Οι χώρες της ΕΕ έχουν πάρει θέσεις ετοιμότητας σχετικά με τα μέτρα για τη στήριξη της καινοτομίας στο επερχόμενο σχέδιο κανόνων για την τεχνητή νοημοσύνη.

Η Πράξη για την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι μια πρόταση-ορόσημο για τη ρύθμιση της Τεχνητής Νοημοσύνης με στόχο τον περιορισμό των επιπτώσεών της. Το σχέδιο νόμου βρίσκεται στην τελευταία φάση της νομοθετικής διαδικασίας, των λεγόμενων τριμερών διαπραγματεύσεων μεταξύ του Συμβουλίου της ΕΕ, του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής.

Ο επόμενος τριμερής διάλογος έχει προγραμματιστεί για τις 18 Ιουλίου, με τους φορείς χάραξης πολιτικής της ΕΕ να συμφωνούν σε ορισμένα από τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία του κειμένου, ιδίως στο μέρος που αφορά τα μέτρα καινοτομίας, όπου οι θέσεις των οργάνων είναι μάλλον συμπληρωματικές παρά συγκρουσιακές.

Η ισπανική Προεδρία του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ, η οποία θα εκπροσωπήσει τα κράτη μέλη στις διαπραγματεύσεις, κυκλοφόρησε ένα έγγραφο επιλογών σχετικά με αυτό το μέρος του κειμένου, το οποίο είδε η EURACTIV, και το οποίο συζητήθηκε την περασμένη Τετάρτη (5 Ιουλίου) στην Ομάδα Εργασίας Τηλεπικοινωνιών, ένα τεχνικό όργανο του Συμβουλίου.

«Η Προεδρία θα ήθελε να δώσει μια προεπισκόπηση στις αντιπροσωπείες των επιλογών που αφορούν τα άρθρα σχετικά με τα sandboxes και την καινοτομία (51-55), προτού παρουσιαστούν στην Coreper [Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων] ως μέρος της αναθεωρημένης εντολής», αναφέρεται στο κείμενο.

Ρυθμιστικά sandboxes

Τα sandboxes είναι ελεγχόμενα περιβάλλοντα όπου οι εταιρείες μπορούν να πειραματιστούν με νέες εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης υπό την εποπτεία μιας αρμόδιας αρχής που με τη σειρά της μαθαίνει περισσότερα για την τεχνολογία.

Ενώ η αρχική εκδοχή του νόμου για την τεχνητή νοημοσύνη περιλάμβανε τη δυνατότητα των εθνικών αρχών να δημιουργήσουν ένα sandbox, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέστησε υποχρεωτική τη διάταξη αυτή για να διασφαλίσει ότι ακόμη και οι εταιρείες σε μικρότερα κράτη μέλη θα έχουν πρόσβαση σε αυτά.

Το Συμβούλιο της ΕΕ διατήρησε το μέτρο αυτό προαιρετικό και οκτώ χώρες ζήτησαν την Τετάρτη να επιμείνουν σε αυτή την προσέγγιση.

Ωστόσο, τέσσερις χώρες συμφώνησαν να αποδεχθούν τη φόρμουλα των ευρωβουλευτών, εισάγοντας την αρχή ότι τα sandboxes θα μπορούσαν να γίνουν από κοινού με άλλα κράτη μέλη. Τέσσερις ακόμη εθνικές κυβερνήσεις υποστήριξαν αυτή την προσέγγιση με την πρόσθετη δυνατότητα για τις χώρες να συμμετάσχουν σε sandboxes σε επίπεδο ΕΕ.

Τεκμήριο συμμόρφωσης

Η θέση του Κοινοβουλίου παρέχει επίσης στους προγραμματιστές ΤΝ τη δυνατότητα να εξέρχονται από ένα sandbox με το τεκμήριο συμμόρφωσης  ως κίνητρο για τη συμμετοχή τους.

Ωστόσο, η ισπανική Προεδρία σημειώνει ότι η προσέγγιση αυτή μπορεί να σημαίνει ότι οι εποπτικές αρχές που δεν είναι υπεύθυνες για το sandbox χάνουν τον έλεγχο της διαδικασίας συμμόρφωσης και ότι αγνοείται ο ρόλος των πιστοποιημένων ελεγκτών, των κοινοποιημένων οργανισμών.

«Επιπλέον, θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στον ανταγωνισμό, τοποθετώντας τις εταιρείες που συμμετέχουν στο sandbox σε διαφορετική θέση σε σχέση με εκείνες που δεν συμμετέχουν», συνεχίζει το έγγραφο.

Και σε αυτή την περίπτωση, οι χώρες της ΕΕ ήταν κάπως διχασμένες. Εννέα κράτη μέλη πίεσαν να διατηρηθεί το κείμενο του Συμβουλίου, ενώ μόνο ένα ζήτησε να γίνει δεκτό το κείμενο του Κοινοβουλίου.

Ωστόσο, πέντε εθνικές κυβερνήσεις πρότειναν την αποδοχή του κειμένου των βουλευτών, αλλά με την προϋπόθεση ότι η υποχρεωτική συμπερίληψη των αποτελεσμάτων των sandboxes θα έχει ως αποτέλεσμα τη δήλωση συμμόρφωσης για τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης με υψηλό κίνδυνο πρόκλησης βλάβης, την οποία θα εξετάζουν στη συνέχεια οι αρμόδιες αρχές και οι ελεγμένοι ελεγκτές.

Δύο ακόμη χώρες υποστήριξαν αυτή την τελευταία επιλογή, συμπεριλαμβάνοντας τους κοινοποιημένους οργανισμούς στη διαδικασία των sandboxes, κάτι που, όπως τόνισε η ισπανική προεδρία, θα αύξανε το κόστος δημιουργίας ενός sandbox.

Δοκιμές στον πραγματικό κόσμο

Η θέση του Συμβουλίου περιελάμβανε δοκιμές σε πραγματικές συνθήκες, πράγμα που σημαίνει ότι οι πάροχοι ΤΝ θα μπορούσαν να δοκιμάσουν τα μοντέλα τους εκτός εργαστηρίου (και μάλιστα εκτός sandbox) για πιο ρεαλιστικά πειράματα.

Αυτές οι δοκιμές στον πραγματικό κόσμο θα πρέπει να ακολουθούν ασφαλείς διαδικασίες δοκιμών και να υπόκεινται στην έγκριση της αρμόδιας αρχής εποπτείας της αγοράς. Ωστόσο, οι ευρωβουλευτές φοβούνται ότι οι δοκιμές στον πραγματικό κόσμο κινδυνεύουν να προκαλέσουν βλάβη στους ανθρώπους ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες και δεν συμπεριέλαβαν αυτή τη δυνατότητα.

Επτά χώρες υποστήριξαν το κείμενο του Συμβουλίου σε αυτή την περίπτωση, ενώ μόνο μία υποστήριξε την προσέγγιση του Κοινοβουλίου. Ωστόσο, τέσσερις χώρες ήταν ανοικτές στον περιορισμό των δοκιμών στον πραγματικό κόσμο στο πλαίσιο του κανονιστικού sandbox.

Δευτερογενής νομοθεσία

Το τελευταίο θέμα που συζήτησαν οι χώρες της ΕΕ είναι το είδος των νομικών μέσων που θα πρέπει να χρησιμοποιήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να καθορίσει ορισμένες από τις λεπτομέρειες για τους τρόπους και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα πρέπει να λειτουργούν τα ρυθμιστικά sandboxes και τις ειδικές προϋποθέσεις για τις ΜΜΕ.

Η συντριπτική πλειοψηφία των κρατών μελών πίεσε για μια εκτελεστική πράξη. Αυτή η δευτερογενής νομοθεσία χρειάζεται να περάσει μόνο από μια επιτροπή εθνικών αντιπροσώπων, σε αντίθεση με μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που ζητείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου οι ευρωβουλευτές έχουν μεγαλύτερο λόγο.

πηγη: https://www.euractiv.gr