Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία μετά την συντριπτική ήττα του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος  (SDSM) στον δεύτερο γύρο των δημοτικών εκλογών, η οποία οδήγησε στην παραίτηση του πρωθυπουργού, Ζόραν Ζάεφ.

Μιλώντας στο tvxs.gr o καθηγητής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, Νάνο Ρούζιν, ο οποίος είχε επίσης διατελέσει Πρέσβης της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ αλλά και προεδρικός υποψήφιος εκ μέρους των κόμματος των Φιλελεύθερων Δημοκρατών στις εκλογές του 2009, αναλύει τις βαθύτερες αιτίες των εξελίξεων.

Αναλυτικά, η συνέντευξη

Η ήττα ήταν πραγματικά μεγάλη. Γιατί;

Ήταν πράγματι μια ήττα στις δημοτικές εκλογές και είχαν περάσει τουλάχιστον τέσσερα χρόνια από τις προηγούμενες εκλογές που κέρδισε το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Χωρίς αμφιβολία αυτή η νίκη ήταν σοκαριστική, αν και ίσως μαζική, γιατί η επιλογή του Ζάεφ ίσως να μην ήταν η πιο σωστή. Αυτοί οι άνθρωποι, οι δήμαρχοι, δεν ήταν ικανοί, ήταν διεφθαρμένοι, δεν μπορούσαν να οδηγήσουν αυτό το γρήγορο όχημα που έλαβαν. Δεν ικανοποίησαν τα αιτήματα των πολιτών. Το VMRO άφησε πολυ διαφθορά και πολλά περιθώρια στους φιλικά προσκείμενους επενδυτές να χτίσουν γιγαντιαία ακίνητα στο κέντρο των πόλεων. Αυτοί οι δήμαρχοι δεν κατάφεραν να τα κερδίσουν.

Ο Ζάεφ κατάφερε να παίξει στη μεγάλη σκηνή, με τη Βουλγαρία, με την ΕΕ, κλπ. Ο Ζάεφ αποδέχθηκε τα φασιστικά αιτήματα των Βουλγάρων, αλλά αυτό δεν είχε θετικό αντίκτυπο στην κοινή γνώμη.

Ο Ζάεφ έπραξε καλώς να πάρει όλη την πολιτική ευθύνη επάνω του; Ήταν ήδη σε πολιτικό αδιέξοδο;

Πράγματι, κάποιες πολιτικές του επιλογές τον οδήγησαν σε αδιέξοδο. Το προσωπικό που στελέχωσε την κυβέρνησή του δεν επιλέχθηκε σωστά. Περιστοιχήθκε από νέους ανθρώπους στο κόμμα, οι οποίοι δεν πέτυχαν να κάνουν κάτι για το κόμμα και τη χώρα. Υπήρχε η φράξια των Σκοπίων, προσκείμενη στην εσωτερική αντιπολίτευση του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, που δεν πήρε καμία θέση στη κυβέρνηση. Αυτοί πήραν μια εκδίκηση, τώρα. Αν έχανε τα Σκόπια ο Ζάεφ αυτό θα είχε αντίκτυπο στους ψηφοφόρους του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, αλλά και θα ενίσχυε άλλα πιο εθνικιστικά κόμματα στην πρωτεύουσα.

Τώρα θα έχουμε εκλογές ή κάποιος από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα θα αντικαταστήσει τον Ζάεφ;

Η ερώτηση θα ήταν πιο σωστή ως εξής: Θα ψήφιζε η πλειοψηφία υπέρ του ή υπέρ το κόμματός του; Όμως δεν μπορούμε να έχουμε σαφή απάντηση στο ερώτημα. Προσωπικά θεωρώ ότι δεν θα έχουμε πρόωρες εκλογές γιατί το θέμα της Βουλγαρίας είναι σημαντικό για τους ψηφοφόρους του VMRO αλλά και άλλους. Μπορεί ο Ζάεφ να ήταν έτοιμος για ένα μεγάλο συμβιβασμό αλλά είχε δεχθεί κριτική από την κοινή γνώμη ακόμη και από το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα για αυτό το συμβιβασμό.

Ο Μακρόν μπορεί να απείλησε τη Βουλγαρία για να βρεθεί ένας συμβιβασμός, αλλά αυτός θα γινόταν δυνατός μετά τις βουλγαρικές εκλογές. Εκεί για την ώρα έχουν μια μεταβατική κυβέρνηση.

Ποιος λοιπόν θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον Ζάεφ; Πρώτα πρέπει να περιμένουμε το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα να δεχθεί την παραίτηση το Ζάεφ. Οι άνθρωποι οι πιο κοντινοί του θα μπορούσαν να τον αντικαταστήσουν. Για παράδειγμα, ο Σπασόφσκι, ο υπουργός Εσωτερικών θα μπορούσε να τον αντικαταστήσει. Είναι πρώην δήμαρχος της τρίτης μεγαλύτερης πόλης της Β. Μακεδονίας. Η ήττα στις δημοτικές εκλογές είναι ωστόσο μεγάλη προσωπική του ήττα επίσης. Θα του είναι δύσκολο να γίνει πρωθυπουργός ή και πρόεδρος του κόμματος. Κατά τη γνώμη μου, υπάρχει ο Μάρετσις, επίσης, ο υπουργός Δικαιοσύνης. Είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να αντικαταστήσει τον Ζάεφ. Η λίστα όμως δεν είναι μεγάλη. Άλλοι υπουργοί, όπως, η υπουργός Παιδείας και Επιστημών, έχουν δεχθεί μεγάλη κριτική για τις πολιτικές τους και έχουν χάσει μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο.

Εάν έχουμε εκλογές, ποιο κόμμα έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες να κερδίσει;

Το VMRO είναι αυτό που έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες. Επίσης το κόμμα Domp, που είναι φιλελεύθεροι δημοκράτες και πράσινοι, και το κόμμα των Αλβανών βουλευτών, το Besha, θα μπορούσαν ίσως να διαμορφώσουν μια πλειοψηφία. Η Αριστερά, που δεν είναι σαν τον ΣΥΡΙΖΑ, - είναι εναντίον των Αλβανών, έχουν αναρχικούς στις τάξεις τους, είναι πολλοί νέοι που ασκούν κριτική στα πάντα, και αποτελούν την τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα. Τηρουμένων των αναλογιών θα έλεγε κανείς ότι στην Ελλάδα αυτοί είναι μειοψηφία.

Ο Ζάεφ μπορεί ακόμη να παίξει ρόλο στο πολιτικό σκηνικό;

Από την περίπτωση του Ζάεφ μπορούν να εξαχθούν ορισμένα μαθήματα. Κάποιοι είναι εναντίον του. Η κοινή γνώμη έχει πολύ χαμηλό επίπεδο πολιτικής παιδείας. Όμως, έχει δύναμη, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο. Αλλά πρέπει να δούμε πως θα αντιμετωπιστεί από τους θεσμούς, όπως η Γερουσία.

Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στις σχέσεις με την Ελλάδα και την ένταξη στην ΕΕ;

Αυτό το ερώτημα έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Το VMRO δε θέλει το όνομα «Βόρεια Μακεδονία». Ο Μιτσκόφσκι, ο υπεύθυνος για τις εκλογές από την αντιπολίτευση, δεν χρησιμοποιεί το όνομα «Μακεδονία», είναι εναντίον του συμβιβασμού με τη Βουλγαρία, είναι ένας πολιτικός εναντίον της ΕΕ. Είχα γράψει ένα άρθρο με τίτλο «Τα Βαλκάνια κερδίσουν την ΕΕ, και η Μακεδονία την Β. Μακεδονία».

Δε μπορώ να πω τι θα συμβεί. Πρέπει να δούμε πως θα εξελιχθούν τα πράγματα. Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν μπορεί να ανακληθεί. Όμως η επικοινωνία και η χρήση του ονόματος Β. Μακεδονία δεν υφίσταται ανάμεσα στους πολιτικούς του VMRO. Είναι πολιτικοί εθνικιστές και σφόδρα εναντίον του Ζάεφ για αυτή τη Συμφωνία. Λυπάμαι πολυ για αυτό. Ο κ. Τσίπρας αποδέχθηκε μεγάλο κόστος για να λύσει αυτό το πρόβλημα, και αυτός όπως και ο Ζάεφ, δεν είχαν την πλειοψηφία της κοινής γνώμης μαζί τους. Υπάρχουν όμως πάντα πολίτες πολύ φιλικοί προς τους Έλληνες και προς τους άλλους λαούς των Βαλκανίων στη Β. Μακεδονία.
πηγη: https://tvxs.gr