DMA και DSA (Didital Market Act και Didital Services Act) είναι τα αρχικά της «αργκό» της κοινής ευρωπαϊκής νομοθεσίας που αναμένεται να κυριαρχήσουν τα προσεχή χρόνια στη θεσμική καθημερινότητα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς φιλοδοξούν να φρενάρουν την ισχύ των πολυεθνικών κολοσσών στο διαδίκτυο.

Τι προβλέπουν οι προτάσεις για τις ψηφιακές αγορές και τις ψηφιακές υπηρεσίες

Η Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές και η Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες, όπως ονομάζονται τα δύο νομοθετικά κείμενα που προωθεί η ηγεσία της Ε.Ε., ξεκίνησαν τον Δεκέμβριο του 2020 με τις προτάσεις που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την περασμένη Πέμπτη πήραν το πρώτο πράσινο φως από το Συμβούλιο της Ε.Ε. -με τη σύνθεση των υπουργών Ανταγωνιστικότητας ή Ψηφιακής Πολιτικής των 27 κρατών της Ενωσης- το οποίο κατέληξε σε μια «γενική προσέγγιση», δηλαδή σε μια θετική γνώμη πάνω στις προτάσεις της Κομισιόν, εμπλουτισμένη με ορισμένες αλλαγές.

Το προφανές είναι ότι η ηγεσία της Ε.Ε. φιλοδοξεί με τα δύο νομοθετικά κείμενα -που προωθούνται με φόντο τις αλλεπάλληλες νομικές και διοικητικές διενέξεις της Ε.Ε. με την Amazon, την Google, τη Microsoft, το Facebook και άλλους ψηφιακούς κολοσσούς, είτε για θέματα φορολόγησης, είτε για θέματα κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης τους στις αγορές- να χαλιναγωγήσει τη μονοπωλιακή τους ισχύ. Επιδιώκει να δημιουργήσει χώρο επιβίωσης για τις μεγάλες και μικρότερες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο online εμπόριο, αλλά και να θεσπίσει ελάχιστες υποχρεώσεις λογοδοσίας στις ψηφιακές πλατφόρμες και στα social media για τη νομιμότητα τόσο του περιεχομένου όσο και των προϊόντων που διακινούνται στο διαδίκτυο.

1. Η Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές (DMA). Κομβικό στοιχείο τού υπό διαπραγμάτευση ευρωπαϊκού νόμου είναι το ποιες επιχειρήσεις θα χαρακτηριστούν «ρυθμιστές πρόσβασης» στις online αγορές. Δηλαδή, ποιες μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες τύπου Amazon, οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου σε άλλες επιχειρήσεις, αλλά ταυτόχρονα κάνουν οι ίδιες ηλεκτρονικού εμπόριο, με βάση το μέγεθος, τη θέση στην αγορά, τους χρήστες, θα θεωρηθούν τόσο ισχυρές ώστε να υπόκεινται σε σειρά υποχρεώσεων και απαγορεύσεων, ώστε να μην αποκλείουν άλλες επιχειρήσεις με αθέμιτες πρακτικές. Για παράδειγμα, με βάση την πρόταση της Κομισιόν, οι μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες υποχρεώνονται να δίνουν στις επιχειρήσεις που διαφημίζονται στις πλατφόρμες τους τις απαραίτητες πληροφορίες ώστε οι διαφημιστές ή οι εκδότες να μπορούν να επαληθεύσουν τις διαφημίσεις που φιλοξενούνται από τον «ρυθμιστή πρόσβασης». Από την άλλη, θα απαγορεύεται στον ρυθμιστή να αποκλείει τη σύνδεση των καταναλωτών με επιχειρήσεις έξω από την πλατφόρμα του. Ενα σημαντικό στοιχείο που πρόσθεσε, μεταξύ άλλων, το Συμβούλιο των υπουργών στην πρόταση της Κομισιόν είναι ότι για να αποφευχθεί ο κατακερματισμός -και πιθανά ο «δικαστικός ανταγωνισμός» μεταξύ των κρατών-μελών- η Πράξη θα ορίζει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως μοναδική αρχή επιβολής του νέου κανονισμού. Που σημαίνει ότι όταν οι εθνικές επιτροπές ανταγωνισμού διαπιστώνουν πιθανές παραβάσεις, θα διαβιβάζουν στην Κομισιόν για τελική κρίση τα πορίσματά τους.
2. Η Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) δικαίως χαρακτηρίζεται «δίδυμη αδελφή» της προηγούμενης, καθώς επιχειρεί να συνδυάσει την προστασία των καταναλωτών και των δικαιωμάτων τους στο διαδίκτυο με ένα ισχυρό πλαίσιο διαφάνειας και λογοδοσίας για τις διαδικτυακές πλατφόρμες. Υπόχρεες στους κανόνες της Πράξης είναι οι επιχειρήσεις που προσφέρουν υπηρεσίες διαμεσολάβησης και πρόσβασης στο διαδίκτυο (π.χ. Google), υπηρεσίες φιλοξενίας και παροχής «νέφους» (Microsoft, Cisco κ.ά.), οι διαδικτυακές πλατφόρμες κάθε είδους (ηλεκτρονικά καταστήματα, πλατφόρμες διαμοιρασμού τύπου Airbnb, πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης) και οι πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες.

Η πρόταση της Κομισιόν υποχρεώνει μεταξύ άλλων τις πλατφόρμες να συνεργάζονται με τις Αρχές για τον εντοπισμό παράνομων προϊόντων και υπηρεσιών στο διαδίκτυο, να παρέχουν διαφάνεια στον τρόπο επιλογής των αλγορίθμων που χρησιμοποιούν, να δίνουν στους ερευνητές πρόσβαση σε σημαντικά δεδομένα τους για να παρακολουθείται η εξέλιξη των κινδύνων στο ίντερνετ κ.ά.

Η Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες βασίζεται στην αρχή «ό,τι είναι παράνομο εκτός διαδικτύου θα πρέπει να είναι παράνομο και στο διαδίκτυο» και με την απόφαση που πήρε την προηγούμενη Πέμπτη το Συμβούλιο της Ε.Ε. προστίθενται η ενισχυμένη προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο, αυστηρότεροι κανόνες για τις πολύ μεγάλες πλατφόρμες και η ανάθεση στην Κομισιόν της αποκλειστικής εξουσίας παρακολούθησης των συστημικών παραβάσεων από τις πολύ μεγάλες πλατφόρμες και μηχανές αναζήτησης.

Με βάση τη διαπραγματευτική θέση που υιοθέτησε το Συμβούλιο, αναμένεται να προχωρήσουν οι συζητήσεις πάνω στην πρόταση της Κομισιόν για τις δύο Πράξεις ώστε να υιοθετηθούν εντός του 2022, με πιθανότατη έναρξη εφαρμογής από το 2023. Αναλυτικές πληροφορίες (και στα ελληνικά) για τις προβλέψεις των δύο Πράξεων στις παρακάτω ειδικές ιστοσελίδες:

■ https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/europe-fit-digital-age/digital-services-act-ensuring-safe-and-accountable-online-environment_el

■ https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/europe-fit-digital-age/digital-markets-act-ensuring-fair-and-open-digital-markets_el

ΑΤΖΕΝΤΑ

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ε.Ε.

■ ΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑ 29/11 έως 3/12, ειδική σύνοδος των υπουργών Εμπορίου, στο περιθώριο της 12ης υπουργικής διάσκεψης του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), που πραγματοποιείται στη Γενεύη.

■ 29-30/11, διήμερη σύνοδος υπουργών Παιδείας-Νεολαίας-Αθλησης-Πολιτισμού. Βασικά θέματα, η «μικτή μάθηση» στη μεταπανδημική εποχή, το νέο πρόγραμμα για την εκπαίδευση ενηλίκων και το «Νέο Ευρωπαϊκό Bauhaus».

■ 2 και 3/12, Συμβούλιο υπουργών Μεταφορών-Επικοινωνιών και Ενέργειας, με βασικά θέματα τις εξελίξεις στις ενεργειακές τιμές και την «καθαρή ενέργεια», με πιθανότητα να ενταχθεί σε αυτήν επισήμως και η πυρηνική, κυβερνοασφάλεια στην Ε.Ε. και «ευρωπαϊκή ψηφιακή ταυτότητα».

ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

■ ΣΗΜΕΡΑ, στην Επιτροπή Ελευθεριών (LIBE) συζήτηση για το σκάνδαλο παρακολουθήσεων Pegasus με τους Richard Laurent (δημιουργός της πλατφόρμας Forbidden Stories) και Etienne Maynier (Διεθνής Αμνηστία).

■ ΤΡΙΤΗ 30/11, ακρόαση της επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA), Εμερ Κουκ, στην Επιτροπή Περιβάλλοντος-Υγείας.

■ ΤΕΤΑΡΤΗ 1/12, Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς, συζήτηση επί της πρότασης θέσπισης κοινού φορτιστή για κινητά και συναφείς συσκευές.

■ Πρόγραμμα ζωντανών μεταδόσεων όλων των συνεδριάσεων της εβδομάδας στον σύνδεσμο https://www.europarl.europa.eu/committees/el/meetings/webstreaming

πηγη: https://www.efsyn.gr