ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Την ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων έως και 5.000 στρατιωτών προβλέπει η «Στρατηγική Πυξίδα», η πρόταση της Κομισιόν που αναμένεται να συζητηθεί από τους υπουργούς Αμυνας της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες. Η δύναμη, που θα έχει το όνομα «Rapid Deployment Capacity» (Δύναμη Αμεσης Ανάπτυξης), θα μπορεί να σπεύδει σε σημεία του πλανήτη εντός το πολύ 15 ημερών και η δράση της θα βασίζεται σε σενάρια που θα αναπτυχθούν ώς το 2025, όταν αναμένεται να είναι πλέον λειτουργική.
Πρόκειται για την απάντηση της Ευρώπης στη συζήτηση για τη «στρατηγική αυτονομία» της Ε.Ε., ένα ζήτημα που είχε θέσει μετ’ επιτάσεως αρχικά ο Γάλλος πρόεδρος Εμ. Μακρόν μιλώντας για το «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ, αλλά και αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες που έβλεπαν τη σχέση Ε.Ε.-ΗΠΑ να κλονίζεται λόγω Τραμπ.
Προσπάθειες για ευρωστρατό είχαν γίνει και στο παρελθόν, χωρίς ωστόσο επιτυχία. Αν και έχουν εγκριθεί διάφορα σχέδια «επέμβασης», μόνο κάποιες «ομάδες μάχης» (battlegroups) έχουν λειτουργήσει - και αυτές περιορισμένα. Γιατί λοιπόν να προχωρήσει τώρα; «Οι πρόσφατες εξελίξεις, με τη χαοτική αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, όπου οι Ευρωπαίοι υπήρξαν απολύτως εξαρτημένοι από τους Αμερικανούς, καθώς και η αμυντική συμμαχία AUKUS ευνοούν το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα ληφθούν οι αποφάσεις των κρατών-μελών για την πρόταση της Κομισιόν. Ωστόσο, οι αντιρρήσεις παραμένουν, κυρίως από τις χώρες της Βαλτικής που φοβούνται την υποβάθμιση του ΝΑΤΟ», εξήγησε στην «Εφ.Συν.» διπλωμάτης των Βρυξελλών που βρίσκεται πολύ κοντά στη διαδικασία σύνταξης της πρότασης.
Το κείμενο της «Στρατηγικής Πυξίδας» είναι στο μεγαλύτερο μέρος του απόρρητο, ωστόσο η «Εφ.Συν.» είχε την ευκαιρία να μιλήσει με ανθρώπους που γνωρίζουν τις λεπτομέρειές του. Τα στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται τελικά στο κείμενο και θα κληθούν να συζητήσουν οι Ευρωπαίοι υπουργοί αύριο Τρίτη βασίζονται σε μια εμπιστευτική ανάλυση που είχε πραγματοποιηθεί πέρυσι από τις μυστικές υπηρεσίες των 27 κρατών-μελών. Εκεί, κάθε χώρα είχε την ευκαιρία να καταθέσει τους «κινδύνους» που θεωρεί ότι απειλούν την Ευρώπη, από τον «υβριδικό πόλεμο μέσω μεταναστευτικού» μέχρι την τρομοκρατία και από τις εξωτερικές απειλές μέχρι καταστάσεις όπως στο Αφγανιστάν.
Η δύναμη έως 5.000 στρατιωτών θα έχει τα χαρακτηριστικά της ευελιξίας και της αμεσότητας. Σύμφωνα με το έγγραφο, το πόσοι στρατιώτες θα πάνε σε ποιο σημείο του πλανήτη θα βασίζεται σε σενάρια που αναμένεται να αναπτυχθούν έως το τέλος του 2022. Στην πραγματικότητα δηλαδή, καμία χώρα δεν θα έχει το πρόσταγμα σε αυτές τις επιχειρήσεις, αλλά οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με βάση σχέδια συμφωνημένα και από τους 27. Για κάθε απόφαση χρειάζεται ομοφωνία, κάτι που εξασφαλίζεται εξαιρετικά δύσκολα. Ωστόσο, και γι’ αυτό προβλέπεται μια λύση: η ενεργοποίηση του άρθρου 44, το οποίο επιτρέπει τις συνέργειες των χωρών που συμφωνούν μεταξύ τους για επιχειρήσεις σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει ότι από το 2023 θα ξεκινήσουν και οι κοινές ασκήσεις των στρατιωτών των κρατών-μελών που θα συμμετέχουν στη «Δύναμη». Είναι η πρώτη φορά που προβλέπονται πραγματικές ασκήσεις στρατιωτών από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες υπό την «ομπρέλα» της Ε.Ε. Ακόμη μια «καινοτομία» είναι οι κοινές ασκήσεις στη θάλασσα, με έμφαση στον Ινδο-Ειρηνικό.
Οι διπλωμάτες θεωρούν ότι το πρότυπο των επιχειρήσεων που βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη, όπως η «Ειρήνη», θα μπορεί να ακολουθηθεί και για τη δράση της νέας στρατιωτικής δύναμης. Προς το παρόν, η χρηματοδότηση για το «στήσιμο» της μονάδας και τον εξοπλισμό της (ο οποίος προβλέπεται πλήρης) δεν έχει προσδιοριστεί - μένει να συζητηθεί από τους υπουργούς σε πρώτη φάση. Ωστόσο, ήδη από ταμεία της Ε.Ε. που σχετίζονται με την άμυνα θα μπορούσαν να δοθούν τα πρώτα χρήματα στο νέο πρότζεκτ. Στο πλαίσιο της «Στρατηγικής Πυξίδας» προβλέπονται και συνεργασίες με οργανισμούς, όπως -φυσικά- το ΝΑΤΟ και ο ΟΗΕ, αλλά και με χώρες. «Και με την Τουρκία;» ήταν η αυτονόητη ερώτηση όσον αφορά Ελλάδα και Κύπρο.
«Με την Τουρκία ήδη συνεργαζόμαστε σε διάφορες επιχειρήσεις, όπως στη Βοσνία, και δεν συνεργαζόμαστε σε άλλες, όπως στην “Ειρήνη”», μας απάντησε Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Παρουσιάσαμε το σχέδιο της “Στρατηγικής Πυξίδας” και με τον Τούρκο αντιπρόσωπο στην Ε.Ε. Εχουμε καλή συνεργασία σε θέματα ασφάλειας και άμυνας και είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε τη συνεργασία».
Στην ερώτησή μας πώς γίνεται η Ε.Ε. να συνεργάζεται με μια χώρα που απειλεί δυο κράτη-μέλη, ο διπλωμάτης απάντησε με τον σωστό «ευρωπαϊκό» τρόπο: «Είναι καλύτερα να υπάρχει διάλογος μεταξύ μας, γιατί με αυτόν τον τρόπο μπορεί κανείς να διαχειριστεί και τυχόν εντάσεις και απειλές».
πηγη: https://www.efsyn.gr