαίει. Τον ρώτησα και εγώ, "γιατί κλαις;". Δεν τον περίμενα ποτέ από τον Αρχιεπίσκοπο να κάνει αυτή την ενέργεια.

..Είναι η τελευταία φορά που τα συζητώ διότι δεν έχουν αξία πλέον.  Είναι μια τραγική υπόθεση, με ενοχλεί αφάνταστα όλη αυτή η ιστορία. Και νομίζω ότι μετά από σαράντα χρόνια δεν υπάρχει και λόγος να συνεχίζουμε να κουβεντιάζουμε όλα αυτά τα πράγματα.

Πολύ σύντομα αποσπάσματα από τη συνέντευξη, είχαν προβληθεί στη σειρά των ντοκιμαντέρ για τη δικτατορία (Στο Ρεπορτάζ χωρίς Σύνορα- ΕΡΤ). Ολη η συνέντευξη καθώς και άλλα  αποσπάσματα στο επόμενο μέρος. 

πηγη: https://tvxs.gr