«Με τον πόλεμο της λεηλασίας και της καταστροφής, τον οποίο διεξήγαγε η γερμανική Βέρμαχτ ιδίως στην Ανατολή, με τον ανταρτοπόλεμο στην Ρωσία και στα Βαλκάνια και, τέλος, με τον πόλεμο των στρατηγικών βομβαρδισμών των δυτικών συμμάχων κατά των γερμανικών πόλεων, οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ μαχόμενων και αμάχων, που προηγουμένως γίνονταν ευρέως σεβαστές, κατερρίφθησαν· το αποτέλεσμα ήταν ο ολοκληρωτικός πόλεμος. Ακόμη και μετά τον πόλεμο, αυτές οι διαχωριστικές γραμμές δεν μπόρεσαν να αποκατασταθούν πάλι και να σταθεροποιηθούν αξιόπιστα. Η πυρηνική ισορροπία των δυο υπερδυνάμεων, των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης, στηριζόταν εν τέλει στην αμοιβαία ομηρία των αμάχων πληθυσμών των δυο στρατιωτικών μπλοκ, με τη βοήθεια στρατηγικών βομβαρδιστικών στόλων και διηπειρωτικών πυραύλων».
Χέρφριντ Μύνκλερ, Οι νέοι πόλεμοι, Νέοι εχθροί και νέες μορφές πολέμου
«O πόλεμος δεν είναι απλώς μια πράξη άμυνας απέναντι σε μια παραβίαση του δικαίου και μέσο ανάκτησης ενός προσβεβλημένου δικαιώματος: είναι μια ειδική δύναμη που προκαλεί τη δημιουργία νέων δικαιωμάτων. Η δημόσια ζωή των κρατών μεταμορφώνεται εν μέσω των αστραπών και κεραυνών των μαχών· η ιστορία προχωράει μέσα από το βουητό της καταιγίδας».
Johann Caspar Bluntschli, Γερμανός διεθνολόγος του 19ου αιώνα
Από τον Hugo Grotius, εάν όχι από τον Μακιαβέλι και μετά, η δυτική πολιτική σκέψη συστηματικά έχει ορίσει τον πόλεμο ως ένα εργαλείο στα χέρια των κρατών, δηλαδή των κυρίαρχων εκείνων πολιτικών συγκροτήσεων που δεν αναγνωρίζουν νόμο και δικαστή, παρά μόνο τον εαυτό τους. Ο Fransisco de Vitoria (περίπου 1483 – 1546) και ο Grotius (1583 – 1645) έδωσαν ένα ιδιαίτερο στίγμα στον «ρυθμισμένο πόλεμο». Ο Vitoria υπέβαλε την κατάκτηση της Αμερικής σε ένα ενδελεχή θεολογικό, νομικό και ηθικό «έλεγχο», και έθεσε υπό αμφισβήτηση την ανεξέλεγκτη βία κατά των γηγενών πληθυσμών και τη συστηματική ιδιοποίηση ξένων εδαφών.
Ο Hugo Grotius διατύπωσε, με τη μορφή μιας νομικής πραγματείας, κανόνες που πρέπει διέπουν τον πόλεμο και την ειρήνη μεταξύ των εθνών. Ο Hugo Grotius, στο έργο του De lure Belli ac Pads, Libri Tres (1625), ακολουθεί την παραδοσιακή θεωρία περί «δικαίου πολέμου» και δεν αποδέχεται την πιθανότητα να είναι ένας πόλεμος αντικειμενικά δίκαιος και για τους δύο εμπολέμους. Η μόνη αναφορά την οποία κάνει είναι στην περίπτωση, την οποία προέβαλε ο Victoria, ότι είναι δυνατόν κάποιος από τους εμπολέμους να πιστεύει, καλόπιστα, ότι διεξάγει πόλεμο για δίκαιη αιτία.
Στην χιλιετία, όμως, πριν το 1500 κάτι τέτοιο δεν αποτελούσε την επικρατούσα αντίληψη, καθώς το «δίκαιο» δεν θεωρούταν δημιούργημα των ανθρώπων, αλλά ότι είχε «θεϊκή» προέλευση, ενώ αμέσως μετά τον «θεό» ανάλογα με την συνθήκη ερχόταν ο αυτοκράτορας ή ο πάπας:
«Γιε ανθρώπου, στήριξε το πρόσωπό σου ενάντια στη ΣΙΔΩΝΑ, και προφήτευσε εναντίον της,
22 και πες: Έτσι λέει ο Κύριος ο Θεός: Δες, εγώ είμαι εναντίον σου, Σιδώνα· και θα δοξαστώ στο μέσον σου· και θα γνωρίσουν ότι εγώ είμαι ο Κύριος, όταν εκτελέσω σ’ αυτή κρίσεις, και αγιαστώ μέσα σ’ αυτή.
23 Επειδή, εγώ θα στείλω σ’ αυτή θανατικό, και αίμα στους δρόμους της· και οι τραυματισμένοι της θα πέσουν στο μέσον της με μάχαιρα, που θάρθει επάνω της από ολόγυρα· και θα γνωρίσουν ότι εγώ είμαι ο Κύριος» (Ιεζεκιήλ, 21-23).
Στην μεσαιωνική τυπική αντίληψη, όπως εκφραζόταν και από τον Θωμά τον Ακινάτη στα μέσα του 13ου αιώνα, μόνον οι πληθυσμοί και οι χώρες, που δεν αποτελούσαν μέρος του χριστιανικού κόσμου θεωρούνταν hors de loi («εκτός νόμου»). Φυσικά στην πράξη δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο, όπως γνώρισαν καλά στο πετσί τους οι «αιρετικοί», οι «άπιστοι» και όχι μόνον, ενώ το 1337 ο Εδουάρδος Γ´ της Αγγλίας κατηγόρησε τον Φίλιππο ΣΤ´ της Γαλλίας, ότι σφετερίστηκε ένα ολόκληρο βασίλειο, για να έρθει η έκρηξη του Εκατονταετούς Πολέμου.
Ο Αγ. Αυγουστίνος στο έργο του Questiones in Heptateuchum, vi, 10b, αναφέρει ότι «Δίκαιοι πόλεμοι ορίζονται αυτοί οι οποίοι επιδιώκουν την αντεκδίκηση για βλάβες, όταν το έθνος ή η πόλη εναντίον των οποίων κατευθύνεται η εμπόλεμη δράση αμέλησε είτε να τιμωρήσει τους πολίτες της που διέπραξαν άδικες πράξεις είτε να αποκαταστήσει οτιδήποτε αποκτήθηκε άδικα. Επιπλέον, είναι δίκαιος ο πόλεμος τον οποίο ο ίδιος ο Θεός επιτάσσει». Παρ’ όλο, λοιπόν, που οι νομομαθείς διαφωνούσαν στις «λεπτομέρειες», τυπικά ο πόλεμος, για να θεωρηθεί «δίκαιος», θα έπρεπε να διεξαχθεί από δημόσια αρχή και όχι από ιδιώτες, να έχει «δίκαιο κίνητρο», είτε για να εκδικηθεί μια προσβολή, είτε για να αποκαταστήσει μια αδικία είτε για να επιβάλλει μια τιμωρία, πάντως, όχι ως εκδήλωση «καθαρού συμφέροντος».
Στο ρωμαϊκό imperium κατά αντιστοιχία, ο «δίκαιος πόλεμος» (bellum justum) είχε σαν αφορμή την βούληση για αποκατάσταση μιας «αδικίας» εις βάρος της Ρώμης ή εις βάρος των συμμάχων της, όπως στην περίπτωση του Β´ Καρχηδονιακού Πολέμου. Όταν δεν υπήρχαν τα επιθυμητά αποτελέσματα ύστερα από την γνωστοποίηση στον εχθρό των απαιτήσεων, ένα ειδικό σώμα ιερέων γνωστών ως fetiales πραγματοποιούσε μια τελετή, επικαλούμενο τους «θεούς» με φρικτές κατάρες, κηρύσσοντας την επίμαχη υπόθεση των εχθρών της Ρώμης «άδικη» και την υπόθεση της Ρώμης «δίκαιη».
Η πόρτα του ναού του Άρη άνοιγε διάπλατα, η αντιπροσωπεία εκσφενδόνιζε συμβολικά ένα ακόντιο προς την «επικράτεια» του εχθρού γνωστοποιώντας την έναρξη του πολέμου. Όσον αφορά τα «δικαιώματα» των νικητών Ρωμαίων, ασκήθηκαν χωρίς το παραμικρό έλεος στους ηττημένους, ισοπεδώνοντας πόλεις, βιάζοντας, λεηλατώντας και υποδουλώνοντας πληθυσμούς σ’ ολόκληρη την λεκάνη της Μεσογείου, ενώ οι αντίπαλοι ηγέτες υποχρεώνονταν να παρελάσουν στον θρίαμβο του αντίπαλου στρατηγού, για να εκτελεστούν στην συνέχεια δημοσίως, με τα πτώματα τους να διαπομπεύονται προς παραδειγματισμό.
Ο αυτοκράτορας της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας Κωνσταντίνος, μέχρι πρότινος παγανιστής, αναγνώρισε τον χριστιανισμό με το διάταγμα των Μεδιολάνων (313μχχ) ως «επιτρεπόμενη θρησκεία» (Religio licita) και με τις ευλογίες του Αμβρόσιου επανατοποθέτησε τους ειδωλολάτρες εκτός πολιτισμού. Ως εκ τούτου, το να ενωθούν οι χριστιανοί σε πόλεμο εναντίον τους δεν ήταν απλά επιτρεπτό, αλλά ένδειξη ευσέβειας. Αυτές οι απόψεις με διάφορες τροποποιήσεις συνέχισαν και στον Μεσαίωνα να συνιστούν το «δίκαιο» του πολέμου· στις Σταυροφορίες, μάλιστα, όταν οι χριστιανοί κατέλαβαν τα Ιεροσόλυμα το 1099, μακέλεψαν τον πληθυσμό σε τέτοιο βαθμό, που το αίμα να κατακλύζει τους δρόμους και να φτάνει μέχρι τους αστραγάλους των αλόγων. Ακόμα και όταν έδυε ο Μεσαίωνας, οι «λαμπρότερες» στιγμές των χριστιανών κονκισταδόρων (conquistadores), ισπανών ή πορτογάλων, δεν είχαν έρθει ακόμη.
Όπως περιγράφει ο ιστορικός Martin Van Krevelend, «Εκστρατεύοντας στη Νότιο και Κεντρική Αμερική μετά το 1492, οι Ισπανοί και Πορτογάλοι έδρασαν εν ονομάτι του σταυρού. Υπό τον φόβο του Θεού, έδιναν πάντα στους Ινδιάνους την επιλογή να προσηλυτιστούν στον χριστιανισμό, εξοντώνοντάς τους μόνο όταν αρνούνταν να κατανοήσουν ή να συμμορφωθούν. Επί περίπου ενάμισι αιώνα αφότου ο Λούθηρος κόλλησε τις Ενενήντα Πέντε Θέσεις του στη θύρα της Εκκλησίας της Βυρτεμβέργης, οι καθολικοί και οι διαμαρτυρόμενοι ανταγωνίζονταν οι μεν τους δε στις εκκλήσεις τους για Ιερό Πόλεμο, συχνά κατακρεουργώντας τους πληθυσμούς που διαφωνούσαν με τις απόψεις τους για την φύση του Χριστού» (Η Μεταμόρφωση του Πολέμου).
Μόνον όταν φθάνουμε στην Συνθήκη της Βεστφαλίας (1648) παραλείπεται η επίκληση του «θεού», χωρίς φυσικά να λείψουν ποτέ οι «φωτισμένοι» λόγοι για να συνεχιστούν οι σφαγές και πόλεμοι. Χαρακτηριστική είναι η θέση που διατύπωσε ο Βρετανός διεθνολόγος Hall: «Το διεθνές δίκαιο δεν έχει άλλη επιλογή από το να δεχθεί τον πόλεμο, ανεξάρτητα από το δίκαιο χαρακτήρα της γένεσής του, ως μια σχέση την οποία τα μέρη σ’ αυτόν μπορούν να εγκαθιδρύσουν, εάν το επιλέξουν, και να ασχοληθεί μόνον με τη ρύθμιση των αποτελεσμάτων αυτής της σχέσης».
Στη διάσκεψη των Βρυξελλών, το 1874, αλλά και στη διάσκεψη της Οξφόρδης, το 1880, το ζήτημα της χρήσης των αντιποίνων τέθηκε ως θέμα ηθικής τάξεως, αλλά και νομικοί και φιλόσοφοι της λεγόμενης νεωτερικότητας θα αμφισβητήσουν το δικαίωμα των κρατών να διεξάγουν επιθετικούς πολέμους για την προαγωγή των συμφερόντων τους, ωστόσο η απαγόρευση ενσωματώθηκε στο διεθνές δίκαιο πολύ αργότερα με το Σύμφωνο Κέλογκ-Μπριάν (1928) και ουσιαστικά μετά τη δίκη της Νυρεμβέργης.
Μετά την τυπική λήξη του νέου «Τριακονταετή Παγκόσμιου Πολέμου» (1914-1945), όπως έχουν χαρακτηριστεί η Πρώτη και η Δεύτερη Παγκόσμια Ανθρωποσφαγή, την ζοφερή μετάβαση από το πόλεμο εκμηδένισης στον ολοκληρωτικό πόλεμο, την ρίψη ατομικών βομβών στην Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, και την ισοπέδωση των γερμανικών πόλεων, ανέτειλε ο «μεταπολεμικός» κόσμος, ο Ψυχρός Πόλεμος, οι πόλεμοι δια αντιπροσώπων και η «μακρά ειρήνη» ανάμεσα στα δύο μπλοκ κυριαρχίας, εννοώντας πάντα την αποφυγή της απευθείας πολεμικής σύγκρουσης.
Τον Αύγουστο του 1949 ολοκληρώθηκαν στην Γενεύη οι εργασίες μιας «ανθρωπιστικής», όπως χαρακτηρίστηκε, συνδιάσκεψης, που είχε ως στόχο τον «μετριασμό» των συνεχώς διευρυνόμενων αρνητικών συνεπειών εξ αιτίας των πολέμων. Η Διπλωματική Συνδιάσκεψη, δια των αντιπροσωπειών που συμμετείχαν, ανέλαβε το έργο να αναθεωρήσει την Τέταρτη Συνθήκη της Χάγης του 1907 και τη Συνθήκη της Γενεύης του 1929, κυρίως, όσον αφορά τις «πρόνοιες» για τα δικαιώματα και το καθεστώς των αμάχων σε περίοδο πολέμου.
Ειδικότερα, δόθηκε βάρος στην επέκταση των «προστατευτικών εγγυήσεων», που ίσχυαν για τους αναγνωρισμένους εμπόλεμους των συμβατικών διεθνών πολέμων, πλέον, και για «τα θύματα των συγκρούσεων μη διεθνούς χαρακτήρα». Το κυρίαρχο επιχείρημα είχε σαν έδρα τον ισχυρισμό, ότι «τα δικαιώματα του [εμπλεκόμενου] κράτους δεν πρέπει να υπερισχύουν όλων των ανθρωπιστικών παραμέτρων του ζητήματος», καθώς «ο εμφύλιος πόλεμος είναι πιο σκληρός από τον διεθνή πόλεμο». Παρ’ όλα αυτά, η βρετανική αντιπροσωπεία και όχι μόνον, διατύπωσε σοβαρές διαφωνίες, αντιτείνοντας, ότι η ανάμειξη του διεθνούς δικαίου στις εσωτερικές διαμάχες ενός κράτους συνιστά παραβίαση της εθνικής του κυριαρχίας. Το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων ήταν το Κοινό Άρθρο 3, το οποίο αναφέρεται «στις ένοπλες συγκρούσεις μη διεθνικού χαρακτήρα», μη περιλαμβάνοντας τις προτάσεις, που είχαν υποβληθεί στη Στοκχόλμη το 1948 από την Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και αναφέρονταν με σαφήνεια σε δεσμεύσεις «υποχρεωτικές για κάθε έναν από τους αντιπάλους», σε «περιπτώσεις ενόπλων συγκρούσεων που δεν έχουν διεθνή χαρακτήρα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις εμφυλίου πολέμου, αποικιακών συγκρούσεων ή θρησκευτικών πολέμων».
Στην Νυρεμβέργη έλαβε χώρα, από τις 30-11-1945 έως τις 31-8-1946, η περιβόητη δίκη της Νυρεμβέργης. Το κατηγορητήριο, το οποίο αργότερα έγινε γνωστό ως ο Χάρτης της Νυρεμβέργης, προέβλεπε δικαιοδοσία για τριών ειδών εγκλήματα: «εγκλήματα κατά της ειρήνης», τα οποία η επιτροπή αποκάλεσε ως το υπέρτατο διεθνές έγκλημα, «εγκλήματα πολέμου» και «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Όσον αφορά τις αποφάσεις της πρώτης δίκης της Νυρεμβέργης από τους 22 παρευρισκόμενους στη δίκη, 12 καταδικάσθηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν, 3 καταδικάσθηκαν σε ισόβια και φυλακίσθηκαν σε ειδικές φυλακές, 4 καταδικάσθηκαν σε πρόσκαιρη κάθειρξη, την οποία εξέτισαν κατά το μεγαλύτερο μέρος και 3 απαλλάχθηκαν των κατηγοριών. Μετά την ολοκλήρωση της κύριας δίκης, η εισαγγελία των Ηνωμένων Πολιτειών προχώρησε στη διενέργεια 12 ακόμα δικών στη Νυρεμβέργη εναντίον των «δευτεροκλασάτων» στελεχών του Τρίτου Ράϊχ. Οι ποινές που επιβλήθηκαν ήταν άνευ σημασίας, και αυτοί που καταδικάσθηκαν σε βαριές ποινές αφέθηκαν μετά από λίγο καιρό ελεύθεροι με χορήγηση χάρης. Οι ΗΠΑ μ’ αυτό τον τρόπο ικανοποίησαν τους φίλους των στρατηγών, στον υπό διαμόρφωση νέο γερμανικό ομοσπονδιακό στρατό (Bundeswehr), ο οποίος ήταν κρίσιμος στη νέα ψυχροπολεμική παγκόσμια τάξη πραγμάτων.
Εν κατακλείδι, υποτίθεται, ότι το ισχύον σήμερα νομικό πλαίσιο, που αφορά τη χρήση βίας μεταξύ Κρατών περιλαμβάνει την απαγόρευση της μονομερούς χρήσης ένοπλης βίας, την μονοπωλιακή αρμοδιότητα χρήσης βίας μέσω θεσμοποιημένων κεντροποιημένων μηχανισμών [Δράση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφ. VII του Χάρτη, την Δράση από περιφερειακούς οργανισμούς, σύμφωνα με το Κεφ. VIII του Χάρτη του ΟΗΕ], και το δικαίωμα μονομερούς χρήσης ένοπλης βίας σε άμυνα, ως εξαίρεση στον απαγορευτικό κανόνα.
Επειδή, όμως, το «τέλος της ιστορίας» έχει αργήσει, οι «δίκαιοι πόλεμοι» συνεχίζουν να έχουν διάφορα προβλήματα ερμηνείας, ορισμού και επαναδιευθέτησης των όρων διεξαγωγής τους…
Σύμφωνα με τον καθηγητή Φιλοσοφίας του Δικαίου Κωνσταντίνο Παπαγεωργίου:
«Το πρόβλημα είναι ότι η θεωρία του δικαίου πολέμου μετά την 11η Σεπτεμβρίου μετατράπηκε σε ένα εγχειρίδιο δικαιολόγησης επεμβάσεων κάθε είδους και χρήσης βίας στο όνομα της δικαιοσύνης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η επίκληση του δόγματος είναι βέβαιο ότι υπήρξε καταχρηστική σε ορισμένες περιπτώσεις όπως για παράδειγμα στην αμερικανική και βρετανική εισβολή στο Ιράκ. Για να κατανοήσετε τι πήγε στραβά στο πολιτικό πεδίο, φανταστείτε ότι ζείτε σε μια χώρα με ανεπτυγμένο σύστημα ποινικού δικαίου, αλλά χωρίς πολιτικά δικαιώματα, χωρίς κράτος δικαίου, χωρίς ανεξάρτητα δικαστήρια, χωρίς διάκριση εξουσιών, χωρίς αντιπροσωπευτική διακυβέρνηση. Αυτό συνέβη μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Η θεωρία του δικαίου πολέμου λειτούργησε ως κώδικας ποινικού δικαίου χωρίς Σύνταγμα. Ποιος είναι ο κατάλληλος αποδέκτης των κανόνων, ποιος έχει την εξουσία να τους κρίνει και να τους επιβάλλει;» (βλ. Τι μπορεί να σημαίνει δίκαιος πόλεμος σήμερα; Νομική Βιβλιοθήκη, 13-5-2024).
Καλώς ήλθατε στο 2024, οι «δίκαιοι πόλεμοι» συνεχίζονται…
Γιγαντιαίες στρατιωτικές ασκήσεις σ’ ολόκληρο τον πλανήτη, ασκήσεις στον αρκτικό κύκλο (ένταξη Σουηδίας και Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ), στον Ειρηνικό, αποστολές στην Ερυθραία Θάλασσα, προσπάθεια από τις ΗΠΑ διπλής ανάσχεσης της Κίνας και της Ρωσίας, εισβολή σε ρωσικό έδαφος πρώτη φορά μετά την δεύτερη μεγάλη ανθρωποσφαγή, επιθέσεις με drone δέχεται ακόμα και η Μόσχα, για προπολεμικές γενιές προειδοποιούν οι δυτικοί κρατικοί αξιωματούχοι. Ειδικοί αναλυτές πληροφορούν, ότι τα υβριδικά μοντέλα πολέμου συμπεριλαμβάνουν την «ήπια» χρήση πυρηνικών όπλων για να έλθει η «αποκλιμάκωση» μέσω της «κλιμάκωσης», άγνωστα τα μέτωπα, άγνωστες οι απώλειες στην Ουκρανία, άγνωστος αριθμός στρατιωτών εμπλέκεται, άγνωστη η «πρόοδος», ισοπεδωμένη η Γάζα, δυόμισυ εκατομμύρια άνθρωποι μια υποσημείωση στην νέα τάξη πραγμάτων, άγνωστο πότε θα απαντήσει το Ιράν, άγνωστο το περιεχόμενο των συνομιλιών μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών διαφόρων κρατών. Στην Γάζα οι εκπομπές άνθρακα είναι αδιανόητες, από τους πρώτους μήνες του πολέμου υπολογίζεται ότι ο ισραηλινός βομβαρδισμός, με πάνω από 25.000 τόνους εκρηκτικών, παρήγαγε περισσότερους από 281.000 τόνους CO2 στις πρώτες έξι εβδομάδες του πολέμου, απειλώντας με αργό θάνατο όσους παραμένουν σε ζοφερό τοπίο καταστροφής, θανάτου, πείνας και διαρκούς τρόμου.
Πάντως, όπως παρατηρούν με ιδιαίτερο θαυμασμό «ειδικοί» σύμβουλοι για θέματα ασφαλείας, στρατιωτικοί αναλυτές και κάθε λογής και προέλευσης καθηγητές και ειδήμονες περί της τεχνητής νοημοσύνης, στα πεδία των μαχών της Ουκρανίας, το μέλλον του πολέμου γίνεται ολοένα και ταχύτερα παρόν. Χιλιάδες drones διασχίζουν τους ουρανούς, με τους χειριστές τους να χρησιμοποιούν συστήματα τεχνητής νοημοσύνης για να αποφύγουν εμπόδια και να εντοπίσουν πιθανούς στόχους.
Στη Μιανμάρ και στο Σουδάν, οι αντάρτες και η κυβέρνηση χρησιμοποιούν αμφότεροι μη επανδρωμένα οχήματα και αλγόριθμους καθώς πολεμούν, ενώ το 2020 ένα αυτόνομο μη επανδρωμένο αεροσκάφος τουρκικής κατασκευής χρησιμοποιήθηκε από την κυβέρνηση της Λιβύης και χτύπησε μαχητές που υποχωρούσαν –ίσως η πρώτη επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος που πραγματοποιήθηκε χωρίς ανθρώπινη συνδρομή. Την ίδια χρονιά, ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν χρησιμοποίησε drones τουρκικής και ισραηλινής κατασκευής, μαζί με περιπλανώμενα πυρομαχικά (εκρηκτικά σχεδιασμένα να αιωρούνται πάνω από έναν στόχο), σε μια προσπάθεια να καταλάβει τον θύλακα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ενώ στην Γάζα, το ισραηλινό κράτος χρησιμοποιεί χιλιάδες drones συνδεδεμένα με αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης, ώστε τα ισραηλινά στρατεύματα να κινηθούν στον δαιδαλώδη αστικό ιστό. Τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης προχωρούν ήδη στην προσομοίωση διαφορετικών τακτικών και επιχειρησιακών προσεγγίσεων χιλιάδες φορές, μειώνοντας δραστικά την περίοδο μεταξύ της προετοιμασίας και της εκτέλεσης.
Ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος ανατέλλει ξανά…
Σε ένα Διάταγμα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Μάρτιο, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία αναφέρεται ως «Ιερός Πόλεμος» κατά της δυτικής «παγκοσμιοποίησης» και του «σατανισμού» («Τάγμα του XXV Παγκόσμιου Ρωσικού Λαϊκού Συμβουλίου, «Το παρόν και το μέλλον του ρωσικού κόσμου», 27 Μαρτίου 2024).
Μεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής:
«Η ειδική στρατιωτική επιχείρηση είναι ένα νέο στάδιο στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του ρωσικού λαού ενάντια στο εγκληματικό καθεστώς του Κιέβου και τη συλλογική Δύση πίσω από αυτό, που διεξάγεται στα εδάφη της Νοτιοδυτικής Ρωσίας από το 2014. Κατά τη διάρκεια του SVO, ο ρωσικός λαός, με τα όπλα στο χέρι, υπερασπίζεται τη ζωή του, την ελευθερία, την κρατική υπόσταση, την πολιτισμική, θρησκευτική, εθνική και πολιτιστική του ταυτότητα, καθώς και το δικαίωμα να ζει στη δική του γη εντός των συνόρων ενός ενιαίου ρωσικού κράτους. Από πνευματική και ηθική άποψη, μια ειδική στρατιωτική επιχείρηση είναι ένας Ιερός Πόλεμος, στον οποίο η Ρωσία και ο λαός της, υπερασπιζόμενοι τον ενιαίο πνευματικό χώρο της Αγίας Ρωσίας, εκπληρώνουν την αποστολή του «Κρατήματος», προστατεύοντας τον κόσμο από την επίθεση της παγκοσμιοποίησης και τη νίκη της Δύσης, που έχει πέσει στον σατανισμό. Μετά την ολοκλήρωση της Βορειοανατολικής Στρατιωτικής Περιφέρειας, ολόκληρη η επικράτεια της σύγχρονης Ουκρανίας θα πρέπει να εισέλθει στη ζώνη αποκλειστικής επιρροής της Ρωσίας. Η πιθανότητα ύπαρξης σε αυτή την επικράτεια ενός ρωσοφοβικού πολιτικού καθεστώτος εχθρικού προς τη Ρωσία και τον λαό της, καθώς και ενός πολιτικού καθεστώτος ελεγχόμενου από ένα εξωτερικό κέντρο εχθρικό προς τη Ρωσία, πρέπει να αποκλειστεί εντελώς.
2. Ρωσικός κόσμος
Η Ρωσία είναι ο δημιουργός, η υποστήριξη και ο υπερασπιστής του ρωσικού κόσμου. Τα σύνορα του ρωσικού κόσμου ως πνευματικού, πολιτιστικού και πολιτισμικού φαινομένου είναι σημαντικά ευρύτερα από τα κρατικά σύνορα τόσο της σημερινής Ρωσικής Ομοσπονδίας όσο και της ευρύτερης ιστορικής Ρωσίας. Μαζί με τους εκπροσώπους της ρωσικής οικουμένης που είναι διάσπαρτοι σε όλο τον κόσμο, ο ρωσικός κόσμος περιλαμβάνει όλους για τους οποίους η ρωσική παράδοση, τα ιερά του ρωσικού πολιτισμού και ο μεγάλος ρωσικός πολιτισμός είναι η υψηλότερη αξία και νόημα ζωής.
Το υψηλότερο νόημα της ύπαρξης της Ρωσίας και του ρωσικού κόσμου που δημιούργησε – η πνευματική τους αποστολή – είναι να είναι ο παγκόσμιος «Κάτοχος», προστατεύοντας τον κόσμο από το κακό. Η ιστορική αποστολή είναι να καταστρέφει ξανά και ξανά τις προσπάθειες εγκαθίδρυσης καθολικής ηγεμονίας στον κόσμο – προσπάθειες υποταγής της ανθρωπότητας σε μια ενιαία κακή αρχή.
Η οικοδόμηση ενός χιλιόχρονου ρωσικού κράτους είναι η υψηλότερη μορφή πολιτικής δημιουργικότητας των Ρώσων ως έθνους. Ο διχασμός και η αποδυνάμωση του ρωσικού λαού, η στέρηση των πνευματικών και ζωτικών του δυνάμεων πάντα οδηγούσαν στην αποδυνάμωση και την κρίση του ρωσικού κράτους. Επομένως, η αποκατάσταση της ενότητας του ρωσικού λαού, καθώς και των πνευματικών και ζωτικών του δυνατοτήτων, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την επιβίωση και την επιτυχή ανάπτυξη της Ρωσίας και του ρωσικού κόσμου στον 21ο αιώνα.»
Στην υπό διαμόρφωση νέα τάξη πραγμάτων ο σφοδρός ανταγωνισμός αφορά πολλά κέντρα εξουσίας, διαφορετικούς συνασπισμούς, με τις ιδεολογικές δεσμεύσεις να ποικίλουν και με δεδομένη την μετατόπιση του κέντρου βάρους στην Ασία, κάτι που έχει να συμβεί εδώ και αιώνες, αλλά και την παγκόσμια οικονομική αλληλεξάρτηση. Από την στιγμή που περισσότερες από μία πυρηνικές δυνάμεις θέτουν επανειλημμένα ως υπαρξιακό ζήτημα την έκβαση του σφοδρού αυτού ανταγωνισμού, αλλά και ως μια μάχη μεταξύ του «καλού» και του «κακού», δεν χωρούν πολλές αμφιβολίες για την συνέχεια. Σε ομιλία του τον Οκτώβριο του 2022 σε φοιτητές, ο επικεφαλής των εξωτερικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Josep Borrell, παρομοίασε την Ευρώπη με κήπο, αποκαλώντας την περιοχή «τον καλύτερο συνδυασμό πολιτικής ελευθερίας, οικονομικής ευημερίας και κοινωνικής συνοχής που μπόρεσε να οικοδομήσει η ανθρωπότητα». Αντιπαραβάλλοντας την Ευρώπη με τον υπόλοιπο κόσμο, ισχυρίστηκε ότι: «Το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου είναι μια ζούγκλα και η ζούγκλα θα μπορούσε να εισβάλει στον κήπο».
Μόνο που ακόμα και τα άγρια θηρία μοιάζουν αρνάκια απέναντί τους…
Συσπείρωση Αναρχικών
Δημοσιεύθηκε στην ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ.251, Σεπτέμβριος 2024