Αγαπητέ κ. πρόεδρε,
Πολλοί πολιτικοί επιστήμονες και ιστορικοί, από την εποχή του Θουκυδίδη, επιχείρησαν να δώσουν τον ορισμό του μεγάλου πολιτικού ηγέτη, χωρίς μέχρι σήμερα να υπάρχει ένας ορισμός κοινά αποδεκτός. Θα πρότεινα λοιπόν, για την οικονομία της συζήτησης, να συμφωνήσουμε πως μεγάλος πολιτικός είναι τελικά εκείνος που κατασταλάζει στην Ιστορία με θετική αύρα για τον λαό του, καθώς του άνοιξε νέους δρόμους, που του άλλαξαν την ιστορική μοίρα και που, αν και πολλές φορές τα αρνητικά του είναι περισσότερα από τα θετικά, κατά έναν μαγικό τρόπο κανείς δεν τα θυμάται ή τα θεωρεί υποδεέστερα του θετικού του έργου.
Ποιοι λοιπόν πρωθυπουργοί σ’ αυτόν τον τόπο άφησαν θετικό πρόσημο και μνημονεύονται από την πλειονότητα του λαού ως εθνικοί ηγέτες μεγάλου βεληνεκούς;
Πρώτος χρονικά ο Χαρίλαος Τρικούπης. Αρνητικά, πολλά και σπουδαία: υπέρογκος εξωτερικός δανεισμός, βαρύτατη φορολογία, απίστευτες φοροαπαλλαγές στους Ελληνες κεφαλαιούχους του εξωτερικού για επενδύσεις –αεριτζίδικες κατά βάση– στην Ελλάδα και τέλος, η χρεοκοπία του 1893. Ποιος όμως τα θυμάται όλα αυτά; Ο Χαρίλαος Τρικούπης θα αφήσει θετικό ίχνος στην Ιστορία, καθώς το 1875 επέβαλε στον βασιλιά Γεώργιο Α΄ την αρχή της «δεδηλωμένης», τερματίζοντας τις αυθαιρεσίες του στον διορισμό πρωθυπουργών, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο στην πραγματική κοινοβουλευτική δημοκρατία, αυτήν που έως σήμερα κι εσείς υπηρετείτε.
Δεύτερος χρονικά ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Οι αρνητικές πτυχές της πολιτικής του, πολλές και σημαντικές. Λάθος και με υστεροβουλία οι εκλογές το 1920 με την Ελλάδα σε πόλεμο. Λάθος επιλογή η παραμονή των μουσουλμάνων Τούρκων στη Δυτ. Θράκη. Λάθος η ψήφιση του «ιδιώνυμου» για τη δίωξη των κομμουνιστών λόγω της ιδεολογίας τους. Λάθος η οικονομική πολιτική του, που οδήγησε στη χρεοκοπία του 1932. Λάθος ότι «ευλόγησε» το κίνημα των βενιζελικών αξιωματικών το 1935. Παρ’ όλα αυτά τόλμησε, κόντρα σε θεούς και δαίμονες, και το 1930, στρεφόμενος κατά των ψηφοφόρων του Μικρασιατών προσφύγων, υπέγραψε με τον Ισμέτ Ινονού το ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας, που τερμάτιζε την πολιτική της Μεγάλης Ιδέας κι ενταφίαζε τα όνειρα τόσων προσφύγων για επιστροφή στις χαμένες πατρίδες τους, επιλέγοντας το ευρύτερο συμφέρον της χώρας και εκτιμώντας σωστά το διεθνές περιβάλλον αναλαμβάνοντας το πολιτικό κόστος.
Τρίτος ο αείμνηστος θείος σας, Κωνσταντίνος Καραμανλής. Εχει κατηγορηθεί για πολλά κι από πολλούς, ειδικά για την πρώτη περίοδο της πρωθυπουργίας του 1955-1963 και την περίοδο της δικτατορίας. Διώξεις αριστερών πολιτών μετά τις εκλογές του 1958, που ανέδειξαν την ΕΔΑ αξιωματική αντιπολίτευση, υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου το 1959 που απέκλεισαν την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα και κατέστησαν την Τουρκία εγγυήτρια δύναμη, εκλογές βίας και νοθείας το 1961, αιφνιδιαστική εγκατάλειψη της ηγεσίας της ΕΡΕ και των πιστών οπαδών του σε μια νύχτα και φυγή του στο Παρίσι ως «αυτοεξόριστου» σε εποχή δημοκρατίας στην Ελλάδα και κρυφές επαφές του με στελέχη της δικτατορίας μέσω του Ευάγγελου Αβέρωφ.
Ομως, κ. πρόεδρε, τόλμησε και, με την επιστροφή του από το Παρίσι το 1974, κόντρα στο κόμμα του και στη χούντα που ακόμα έλεγχε τα πράγματα, με κίνδυνο ακόμα και της ζωής του, νομιμοποίησε το ΚΚΕ κλείνοντας μια ολόκληρη εποχή εθνικού διχασμού, δίκασε τους πρωτεργάτες της χούντας και του Πολυτεχνείου και τους βασανιστές και το 1981 άλλαξε τον ιστορικό ρου αυτού του λαού εντάσσοντας τη χώρα στην ΕΟΚ αν και η πλειοψηφία τότε ήταν αντίθετη σ’ αυτή την επιλογή.
Ακόμα κι ο σημερινός πρωθυπουργός, κ. πρόεδρε, ο κ. Τσίπρας, να είστε σίγουρος πως θα μείνει στην Ιστορία με θετικό πρόσημο. Το μεγαλύτερο σφάλμα του υπήρξε σίγουρα η προ του 2015 αφέλεια και αδυναμία να κατανοήσει το διεθνές περιβάλλον εντός του οποίου εκαλείτο να δράσει. Και σίγουρα ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα διαμαρτυρίας μέχρι τότε και ως μηδέποτε έχων κυβερνητικές ευθύνες, δεν μπορούσε να βοηθήσει τον νέο πρωθυπουργό.
Ομως τόλμησε να θυσιάσει μεγάλο μέρος του κόμματός του και να αναλάβει βαρύ πολιτικό κόστος τη νύχτα των μεγάλων εκβιασμών το καλοκαίρι του 2015, για να σώσει την πατρίδα από την άτακτη χρεοκοπία. Και τώρα διαβλέποντας, σωστά θεωρώ, τα μεγάλα συμφέροντα στα Βαλκάνια, το γεγονός πως πάνω από 140 χώρες αναγνωρίζουν την ΠΓΔΜ ως σκέτη Μακεδονία, την ουσιαστική ένωση της Αλβανίας με το Κόσοβο και τις ανέκαθεν βλέψεις της Βουλγαρίας για την ΠΓΔΜ, επιχειρεί να λύσει, κόντρα στο μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού, το θέμα του ονόματος αναλαμβάνοντας και πάλι πολιτικό κόστος. Και μάλιστα εναρμονιζόμενος με τη δική σας πολιτική θέση για τη λύση του προβλήματος.
Τώρα, κ. πρόεδρε, ήρθε η δική σας ώρα να επιλέξετε τι ίχνος θα αφήσετε πίσω σας.
Θα αφήσετε το Βατοπέδι, τα δομημένα ομόλογα, τις πυρκαγιές του 2007, τις καταστροφές στην Αθήνα το 2008, τις κατηγορίες του ΚΙΝ.ΑΛΛ. ότι εσείς χρεοκοπήσατε τη χώρα, τη συνύπαρξή σας στο ίδιο κόμμα και την ανοχή που δείχνετε στους ακροδεξιούς;
Ή θα αφήσετε το στίγμα του εθνικού ηγέτη που ξέρει και τη δημοκρατία να προασπίζει και κόντρα στην κοινή γνώμη να πηγαίνει εμπρός στο εθνικό συμφέρον; Μπορείτε να το κάνετε κι έτσι όλα τα προηγούμενα θα ξεχαστούν. Πώς; Στην ψηφοφορία για τη Συμφωνία των Πρεσπών ορθώστε το ανάστημά σας και πείτε ένα μεγάλο «ναι».
Τσακίστε έτσι τον ακροδεξιό φασιστικό εθνικισμό και χαρίστε στην πατρίδα μια νέα ηγετική προοπτική στα Βαλκάνια που θα φράξει τον δρόμο σε μεγαλοϊδεατισμούς και στην ερντογανική Τουρκία.
Κύριε πρόεδρε, γράψτε εσείς την Ιστορία και μην αφήσετε την Ιστορία να γράψει για εσάς.
Διονύσιος Δρεμπέλας,
*καθηγητής Ιστορίας, 6ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου
*Η επιστολή δημοσιεύεται στη στήλη «Ελεύθερη Εκφραση» της Εφημερίδα των Συντακτών