Η Ισπανία επιθυμεί να ηγηθεί των μελλοντικών σχέσεων της ΕΕ με την Κοινότητα των Κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC). Ωστόσο, ενώ τα κόμματα της πλειοψηφίας, το κεντροαριστερό PSOE (S&D) και το κεντροδεξιό PP (EPP) αποφεύγουν να μιλήσουν για το αποικιακό παρελθόν της Ισπανίας και το αριστερό SUMAR (Αριστερά/Πράσινοι) ζητά γενικώς «κοινό προβληματισμό», το ακροδεξιό VOX (ECR) προωθεί την πατριωτική του ατζέντα για την προστασία της «κληρονομιάς» της Ισπανίας στη Λατινική Αμερική.

Ενώ η ανάγκη για μακροχρόνια συνεργασία της ΕΕ με τις χώρες της CELAC και η Ισπανία να είναι ο ηγέτης των σχέσεων παραμένει προτεραιότητα όλων των μεγάλων κομμάτων, η αναγνώριση της κατάκτησης της Αμερικής από τη χώρα είναι κάτι που τα κόμματα είτε παρακάμπτουν, είτε αρνούνται ευθέως.

Το ακροδεξιό VOX, το οποίο έχει πιθανότητες να εισέλθει στην κυβέρνηση μετά τις βουλευτικές εκλογές της 23ης Ιουλίου, διαβεβαιώνει στο προεκλογικό του πρόγραμμα ότι «εμείς οι Ισπανοί δεν χρειάζεται να απολογούμαστε για το παρελθόν μας» και ότι θα πολεμήσει κάθε προσπάθεια «διαγραφής» της ισπανικής κληρονομιάς.

«Θα προωθήσουμε πολιτιστικές και εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων μας, με στόχο την καταπολέμηση του ‘μαύρου θρύλου’ και την ευαισθητοποίηση για το εκπολιτιστικό έργο της Ισπανίας στην Αμερική», αναφέρει το πρόγραμμά τους.

Η Ισπανία «δεν μπορεί να παραιτηθεί από το να είναι το επίκεντρο αυτής της αδελφικής κοινότητας ελεύθερων και κυρίαρχων εθνών που αποτελούν την ‘Ιβηρόσφαιρα’».

Παράλληλα, το ακροδεξιό κόμμα επιδιώκει να πολεμήσει και τα λατινοαμερικανικά αριστερά φόρουμ Foro de Sao Paulo και Grupo de Puebla, επειδή «προωθούν έναν ιθαγενισμό που παραποιεί την ιστορία και ξεβράζει όλο το μένος του εναντίον της πατρίδας μας».

Η Ισπανία έχει παραδοσιακά δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον να ζητήσει συγγνώμη για το αποικιοκρατικό της παρελθόν, ενώ χώρες όπως η Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς έχουν ήδη ζητήσει συγγνώμη για εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά των ιθαγενών των περιοχών.

Το 2019, η μεξικανική κυβέρνηση έστειλε επιστολή στον βασιλιά της Ισπανίας Φιλίπε ΣΤ’ ζητώντας μια εθνική συγγνώμη για όλες τις θηριωδίες που διέπραξαν οι Ισπανοί κατά την κατάκτηση της Αμερικής, η οποία απορρίφθηκε από την ισπανική κυβέρνηση υπό σοσιαλιστική ηγεσία (PSOE/S&D) και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ανέφερε ο Guardian.

Ενώ το VOX αρνείται την επανεξέταση ή τη συγγνώμη για τον ρόλο της Ισπανίας στο παρελθόν της Αμερικής, το αριστερό SUMAR ζητά έναν «κοινό προβληματισμό με τις αδελφές μας χώρες για το κοινό μας παρελθόν, παρόν και μέλλον, μακριά από κάθε μορφή αναθεωρητισμού ή ιδιοτελούς εργαλειοποίησης».

Τα δύο μεγάλα κόμματα, το PSOE και το PP, αποφεύγουν να αναφερθούν στο θέμα και αντ’ αυτού επικεντρώνονται στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των δύο περιοχών και στο να ηγηθεί η Ισπανία των προσπαθειών της ΕΕ να προσεγγίσει την CELAC.

Ο Σάντσεθ προώθησε πολύ έντονα τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-CELAC τη Δευτέρα και την Τρίτη ως εμβληματική εκδήλωση της ισπανικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, στην οποία συμμετέχουν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων 33 χωρών της Κοινότητας των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής.

«Σε αυτή τη σύνοδο κορυφής, πιθανότατα θα εγκρίνουμε έναν μηχανισμό μόνιμου διαλόγου μεταξύ των δύο μπλοκ για να συμφωνήσουμε, να μοιραστούμε και να εφαρμόσουμε στρατηγικές πολιτικές για πολλές από τις παγκόσμιες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες μας», δήλωσε ο Σάντσεθ στους δημοσιογράφους κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-CELAC τη Δευτέρα.

Τι προσφέρουν τα μέρη

Το VOX τοποθετεί την Ισπανία στο επίκεντρο και ως ηγέτη των σχέσεων της Λατινικής Αμερικής, ενώ το SUMAR τονίζει την ανάγκη ύπαρξης μιας «οριζόντιας» σχέσης όπου θα περιλαμβάνονται και μη κρατικοί φορείς.

Παράλληλα, όλα τα κόμματα υπογραμμίζουν τη σημασία της καταπολέμησης των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ανάγκη ενίσχυσης της δημοκρατίας.

Ενώ το VOX τονίζει τον στόχο του για την αντιμετώπιση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη «ναρκοδικτατορία» της Βενεζουέλας και στις «τυραννίες» της Κούβας και της Νικαράγουας, το PP λέει ότι χρειάζονται «ιδιαίτερη προσοχή» όσον αφορά τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Όσον αφορά την οικονομική συνεργασία, το VOX θα περικόψει κάθε βοήθεια που προορίζεται για την εφαρμογή των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και για την «ιδεολογία των φύλων» και τα «κινήματα των ιθαγενών». Το VOX επιδιώκει επίσης να προστατεύσει τις ισπανικές επενδύσεις στην περιοχή.

Το PP και το PSOE τονίζουν την ανάγκη να ολοκληρωθεί η συμφωνία ΕΕ-Mercosur και οι διμερείς εμπορικές συμφωνίες με το Μεξικό και τη Χιλή, ενώ το SUMAR θέλει να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους της Mercosur.

Το VOX είναι το μόνο κόμμα με πρόταση για τη μετανάστευση, προτείνοντας να δοθεί προτεραιότητα στους μετανάστες από χώρες της Λατινικής Αμερικής.