Απόσπασμα από το βιβλίο The Essential Nawal El Saadawi, A Reader (Zed Books, 2010). Η Nawal El Saadawi (1931-2021) ήταν λογοτέχνης, γιατρός, ψυχίατρος, φεμινίστρια και ακτιβίστρια.

Μετάφραση Δημήτρης Πλαστήρας






Η καταπίεση των γυναικών και των φτωχών τάξεων αποτελεί εγγενές κομμάτι του καπιταλιστικού πατριαρχικού συστήματος που επικρατεί στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, Δύση και Ανατολή, Βορρά και Νότο, Εβραϊκό, Χριστιανικό, Ισλαμικό και Ινδουιστικό. Η έμφυλη, ταξική και φυλετική διάκριση γεννιούνται από τις ιστορικές εξελίξεις που επιτρέπουν στην μία τάξη να κυριαρχεί στην άλλη, στη μια φυλή που κυριαρχεί πάνω στην άλλη, μια τάξη πάνω στην άλλη, και στους άνδρες πάνω στις γυναίκες, στην κρατική και οικογενειακή μονάδα, που αποτελούν τον πυρήνα των πατριαρχικών ταξικών σχέσεων. Αλλά υπάρχουν ακόμη πολλοί συγγραφείς  που κλείνουν τα μάτια τους σε αυτά τα ιστορικά γεγονότα, για πολιτικούς-οικονομικούς-αποικιοκρατικούς λόγους. Παρουσιάζουν τα τρία ταμπού που σχετίζονται με «σεξ, θρησκεία και πολιτική» ως κάτι που πηγάζει από το Ισλάμ ή την αραβική νοοτροπία. Μειώνουν τα εγκλήματα εναντίον των γυναικών και των φτωχών ανθρώπων, την δικτατορία, το φανατισμό και το σκοταδισμό, σε θρησκευτικούς, πολιτισμικούς και ταυτοτικούς παράγοντες. Για αυτούς τους στοχαστές δεν υπάρχει κανένας σύνδεσμος μεταξύ σεξουαλικής και ταξικής καταπίεσης· δεν υπάρχει σύνδεσμος μεταξύ  της αμερικάνικης στρατιωτικής εισβολής στο Ιράκ και την οικειοποίηση και εκμετάλλευση του πετρελαίου· δεν υπάρχει κανένας σύνδεσμος μεταξύ χρημάτων και σεξ· δεν υπάρχει σύνδεσμος μεταξύ του υλικού και του πνευματικού, ή μεταξύ του σώματος, του νου και του πνεύματος.

Αυτές οι διαιρέσεις είναι κυρίαρχες στο σήμερα και έχουν κληρονομηθεί από το δουλοκτητικό σύστημα που εμφανίστηκε χιλιάδες χρόνια πριν. Εξυπηρετούν στο συσκοτισμό του νου, για να παραπλανήσουν γυναίκες και άνδρες, με το να κρύψουν την υλική-σωματική εκμετάλλευση κάτω από ψευδή πνευματική-θρησκευτική ευτυχία, ή με το να στρέψουν το κοινωνικό σύστημα (δημιουργημένο από τις κυρίαρχες τάξεις) σε θεϊκό νόμο.

Χρειαζόμαστε να μελετήσουμε ιστορία και τα θεϊκά βιβλία (τα τρία μονοθεϊστικά βιβλία) για να κατανοήσουμε γιατί ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γενετικών οργάνων (ΑΓΟ) και των ανδρικών γενετικών οργάνων (ΑΑΟ) εμφανίστηκαν στην ιστορία, και να μάθουμε πως ο ΑΓΟ δεν αναφέρεται σε κανένα από αυτά τα βιβλία. Ο ΑΑΟ αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη (αλλά δεν υπάρχει τίποτα για τον ΑΑΟ στο Κοράνι ή στην Καινή Διαθήκη). Στην Παλαιά Διαθήκη υπάρχει το ακόλουθο απόσπασμα:

«Και θα δώσω εις σε και, έπειτα από σε στους απογόνους σου ως αιωνίαν ιδιοκτησίαν όλην αυτήν την γην Χαναάν, εις την οποίαν τώρα κατοικείς ως ξένος· και θα είμαι στους απογόνους σου ο Θεός των… Είπε δε ακόμη ο Θεός προς τον Αβραάμ· “συ θα φυλάξης την διαθήκην μου αυτήν, συ και οι απόγονοί σου εις όλας τας γενεάς των. Καθε αρσενικόν παιδί θα περιτέμνεται οκτώ ημέρας μετά την γέννησίν του, κάθε αρσενικόν εις όλας τας γενεάς σας, όπως επίσης θα περιτέμνεται και ο δούλος, ο οποίος θα αγορασθή με χρήματα, και το παιδί παντός ξένου ο οποίος κατοικεί μαζή σας, έστω και αν δεν είναι απόγονός σου. Καθε αρσενικόν, του οποίου δεν περιεκόπη η σαρξ της ακροβυστίας του κατά την ογδόην ημέραν από της γεννήσεώς του και έμεινεν απερίτμητον, θα εξολοθρευθή η ύπαρξις αυτή εκ μέσου της φυλής του, διότι κατεφρόνησε και κατεπάτησε την εντολήν μου». (Γένεσις 17:8-14)

Ως γιατρό έχω γνωρίσει τα σωματικά, πνευματικά και κοινωνικά προβλήματα τόσο του ΑΑΟ και του ΑΓΟ. Είναι κοινή αίσθηση πως ένα παιδί (αρσενικό ή θηλυκό) δεν πρέπει να κοπεί με ένα μαχαίρι υπο οποιοδήποτε θρησκευτικό ή πολιτισμικό ή ταυτοτικό σύνθημα. Ποτέ στη ζωή μου δεν έκανα αυτή την επέμβαση σε θηλυκό ή αρσενικό παιδί. Το αισθανόμουν ως έγκλημα εναντίον των παιδιών (οκτώ ημερών για το αρσενικό παιδί και έξι ετών για το θηλυκό)

ΑΓΟ: αυτό το έγκλημα πραγματοποιήθηκε πάνω μου όταν ήμουν 6 ετών. Έγραψα για αυτό στα αραβικά στο βιβλίο μου με τίτλο Το Γυμνό Πρόσωπο των Αραβισσών Γυναικών (1972), που εκδόθηκε στα αγγλικά το 1980 με τον τίτλο Το Κρυμμένο Πρόσωπο της Εύας. Ο εκδότης άλλαξε τον τ΄τιλο· δεν ξέρω γιατί, ίσως για να τον συνδέσει κάπως με το κάλυμμα των γυναικών. ‘η με το Ισλάμ, αν και δεν συνέδεσα ποτέ τον ΑΓΟ με το Ισλάμ, ή οποιαδήποτε θρησκεία ή κουλτούρα.

Ο ΑΓΟ έχει κληρονομηθεί από το σύστημα δουλοκτησίας, ή το ταξικό πατριαρχικό σύστημα. Είναι μέρος του πατριαρχικού συνόλου που περιλαμβάνει:

1. Κόψιμο των σεξουαλικών οργάνων του θηλυκού παιδιού, ιδιαίτερα την κλειτορίδα, για να εξασφαλίσει την παρθενιά τους πριν το γάμο και την πίστη τους μετά το γάμο.
2. Η κάλυψη των γυναικών, απομονώνοντας τες στο σπίτι υπό την εξουσία των ανδρών τους, αναγκάζοντας τες να δουλέψουν (στο σπίτι και έξω από το σπίτι) δίχως αμοιβή, για να εξασφαλίσει την οικονομική τους εξάρτηση στους άνδρες τους, και έτσι την υποταγή τους σε κάθε τύπο καταπίεσης.
3. Βαριά τιμωρία για τις γυναίκες που δεν υπακούν τους άνδρες τους. Η υπακοή στο πατέρα και τον σύζυγο είναι αδιαχώριστη από την υπακοή στο Θεό. Η τιμωρία είναι θάνατος για την γυναίκα που προδίδει τον άντρα της, αλλά ένας άνδρας έχει το δικαίωμα να προδώσει τη γυναίκα του (μιας και ο Θεός του έδωσε το δικαίωμα να χωρίζει και να ασκεί πολυγαμία).
4. Η πατρότητα πρέπει να είναι γνωστή· για αυτό η παρθενιά και η μονογαμία πρέπει να επιβληθεί στις γυναίκες με σωματικά, ψυχικά, θρησκευτικά, ηθικά, κοινωνικά, νομικά, πολιτικά και οικονομικά μέσα. Ο ΑΓΟ είναι ένα από τα μέσα για την ελαχιστοποίηση της σεξουαλικής (αλλά και πολιτικής και οικονομικής) ικανότητας και κινητικότητας των γυναικών, έτσι ώστε ο σύζυγός τους θα είναι σίγουρος για την πατρότητα, σίγουρος πως τα παιδιά του είναι δικά του (και όχι άλλου άνδρα), σίγουρος πως τα παιδιά του κληρονομούν την γη και τα χρήματα του και φέρουν το όνομα του, και το όνομα του πατέρα του. Η πατριαρχία βασίζεται στο όνομα του πατρός.

Από την εμπειρία μου ως γιατρός και ψυχίατρος έμαθα πως ο ΑΓΟ δεν έχει να κάνει τίποτα με την ηθική των γυναικών· δεν τις κάνει να είναι περισσότερο μονογαμικές ή πιο πιστές στους συζύγους τους. το αντίθετο, ο ακρωτηριασμός της κλειτορίδας αυξάνει τις σεξουαλικές επιθυμίες της γυναίκας. γιατί;

1. Γιατί ο εγκέφαλος είναι ο κύριος τόπος των σεξουαλικών επιθυμιών.
2. Επειδή οι ακρωτηριασμένες γυναίκες έχουν δυσκολία στο να φτάσουν σε σεξουαλική ικανοποίηση με τους συζύγους τους, και αναζητούν αυτή την ικανοποίηση εκτός γάμου.

Η ελευθερία και η ευθύνη προς τον εαυτό και τους άλλους δεν πρέπει να είναι διαχωρισμένες. Οι ελεύθερες μη ακρωτηριασμένες γυναίκες μπορεί να είναι πιο υπεύθυνες προς τις οικογένειες τους αν συνδυάσουν ελευθερία και υπευθυνότητα. Οι ακρωτηριασμένες γυναίκες μπορεί να είναι λιγότερο υπεύθυνες αν καταπιεστούν ή καλυφθούν (φυσικά ή πνευματικά). Η κάλυψη του μυαλού είναι αδιαχώριστη από την κάλυψη του σώματος, καθώς το σώμα και ο νους είναι αδιαχώριστα. Η κάλυψη των γυναικών έγινε θεϊκός κώδικας. Αν κριτικάρεις το πέπλο σήμερα στην Αίγυπτο εκθέτεις τον εαυτό σου σε κίνδυνο και σκληρή κριτική (όπως συνέβη με τον υπουργό πολιτισμού πριν λίγες εβδομάδες).

Στην Αίγυπτο κάποιοι ισλαμιστές θρησκευτικοί λόγιοι πιστεύουν ο ΑΓΟ είναι θεϊκή προσταγή, ή τουλάχιστον μια σουνιτική προσταγή σύμφωνα με την Χαντίθ του Προφήτη Μωάμεθ, αλλά άλλοι ισλαμιστές λόγιοι πιστεύουν πως ο ΑΓΟ και το πέπλο δεν έχουν τίποτα να κάνουν με το Ισλάμ. Οι περισσότερες ισλαμικές και αραβικές χώρες δεν ξέρουν τίποτα για τον ΑΓΟ – για παράδειγμα, η Συρία, το Ιράκ, ο Λίβανος, η Τυνησία, η Λιβύη, το Μαρόκο και η Σαουδική Αραβία. (Μόνο η Αίγυπτος, το Σουδάν, η Σομαλία και η Υεμένη ασκούν ΑΓΟ). Το Ισλάμ αντικατέστησε το κομμουνισμό (μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου) ως το Διάβολο, ή τον Εχθρό της Νεοαποικιακής Ιμπεριαλιστικής Αμερικάνικης Αυτοκρατορίας. Ο ΑΓΟ και το πέπλο, και η καταπίεση των γυναικών γενικότερα, συνδέθηκαν με το Ισλάμ μόνο (μαζί με την τρομοκρατία, την οπισθοδρομικότητα, την υπανάπτυξη, την δικτατορία, το βαρβαρισμό, την ανικανότητα για εκμοντερνισμό, κλπ.). Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν πως ο ΑΓΟ είναι αρχαία Αιγυπτιακή ή Αφρικανική παράδοση, αλλά είναι οικουμενική δουλοκτητική παράδοση και δεν σχετίζεται με συγκεκριμένες φυλές, χρώμα, χώρα ή ήπειρο.

Κάλυψη, Παρθενιά και το Όνομα της Μητρός

Η επίθεση κατά των δικαιωμάτων των γυναικών και των φτωχών είναι οικουμενική, και όχι ειδική για την αραβική μας περιοχή ή τις ισλαμικές χώρες. Εγκλήματα τιμής σχετίζονται με την παρθενιά και δεν περιορίζονται στις αραβικές χώρες. Η έννοια της παρθενιάς  είναι επίσης εμπεδωμένη στον Ιουδαϊσμό και στο Χριστιανισμό – για παράδειγμα, η Παρθένος Μαρία είναι η ιδανική μητέρα, και οι καλόγριες είναι καλυμμένες. Οι παραδόσεις, ιερές ή μη, αντικατοπτρίζουν συστήματα εξουσίας στο κράτος και στην οικογένεια. Αλλάζουν με το τόπο και το χρόνο. Δεν είναι σταθερές και αμετάβλητες ή αιώνιες. Είναι επιλεκτικά από πολιτικές ομάδες για να συντηρήσουν τις πατριαρχικές δομές σε παγκόσμιο και σε τοπικό επίπεδο. Όταν οι γυναίκες μάχονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα τους υπό οποιοδήποτε καπιταλιστικό-πατριαρχικό σύστημα, χαρακτηρίζονται προδότριες προς τη θρησκεία τους, την χώρα τους, την κουλτούρα τους, της αυθεντική τους ταυτότητα, την ηθική τους και την αγνότητα τους. αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να μαχόμαστε· δεν πρέπει να τρομάξουμε. Πρέπει να οργανωθούμε παγκόσμια και τοπικά.

Ο οικουμενικός αγώνας είναι η λύση και η ελευθερία έχει υψηλό τίμημα, αλλά το τίμημα της σκλαβιάς είναι μεγαλύτερο έτσι είναι καλύτερα να πληρώσεις το τίμημα να είσαι ελεύθερος από το να πληρώσεις και να είσαι σκλάβος. Πρέπει να συνδυαστούν προσπάθειες για να κινητοποιηθούν άνδρες, γυναίκες, νέοι και παιδιά ώστε να οργανωθούν και να αποτελέσουν μια πολιτική και κοινωνική δύναμη, ικανή να αλλάξουν οι υπάρχουσες πατριαρχικές-ταξικές αξίες και νόμοι. Αυτό απαιτεί πραγματική δημοκρατία. Αυτό απαιτεί ελευθερία για οργάνωση και κριτική. Αυτό απαιτεί συλλογικό αγώνα ενάντια στην κρατική δικτατορία, ενάντια στην οικογενειακή δικτατορία, και ενάντια στη ψευδή συνείδηση που δημιουργήθηκε από τα κυβερνητικά μέσα και το εκπαιδευτικό σύστημα. Αν το ίδιο το κράτος βασίζεται στην πατριαρχία, τη τάξη και τη θρησκεία, πως μπορεί να αντιμετωπίσει την καταπίεση που είναι προϊόν της πατριαρχίας, της τάξης και της θρησκείας;

Βιώνουμε τώρα μια επίθεση εναντίον των δικαιωμάτων των γυναικών και των φτωχών. Το αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης και της αμερικάνικης νεοαποικιοκρατίας αυξάνεται στην Αίγυπτο, προκαλεί όλο και μεγαλύτερη ανέχεια (40% των Αιγυπτίων ζει κάτω από το όριο της φτώχιας), αυξάνοντας τα ποσοστά της ανεργίας, την υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας, της εκπαίδευσης και των μέσων, και η κυριαρχία των οπισθοδρομικών φονταμενταλιστών θρησκευτικών πολιτικών ομάδων.

Στις 28 Ιανουαρίου 2007, με ανακρίθηκα στο δικαστήριο από το γενικό εισαγγελέα. Μια δίκη που στρέφονταν εναντίον μου και της κόρης μου Δρ. Mona Helmy, που είναι συγγραφέας και ποιήτρια, κατηγορώντας μας για αποστασία. Γιατί; Επειδή έγραψε ένα άρθρο σε μια εβδομαδιαία εφημερίδα (Roza El-Youssef, 21 Μαρτίου 2006) απαιτώντας το όνομα της μητέρας να είναι σεβαστό και να μην αγνοείται και λέγοντας πως θα συμπεριλαμβάνει το όνομα της μητέρας και του πατέρα της όταν υπογράφει τα άρθρα και τα βιβλία της. Το έγκλημα μου είναι τα γραπτά μου και ο αγώνας μου εναντίον της πατριαρχικής γλώσσας στη θρησκεία και στη πολιτική όταν λέω πως ο Θεός δεν είναι ούτε αρσενικός ούτε θηλυκός, πως ο Θεός  είναι σύμβολο δικαιοσύνης και όχι ένα βιβλίο που βγαίνει από μια τυπογραφική μηχανή. Δεν υπάρχει ειρήνη σε παγκόσμιο, εθνικό και οικογενειακό επίπεδο δίχως δικαιοσύνη. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη ή πραγματική δημοκρατία δίχως δικαιοσύνη.

Η Σύγκρουση Μεταξύ των Δύο Αντιλήψεων του Θεού

Στις 27 Φεβρουαρίου 2007, το Αλ-Αζχαρ (ο εγκυρότερος ισλαμικός θεσμός στην Αίγυπτο και σε ολόκληρο τον ισλαμικό κόσμο) με κατηγόρησε για αποστασία και αίρεση εξαιτίας του έργου μου που εκδόθηκε στα αραβικά στο Κάϊρο (Ιανουάριος 2007) υπό το τίτλο Ο Θεός Παραιτείται στην Συνάντηση Κορυφής. Το έργο δείχνει τις αντιφάσεις και τις πατριαρχικές, ταξικές και φυλετικές διακρίσεις που είναι μέσα στα τρία μονοθεϊστικά βιβλία: την Παλαιά Διαθήκη, της Καινή Διαθήκη και στο Κοράνι. Δείχνει πως αυτά τα βιβλία είναι πολιτικά, και ασχολούνται με την εξουσία, το χρήμα και το σεξ. Η διπλή ηθική κυριαρχεί στα τρία βιβλία: κατωτερότητα των γυναικών σε σχέση με τους άνδρες, δικτατορία, ρατσισμός, πόλεμος, και φόνος του αιρετικού ή του άπιστου. Οι περισσότερες κυβερνήσεις  στο κόσμο χρησιμοποιούν αυτά τα ιερά βιβλία για να καταπιέσουν τους λαούς τους. η θρησκεία είναι υπηρέτης του πολιτικού συστήματος. Χρησιμοποιείται από πανίσχυρες ομάδες για να δικαιολογήσει την αδικία ως θεϊκή προσταγή. Ο Θεός παραιτείται στο έργο όταν έρχεται αντιμέτωπος με τις αντιφάσεις και τις αδικίες του.

Με την αναγέννηση των θρησκευτικών φονταμενταλιστικών κινημάτων σε ολόκληρο το κόσμο η καταπίεση των γυναικών και των φτωχών έχει μεγεθυνθεί. Η δημιουργική σκέψη καταδικάζεται, επειδή αποκαλύπτει το μυαλό και αποκαλύπτει παράδοξα που σχετίζονται με την πολιτική, την θρησκεία και το σεξ. Περπατώντας στους δρόμους του Καΐρου και των Βρυξελλών τον Φεβρουάριο του 2007. Συνάντησα νεαρές γυναίκες που καλύπτουν το κεφάλι τους  με ένα πέπλο και αποκαλύπτουν το πάνω μέρος της κοιλιάς τους φορώντας στενά τζιν. Οι γυναίκες είναι τα πιο εμφανή θύματα των θρησκευτικών και πολιτικών αντιθέσεων, καλύπτονται υπό θρησκευτικές πιέσεις, και είναι γυμνές υπό την εμπορευματοποίηση της παγκοσμιοποίησης και της αποκαλούμενης ελεύθερης αγοράς, που είναι η ελευθερία των ισχυρών να εκμεταλλεύονται τους φτωχούς

Αίγυπτος, χειμώνας 2007
Δημοσιεύθηκε την 28 Μαρτίου, 2021