Είδαμε, το προπερασμένο Σάββατο, τι προηγήθηκε της δικτατορίας, πριν από τις 21 Απρίλη του 1967... Ηρθε η ώρα να δούμε τι έγινε και τώρα που μπήκε ο Απρίλης ο «σκληρός». Σχεδόν, σαν ημερολόγιο «καταστρώματος». Με δύο άγριες λέξεις, να κρέμονται πάνω από το κεφάλι μας... 7 ολόκληρα χρόνια!... ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΜΕΝ και ΔΙΑΤΑΣΣΟΜΕΝ...
Ας αφήσουμε πολλές άλλες υπεύθυνες φωνές να θυμίσουν το σύνολο των εγκλημάτων της δικτατορίας. Κι ας περιοριστούμε εμείς στον χώρο μας. Στον κόσμο των Γραμμάτων και των Τεχνών. Οσα μπορέσαμε να μάθουμε και όσα είδαμε, ζήσαμε και πάθαμε...
● Μεταξύ των πρώτων εφτά χιλιάδων που πιάστηκαν τη νύχτα του πραξικοπήματος ήταν πολλοί οι καλλιτέχνες και οι πνευματικοί άνθρωποι, μεταξύ των οποίων οι ποιητές Γιάννης Ρίτσος και Βασίλης Ρώτας και ο ηθοποιός Τζαβαλάς Καρούσος. Εκατοντάδες βιβλία απαγορεύτηκαν αμέσως, ο εκδοτικός οίκος «Θεμέλιο» σφραγίστηκε και «επιλήψιμοι» δίσκοι απαγορεύτηκαν.
● Εξαρθρώνεται το «δίκτυο» Μίκη Θεοδωράκη. Δραπετεύουν στο Λονδίνο Κοροβέσης, Αρσένη και καταθέτουν στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα βασανιστήρια που υπέστησαν. Με την εξέγερση του Πολυτεχνείου φυλακίζονται για λίγες μέρες στο ΕΑΤ-ΕΣΑ άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών και μερικοί εξορίζονται στα Γιούρα.
● Η δικτατορία κλείνει αμέσως πολλά θέατρα: Το «Βεάκη», όπου ο Μάνος Κατράκης με την Ελλη Φωτίου έπαιζαν το «Καληνύχτα Μαργαρίτα», το Δημοτικό Πειραιά, όπου ο Τζαβαλάς Καρούσος έπαιζε τον «Εμπορο της Βενετίας» του Σέξπιρ. Την «Αυλαία» στον Πειραιά, όπου ο θίασος του Διονύση Παπαγιαννόπουλου έπαιζε την «Αγγέλα» του Γιώργου Σεβαστίκογλου. Το «Θέατρο της Νέας Ιωνίας», όπου ο Γιώργος Μιχαηλίδης είχε ανεβάσει μονόπρακτα των Παύλου Μάτεσι, Βασίλη Ανδρεόπουλου και Βαγγέλη Γκούφα.
● Λίγες μέρες μετά, διαλύουν το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών και αναγκάζουν σε παραίτηση τον πρόεδρο και τον γραμματέα του ΣΕΗ, Βασίλη Μεσολογγίτη και Στέφανο Ληναίο. Αντίστοιχα, ιδρύεται το «Εθνικόν ΣΕΗ».
● Ιδρύεται στο Λονδίνο η Επιτροπή Αντιδικτατορικού Αγώνα που οργανώνει αμέτρητες συγκεντρώσεις και ενημερώνει συνεχώς την Ευρώπη για τα γεγονότα στην Ελλάδα. Μελίνα Μερκούρη, Ασπασία Παπαθανασίου, Μίνως Βολανάκης καθώς και πολλοί αυτοεξόριστοι Ελληνες που δίνουν ρεσιτάλ και οργανώνουν αντιδικτατορικές συζητήσεις, σε πολλά θέατρα και αγγλικά πανεπιστήμια.
● Μετά την αμνηστία, αρχίζει η επιστροφή πολλών αυτοεξόριστων, στα τέλη 1970 και άλλοι βγαίνουν από τις φυλακές. Το εκδοτικό φαινόμενο αρχίζει να φουντώνει. Εκδίδεται και το αντιδικτατορικό βιβλίο «18 κείμενα».
● Τα θέατρα και τα έργα τους... εξοντώνονται: «Η όπερα της πεντάρας» του Μπρεχτ, με αντιδικτατορική σκηνοθεσία του Γ. Μιχαηλίδη. «Το μεγάλο μας τσίρκο», με Καρέζη, Καζάκο. Η Μαριέττα Ριάλδη, ο Θανάσης Παπαγεωργίου και το Ελεύθερο Θέατρο παρουσιάζουν έργα και επιθεωρήσεις που ερεθίζουν το διψασμένο κοινό. Στο θέατρο «Αλφα»: «Αυτοψία», Γ. Μιχαηλίδη, «Επικίνδυνο φορτίο», Κ. Μουρσελά, «Λεωφορείο», Ν. Ζακόπουλου, «Καληνύχτα Μαργαρίτα», Γ. Σταύρου-Δ. Χατζή, «Οι κλειδοκράτορες», Μ. Κούντερα, «Οι Ρόζεμπεργκ», Αλέν Ντεκό.
● Διαλύουν την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων (ΕΜΕΠ) που οργάνωνε ελεύθερες συζητήσεις στο θέατρο «Αλφα» γύρω από μεγάλα, σύγχρονα ελληνικά προβλήματα: Πεσμαζόγλου, Πεπονής, Τσουδερού, Τσάτσος,
Κακριδής, Καμπανέλλης, Συνοδινού κ.ά. Τον Μάρτη του 1973 δίνει μια συγκλονιστική ομιλία, στο θέατρο «Αλφα», ο καλεσμένος της ΕΜΕΠ, διάσημος Γερμανός συγγραφέας Γκίντερ Γκρας. Την άλλη μέρα τον απελαύνουν, διαλύουν την Εταιρεία, εξορίζουν τους ιδρυτές της και κλείνουν το «Αλφα».
● 1.200 υπογραφές ανθρώπων των Γραμμάτων και Τεχνών, καταγγελίας και συμπαράστασης στον αγώνα κατά της στράτευσης των φοιτητών. Εξοντωτική ανάκριση από τη χούντα και υποχρεωτική υπογραφή δήλωσης μετανοίας. Oσοι δεν την υπέγραψαν, κόπηκαν από οποιαδήποτε ραδιοτηλεοπτική παραγωγή. Τα ονόματά τους κόπηκαν και στις ταινίες που πρωταγωνιστούσαν. Ακόμη και από το... Λεξικό των Ηθοποιών!...
Ο πίνακας είναι λειψός και αναμφίβολα θα υπάρχουν ακόμα και άλλα γεγονότα που δεν ανακαλύψαμε στην έρευνά μας. Στο μέλλον ελπίζουμε να την ολοκληρώσουν οι επόμενες γενιές, ώστε να γραφτεί η πραγματική Ιστορία με όλα τα ντοκουμέντα και τα ονόματα εκείνης της μαύρης εποχής.
Σύνθημα στους τοίχους: «Τα τανκς, τα βομβαρδιστικά και τα πολυβόλα τα χειρίζονται άνθρωποι για να σκοτώνουν Ανθρώπους, χωρίς να σκέφτονται. Οταν όμως κάποτε ΣΚΕΦΤΟΥΝ, σκοτώνουν τα αφεντικά τους...»
από: https://www.efsyn.gr