Πιθανόν πολλοί αναγνώστες να μην είναι οικείοι με την ονομασία αυτή της νόσου. Ωστόσο πρόκειται για την γνωστή σε όλους μας ΜΟΡΒΑ ,καθώς η επιστημονική αυτή ονομασία (Carre) δόθηκε προς τιμήν του Γάλλου κτηνιάτρου που μελέτησε και περιέγραψε την εν λόγω νόσο. Η μόρβα είναι μια πολύ σοβαρή νόσος και αποτελεί φόβητρο τόσο για τους ιδιοκτήτες όσο και για τους εκτροφείς καθότι είναι σε ποσοστό άνω του 90% θανατηφόρος. Την ασθένεια αυτή θα προσπαθήσω να σας παρουσιάσω παρακάτω.

Η νόσος αυτή οφείλεται σε παραμυξοϊό (Morbillivirus) που έχει στενή συγγένεια με τους ιούς της ιλαράς των ανθρώπων και της πανώλους των βοοειδών. Η μετάδοση του γίνεται μέσω των εκκρίσεων των ασθενών,οπότε και ο ιός διασπείρεται στο περιβάλλον και από τη στιγμή που ένας υγιής σκύλος έρθει σε επαφή με τον ιό, απαιτείται διάστημα 5-15 ημερών για να εκδηλώσει τα πρώτα συμπτώματα.

Η παθογένεια της νόσου βασίζεται στη διασπόρα του ιού σε πολλά όργανα και ιστούς (μετά την είσοδο του) μέσω του λεμφικού ιστού του φάρυγγα(με τα «μολυσμένα» λεμφοκυττάρα), οπότε και προκαλεί μη πυώδη μηνιγγοεγκεφαλομυελίτιδα (στο κεντρικό νευρικό σύστημα) που μπορεί να συνοδεύεται από ρινίτιδα, κερατοεπιπεφυκίτιδα,γαστρεντερίτιδα,διάμεση πνευμονία κ.ά. Η εκδήλωση και η ένταση των νευρικών συμπτωμάτων εξαρτάται βέβαια από την ηλικία και το ανοσολογικό status του οργανισμού καθώς και τη λοιμογόνο δύναμη του στελέχους του ιού. Συνήθως προσβάλλονται κουτάβια και ανεμβολίαστοι σκύλοι καθώς και σκύλοι στους οποίους δεν τηρείται ορθό εμβολιακό πρόγραμμα.

Η τυπική μορφή της νόσου είναι η νευρική με την εμφάνιση πλειάδας νευρικών συμπτωμάτων όπως : διστακτικό βάδισμα αρχικά και κυρίως στα οπίσθια άκρα,χωλότητα σε ένα ή περισσότερα άκρα,προοδευτική παράλυση, τα αντανακλαστικά του ζώου δεν λειτουργούν φυσιολογικά ενώ η προσωπικότητα του γίνεται πιο νωχελική,μυοκλονίες στους μύες της κεφαλής του τραχήλου και των άκρων (είναι το τρέμουλο, ανεπαίσθητα αρχικά και πιο έντονα στη συνέχεια και αποτελεί το πιο χαρακτηριστικο σύμπτωμα) και προοδευτικά η ζημιά που προκαλείται στο νευρικό σύστημα οδηγεί σε παράλυση όλων των μυών (ακόμα και των αναπνευστικών) και το ζώο ,μοιραία, καταλήγει. Υπάρχει βέβαια μια μικρή πιθανότητα να επιβιώσει,ωστόσο οι βλάβες που θα έχουν προξενηθεί στο νευρικό σύστημα του ζώου θα είναι μόνιμες χωρίς τη δυνατότητα εξάλειψης τους. Στους νεάρους -ενήλικους σκύλους μπορεί να έχουμε επίσης την εκδήλωση επιληπτικών κρίσεων(που μπορεί να είναι και το μόνο σύμπτωμα). Οι επιληπτικές κρίσεις χαρακτηρίζονται, από σπασμούς των μυών του σώματος. Η διάρκεια τους είναι 2-3 λεπτά το πολύ. Μπορεί να συνοδεύονται από απώλεια ούρων και κοπράνων. Μετά την κρίση το ζώο, φαίνεται να είναι «φυσιολογικό». Και τέλος στους ηλικιωμένους σκύλους ο ιός προκαλεί τη λεγόμενη «εγκεφαλίτιδα των ηλικιωμένων σκύλων» με διαταραχή της όρασης και των γνωστικών λειτουργιών,αταξία και αναγκαστικες κινήσεις (κυκλικές ή προώθησης).

Άλλες μορφές της νόσου είναι η πεπτική και η αναπνευστική. Στην πεπτική έχουμε εκδήλωση συμπτωμάτων απο το γαστρεντερικό σύστημα όπως έμετοι και διάρροιες (και πολλές φορές συγχέεται με τον τύφο), ενώ στη αναπνευστική μορφή συνήθως έχουμε την εμφάνιση βήχα,δύσπνοιας και σε ακραίες περιπτώσεις πνευμονία. Αλλά και οι μορφές αυτές ,κάποια στιγμή, καταλήγουν στην νευρική μορφή οπότε και σηματοδοτείται η μη αναστρέψιμη πορεία της νόσου.

Δυστυχώς, η πρόγνωση της νόσου είναι δυσμενής και καθώς δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία,αρκούμαστε σε κάποια υποστηρικτικα μέτρα στα πρώτα στάδια όπως χορήγηση αντιβιοτικών, ορών και ενισχυτικών του οργανισμού. Ωστόσο μετά την εγκατάσταση των νευρικών συμπτωμάτων ,η πρόγνωση γίνεται δυσμενέστατη και η κάθε προσπάθεια θεραπείας «δεν αποδίδει καρπούς».

Το μοναδικό «όπλο» που έχουμε στα χέρια μας κατά της νόσου είναι η ΠΡΟΛΗΨΗ . Η πρόληψη της νόσου βασίζεται κατά κύριο λόγο στον εμβολιασμό των τετράποδων φίλων μας ,ο οποίος πρέπει να ξεκινά από την ευαίσθητη νεαρή ηλικία και να τηρείται ορθά και κατά γράμμα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Τέλος ,σχετικά με την Δημόσια Υγεία, ο ιός αυτός δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο.

ΓΟΜΑΤΟΣ Αργύριος

Στρατιωτικός Κτηνίατρος

gomatos_argi@hotmail.com