Άρθρο που δημοσιεύτηκε στην αντιεξουσιαστική εφημερίδα Open Road 10. Η Elaine Leeder είναι ακτιβίστρια και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογία της σχολής κοινωνικών επιστημών του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια.
Μετάφραση Δημήτρης Πλαστήρας
Δημοσιεύθηκε την 29 Σεπτεμβρίου, 2022
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια αποκαλώ τον εαυτό μου Αναρχο-Φεμινίστρια. Έχω πάρει συμμετάσχει σε αναρχοφεμινιστικές ομάδες και έχω διδάξει σε μικρές ομάδες. Μέσα από την εμπειρία μου έφτασα στο συμπέρασμα πως η αλληλεπίδραση σε όλες τις γυναικείες ομάδες έχει μια μοναδική γεύση και ύφος και πως αυτό είναι ιδιαίτερα αληθές για τις φεμινιστικές ομάδες. Αυτό το ύφος έχει ονομαστεί διεργασία «μωσαϊκού». Είναι αντίθετο με την παραδοσιακή «γραμμική» μορφή σκέψης που έχει διαποτίσει τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις. Τα χαρακτηριστικά του ανταγωνισμού είναι εγγενή στον Καπιταλισμό. Τα γραμμικά λογικά επιχειρήματα χρησιμοποιούνται σε συζητήσεις για να διαιωνίσουν τις αξίες αυτού του συστήματος. Η γραμμική σκέψη γίνεται για να υποστηρίξει ή για αναλύσει μια υπόθεση. Οι γυναικείες αξίες της συνεργασίας, του συναισθήματος και της διαίσθησης έχουν προσφέρει ελάχιστο κύρος σε αυτό το τύπο σκέψης. Το μωσαϊκό μοτίβο που χρησιμοποιούν οι γυναίκες περιλαμβάνει μια υποστηρικτική δομή με σημαντικά μικρότερο ανταγωνισμό. Το ύφος αυτό χρησιμοποιεί ανεπίσημο υλικό, ενθαρρύνει την παρεμβολή σχολίων στη συζήτηση, δέχεται συναισθηματικά δεδομένα ως έγκυρο μέρος των πνευματικών συζητήσεων, χρησιμοποιεί αφηγήματα, παραφράσεις και ωθεί συνολικά την ομάδα προς μια αμοιβαία αναζήτηση κατανόησης. Είναι μια οργανική διεργασία, μη ιεραρχική και μη ανταγωνιστική. Θα μπορούσε στη πράξη να ονομαστεί Αναρχική επειδή οι αξίες της μη-ηγεσίας, της μη ύπαρξης ιεραρχίας, του μη ανταγωνισμού και της αυθορμητότητας ιστορικά συνδέονται με τον όρο Αναρχισμός. Είναι επίσης Φεμινιστικές αξίες. Από ότι έχω διαπιστώσει, αυτό το ύφος υπάρχει λιγότερο συχνά σε μικτές ομάδες ανδρών και γυναικών. Στην πραγματικότητα, υπάρχει σπάνια ακόμη και σε μικτές ομάδες Αναρχικών ανδρών και γυναικών. Η Αναρχική βιβλιογραφία είναι γεμάτη από καταγραφή της εκμετάλλευσης από την πλευρά των Αναρχικών ανδρών των γυναικών στη ζωή τους. (π.χ. Emma Goldman και Alexander Berkman, Nowhere at Home). Η δική μου πρόσφατη εμπειρία μεταξύ παλιών Αναρχικών, ακόμη και μεταξύ της νεότερης γενιάς, ενισχύει αυτή την άποψη.
Έχοντας στο νου πως ο σεξισμός υπάρχει μέσα στον Αναρχισμό, μοιάζει εμφανές πως οι αρχές του και η τωρινή του πρακτική, στην πράξη, έρχονται σε σύγκρουση. Είναι σημαντικό οι Αναρχικοί να ενσωματώσουν αυτή τη «Φεμινιστική Διαδικασία» στη πρακτική τους, έτσι ώστε τελικά οι αρχές και η πρακτική του Αναρχισμού να γίνουν ένα.
Πολιτικό Υβρίδιο
Υπάρχει ένας αριθμός Φεμινιστριών που έχουν αντιληφθεί τον έμφυτο Αναρχισμό στην διαδικασία μας και έχουν αρχίσει να εργάζονται σε ομάδες για να μελετήσουν και να αναπτυχθούν μαζί ως Αναρχο-φεμινίστριες. Αυτό το υβρίδιο προέκυψε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 όταν πολλές από εμάς συμμετείχαν σε ανδροκρατούμενες, ανταγωνιστικές, ιεραρχικές μαζικές οργανώσεις. Εκείνη την εποχή (και μέχρι σήμερα στην Αναρχική βιβλιογραφία) στις γυναίκες λέγονταν πως πρέπει να εργαστούν για το ευρύτερο κίνημα. Αντίθετα δημιουργήσαμε μικρές ομάδες επιμόρφωσης που ασχολούνταν με προσωπικά ζητήματα των ζωών μας. Ήταν ομάδες αυθόρμητης άμεσης δράσης οργανωμένες για εμάς. Έμοιαζαν πολύ με ομάδες που είχαν οργανωθεί στην Ισπανία πριν το 1936 και θα μπορούσαν να ονομαστούν «ομάδες συγγένειας». Αυτές οι ομάδες συγγένειας βασίζονταν σε ομοιότητες συμφερόντων και διέθεταν εσωτερική δημοκρατία, όπου οι γυναίκες μπορούσαν να μοιράζονται πληροφορίες και γνώση. Οι ομάδες αυτές γενικά αποτελούνταν από λευκές γυναίκες της μεσαίας τάξης που συχνά για πρώτη φορά βρίσκονταν σε μια κατάσταση στην οποία δεν ήταν σε ανταγωνισμό η μια με την άλλη. Οι γυναίκες του τρίτου κόσμου και της εργατικής τάξης σε γενικές γραμμές δεν συμμετείχαν σε αυτές τις ομάδας, κάτι που ισχύει και σήμερα στις Αναρχο-φεμινιστικές ομάδες . αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός πως οι γυναίκες αυτές ενδιαφέρονταν περισσότερο με ζητήματα επιβίωσης, καθώς ήταν αντικείμενο εκμετάλλευσης ως εργάτριες και μειονότητες.
Φεμινιστική Θεωρία
Από αυτά τα πρώιμα στάδια αναπτύχθηκε βαθμιαία μια Φεμινιστική θεωρία. Κάποιες από εμάς άρχισαν να μελετούν πολιτικές θεωρίες μέσα σε αυτές τις μικρές ομάδες και ανακάλυψαν τον έμφυτο Αναρχισμό στον Φεμινισμό μας. Αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε μια Αναρχική ανάλυση για να μας βοηθήσει στην ανάπτυξη από εμάς θεωρίας και στρατηγικής για την κοινωνική αλλαγή. Συνειδητοποιήσαμε πως η πατριαρχία ήταν μια ανδροκρατούμενη ιεραρχία και πως η πυρηνική οικογένεια διαιώνιζε αυτή την ιεραρχία. Η οικογένεια, ανακαλύψαμε, μας διδάσκει να υπακούμε τον Πατέρα, το Θεό, τους Δασκάλους, το Αφεντικό και όποιον άλλο είναι από πάνω μας (βλ. Peggy Kornegger, Anarchism: The Feminist Connection). Μας διδάσκει τον ανταγωνισμό, τον καταναλωτισμό και την απομόνωση όπως και την αντιμετώπιση της καθεμιάς μας σε μια σχέση υποκειμένου-αντικειμένου. Οι πυρηνικές οικογένειες, όπως γνωρίζουμε πλέον, είναι η βάση κάθε ιεραρχικού, εξουσιαστικού συστήματος. Κατά συνέπεια, αν κάποιος μάχεται κατά της πατριαρχίας, μάχεται εναντίον όλων των ιεραρχιών. Αν αλλάξουμε τη φύση της πυρηνικής οικογένειας μπορεί να αρχίσουμε να αλλάζουμε όλες τις μορφές της ηγεσίας, κυριαρχίας και κυβερνήσεων.
Γραμμική Σκέψη
Ως αποτέλεσμα αυτής της μορφής σκέψης, οι φεμινίστριες τώρα αξιοποιούν άλλους τρόπους αντιμετώπισης των θεμάτων. Δεν χρειάζεται πλέον να βλέπουμε το κόσμο μέσα από γραμμικά μοτίβα σκέψης: λογικό έναντι συναισθηματικού, νους έναντι σώματος, λογική έναντι ενστίκτου. Έχουμε αρχίσει να κοιτάμε τα πράγματα σε ένα συνεχές παρά σε δυικούς, ανταγωνιστικούς όρους.
Αν κανείς συνεχίσει να κοιτά το κόσμο με αυτούς τους όρους, συνεπάγεται πως οι Αναρχο-φεμινίστριες δεν λένε πως πρέπει να αποκτήσουν ίσο μερίδιο στην εξουσία. Αντίθετα λέμε πως πρέπει να υπάρξει η κατάργηση όλων των σχέσεων εξουσίας. Δεν θέλουμε μια γυναίκα πρόεδρο. Δεν θέλουμε καθόλου προέδρους. Για εμάς η ίση αμοιβή για ίση εργασία δεν είναι κεντρικό ζήτημα. Είναι οι ιεραρχίες και η κατανομή της εξουσίας.
Αναρχισμός
Έχουν γραφεί πολλά για τις ομοιότητες Αναρχισμού και Φεμινισμού (πχ. Lynn Farrow, Αναρχισμός ως Φεμινισμός, και Carol Erlich, Σοσιαλισμός, Αναρχισμός και Φεμινισμός). Στην ουσία αυτό που λένε όλοι είναι πως ο Φεμινισμός και ο Αναρχισμός έχουν πολλά κοινά. Και οι δυο ενθαρρύνουν την αυθόρμητη αλλαγή και την ελεύθερη συνεργασία. Και οι δυο βλέπουν την ανάγκη για μαζικά κινήματα, όχι για μια πρωτοπορία. Και οι δυο ενθαρρύνουν την αλλαγή από τα κάτω, όχι από τα πάνω. Ο Αναρχισμός βλέπει τον εχθρό ως το Κράτος. Η πατριαρχία είναι κομμάτι του Κράτους. Πολεμάμε τον ίδιο εχθρό σε διαφορετικά σημεία στο συνεχές.
Οι φεμινιστικές ομάδες συχνά ακολουθούν αναρχικές αρχές. Κάποιες από εμάς έχουν διατυπώσει τη σύνδεση. Άλλες από εμάς δεν το έχουν κάνει, αλλά η φόρμα είναι εκεί, είτε συνειδητά είτε όχι. Οι ομάδες μας είναι γενικά μικρές, και μερικές φορές αυτές οι ομάδες δημιουργούν συμμαχίες για να δράσουν από κοινού με άλλους πάνω σε διάφορα ζητήματα. Αυτό είναι παρόμοιο με την Αναρχική έννοια των ομοσπονδιών. Μέσα στις ομάδες υπάρχει μια προσπάθεια εναλλαγής εργασιών και ικανοτήτων ώστε να μην μένει ποτέ η εξουσία στο ίδιο άτομο. Σύμφωνα με τις Αναρχικές αρχές υπάρχει ίση πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες, και οι ομάδες αυτές είναι εθελοντικές και σχεδιασμένες. Οι ομάδες είναι μη ιεραρχικές, και η αυτό-πειθάρχηση είναι καίρια. Οι μη εξειδικευμένοι παροτρύνονται να αναλάβουν θέσεις ηγεσίας, και οι φυσικοί ηγέτες μεταφράζουν τις ικανότητές τους σε εκείνους που δεν έχουν τόσες γνώσεις σε συγκεκριμένα πεδία. Εργαζόμαστε σε αυτές τις ομάδες στην εξάσκηση της επανάστασης, τώρα στις καθημερινές μας ζωές. Συζητάμε την άμεση εμπειρία της καταπίεσης της εξουσίας μεταξύ μας και εκείνους με τους οποίους ζούμε. Εργαζόμαστε πάνω στα καθημερινά ζητήματα που μας καταπιέζουν, όχι μόνο πάνω στις θεωρητικές, αφηρημένες ιδέες της επανάστασης.
Όταν εμφανίζονται συγκρούσεις μεταξύ μας, γίνονται προσπάθειες από την κάθε μια μας να χρησιμοποιήσουμε την αυτό-πειθαρχία και να βάλουμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου προσώπου. Σπάνια έχω δει να χρησιμοποιείται εξαναγκασμός σε μικρές αναρχοφεμινιστικές ομάδες. Αντίθετα μοιραζόμαστε ιδέες, στηρίζουμε τις αντιλήψεις άλλων, διαφωνούμε, συζητάμε και εξομαλύνουμε τις διαφορές μας. Η διαφωνία είναι δεκτή, ακούγεται και αντλούνται μαθήματα από αυτή. Μερικές φορές υπάρχει ένα σημείο που απορρίπτεται, και μετά ακολουθεί μια συζήτηση. Συχνά ακούγεται και κατανοείται, επειδή πολλές από εμάς αντιλαμβάνονται πως οι συγκρούσεις μας έρχονται από διαφορετικές εμπειρίες ζωής. Γενικά μέχρι το τέλος μιας συζήτησης υπάρχει λύση της σύγκρουσης. Αν όχι επιστρέφουμε την επόμενη φορά έχοντας στοχαστεί πάνω στο ζήτημα περισσότερο. Μετά το συζητάμε ή το αφήνουμε. Υπάρχει χώρος για διαφωνία επειδή υπάρχει μια αμοιβαία εμπιστοσύνη και σεβασμός που έχει μεγαλώσει. Αυτή η εμπιστοσύνη αποτελεί δύσκολο γνώρισμα για να αναπτυχθεί σε μεγαλύτερες ομάδες, κάτι που ίσως εξηγεί γιατί συνεχώς στρεφόμαστε προς μικρότερες. Έχουμε μάθει πως η επικοινωνία είναι σημαντική, και μέσω αυτής μπορούμε να επιλύσουμε τις διαφορές μας. Η σύγκρουση μπορεί και εμφανίζεται συχνά επειδή έχουμε φροντίσει εμείς να λειτουργεί.
Σεξισμός
Επειδή βλέπουμε την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε το σεξισμό στις καθημερινές μας ζωές κάποιες από εμάς έχουμε δει την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε άντρες (Αναρχικούς και μη) που δεν ζουν στις ιδιωτικές τους ζωές αυτά που κηρύττουν στις πολιτικές τους ζωές.
Κάποιες από εμάς έχουν εργαστεί πάνω στην αναδιαμόρφωση μικτών πολιτικών οργανώσεων έτσι ώστε η διαίσθηση, το συναίσθημα, η αυθορμητότητα και άλλες Φεμινιστικές αρχές να μπορούν να βιωθούν και από άλλους ανθρώπους εκτός από Φεμινίστριες. Σε κάποιες από αυτές τις μικτές ομάδες έχουμε προσπαθήσει να εισάγουμε την συναινετική διαδικασία λήψης αποφάσεων που συνήθως είναι κομμάτι των γυναικείων ομάδων.
Μου είναι ξεκάθαρο από την εμπειρία μου με γυναίκες σε διάφορες ομάδες πως έχει έρθει ο καιρός οι Φεμινίστριες να κάνουν εμφανή και να διατυπώσουν τον Αναρχισμό στον Φεμινισμό μας. Χρειάζεται να το πούμε με το όνομα του και να αρχίσουμε να τον δημιουργούμε ως βιώσιμη και αποδεκτή εναλλακτική. Δεν χρειάζεται πλέον να λέγεται ψιθυριστά η λέξη «Αναρχισμός». Τον ζούμε στις μικρές μας ομάδες. Το επόμενο βήμα είναι να αφήσουμε εμάς και τους άλλους να ξέρουν ποιες είμαστε, και ποιο είναι το όραμα μας για τώρα και για το μέλλον.
πηγη: https://geniusloci2017.wordpress.com