Αυξητική τάση παρουσιάζουν το τελευταίο διάστημα τα φαινόμενα ηλεκτρονικών απατών, κυρίως μέσω της υπεξαίρεσης κωδικών (phishing).

Υπολογίζεται ότι το ετήσιο κόστος από παράνομες συναλλαγές προσεγγίζει τα 22 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2022 υπήρξαν 136 χιλιάδες τέτοια περιστατικά και οι ζημίες ήταν της τάξεως των 6,24 εκατ. ευρώ. Σε αντίθεση με το παρελθόν, τα χρηματικά ποσά εξανεμίζονται πλέον με online πληρωμές και μεταφορές μέσω mobile και internet banking. Όμως, πως προστατεύονται σε αυτές τις περιπτώσεις οι καταναλωτές;

Με τον Ν. 4537/2018 προβλέπεται ότι μέχρι το ποσό των 50 ευρώ ευθύνη φέρει ο ίδιος ο πληρωτής (κάτοχος της κάρτας), έως ότου δηλώσει την απώλεια της κάρτας κι εκείνη μπλοκαριστεί από την τράπεζα. Από αυτό το ποσό και πάνω η τράπεζα οφείλει να αποζημιώσει τον καταναλωτή. Για παράδειγμα, σε περίπτωση κλοπής μιας κάρτας και απώλειας του ποσού των 500 ευρώ, η τράπεζα επιστρέφει πίσω τα 450 ευρώ. Ωστόσο, το ημερήσιο όριο ανάληψης μιας χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας δε δύναται να ξεπερνά τα 900-1.000 ευρώ, κι έτσι το βάρος των τραπεζών στην τέλεση μιας παράτυπης πράξης δεν είναι μεγάλο.

Το νέο που φέρνει το άρθρο 22 του νομοσχεδίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και βάζει μια τάξη στο τωρινό περιβάλλον, όπου ο κόσμος κάνει τις αγορές του ή πληρώνει τους λογαριασμούς του μέσω κινητού ή υπολογιστή, είναι ότι οι αποζημιώσεις των τραπεζών θα πρέπει να καλύπτουν ποσά άνω των 1.000 ευρώ. Διότι οι ηλεκτρονικές συναλλαγές επιτρέπεται να ξεπερνούν κατά πολύ το ημερήσιο όριο των 900 ευρώ που έχουν οι απλές κάρτες, φτάνοντας τα 5.000 ευρώ ή ακόμα και τα 20.000 ευρώ, εφόσον ο εκάστοτε πελάτης το συμφωνήσει με την τράπεζα του, προσκομίζοντας τα απαιτούμενα έγγραφα που πιστοποιούν την πιστοληπτική του ικανότητα.

Επιπλέον, με το συγκεκριμένο άρθρο οι τράπεζες οφείλουν να καλύπτουν και περιπτώσεις «βαριάς αμέλειας», όπως δηλαδή την οικειοθελή αποκάλυψη κωδικών σε τρίτους. Έτσι, εάν «χαθούν» για παράδειγμα 15.000 ευρώ από έναν τραπεζικό λογαριασμό, το ποσό που θα επιστραφεί ως αποζημίωση στον πληρωτή θα είναι 14.000, αφού μέχρι τα 1.000 ευρώ φέρει ευθύνη ο ίδιος.

 

 

Από τη μεριά τους οι τράπεζες αντιδρούν και θέτουν το ζήτημα επιβολής ανώτατου ορίου ηλεκτρονικών συναλλαγών στα 1.000 ευρώ, κάτι που θα δυσκολέψει αρκετά τις καθημερινές αγορές. Θεωρούν ότι σε μία περίοδο που οι τεχνολογικές υποδομές έχουν εξελιχθεί σημαντικά και ταυτόχρονα έχουν δαπανηθεί τεράστια ποσά για εκστρατείες ενημέρωσης που αναφέρονται σε ασφαλείς εμπορικές σχέσεις, ο καταναλωτής οφείλει να είναι πιο προσεκτικός. Δε θα πρέπει, όμως, να ξεχνάμε ότι πέρα από τα συστήματα υπάρχουν και οι άνθρωποι, και δεν είναι δυνατόν όλοι οι χρήστες να είναι το ίδιο εξοικειωμένοι με τις κινητές εφαρμογές και τη χρήση του διαδικτύου.

Πάντως, κάποιες συμβουλές που μπορούμε να ακολουθήσουμε προκειμένου να μην πέσουμε θύματα επιτήδειων είναι οι εξής: (1) αλλαγή προσωπικών κωδικών κάθε 6 μήνες, (2) αποφυγή δημόσιων ή κοινόχρηστων δικτύων, (3) ηλεκτρονική πρόσβαση στην ιστοσελίδα μιας τράπεζας πληκτρολογώντας οι ίδιοι τη διεύθυνση, και όχι μέσω της ανακατεύθυνσης από κάποια μηχανή αναζήτησης, (4) αποφυγή αποθήκευσης κωδικών σε συσκευές, (5) παράβλεψη και διαγραφή μηνυμάτων αμφιβόλου προελεύσεως, (6) ενημέρωση λογισμικών που προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια και (7) άμεση επικοινωνία με την τράπεζα σε περίπτωση οποιασδήποτε υπόνοιας παραβίασης των κωδικών μας.   

*Ο Νίκος Κανέλλος είναι Τομεάρχης Έρευνας και Καινοτομίας της ΝΔ και Διδάκτωρ του ΕΜΠ στη γνωστική περιοχή της Οικονομικής και Στρατηγικής Ανάλυσης της Καινοτομίας και των Σύγχρονων Τεχνολογιών

πηγη: https://tvxs.gr