Loading...

Κατηγορίες

Σάββατο 20 Νοέ 2021
Εγώ δε βλέπω τηλεόραση
Κλίκ για μεγέθυνση






Κατερίνα Μπουγδάνη
Κατερίνα Μπουγδάνη
20.11.2021



Αυτή είναι μια φράση που είτε έχετε πει είτε έχετε ακούσει πάρα πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, ειδικά όσοι ανήκετε από γενιά Χ και κάτω. Αυτό είναι, λοιπόν, το άρθρο μιας early millennial που θες από βίτσιο, θες από επαγγελματική διαστροφή, έχει δει και ξανάρχισε να βλέπει ελληνική τιβί και αισθάνεται ότι οφείλει να βάλει μερικά πράγματα στη θέση τους.

Από τα βασικά πορίσματα του ως τώρα βίου μου είναι ότι ο δογματισμός σκοτώνει την ανθρώπινη εμπειρία. Η ανάγκη για ελιτισμό, η σοβαροφάνεια, η προσπάθεια συντήρησης μιας δημόσιας εικόνας, καμιά φορά ακόμα και γερά γαντζωμένα κόμπλεξ μας αποτρέπουν να αποκτήσουμε επαφή με πιο γελοία, πιο εύθυμα, πιο ευτελή, πιο παράλογα, πιο παράδοξα κομμάτια του φάσματος της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ένα από αυτά και η τηλεόραση.

Για να εξηγούμαι, δεν υποστηρίζω ότι η τηλεόραση δε βρίσκεται εδώ και δεκαετίες σε μια νοσηρή κατάσταση. Έχουμε σκεφτεί και έχουμε συζητήσει πολλές φορές την ποιοτική αλλαγή που συντελέστηκε στο άλμα από τη δημόσια στην ιδιωτική τηλεόραση, την προώθηση του λαϊκισμού, του απολίτικου, του δε βαριέσαι, του παρτακισμού, το ξέπλυμα ιδεολογιών και νοοτροπιών τουλάχιστον προβληματικών, τη δημοσιογραφία εποχών Μάνας Ρέιβερ και την ψυχαγωγία Θέμου και Παρατράγουδων.

Από την άλλη δεν μπορούμε να λησμονήσουμε μεγαλειώδεις στιγμές δημόσιας και ιδιωτικής τηλεόρασης, ορόσημα της ποπ κουλτούρας που ακόμα αποτελούν talk of the town, οι τρομεροί Αυθαίρετοι και οι πολυθρύλητοι Απαράδεκτοι στις αρχές της δεκαετίας του ’90, οι Δυο Ξένοι στο τέλος της, αυτή η χρυσή δεκαετία της ιδιωτικών και δεκάδες σειρές των κρατικών καναλιών που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε έτσι απλά επειδή πρόκειται για “τηλεόραση” και μαζική κουλτούρα.

Κι αν η μυθοπλασία δεν είναι πλέον αυτή που ήταν, παρά τις αξιόλογες παραγωγές των τελευταίων ετών, σε αρκετά σημεία η σημερινή τηλεόραση είναι καλύτερη. Καταρχάς, η πίτα είναι μικρότερη, τα ποσά που παίζονται πολύ λιγότερα. Πάνε πια τα επικά μαλλιοτραβήγματα και ξεκατινιάσματα, πάνε οι Ρούλες να φαγώνονται με Θέμους και Τατιάνες, πάνε οι διαχειριστές που διαδέχονταν ο ένας τον άλλον με τόσο πάταγο λες και ήταν αυτοκράτορες. Όσοι έχουν καταφέρει να επιβιώσουν από εκείνη την εποχή, οι πάλαι ποτέ κραταιοί λύκοι, είναι δεινόσαυροι στο περιθώριο της τηλεθέασης.

Από την άλλη, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, οι υπεύθυνοι των προγραμμάτων αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν το προχώρημα της κοινωνίας σε πολλά σοβαρά κοινωνικά ζητήματα και αυτή είναι μια αντίδραση κατά το ήμισυ βιωματική. Η τηλεόραση έκανε πολλά λάθη τα προηγούμενα χρόνια και τώρα τα πληρώνει. Ο κανιβαλισμός και η μισανθρωπιά της γυρνάει μπούμερανγκ, μια ανεξέλεγκτη συντηρητική αντίδραση εκφράζεται με ιδιαίτερο μίσος απέναντι σε δημοσιογράφους, παρουσιαστές, γενικά ανθρώπους του χώρου. Αυτό τους ωθεί να παίρνουν θέση απέναντι σε λογικές εκφοβισμού, στερεότυπα και αποκλεισμούς, να αντιδρούν απέναντι σε κακοποιητικές συμπεριφορές, να κάνουν το λόγο τους πιο καλοσυνάτο και συμπεριληπτικό, τη συμπεριφορά τους απέναντι στους υφισταμένους τους πιο ανθρώπινη και τα προγράμματά τους πιο προσεγμένα. Πολλά από τα σκουπίδια παλιότερων ετών δεν θα μπορούσαν να σταθούν στη σημερινή τιβί.

Το δεύτερο μισό το οφείλουμε στην εποχή, στη δίψα για κατάρτιση, ενημέρωση και πληροφορία. Πολλά από τα παιδιά που απαρτίζουν πάνελ και συντακτικές ομάδες πολλών εκπομπών, ακόμα και ψυχαγωγικών, είναι αξιόλογοι δημοσιογράφοι με ευρύτερες γνώσεις, αυξημένη αισθητική, εμπειρία γύρω από την ποπ κουλτούρα και υπέρμαχοι του ορθού λόγου. Δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα identity politics και για ζητήματα που αφορούν ανθρώπινα δικαιώματα. Πιο πρόσφατο και τρανταχτό παράδειγμα η εξαιρετική παρουσίαση του Ιάσονα Αποστολόπουλου στην εκπομπή της Ναταλίας Γερμανού, στο πλαίσιο της πολύ καλής δουλειάς που κάνει φέτος αυτή η ομάδα.

Αν δεν υπήρχε η τηλεόραση, αυτά τα μηνύματα δεν θα έφταναν σε πολλά αφτιά. Το ελληνικό metoo ποτέ δεν θα έπαιρνε την έκταση που πήρε και ίσως οι δράστες να μη βρίσκονταν καν σήμερα στη φυλακή. Άνθρωποι που είναι αποκλεισμένοι από την ψηφιακή κοινωνία δεν θα έρχονταν ποτέ σε επαφή με ταινίες, σειρές, ντοκιμαντέρ και ψυχαγωγικά προγράμματα πολύ υψηλών προδιαγραφών. Η μοναξιά και αίσθηση απομόνωσης τον καιρό της καραντίνας θα είχε χτυπήσει κόκκινο για όσους ζουν μόνοι. Μην πούμε για τα μεταναστάκια και όλα τα φτωχόπαιδα των ανύπαρκτων ή χαμηλών ταχυτήτων ίντερνετ που ψάχνουν για παρέα.

Είναι ωραίο να φαντασιωνόμαστε μια αμιγώς ψηφιακή εποχή, την 4η Βιομηχανική Επανάσταση και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων, αλλά για πολλούς ανθρώπους, πολύ περισσότερους και πολύ νεότερους απ’ όσο φανταζόμαστε, η τηλεόραση αποτελεί σχολείο, διασκέδαση, συντροφιά, συνεχίζει να αποτελεί παράθυρο στον έξω κόσμο. Έναν κόσμο που αλλάζει και αυτή τους προσφέρει τη μοναδική δυνατότητα που έχουν για να το αντιληφθούν.

Η τηλεόραση δεν είναι ούτε μπαμπούλας, ούτε χωματερή. Η τηλεόραση είναι ένα από τα πιο λαϊκά και δημοκρατικά μέσα, αν μπορείς να την εκμεταλλευτείς σωστά. Γιατί αν δεν ήταν η τηλεόραση, αναρωτιέμαι, πόσοι καθημερινοί άνθρωποι θα είχαν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τη μαγεία σπουδαίων προσώπων όπως ο Άρης Λεμπεσόπουλος, που μας υπνώτισε την εβδομάδα που μας πέρασε στην εκπομπή ενός Γρηγόρη Αρναούτογλου; Ελάχιστοι, φοβάμαι.

Πηγή: www.rosa.gr
 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου