Loading...

Κατηγορίες

Πέμπτη 11 Αύγ 2022
Για τον καπιταλισμό της επιτήρησης
Κλίκ για μεγέθυνση











11.08.2022, 16:00

 

 

«Το “έξυπνο” τηλέφωνο είναι πιθανώς η πιο αξιόπιστη συσκευή επιτήρησης που εφευρέθηκε ποτέ [...] Ετσι γίνεται το πρώτο κρίσιμο βήμα για τον καπιταλισμό της επιτήρησης […] Τίποτα πλέον δεν μπορεί να μείνει μυστικό. Τίποτα δεν είναι ασφαλές. Δεν υπάρχουν πλέον όρια». Με τα λόγια αυτά μου είχε περιγράψει την κατάσταση που επικρατεί σήμερα με τα κράτη και τις ιδιωτικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας η κοινωνική ψυχολόγος Σοσάνα Ζούμπουφ, η οποία αναπτύσσει τις ιδέες της στο εξαιρετικά ενδιαφέρον για το θέμα βιβλίο της «Η εποχή του κατασκοπευτικού καπιταλισμού: ο αγώνας για ένα ανθρώπινο μέλλον στο μεταίχμιο της νέας εξουσίας» (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2019).

Οι δυνατότητες που προσφέρουν σήμερα εταιρείες όπως η Google, η Facebook (Meta), το twitter και άλλες είναι τεράστιες. Η Ζούμποφ λέει ότι πρόκειται για συσσώρευση μέσω της απόσπασης, όπως έγινε και στην περίοδο της πρωταρχικής συσσώρευσης του καπιταλισμού που ανέλυσε ο Μαρξ. Συσσώρευση σε τεράστιες Data Bases, μέσω της απόσπασης (προσωπικών) δεδομένων, τα οποία μεταφράζονται στη συνέχεια σε χρυσάφι, αφού πωλούνται πανάκριβα στους διαφημιστές και στους δημοσιοσχεσίτες.

Αλλη τάξη μεγέθους αποτελεί η συσσώρευση προσωπικών δεδομένων από τα κράτη, τα οποία μπορούν να «κρατούν» και να εκβιάζουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους ή να γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή τις προθέσεις, τα σχέδια και τις πιο μύχιες σκέψεις τους. Εδώ εμπίπτει και το χακάρισμα του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη, έγκλημα για το οποίο πιάστηκαν ο πρωθυπουργός και οι διορισμένοι συνεργάτες του με τη γίδα στην πλάτη. Και μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να θεωρεί ότι απευθύνεται σε χαχόλους και να λέει ανερυθρίαστα ψέματα, όμως κάθε σκεπτόμενος πολίτης αντιλαμβάνεται ότι ανά πάσα στιγμή στη θέση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ μπορεί να βρεθεί ο καθένας από εμάς. Και αντίστροφα: εάν δεν διστάζεις να «επισυνδέσεις» (οποία κομψότης!) το τηλέφωνο ενός πολιτικού αρχηγού, τι θα σε εμποδίσει να υποκλέψεις (παράνομα) τις συνομιλίες ενός τυχαίου ανθρώπου που για κάποιο λόγο έβαλες στο μάτι;

Τι γίνεται τότε; Η Ζούμποφ απαντά: «Σε δεύτερο επίπεδο, τίθεται το θέμα τού ποιος έχει τα δεδομένα μου χωρίς την άδειά μου. Είμαι σύμφωνος μ’ αυτό; Αυτά φυσικά είναι πολύ σημαντικά ερωτήματα. Βέβαια, την απάντησή τους δεν μπορεί να τη δώσει το μεμονωμένο άτομο. Το ίδιο όπως ο ατομικός εργάτης δεν μπορούσε τις δεκαετίες του 1920 και του 1930 να καθορίσει τις εργασιακές του συνθήκες. Τα ζητήματα αυτά μπορούν να λυθούν μόνο με πολιτικό τρόπο και πολιτική δράση». Πολιτικός τρόπος και πολιτική δράση σημαίνουν όμως πολιτική συνειδητοποίηση ότι υπάρχει πρόβλημα με τις υποκλοπές και τα προσωπικά δεδομένα. Και εδώ γεννάται το ερώτημα: Και τι γίνεται όταν εμείς οι ίδιοι προσφέρουμε στο πιάτο όλα μας τα δεδομένα έναντι πινακίου φακής (δωρεάν χρήση της κάθε πλατφόρμας);

Η απάντηση συνοψίζεται στον υπότιτλο του βιβλίου της Ζούμποφ: «Αγώνας για ένα ανθρώπινο μέλλον στο μεταίχμιο της νέας εξουσίας». Κλειδί η λέξη «ανθρώπινο»! Ενα μέλλον με τις πάσης φύσεως μηχανές υπό τον έλεγχό μας και όχι με εμάς υπόδουλους στις μηχανές και στους αλγόριθμους. Ο αγώνας του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία δεν είναι μόνο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη (όπως έλεγε σωστά ο Μίλαν Κούντερα), αλλά και ο αγώνας ενάντια στη μηχανοποίηση του ίδιου του ανθρώπου και τη μετατροπή του σε ρομπότ!

πηγη: https://www.efsyn.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου