Την αντίδραση του Νίκου Φίλη προκάλεσε η απόφαση της Κατερίνας Σακελλαροπούλου να θέσει υπό την αιγίδα της σχέδιο δράσης που μεταξύ άλλων τάσσεται υπέρ της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων τα οποία δεν προβλέπονται από το ελληνικό Σύνταγμα. Πρόκειται για το Σχέδιο Δράσης για το Πανεπιστήμιο του 2030 το οποίο θα παρουσιαστεί ως κείμενο συζήτησης στις 22 Νοεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με πρωτοβουλία του ιδρύματος Μποδοσάκη.
«Άλλη μια φορά παράγοντες προσκείμενοι στην κυβέρνηση με συντηρητική, νεοφιλελεύθερη ακόμη και ακροδεξιά "ατζέντα"επιχειρούν να πλήξουν ή να εκμεταλλευτούν μικροπολιτικά την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, εμπλέκοντάς την σε ανοιχτά πολιτικά ζητήματα που αποτελούν αντικείμενο κοινωνικού διαλόγου και πολιτικής αντιπαράθεσης στο κοινοβούλιο και αλλού. Το έπραξαν πρόσφατα με το συνέδριο "γονιμότητας και αναπαραγωγής" που υιοθετούσε ακραία συντηρητικές αντιλήψεις για το ρόλο της γυναίκας και από το οποίο υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη μέσα σε κατακραυγή υποχρεώθηκαν άρον άρον να αποχωρήσουν, ενώ η Πρόεδρος, αντιλαμβανόμενη την παγίδα, ορθώς απέσυρε την αιγίδα της» τονίζει ο τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ και προσθέτει:
«Αυτή τη φορά η Πρόεδρος της Δημοκρατίας φέρεται να θέτει υπό την αιγίδα της συνέδριο προώθησης «επιστημονικού σχεδίου» πάνω στο οποίο σύμφωνα με ΜΜΕ «θα πατήσει η κυβέρνηση» για να αιτιολογήσει νομοθετικές πρωτοβουλίες της. Πληροφορούμαστε ότι το σχέδιο διαφημίζει, ανάμεσα σε άλλα, το «δυναμισμό» που δήθεν θα προσδώσει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, που απαγορεύεται από το Σύνταγμα. Επίσης, προτείνει την κατάργηση της δημοκρατικής διοίκησης στα ΑΕΙ, με ολική επαναφορά του νόμου Διαμαντοπούλου, που ως γνωστό, μετά τις αντιδράσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας πέρασε στα αζήτητα.
Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα που έδωσαν οι διοργανωτές στη δημοσιότητα: Η εκλογή των δημοκρατικών οργάνων στο δημόσιο πανεπιστήμιο έχει δήθεν «(...) αρνητικά αποτελέσματα, όπως πελατειακή ροπή, κομματική εξάρτηση (...) η παθογένεια αυτή είναι ευρέως γνωστή και δεν απαιτεί ιδιαίτερη τεκμηρίωση». Τόση η βεβαιότητα, που αναρωτιέται κανείς, προς τι η συζήτηση και τα συνέδρια;
Εν κατακλείδι: είναι δικαίωμα των διοργανωτών παρόμοιων εκδηλώσεων να καλλιεργούν τις αρνητικές -κατά τη γνώμη μας- για την κοινωνία και το δημόσιο πανεπιστήμιο απόψεις τους, με όποιον τρόπο νομίζουν. Η απόπειρα όμως εμπλοκής της Προέδρου της Δημοκρατίας, προκειμένου να προσδώσει κύρος και αξιοπιστία σε αντιλήψεις καταδικασμένες από τη μεγάλη πλειοψηφία της πανεπιστημιακής κοινότητας και της κοινωνίας είναι -προφανώς- απαράδεκτη.
Ο ρόλος της Προέδρου επιτάσσει να θέτει υπό την αιγίδα της την ενότητα του Έθνους και του λαού. Όχι να πέφτει στην παγίδα και να παίρνει έμμεσα θέση σε ανοιχτά ζητήματα που διχάζουν. Αναμένω ότι θα το σκεφτεί «δυο φορές» πριν επιτρέψει στην κυβέρνηση και τους συν αυτώ να πλήξουν το θεσμό που εκπροσωπεί και ότι διαθέτει τη διορατικότητα να προφυλάξει το αξίωμά της από μια ακόμη "αιγίδα-παγίδα"».
Τι αναφέρει το σχέδιο
Μεταξύ άλλων συντάκτες της έκθεσης ισχυρίζονται ότι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων «μπορεί να προσδώσει δυναμισμό στην τριτοβάθμια εκπαίδευση». Ειδικότερα αναφέρουν τα εξής:
«Να σημειώσουμε πως, ενώ οι προτάσεις αφορούν το δημόσιο πανεπιστήμιο, αυτό δεν σημαίνει πως είμαστε αντίθετοι με την ίδρυση ιδιωτικών/μη-κερδοσκοπικών πανεπιστημίων. Κάτι τέτοιο μπορεί να προσδώσει δυναμισμό στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και να συμβάλει σε μια δυναμική εκσυγχρονισμού των δημόσιων πανεπιστημίων (π.χ. προβάλλοντας πρότυπα ευέλικτης διοίκησης). Η αξιολόγηση των ιδρυμάτων αυτών, υπαρχόντων και μελλοντικών, πρέπει να γίνεται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), ώστε να υπάρχει ένα ενιαίο πλαίσιο κριτηρίων για όλη την τριτοβάθμια εκπαίδευση - δημόσια και ιδιωτική. Η αξιολόγηση από την Αρχή μπορεί να αφορά και στη σκοπιμότητα ίδρυσης νέων δημόσιων ή ιδιωτικών/μη-κερδοσκοπικών πανεπιστημίων και στην ωριμότητα των σχετικών προτάσεων».
Προβλέπονται επίσης συγχωνεύσεις τμημάτων καθώς, όπως τονίζεται, «ο αριθμός ομοειδών τμημάτων είναι υπερβολικά μεγάλος. Τμήματα με χαρακτήρα μεταπτυχιακής εξειδίκευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης πρέπει να ενσωματωθούν σε συγγενή τους τμήματα ή να καταργηθούν μετά από εξωτερική αξιολόγηση».
Παράλληλα δεν θα εκλέγεται ο πρύτανης αλλά θα επιλέγεται από το συμβούλιο του ιδρύματος.
Το σχέδιο θα παρουσιαστεί ως κείμενο συζήτησης στις 22 Νοεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Ακολουθεί αναλυτικά το σχέδιο