Δύο είναι οι βασικές -δομικού χαρακτήρα- αιτίες που οδηγούν στην αποδυνάμωση και στην κατάρρευση ενός στυγνού, αυταρχικού καθεστώτος.

* Η ανάπτυξη αντιθέσεων και ρηγματώσεων στο εσωτερικό του καθεστώτος, γεγονός που οδηγεί στην αποδυνάμωση των μηχανισμών αναπαραγωγής του, και

* Η απώλεια της κοινωνικής του νομιμοποίησης και αποδοχής -ή ακόμα και της ανοχής των πολιτών- όταν οι πολιτικές του κυβερνητικού καθεστώτος απειλούν τη Δημοκρατία και την επιβίωση της κοινωνικής πλειοψηφίας. 

Σ΄ αυτό το ασφυκτικό δίπολο βρίσκεται σήμερα το κυβερνητικό καθεστώς και ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης, αφού πέρασε αβρόχοις ποσί την πρώτη τετραετία, με πολιτικό σύμμαχο την πανδημία, με εφόδιο τα δεκάδες δισ. (που δημιούργησαν ισχυρές πελατειακές δομές) και με εξάγγελο τους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς των ολιγαρχικών ΜΜΕ...

Τώρα όμως η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει. Και το ιστορικό ερώτημα που τίθεται είναι εάν οι εξελίξεις θα οδηγήσουν στην πτώση και ανατροπή του καθεστώτος ή θα του επιτρέψουν την επιβίωση και τον μετασχηματισμό του, ώστε να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. 

«Το απρόοπτο της Ιστορίας»

Στο πρώτο πεδίο, αυτό των εσωτερικών αντιθέσεων, προέχοντα ρόλο διαδραματίζουν οι ολιγαρχικές ομάδες και τα επιμέρους συμφέροντα των ηγεμόνων της διαπλοκής. Όσο για τις ιδεολογικο-πολιτικές διαφοροποιήσεις και τα τζάκια που συναπαρτίζουν τη Ν.Δ., αυτές παίζουν δευτερεύοντα ρόλο.

Οι ολιγάρχες, μπροστά στην ισχυρή πιθανότητα της κοινωνικής κατάρρευσης και απονομιμοποίησης της κυβέρνησης, αναζητούν εναλλακτικές λύσεις στο εσωτερικό του καθεστώτος, χωρίς προφανή διέξοδο.

Αυτός ο καθεστωτικός ενδόκοσμος πιέζεται εντονότερα από τις διευρυνόμενες κοινωνικές αντιδράσεις, που περιλαμβάνουν ένα σοβαρό τμήμα της ίδιας της εκλογικής-κοινωνικής βάσης της Ν.Δ. και εξελίσσονται σε μια άτυπη μορφή κοινωνικής αντιπολίτευσης, που επιτείνει την κρίση του κυβερνητικού καθεστώτος.

Οι μέχρι τώρα πανίσχυροι μηχανισμοί συγκάλυψης και χυδαίας προπαγάνδας έχουν απολέσει την αποτελεσματικότητά τους... Από την πρώτη ώρα που συντελέσθηκε το έγκλημα στα Τέμπη λειτούργησε άψογα ο μηχανισμός συγκάλυψης, αποσιώπησης και αποπροσανατολισμού των πολιτών, επί πολλούς μάλιστα μήνες.

Ομως, προέκυψε «το απρόοπτο της Ιστορίας». Γιατί ο πόνος και η οδύνη των γονιών και των μανάδων, που ζητούσαν δικαιοσύνη ως ελάχιστο «αντίδωρο» στις ανείπωτες απώλειες, λειτούργησαν ως κοινωνικός και ατομικός πυροκροτητής που ενεργοποίησε εκατομμύρια πολίτες. Το έγκλημα των Τεμπών απέκτησε μια νέα, ευρύτερη διάσταση από το συντελούμενο έγκλημα της απροκάλυπτης απόπειρας συγκάλυψης των ενόχων και των ενοχών… Γεγονός που παραπέμπει σε καταστάσεις που συναντάμε στις αρχαίες τραγωδίες…

Γιατί το κυβερνητικό καθεστώς έθιξε και βεβήλωσε τα αρχέτυπα ένστικτα και συναισθήματα που συγκροτούν την ανθρώπινη φύση και δίνουν νόημα στη ζωή, στην ύπαρξη, στις αρχές και στις αξίες του ανθρώπινου όντος. Τον πόνο της μάνας, την οδύνη του πατέρα, των συγγενών, δεν μπόρεσε το καθεστώς να τα σκεπάσει με τα «μπάζα» των μεθοδεύσεων και της προπαγάνδας του.

Με κάποιο τρόπο, σαν ένα είδος «πανουργίας της Ιστορίας», αυτή η ηρωική στάση των γονιών και των συγγενών των αδικοχαμένων οδήγησε και θα οδηγεί από εδώ και πέρα στην επαναξιολόγηση όλων των κρίσιμων εξελίξεων και των οδυνηρών προβλημάτων που κατατρύχουν την ελληνική κοινωνία εξαιτίας των κυβερνητικών επιλογών. Αυτοί οι γονείς, πέρα και πάνω από πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες, γίνονται σήμερα οδηγοί σ’ αυτό το σχήμα που αποκαλέσαμε κοινωνική αντιπολίτευση, δίνοντας νέο νόημα, νέο περιεχόμενο στις αξιολογήσεις και στη συνείδηση των πολιτών.

Η Νέμεσις, σ’ όλες της τις εκφράσεις, θα διαδεχθεί την διαπραχθείσα από το καθεστώς Ύβρι.

*Ο Μενέλαος Γκίβαλος είναι αν. καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης ΕΚΠΑ, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.

από:https://www.avgi.gr