Ο Φραγκίσκος Α’ των Μεδίκων (Francesco I de’ Medici, 25 Μαρτίου 1541 – 19 Οκτωβρίου 1587) ήταν ο δεύτερος Μέγας Δούκας της Τοσκάνης, κυβερνώντας από το 1574 έως το θάνατό του το 1587. Ο Φραγκίσκος γεννήθηκε στη Φλωρεντία και ήταν υιός του Μεγάλου Δούκα Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων και της Ελεονώρας του Τολέδο. Ορίστηκε αντιβασιλιάς από τον πατέρα του το 1564.
Παντρεύτηκε το 1565 την Αρχιδούκισσα Ιωάννα της Αυστρίας (1548 – 1578), μικρότερη κόρη του Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Φερδινάνδου Α΄, και της Άννας της Βοημίας και Ουγγαρίας. Ο γάμος δεν υπήρξε ευτυχισμένος, καθώς η Ιωάννα είχε παθολογική αγάπη στη γενέτειρα της, την Αυστρία, και ο Φραγκίσκος δεν ήταν ευχαριστημένος για το θέμα αυτό. Το ζευγάρι απέκτησε επτά παιδιά, ανάμεσα στα οποία τη μετέπειτα Βασίλισσα της Γαλλίας, Μαρία των Μεδίκων.
Αμέσως μετά τον πρόωρο θάνατο της Ιωάννας, ο Φραγκίσκος προχώρησε σε γάμο με τη Βενετσιάνα ερωμένη του, Μπιάνκα Καπέλλο, αφού είχε πρώτα απομακρύνει το σύζυγό της, έναν γραφειοκράτη από τη Φλωρεντία. Λόγω του γρήγορου γάμου ακούστηκαν πολλές φήμες ότι ο Φραγκίσκος και η Μπιάνκα συνωμότησαν για να δηλητηριάσουν την Ιωάννα. Ο Φραγκίσκος έκτισε και διακόσμησε για λογαριασμό της Μπιάνκα τη Βίλλα των Μεδίκων στο Πρατολίνο, και δέχθηκε το γιο της Αντώνιο (1576 – 1621) σαν δικό του παιδί.
Ο Φραγκίσκος ήταν αυταρχικός σαν τον πατέρα του, αλλά ενώ εκείνος είχε καταφέρει να διατηρήσει την ανεξαρτησία του κράτους του, αυτός δεν μπόρεσε να ξεφύγει από την υποτέλεια στον πεθερό του, τον Αυτοκράτορα. Φορολογούσε μάλιστα σκληρά τους πολίτες του για να του πληρώνει μεγάλα ποσά.
Όπως και ο πατέρας του έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τις τέχνες. Ήταν απ’ τους σημαντικότερους συλλέκτες του 16ου αιώνα, ενώ ήταν και ο ίδιος κατασκευαστής πορσελάνινων και πέτρινων αντικειμένων. Έκτισε το Θέατρο των Μεδίκων (που βρισκόταν μέσα στο Ουφίτσι) και ίδρυσε την Accademia della Crusca, ενώ ασχολήθηκε συστηματικά με τη χημεία και την αλχημεία.
Ο Φραγκίσκος και η Μπιάνκα πέθαναν την ίδια ημέρα πιθανότατα δηλητηριασμένοι ή, όπως πιστεύουν αρκετοί ιστορικοί, από πυρετό ελονοσίας. Το αξίωμα του Φραγκίσκου ανέλαβε κατόπιν ο μικρότερος αδελφός του, Φερδινάνδος Α΄ των Μεδίκων.
Ο Φραγκίσκος απέκτησε με την πρώτη του σύζυγο, Ιωάννα των Αψβούργων-Αυστρίας, επτά παιδιά, από τα οποία επέζησαν τα εξής:
- Ελεονόρα 1566 – 1611, παντρεύτηκε τον Βικέντιο Γκοντζάγκα δούκα της Μάντουα.
- Άννα 1569–1584, απεβίωσε 15 ετών.
- Μαρία 1575-1642, παντρεύτηκε τον Ερρίκο Δ΄ της Γαλλίας.