Loading...

Κατηγορίες

Κυριακή 27 Οκτ 2024
Οκτώβριος 1940: Ο βομβαρδισμός της Πάτρας
Κλίκ για μεγέθυνση













 
27 Οκτωβρίου 2024
1940
Πηγή: https://www.offlinepost.gr

Το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου του 1940 η Πάτρα έμελλε να είναι το πρώτο θύμα του ελληνοϊταλικού πολέμου. Η είσοδος της Ελλάδας στον πόλεμο ήταν αιφνιδιαστική. Στις τρεις τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940 η ιταλική κυβέρνηση έστειλε στην Αθήνα τελεσίγραφο δια μέσου του Ιταλού πρέσβη Εμανουέλε Γκράτσι, ο οποίος το παρέδωσε αυτοπροσώπως στον Ιωάννη Μεταξά. Ο Μεταξάς αρνείται και η Ελλάδα μπαίνει επίσημα στον πόλεμο. Τον πρωινό της ίδιας μέρας γίνεται ο πρώτος βομβαρδισμός ελληνικής πόλης από τους Ιταλούς.

Το χρονικό του βομβαρδισμού

Όλα ξεκίνησαν στις 9.30 το πρωί όταν η ιταλική αεροπορία άρχισε να ρίχνει βόμβες από ύψους 200 μόλις μέτρων εναντίον των συγκεντρωμένων στους δρόμους και στις πλατείες έκπληκτων πολιτών που στην αρχή πίστεψαν πως πρόκειται για ελληνικά αεροπλάνα. Οι περιοχές που επλήγησαν ήταν η Τριών Ναυάρχων, ενώ βόμβες έπεσαν επίσης και στις οδούς Γούναρη, Αγίου Ανδρέα, Ρήγα Φεραίου κ.λπ., καθώς και στη συνοικία του Αγίου Διονυσίου στην οποία διέμεναν και οι Ιταλοί της Πάτρας. Η εφημερίδα “Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” στις 29 Οκτωβρίου 1940 χαρακτηρίζει την επίθεση αυτή ως “άνανδρο βομβαρδισμό κατά αμάχου πληθυσμού”.

Στους βομβαρδισμούς αυτούς χτυπήθηκαν τόσο τα λιμάνια της Πάτρας όσο και της Ναυπάκτου, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν οι Ιταλοί να βυθίσουν κάποιο πλοίο. Η αεροπορική επίθεση είχε ως κύριο στόχο τη γραμμή συγκοινωνιών Πατρών-Κρυονερίου, με την οποία γινόταν η μεταφορά στρατευμάτων και υλικού στην Αιτωλοακαρνανία.

Ο απολογισμός των νεκρών

Ο βομβαρδισμός ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της ίδιας μέρας αφήνοντας πίσω ανθρώπινες απώλειες και υλικές καταστροφές. Οι νεκροί, σύμφωνα με την εφημερίδα “Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ” ανέρχονταν στους 193, εκ των οποίων οι 125 ήταν άνδρες, 43 ήταν γυναίκες και 25 παιδιά. Σύμφωνα με την εφημερίδα “Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” οι Ιταλοί που έμεναν στην Πάτρα είχαν ειδοποιηθεί νωρίτερα να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και “διενήργησαν κατά την ώραν του βομβαρδισμού σαμποτάζ και επιθέσεις εναντίον του Κέντρου παρουσιάσεως στρατευσίμων διά να επιτείνουν την σύγχυσιν και παραλύσουν την επιστράτευσιν”.

 

Μαρτυρίες

Η πατρινή Μαρία Μανωλάκου περιγράφει το γεγονός στο βιβλίο της “Από το Ημερολόγιο ενός παιδιού της Κατοχής”. Η Μαρία Μανωλάκου ήταν μαθήτρια τότε και όταν έπεσαν οι πρώτες βόμβες βρισκόταν στο σχολείο και περιγράφει: “Πετιέμαι βολίδα στο ραδιόφωνο, να σου και η Κατερίνα και μόλις πιάνουμε την τελευταία φράση στο διάγγελμα. “Νυν υπέρ πάντων ο αγών”. Και μετά ο Εθνικός Ύμνος. Το τι έγινε τότε, σωστό παραλήρημα. Σε λίγα λεπτά όλη η Πάτρα στο πόδι. Ο τόπος να βουίζει απ΄τ’ αεροπλάνα κι ο κόσμος να τα χαιρετάει σαν τρελός., πετώντας ψηλά καπέλα, μαντήλια, οτιδήποτε. -Γεια σας λεβεντόπαιδα -Δικά μας, δε βλέπετε τα χρώματα; –Στη Ρώμη! Και στο σχολείο πανζουρλισμός. Ξάφνου η γη χοροπήδησε. Κάτι φριχτά μπουμπουνητά μας έσκισαν τ΄αυτιά και μας έπνιξαν οι σοβάδες. Μπόμπες! Ορμήσαμε στα παράθυρα. Μαύρα σύννεφα σκεπάζανε την κάτου πόλη. Μα πως.. αφού τ΄αεροπλάνα είναι δικά μας , άρα…δεν είναι; Κερώσαμε όλες. Μερικές πέσανε λιπόθυμες. Σπίτια, αυτοκίνητα, όλα στις φλόγες. Μπροστά στο “Πάνθεον”, ποτάμι το αίμα. Πλήθος άνθρωποι χτυπημένοι να βογκάνε κι άλλοι πεσμένοι από πάνω τους να φωνάζουν βοήθεια. Νοσοκόμες και προσκοπίνες (χωρίς στολή) να τρέχουν με τα φορεία. Πέφτουμε πάνω στην αρχηγό που μας λέει κοφτά: “Στο Νοσοκομείο αμέσως για αίμα!”. Οι πρώτες βόμβες έπεσαν και στην Αγγλικανική Εκκλησία.”

1940
Οκτώβριος 1940: Η Πάτρα τις πρώτες μέρες του πολέμου. Πηγή: https://www.patrasevents.gr

Για τον βομβαρδισμό της Πάτρας και τα συμβάντα των πρώτων μηνών του πολέμου σημαντικά στοιχεία παρουσιάζει το χειρόγραφο ημερολόγιο του μοιράρχου, υποδιοικητή της χωροφυλακής Πατρών, Ευάγγελου Θέμελη: “Στόχος των Ιταλών ήταν να πληγούν οι λιμενικές εγκαταστάσεις και να παρεμποδιστεί η μεταφορά στρατευμάτων και πολεμικού υλικού μέσω της Αιτωλοακαρνανίας προς την Ήπειρο. Οι βόμβες έπεσαν εκτός από τη λιμενική ζώνη και σε περιοχές στο κέντρο της πόλης, στην Τριών Ναυάρχων, στη λεωφόρο Γούναρη- στη συμβολή της με την οδό Κορίνθου ήταν η έδρα της 3ης μεραρχίας (στο σημείο που είναι σήμερα το κτίριο του ΙΚΑ)- και στη συνοικία του Αγίου Διονυσίου, σκορπώντας τον θάνατο στους πολίτες που είχαν βγει στους δρόμους εκλαμβάνοντας αρχικά τα αεροπλάνα για συμμαχικά και αφήνοντας πολλά ερείπια και καταστροφές”.

 

Πηγές: 

Η ιταλική επίθεση κατά της Ελλάδας: Ανακτήθηκε από: https://archive.ert.gr

[Τελευταία πρόσβαση στις 20/9/2024]

Η Πάτρα τις πρώτες μέρες του πολέμου: Ανακτήθηκε από: https://www.sansimera.gr

[Τελευταία πρόσβαση στις 20/9/2024]

Ο βομβαρδισμός της Πάτρας:  Ανακτήθηκε από: https://www.pronews.gr

[Τελευταία πρόσβαση στις 20/9/2024]

Παναγιώτα Καραβία

απο: https://maxmag.gr
 
Copyright © 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου