Λίστα αντικειμένων
Του συγγραφέα
Βασίλειου Χριστόπουλου
Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ χειροτονία βοηθού επισκόπου (βοηθού του Μητροπολίτη Πατρών), με τον τίτλο του «Επίσκοπου της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης επισκοπής Κερνίτσης», ήταν ασυνήθιστη. Μας αιτιολογήθηκε ως αναβίωση της παλαιάς επισκοπής προκειμένου να δικαιωθεί και επιβραβευτεί μια προσωπική εκκλησιαστική πορεία με αφοσίωση, αυτή του Κερνίτσης (πια) Χρύσανθου.
Χωρίς να θεωρούμαστε άνθρωποι της εκκλησίας, η χειροτονία μας δημιούργησε κάποιους συνειρμούς για την παλιότερη μεσαιωνική ιστορία μας (αλλά και κάποιες απορίες).
Ανεβαίνοντας στα Καλάβρυτα από το δρόμο του Διακοπτού, πάνω από το Άνω Διακοπτό συναντούμε τον οικισμό Κερνίτσα. Κατά την Τουρκοκρατία η ευρύτερη ορεινή περιοχή του Διακοπτού ονομαζόταν Κερνίτσα και ήταν η έδρα της ομώνυμης επισκοπής, δηλαδή της σημερινής περιοχής Αιγίου και Καλαβρύτων.
Η κατάληξη της λέξης Κερνίτσα μάς είναι πολύ οικεία: Βοστίτσα, Καμενίτσα, Ποροβίτσα, Δίβριτσα, Γρανίτσα, Τσερνίτσα, αλλά και Βελβίτσι, Καστρίτσι, ακόμη και κοτέτσι…. Πόσοι γνωρίζουν ότι πρόκειται για λέξεις σλάβικες;
Επιβίωσαν στην ύπαιθρο χώρα επί αιώνες, από την εποχή του σλάβικου εποικισμού της Αχαΐας και της Πελοποννήσου. Πρόκειται για μια σκοτεινή περίοδο της τοπικής μας ιστορίας που είναι στενά συνδεδεμένη και με την πόλη των Πατρών.
Η περίοδος αυτή (6ος , 7ος , 8ος αι. μ.Χ.) απασχόλησε την εθνική μας ιστοριογραφία μετά της μελέτη του Γερμανού Φαλλμεράυερ για την Καταγωγή των Ελλήνων, όταν στα 1830-40 προσπαθούσε να αποδείξει τον εκσλαβισμό της Πελοποννήσου, ότι δηλαδή «στις φλέβες των νέων Ελλήνων δεν έρρεε αίμα ελληνικό».
Στηρίχτηκε σε κάποια μεταγενέστερα εκκλησιαστικά κείμενα του 11ου και 12ου αιώνα, που ανέφεραν ότι η «Πελοπόννησος εσλαβώθη». Ήταν μια πατριαρχική επιστολή του Νικολάου Γ (1084 – 1111) προς τον αυτοκράτορα Αλέξιο για την υποστήριξη του μητροπολίτη Πατρών Αρέθα και η οποία συντάχθηκε καθ’ υπόδειξίν του και το χρονικό κτίσεως Μονεμβασίας. Τα κείμενα αυτά αντέκρουσαν στη συνέχεια πολλοί ιστορικοί και τα χαρακτήρισαν ανακριβή με το αιτιολογικό ότι εξυπηρετούσαν εκκλησιαστικές σκοπιμότητες και συμφέροντα. Είναι οι «εθνικοί» ιστορικοί Παπαρηγόπουλος, Ζακυνθινός, Λάμπρος, Κυριακίδης, κ.α καθώς και οι πατρινοί Θωμόπουλος, Τριανταφύλλου.
Γεγονός είναι ότι από το 580 μ.Χ. διάφορα Σλαβικά φύλλα εισέβαλαν και εγκαταστάθηκαν στην Αχαΐα και στην Πελοπόννησο. Ήταν κυρίως νομάδες κτηνοτρόφοι και ληστές σύμφωνα με τα ήθη της εποχής.
Κυριάρχησαν σε τμήματα της υπαίθρου κι αυτό συνάγεται από το πλήθος των τοπωνυμιών που επικράτησαν και επιβιώνουν ακόμη. Η παράδοση αναφέρει 218 έτη κατοχής της Πελοποννήσου υπό των Σλάβων.
Η Πάτρα σίγουρα δεν αλώθηκε, αν και υπάρχουν παραδόσεις για μεταφορά της έδρας της μητρόπολης. Οι παραδόσεις αναφέρουν ως τόπο μετοίκησης το Ρήγιον της Καλαβρίας.
Κάποιοι θεωρούν ως Ρήγιον το χωριό Βελβίτσι έξω από την Πάτρα, κάποιοι άλλοι το Ρίον (Ρήγιον). Άλλη παράδοση συνδέει την «άλωση» της Πάτρας και με τη δημιουργία της Νέας Πάτρας στη θέση της νυν Υπάτης, η οποία πράγματι επί τουρκοκρατίας είχε το όνομα Πατρατζίκ, δηλαδή Νέα Πάτρα. Αλλά και το γεγονός ότι για την πόλη μας καθιερώθηκε η ονομασία Παλαιά Πάτρα. Εξ’ ού και ο τίτλος Παλαιών Πατρών Γερμανός.
Μια, πράγματι, σκοτεινή περίοδος που η ιστοριογραφία δεν έχει καταφέρει ακόμη να φωτίσει, παρά το ότι τα ζωντανά τοπωνύμια προκαλούν τους ερευνητές.
Και η απορία μας: Αναβιώνει μια επισκοπή που υπήρξε και καταργήθηκε με την απελευθέρωση. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μετά από μερικά χρόνια ανασυστάθηκε. Σήμερα υπάρχει με άλλο όνομα: Είναι η μητρόπολη Αιγιαλείας και Καλαβρύτων του γνωστού μας Αμβρόσιου.
Το μόνο που βλέπουμε στην χειροτονία και στη συμβολική της αναβίωση, είναι η ανάγκη για επίσημη θεσμοθέτηση μιας στενής προσωπικής σχέσης και συνοδοιπορίας: του μητροπολίτη Πατρών Χρυσοστόμου και του επισκόπου (πια) Κερνίτσης Χρύσανθου. -