Με πρόφαση το περιστατικό της Αχτσιόγλου και τα χιλιάδες άλλα που έχουν συμβεί και θα συμβαίνουν. Το διαδικτυακό bullying ελέγχεται μόνο με την υποχρεωτική επωνυμία. Ούτε αρκτικόλεξα ούτε ψευδώνυμα. Απλή, καθαρή υπογραφή. Ανάληψη ευθύνης.
Όπως έχεις ταυτότητα, αριθμό αυτοκινήτου, διεύθυνση κ.λπ., έτσι πρέπει να έχεις ευκρινές διαδικτυακό πρόσωπο, ήτοι όνομα. Αλλιώς κάθε ελεύθερος σκοπευτής στήνει ενέδρες και αόρατος πυροβολεί κοιτώντας μέσα από τον τηλεφακό. Προφυλαγμένος, αποκομμένος από τις επιπτώσεις της πράξης του, που συχνά είναι η δολοφονία χαρακτήρα. Είναι καινούργιο το φαινόμενο; Όχι. Υπάρχει και το φυσικό bullying. Οι μπουνιές στο σχολείο, στη συνοικία.
Υπάρχει και το παλιό, και σχεδόν ξεχασμένο bullying. Προϋπήρχε του Διαδικτύου, το μίσος σωρευόταν, δεν έβρισκε όμως τόσο εύκολη δίοδο ούτε τέτοια ευρεία και έντονη εφαρμογή. Και πριν από το Διαδίκτυο κυκλοφορούσαν απειλητικές ανώνυμες επιστολές (συνήθως ερωτικής ή επαγγελματικής αντιζηλίας) ή απευθείας καταδόσεις πολιτών, διαβολές -ιδίως κοριτσιών-, συκοφαντίες αντιπάλων, συχνότατα αριστερών, για πολλά χρόνια μετά τον Εμφύλιο. Οι απειλές, οι «προειδοποιήσεις», είναι διιστορικό φαινόμενο, δεν είχε όμως την ένταση, την πυκνότητα, τη μαζικότητα της διαδικτυακής βίας. Μπορείς να καταστρέψεις, να διαβάλεις, να συντρίψεις. Όλα στην ακραία εκδοχή τους. Στην υψηλότερη ένταση.
Ο διαμεσολαβημένος, διαδικτυακός λόγος (όπου παρεμβάλλονται το μέσον διασποράς -social media- και η κουρτίνα απόκρυψης, ανωνυμίας) έχει φυσική σχέση με την υψηλή ένταση. Η υψηλή ένταση λόγου (προσδιορισμού, απόφανσης, κατηγοριοποίησης κ.λπ.) είναι το υποκατάστατο μιας έμφασης που λείπει, που διαταράσσεται από τον έμμεσο, διαμεσολαβημένο επικοινωνιακό μηχανισμό.
Λείπει η αμεσότητα της μπουνιάς, υποκαθίσταται από την ένταση και την αγωνιώδη προσπάθεια πληγής. «Να στενοχωρηθεί, να συντριβεί για να φανώ». Κάπως έτσι. Γι’ αυτό όλο μαζί το επικοινωνιακό corpus δεσμεύεται στην ένταση. Αλλά, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι μόνο μορφολογικά, αλλά και ιδεολογικά προκαθορισμένο το πεδίο. Η βία είναι ιδεολογία. Δεν είναι οι ιδεολογικές κατασκευές που δημιουργούν, έλκουν τη βία, αλλά η υποκείμενη βία που καταλήγει να μεταμφιεστεί σε ιδεολογία.
Ποιος την παράγει; Μπορούν να το πουν οι ψυχίατροι, οι κοινωνιολόγοι, οι πολιτιστικοί αναλυτές. Πάλι περιφραστικά θα προσεγγίσουν το πρόβλημα. Η φόρμα των social, ο εθισμός στην επικαιρογραφία (το πάθος να τοποθετηθείς σε πραγματικό χρόνο σε κάθε θέμα, καταλήγοντας να κυνηγάς κάθε περιστατικό μέσα στο οποίο πρέπει απελπισμένα να χωρέσεις) είναι δομή βίας.
Ο χρόνος αναστοχασμού (έστω στοιχειώδους μετριασμού) δεν υπάρχει. Το βλέπουμε ακόμα και σε λόγιες περιπτώσεις διανοουμένων, δημοσιογράφων κ.λπ., που παγιδεύονται στην ίδια την αυταρέσκειά τους (δηλαδή, στο άλλο πρόσωπο της ανασφάλειας). Πέφτουν, εγκλωβίζονται στην υστερική επικαιρογραφία. Ουσιαστικά (ακόμα και οι λόγιοι που περιγράφω) μεταχειρίζονται το συναισθηματικό φορτίο που παράγει ένα ισχυρό τηλεοπτικό, μιντιακό γεγονός (ένα πρόσωπο, μια πράξη κ.λπ.) και το μεταχειρίζονται ως ξενιστή για να υπάρξουν οι ίδιοι. Δορυφόροι, που το σχόλιο που κάνουν είναι η πρόφαση, ενώ το κέντρο είναι η δανεική δημοφιλία και η επικοινωνιακή αποδοτικότητα. Άμεσα, στον ίδιο χρόνο με το συμβάν, πρέπει να προλάβουν το σχόλιο. Έχει, μάλιστα, εντοπιστεί από πολλούς θεωρητικούς η συγχρονία γεγονότος και σχολίου.
Τέλος πάντων, επιστρέφω στη νομική βάση του προβλήματος. Για λόγους εμπορικότητας όχι μόνο επιτρέπεται η ανώνυμη βία, αλλά παραλλήλως με ένα ακαθόριστο σύστημα κριτηρίων (που επιλέγει η εταιρεία) μπορεί να αποκλείσει κάποιον που είναι ενοχλητικός. Αν υπάρχει «δόντι» στην εταιρεία μπορεί να αποκλειστεί κάποιος που δεν γουστάρουμε.
Η ανωνυμογραφία και η διαδικτυακή ανομία δίνουν κατά περίπτωση έδαφος και στην ύπαρξη του κανιβαλισμού και στην εξαφάνιση της κριτικής. Το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Η αθλιότητα εις διπλούν.
πηγη: https://www.avgi.gr