Είναι μάλλον η πρώτη φορά από την εκλογή της, εδώ και 15 μήνες, που η κυβέρνηση νοιώθει πολιτική πίεση. Όχι απαραιτήτως λόγω της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που μόλις τώρα αρχίζει να αναζητά – εάν αναζητά – νέα πορεία και γειώσεις στην κοινωνία.

Η κυβέρνηση νοιώθει την πρώτη πίεση των δικών της αντιφάσεων και των δικών της ανεπαρκειών. Το «απόψε αυτοσχεδιάζουμε» στην διαχείριση της πανδημίας τρακάρει με την «ατζέντα ευκαιρίας» στην οικονομική κρίση. Και παράγει τους πρώτους ατμούς ενός επικίνδυνου κοινωνικού βρασμού.

Σε μια κρίση που γεννά από μόνη της βαθιά ταξικά χάσματα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη απαντά με ταξική αντεπίθεση. Την ώρα που η υπόλοιπη Ευρώπη, συντηρητική και προοδευτική, παγώνει τις εξώσεις και επιδοτεί την εργασία, εκείνη ψηφίζει τον πτωχευτικό κώδικα που παραδίδει την πρώτη κατοικία στις τράπεζες. Καταργεί το οκτάωρο, τελειώνει τις υπερωρίες και καταργεί την απεργία.

Βάζει «λουκέτο» στην εστίαση και τον πολιτισμό, γνωρίζοντας ότι οι μισοί απ’ όσους μένουν τώρα εκτός αγοράς δεν θα επιστρέψουν. Δεν τους παρέχει ουσιαστική στήριξη, δεν τους δίνει καν αφήγημα και προσδοκία για την επόμενη μέρα. Παράγει στρατιές ανέργων, εργαζομένων – ζόμπι και φτωχοποιημένων ερειπίων της μεσαίας τάξης. Και ,μαζί, χτίζει την κοινωνία του ενός τρίτου, ποντάροντας στον φόβο και επενδύοντας στον «νόμο και την τάξη».

Οι «πεφωτισμένοι» του νεοφιλελύθερου μπλοκ όλο αυτό το βαφτίζουν «μεταρρυθμιστικό» οίστρο. Οι καχύποπτοι βλέπουν απλώς επιχείρηση βίαιης αναδιανομής υπέρ ημετέρων, με το βλέμμα στραμμένο στα ευρωπαϊκά πακέτα του Ταμείου Ανάκαμψης.

Σε λίγο όμως η Λαγκάρντ θα βγει από… άκρα αριστερά και ο Σόιμπλε θα φρίξει. Το ΔΝΤ προειδοποίησε ξανά χθες ότι η ύφεση της πανδημίας θα αυξήσει την φτώχεια και θα διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες. Και (ξανα)ζήτησε από τις κυβερνήσεις να ρίξουν στην μάχη όλα τα όπλα δημοσιονομικής επέκτασης, ξεχνώντας χρέη και ελλείμματα, διότι τα νομισματικά «μπαζούκας» εξαντλούνται.

Οι Financial Times εγκατέλειψαν τις προβλέψεις για ανάκαμψη-τούρμπο και προειδοποίησαν επίσης πως η σύσσωμη η ευρωζώνη – και η Ελλάδα μαζί – οδεύουν προς διπλή ύφεση με πιθανή παράταση της συρρίκνωσης του ΑΕΠ και στο 2021.

Στο ινστιτούτο Bruegel το είπαν με αριθμούς – αριθμούς που δείχνουν τα τεράστια χάσματα στα προγράμματα στήριξης ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο:

Η Γερμανία έχει διαθέσει στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους της χώρας στην διάρκεια της πανδημίας ποσά αντίστοιχα με το 8,3% του ΑΕΠ της χώρας – συμπεριλαμβανομένων 23,5 δις ευρώ σε επιδοτήσεις μισθών και 18 δις ευρώ σε απ’ ευθείας χρηματοδοτήσεις μικρών επιχειρήσεων.

Το αντίστοιχα προγράμματα στήριξης στην Ελλάδα, με βάση τα στοιχεία που παρείχε η ελληνική κυβέρνηση, φθάνουν στο 3,1% του ΑΕΠ.

Στην Ιταλία το είπαν πιο απλά. Οι πρώτες διαδηλώσεις έγιναν στο Νότο και αρχικά τους είπαν περιθωριακούς. Μετά το κύμα της διαμαρτυρίας ανέβηκε στον πλούσιο Βορρά – στην Φλωρεντία, το Τορίνο και το Μιλάνο. Κι όταν τους είπαν εκπροσώπους του «λαϊκισμού», ο διαδηλωτές έδιωξαν τον Σαλβίνι που κλήθηκε να τους συγκρατήσει.

Στην Ελλάδα μάλλον το έγραψε ήδη, ακόμη πιο απλά, ο Φοίβος Δεληβοριάς: «When you got nothing, you got nothing to lose" έλεγε ο Ντίλαν κάποτε», έγραψε. « Κι εγώ πια, όπως και όλες οι οικογένειες που ξέρω, δεν έχουμε τίποτα, δανειζόμαστε για τα στοιχειώδη. Άρα δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε».

Κάπως έτσι, ιστορικά, γεννιούνται οι κοινωνικές εκρήξεις. Και κάπως έτσι μπορεί ήδη να γεννούνται και οι νέοι αγανακτισμένοι της πανδημίας…