Συνηθίζεται με την έλευση της νέας χρονιάς να κάνουμε απολογισμό της χρονιάς που παρήλθε και προβλέψεις για τη νέα. Μερικοί επεκτείνουν τον χρόνο των προβλέψεων φθάνοντας μέχρι το… 2100. 

Όλοι εστιάζουν στο δημογραφικό, καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός θα φθάσει τα 10 δισεκατομμύρια, αλλά σε πολλές χώρες η απομείωση θα είναι τεράστια λόγω της υπογεννητικότητας.

Ήδη η Ιαπωνία είναι αναγκασμένη να αναζητήσει τρόπους φροντίδας των ηλικιωμένων της, ενώ στη Νότια Κορέα διερωτώνται αν θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν στο μέλλον λόγω της έλλειψης γεννήσεων. 

Η γήρανση του πληθυσμού δεν αφορά, βέβαια, ολόκληρο τον πλανήτη: αν οι Ισπανοί, οι Έλληνες και οι Ιάπωνες δεν κάνουν πλέον παιδιά, αυτό δεν συμβαίνει με τους Αιθίοπες ή τους Νιγηριανούς. Το 2100, το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού θα είναι Αφρικανοί, και αυτό θέτει ήδη τεράστιες προκλήσεις για την ανάπτυξη της ηπείρου και τη συμμετοχή της στην παγκόσμια διακυβέρνηση. 

Εν τω μεταξύ, σήμερα, η πολυπληθέστερη ήπειρος εξακολουθεί να είναι –με διαφορά– η Ασία. Η Κίνα είναι πλέον ένας σημαντικός γεωπολιτικός παίκτης, που αμφισβητεί την αμερικανική αυτοκρατορία. Η αντιπαράθεση των δύο υπερδυνάμεων λαμβάνει πλέον επικίνδυνες διαστάσεις. Εκτός από τον εμπορικό πόλεμο, ο πραγματικός πόλεμος -εμμέσως στην Ουκρανία και αμέσως με αφορμή την Ταϊβάν- δημιουργούν συνθήκες ακόμα και πυρηνικού ολέθρου.

Η Ευρώπη γνώρισε το 2022, μεταξύ άλλων, το πιο καυτό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ, και πολλές περιοχές ξέμειναν από νερό. Αυτό δεν εμπόδισε τη διεξαγωγή, λίγους μήνες αργότερα, ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου με καταστροφικό κλιματικό ρεκόρ. Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι «οι εφημερίδες μιλούν για «κρίση» όταν απέχουμε μια τρίχα από την καταστροφή και οι προοδευτικοί άνθρωποι δεν ευαισθητοποιούνται…», λένε οι ειδικοί*.

 ο Ινδός συγγραφέας Amitav Ghosh κάνει μια άμεση σύνδεση της απάθειας των δυτικών κοινωνιών με την αποικιακή τους κληρονομιά: έχουν συνηθίσει στη Δύση να θεωρούν τον εαυτό τους προστατευμένο. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή βρίσκεται σε μια διαδικασία δημιουργίας θεμελιώδους διαταραχής που πλήττει πλέον και τους δυτικούς. 

Το 1922, ο κόσμος έμεινε άφωνος μπροστά στο θάρρος των Ιρανών γυναικών που, μετά τον θάνατο της Mahsa Amini, αμφισβήτησαν την εξουσία των αγιατολάχ στους δρόμους. 

Τέλος, έχουμε την έκρηξη της κατανάλωσης ναρκωτικών ουσιών. Στην Ευρώπη μια ματιά στις αναλύσεις των λυμάτων μαρτυρά την έκρηξη της κατανάλωσης κοκαΐνης, ενώ στη Λατινική Αμερική ο αριθμός των δολοφονιών που συνδέονται με τη διακίνηση ναρκωτικών ολοκληρώνει την απόδειξη της αποτυχίας του πολέμου κατά των ναρκωτικών. 

Το θέμα της Εργασίας και της σχέσης μας με αυτή είναι ένα κεφαλαιώδους σημασίας ζήτημα στον απόηχο των αναταραχών που προκλήθηκαν από την πανδημία (παγκόσμια κρίση και γενικευμένη τηλεργασία). Η επισφαλής εργασία γενικεύεται στην εποχή της ουμπεροποιημένης οικονομίας. Γι’ αυτό η αποκατάσταση της σταθερής και πλήρους εργασίας είναι θεμελιώδης για την εγγύηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της θέσης μας εντός της κοινωνίας...  

*Πληροφορίες https://www.courrierinternational.com/

Γ.Χ. Παπασωτηρίου