Η αποχώρηση Καραμανλή αλλάζει την ιδεολογική και συμβολική αρχιτεκτονική της Νέας Δημοκρατίας. Ο πρώην πρωθυπουργός παύει να αποτελεί κοινοβουλευτικά ενεργό αναφορά για ένα τμήμα της συντηρητικής παράταξης - ας πούμε τους δημοκράτες δεξιούς που αποκλίνουν από νεοφιλελεύθερα στερεότυπα και αγκυλώσεις. Με μια θεωρησιακή ηπιότητα εκφράστηκε την περίοδο της διακυβέρνησής του. Για παράδειγμα, η δημοκρατική διαχείριση του Δεκεμβρίου 2008, η προσεκτική και συγκρατημένη επικοινωνιακή έκφραση της τότε Νέας Δημοκρατίας, νομοθετικές πρωτοβουλίες (ακόμα κι αυτές με τις οποίες διαφωνούσε η Αριστερά) ήταν ζυγισμένες, πολλές σε προωθημένη, δημοκρατική κατεύθυνση (βασικός μέτοχος), μαζί βεβαίως και με το μόνιμο χαρακτηριστικό όλων ανεξαιρέτως των μεταδικτατορικών κυβερνήσεων μετάθεσης του ασφαλιστικού και οικονομικοπαραγωγικού προβλήματος της χώρας. Ως αναφορά ο Κώστας Καραμανλής ήταν ενεργός ακόμα και με τη σιωπή και υψηλή «κομματικότητά» του, την πειθαρχία στην έννοια του κόμματος ως άυλης επικρατειακής επιφάνειας. Πολλοί βουλευτές, κομματικοί παράγοντες, διαγραμμένοι, απομακρυσμένοι, παλιά ιστορικά στελέχη αναφέρονταν, απευθύνονταν σ’ αυτόν ακόμα κι όταν απέτρεπε κινήσεις «που μπορεί να κάνουν ζημιά στο κόμμα».
Θα χρειαστεί να αντικατασταθεί από κάποιον που θα έχει την επιφάνεια να αναλάβει τον ρόλο, αφού, ως γνωστόν, η Νέα Δημοκρατία συγκροτείται από διαφορετικά ρεύματα που συνήθως εκφράζονται με πρόσωπα, αλλά (κατά τη γνώμη μου) δεν υποστασιοποιούνται από αυτά. Ας δεχτούμε την εικόνα που δίνουν οι πιο πολλοί κειμενογράφοι. Η επικράτεια των καραμανλικών, των μητσοτακικών και των σαμαρικών συνθέτουν τρεις διακριτές ιδεολογικές (ενίοτε και γεωγραφικές) διήκουσες.
Πρόβλημα μόνο της Νέας Δημοκρατίας; Όχι ακριβώς. Στην πολιτική σκηνή χαρακτηριστικά του ενός επηρεάζουν τον άλλον. Για παράδειγμα, ο λαϊκιστικός και χοντροκομμένος τρόπος με τον οποίο αντιπολιτεύτηκε η Νέα Δημοκρατία την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ υπερκαθόρισε και τον τρόπο με τον οποίο εσωτερίκευσε η Αριστερά τη έννοια της κυβερνητικής τεχνικής, τη έννοια δομών όπως η Τοπική Αυτοδιοίκηση κ.λπ. Διδάχτηκε από τη μαζική σαρωτική μειωτική μορφή αντιπολίτευσης. Προσοχή, η «διδαχή» δεν σημαίνει (ευτυχώς) μίμηση. Πάντως, η λογική σαμποτάζ, εμποδίου, σαρωτικού αρνητισμού με την οποία λειτούργησαν πολλά δεξιά στελέχη την περίοδο 2015-2019, τα αρνητικά φίλτρα τα οποία όρθωναν ακραιφνείς δεξιοί αυτοδιοικητικοί και οι οποίοι, είτε με κομματική γραμμή είτε από τον φανατισμό τους, κατέστρεφαν πολιτικές τής τότε κεντρικής κυβέρνησης, αποκάλυψε σε πολλούς εμβρόντητους (της από δω πλευράς) τη σημασία της αυτοδιοικητικής μάχης, τον ρόλο των συνδικαλιστικών φορέων, τον ρόλο της διοικητικής «ενδοχώρας», που εξασφαλίζει καλή και παραγωγική κυβερνητική πολιτική. Επίσης, η πολύ ισχυρή ιδεολογικά μεταδικτατορική Αριστερά επηρέασε δραματικά όχι μόνο το όμορο ΠΑΣΟΚ, αλλά και την προσέγγιση της τότε Δεξιάς.
Το πολιτικό τοπίο με αυτή την έννοια αλληλοκαθορισμών μορφοποιείται από τις εσωτερικές αλλαγές σε κάθε παράταξη. Είναι σίγουρο ότι θα αναδυθούν άλλα πρόσωπα ως τοπάρχες της καραμανλικής παράδοσης (και επίσης, εξ αυτού, θα κινδυνεύσουν να καούν ως δυνάμει δελφίνοι). Πρέπει όμως να πούμε ότι ο Κ. Καραμανλής ανέπτυξε τον καραμανλισμό, δεν τον αναπαρήγαγε ως οικογενειακό κειμήλιο. Ένα δημοκρατικό άνοιγμα ως προς τις πολιτικές κατασκευές, προσπάθειες προοδευτικών θεσμικών αλλαγών, αλλαγή του παραδοσιακού μεσσιανικού δεξιού ύφους και ρητορικής δέχτηκαν σκληρή εκ δεξιών (και εξ ευωνύμων) κριτική. Τα φυσικά χαρακτηριστικά της παράταξης, με ρουσφέτια, χαριστικές προεκλογικές ρυθμίσεις δεν έλειψαν, ούτε βεβαίως εξέλειπαν, αλλά νομίζω πως η περίοδος Κ. Καραμανλή εισήγαγε μια πιο «γκολική» ποιότητα στη δεξιά πολιτική σύνθεση.
Η Αριστερά έχει πλέον την ισχύ (κι αυτό πρέπει να εμπεδωθεί από πολλούς) και την ωριμότητα να μπορεί να διαφωνεί, να μπορεί να συγκρούεται αλλά και να συνομιλεί με την άλλη πλευρά εφόσον υπάρχουν κάποιες ηθικές και πολιτικές προϋποθέσεις, όπως αυτές που προσπάθησα να σκιαγραφήσω με τις παρατηρήσεις για τον πρώην πρωθυπουργό.
πηγη: https://www.avgi.gr