Loading...

Κατηγορίες

Τρίτη 10 Νοέ 2015
Σχόλια και απόψεις   Λογική και συνείδηση ‘Σκέψη – Γνώση – Ανεκτικότητα’
Κλίκ για μεγέθυνση

Ο άνθρωπος είναι προικισμένος από την γέννηση του και με μυαλό για να σκέπτεται λογικά. Έχει ικανότητα να τακτοποιεί τις εμπειρίες του και όσα αντιλαμβάνεται με τις αισθήσεις του, πάντα μέσα σε λογικά πλαίσια. Έχουν μεγάλη σημασία οι εμπειρίες του καθενός μας. Εξίσου σημαντική είναι , όμως, και η λογική σκέψη. Και μην ξεχνάμε πως η λογική σκέψη δεν αλλάζει ανάλογα με το περιβάλλον. Το περιβάλλον βέβαια μέσα στο οποίο μεγαλώνει ο άνθρωπος καθορίζει την συνείδηση του. ‘Λέγοντας συνείδηση, εννοούμε την ικανότητα του ανθρώπου να αντιδρά στο Καλό και το κακό, το Δίκαιο και το Άδικο’. Αλλά, για να αντιδρά σωστά είναι υποχρεωμένος να βάζει σε τάξη τις έννοιες που στροβιλίζονται μέσα στο μυαλό του και να θεμελιώνει μια λογική για τα όσα συμβαίνουν γύρω του. Αλλιώς νοιώθει να γίνεται χαμός μέσα στον εγκέφαλο του*. Να καταβάλλει προσπάθειες, πχ. αν θέλει να παρακολουθεί τα αλματώδη βήματα που πραγματοποιεί σήμερα η επιστήμη και η τεχνολογία, να ανοίγει δρόμους για την αληθινή γνώση με θάρρος, να μην φοβάται το νέο, το διαφορετικό, να παραδέχεται το λάθος, κλπ. …

Ήρθε η ώρα, οι Έλληνες να εμπιστευτούμε την λογική μας και να μην παραβλέπουμε παρασυρμένοι από το συναίσθημα πως πολλές φορές η λογική μας είναι το αντίθετο της γνώμης και της αίσθησης. Η λογική είναι παγκόσμια και αιώνια, επειδή ακριβώς, εκφράζεται μόνον σε σχέση με αιώνια και παγκόσμια δεδομένα** . Εμείς οι Έλληνες έχουμε ιδιαίτερη υποχρέωση να την επαναφέρουμε στον τόπο που γεννήθηκε, αλλά και να την κάνουμε καθημερινό μας μέλημα. Κι ακόμη, να ξαναγυρίσουν η ηθική, τα ιδανικά και οι πανάρχαιες αρετές του Έλληνα ! Όλες οι αξίες του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, σαν αντίβαρο στον μηχανοκρατικό ‘πολιτισμό’ του αιώνα μας και στην κατάπτωση των αξιών αυτών που έφεραν οι παγκόσμιοι πόλεμοι.

Με την βοήθεια της λογικής ο άνθρωπος μπορεί να αποδράσει από το σκοτάδι της φυλακής του. Η απόδραση αυτή απαιτεί άσκηση και μελέτη, αλλά και μια μεγάλη δόση θάρρους και ανεκτικότητας να δέχεται τους άλλους όπως είναι κι όχι να αναρωτιέται γιατί δεν πιστεύουν όλοι το ίδιο πράγμα, δηλ. την δική του ‘αλήθεια’ ! Εξίσου σπουδαίο είναι το ζήτημα της προτεραιότητας των αξιών. Όταν ο άνθρωπος βρίσκεται μπροστά σε ένα δίλημμα, σε μια ‘ιεράρχηση αξιών’, μετά από ώριμη σκέψη είναι υποχρεωμένος να καταλήξει σε ένα συμπέρασμα… ‘εδώ πρέπει να του επισημάνουμε να μην καταλήγει, βιαστικά, σε συμπέρασμα, παρασυρμένος από τον …νωτιαίο μυελό ! ‘…

Καθήκον αλλά και ευθύνη όλων των δασκάλων (όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης) να βοηθήσουν την νέα γενιά να ασχοληθεί και με τα σοβαρά προβλήματα της κοινωνίας και να ενδιαφερθεί για την πολιτική, μακριά από κομματικές φατρίες, που με την συμβολή της μπορεί να βγει από το τέλμα, αυτή την δύσμοιρη και καταπροδομένη πατρίδα1.

Καθήκον και υποχρέωση, επίσης, κάθε επιστήμονα να προειδοποιεί για τις αιτίες που προκαλούν τα δεινά που υφίσταται ο άνθρωπος σήμερα, αλλά και να υποδεικνύει και τον τρόπο ανόδου του πνευματικού και ηθικού επιπέδου του λαού, μαζί με τους συγγραφείς και κάθε άλλο πνευματικό άνθρωπο. Κι ο τρόπος, κατά την γνώμη μου, είναι ένας: η μελέτη βιβλίων και σοβαρών εντύπων, όπως είναι και ο επαρχιακός τύπος, που προσφέρει μεγάλο κοινωνικό έργο, ασχολούμενος με τα άμεσα προβλήματα κάθε περιοχής.

Αγαπητέ συνέλληνα-συμπατριώτη, μην ψάχνεις ποιος εκδίδει την εφημερίδα στον τόπο σου ή που ανήκει κομματικά, αλλά τι λέει και τι πράττει κι αν σε βοηθάει στην λύση των τοπικών προβλημάτων. Και μην ξεχνάς, ποτέ, πως η ορθή γνώση οδηγεί στην ορθή πράξη! Κι όποιος κάνει το σωστό και το δίκαιο μπορεί να γίνει και σωστός άνθρωπος. Πολλές φορές συμβαίνει να κάνουμε κακό, επειδή δεν ξέρουμε ποιο είναι το καλό! Ο υγιής κι ανοιχτόμυαλος άνθρωπος πρέπει να αποκτήσει αρμονία και μέτρο στην ζωή του !

Η λογική πρέπει να επιδιώκει την σοφία, η θέληση να δείχνει θάρρος και ο πόθος, (η απληστία! ) να δοκιμάζεται, το μικροσυμφέρον να παραμερίζεται μπροστά στο γενικό καλό, για να μπορείς, άνθρωπε, να έχεις μέτρο στην ζωή σου!...

‘Ο άνθρωπος είναι εγωιστικό ον, και ζει για το συμφέρον του. Πρέπει όμως να αναζητήσει τρόπους να απαλλαγεί από την διεστραμμένη αυτή επιθυμία, γιατί εκτός των άλλων, οδηγεί τους πολλούς συνανθρώπους του σε απόγνωση και φτώχια… Η ζωή για τους πολλούς είναι μια αδιάκοπη μάχη για επιβίωση.

1 Πληροφοριακά αναφέρω, ότι ο Σπέγκλερ χαρακτηρίζει τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό ως απολλώνιο, ενώ άλλοι τον βλέπουν ως κράμα διονυσιακού και απολλώνιου. Ο πρώτος είναι στοιχείο του μέτρου και της αρμονίας, του λόγου και της ομορφιάς. Ο δεύτερος είναι το στοιχείο της ζωής, της δίψας και του πάθους, το οργιαστικό και το ενστικτώδες που δεν γνωρίζει μέτρο και λογικούς περιορισμούς ( το ‘ιδανικό’ του σημερινού Έλληνα, χαλάρωση, αποδιοργάνωση, χάος ! ) για να μην πω πως έγινε ρηχός και επιπόλαιος, ενώ ο θεός τον προίκισε με μυαλό, αλλά ξέχασε την …μνήμη του …

* Η λογική και η συνείδηση, είπε ο Jostein Gaarder, μπορούν να συγκριθούν με τους μύες ενός ανθρώπινου κορμιού. Όταν δεν τους χρησιμοποιούμε χαλαρώνουν και αδυνατίζουν.

** Ο Σωκράτης έλεγε πως οι άνθρωποι είναι σε θέση να διακρίνουν την αλήθεια (το πραγματικό από το φαινομενικό) φτάνει μονάχα να χρησιμοποιήσουν το μυαλό τους και την λογική τους. Τότε ο άνθρωπος νοιώθει ελεύθερος πολίτης και όχι οπαδός, υπήκοος, δούλος !

Για την αντιγραφή

Πάνος Ανέστιος (Αλέφαντος)

Δάσκαλος τ’ ανθρωπισμού

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου