Τη μεταφορά του Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας, των γνωστών ΚΕΠΑ, από τον ΕΦΚΑ σε έναν νέο φορέα, το Εθνικό Κέντρο Αναπηρίας (ΕΚΑ), προβλέπει το τελικό κείμενο της Εθνικής στρατηγικής 2024-2030 για τα δικαιώματα ατόμων με αναπηρία.

Το ΕΚΑ θα είναι ο κεντρικός κόμβος για την αξιολόγηση και την πιστοποίηση της αναπηρίας στη χώρα, εθνικός συντονιστής των δημόσιων πολιτικών για την αναπηρία και ο επίσημος σύμβουλος της πολιτείας για όλα τα ζητήματα που άπτονται των ατόμων με αναπηρία.

Με τη μεταφορά των ΚΕΠΑ, από τον e-ΕΦΚΑ στον νέο φορέα στον οποίο θα ενσωματωθεί και το Ειδικό Σώμα των ιατρών, θα καταργηθεί η αρμοδιότητα πιστοποίησης από κάθε άλλη επιτροπή. Εννοείται πως ο νέος φορέας θα είναι ο επιχειρησιακός υπεύθυνος σχετικών μητρώων και εργαλείων, κεντρική πηγή πληροφόρησης στατιστικών στοιχείων και πάροχος όλων των παροχών σε σχέση με την προσβασιμότητα και την ένταξη στην αγορά εργασίας.

Ενιαίοι κανόνες

Η ίδρυση του ΕΚΑ προϋποθέτει τη δημιουργία του ενιαίου κανονισμού ασφάλισης και παροχών καθώς και ενιαίων κανόνων για όλα τα ασφαλιστικά Ταμεία. Η διαδικασία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και ενδεχομένως θα αποτελέσει τη δεύτερη σημαντική νομοθετική ρύθμιση του αρμόδιου υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνου Τσακλόγλου.

Μία ακόμη κυβερνητική δέσμευση αφορά τη δημιουργία Μητρώου Παροχών Αναπηρίας, το οποίο θα είναι διασυνδεδεμένο με την κάρτα αναπηρίας (όταν κι όποτε αποκτήσει αυτή πραγματική διάσταση και δεν είναι απλώς μια πλαστικοποιημένη ταυτότητα, όπως συμβαίνει έως και σήμερα), όπου θα βρίσκονται συγκεντρωμένες όλες οι παροχές αναπηρίας, όλων των υπουργείων και φορέων καθώς και όλες οι δομές αναπηρίας της χώρας.

Ολες οι δράσεις, που πρέπει να υλοποιηθούν μέχρι το 2030, περιλαμβάνονται στην Εθνική Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2024-2030 και πηγάζουν από τις τελικές παρατηρήσεις και συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών, η οποία καλεί τη χώρα να εισαγάγει τη διάσταση της αναπηρίας σε όλες τις πολιτικές, τα μέτρα και τα προγράμματα για την απασχόληση -συμπεριλαμβανομένου του πολιτικού σχεδιασμού της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης (ΔΥΠΑ)- και να υλοποιήσει διακριτής δέσμης δράσεις για τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία σε κάθε δημόσια πολιτική που στοχεύει στην αναβάθμιση δεξιοτήτων των εργατικού δυναμικού και τη διασύνδεσή του με την αγορά εργασίας.

Με τις συγκεκριμένες αλλαγές η κυβέρνηση επιχειρεί να προσαρμοστεί στις παρατηρήσεις και συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών που ζήτησε από την Ελλάδα να προχωρήσει σε αναμόρφωση των διατάξεων που αφορούν τα προνοιακά επιδόματα, τις παροχές, τις συντάξεις και τις φοροαπαλλαγές για τα άτομα με αναπηρία. Ο στόχος είναι να καταργηθούν και οι κανόνες ή οι πρακτικές που προκαλούν διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένων και αυτών στο σύστημα πιστοποίησης αναπηρίας.

Υλικές στερήσεις

Και οι συστάσεις έχουν τη βάση τους στη δυσχερέστατη κατάσταση των ατόμων με αναπηρία στη χώρα μας, ιδιαίτερα δε όλων όσα αντιμετωπίζουν σοβαρές υλικές στερήσεις. Γι’ αυτούς το 2030, που τίθεται ως ορόσημο για τις αλλαγές σε θεσμικό επίπεδο, είναι πολύ μακριά. Αξίζει να αναφερθεί ότι το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία που αντιμετωπίζουν σοβαρές υλικές στερήσεις ανέρχεται σε 18%, διπλάσιο από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 9%.

Ανυπέρβλητες είναι οι δυσκολίες που έχουν τα παιδιά με αναπηρία σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση. Στο κείμενο της εθνικής στρατηγικής επισημαίνεται ότι μόλις το 15% των ατόμων με αναπηρία έχουν ολοκληρώσει λυκειακές ή μεταλυκειακές σπουδές και, επίσης, μόλις το 15% έχει ολοκληρώσει τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ακόμη χειρότερη είναι η εικόνα αναφορικά με την πρόσβαση στην εργασία ή την κατάρτιση, καθώς οι νέοι ηλικίας 16-29 ετών με αναπηρία που δεν εργάζονται, δεν εκπαιδεύονται ή δεν καταρτίζονται, ξεπερνούν το 45%, όταν ο αντίστοιχος μέσος ευρωπαϊκός όρος δεν ξεπερνά το 30% και στην Ελλάδα για τα άτομα χωρίς αναπηρία ο δείκτης αυτός προσεγγίζει το 25%. Στις έντεκα ποσοστιαίες μονάδες εντοπίζεται και το χάσμα ανάμεσα στα άτομα με αναπηρία που κατέχουν τίτλο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (24%) και σε αυτά που δεν έχουν αναπηρία (45%).

Η γκρίζα εικόνα διατρέχει και τους δείκτες που αφορούν την εργασιακή ένταξη. Στην Ε.Ε., ένα στα δύο άτομα με αναπηρία (50%) κατά μέσον όρο, εργάζονται. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό πέφτει στο 34%, όταν στον πληθυσμό χωρίς προβλήματα αναπηρίας είναι ήδη 60%. Σε χειρότερη μοίρα, το ποσοστό απασχόλησης για τις γυναίκες με αναπηρία: 28% έναντι 40% του ανδρικού πληθυσμού με αναπηρία και 20 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από το 48% που είναι ο μέσος όρος απασχόλησης των γυναικών με αναπηρία στην Ε.Ε.

Κι αν μιλήσουμε για την ανεργία, τότε το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία αγγίζει το 29% (έναντι 18% στην Ε.Ε.) με τις γυναίκες να είναι και πάλι στη χειρότερη θέση, ανεβάζοντας τον δείκτη ανεργίας στο 31%.

από:  https://www.efsyn.gr