Ο φόβος συνεπάγεται de facto στέρηση θεμελιωδών δικαιωμάτων. Καθηλώνει ζωές ανθρώπων, ασφαλώς περισσότερο όποτε λανσάρεται ως εργαλείο διακυβέρνησης. «Ο φόβος φυλάει τα έρμα» που οι εξουσιαστές τα θέλουν μαντρωμένα, σε εθελόδουλη υποταγή. Οι μεθοδεύσεις εκφοβισμού και στέρησης θεμελιωδών δικαιωμάτων ποικίλλουν. Επιβάλλονται με απαγόρευση ελευθεριών: εξόδου, προσωπικών επιλογών, αποστέρησης έκφρασης ιδίως στη δημόσια σφαίρα. «Αυτή είναι η κοινωνία μας», θα πουν της Γης «οι βολεμένοι».
Γιατί άραγε κυβερνώντες δημοκρατιών παραμελούν τόσο ζωτικά ζητήματα ποιότητας ζωής; Μετά την Πολωνία, η Ελλάδα πρωτοστατεί στην Ε.Ε., ως χώρα όπου δεν διδάσκεται η «σεξουαλική αγωγή» στα σχολεία. Ετσι, κορίτσια και αγόρια δεν μαθαίνουν ποτέ πώς να αναγνωρίζουν έγκαιρα αν και πότε ξένα, οικεία ή «έμπιστα» άτομα σκοπεύουν να εγκληματήσουν σε βάρος τους. Να αναγνωρίζουν έγκαιρα πότε η προσφερόμενη «θαλπωρή» είναι παράταιρη, ύπουλη και απατηλή. Προτεινόμενο υποκατάστατο εφόδιο αυτοπροστασίας; Πάλι ο φόβος! Η γνωστική ένδεια εκπορεύεται από τον συντηρητισμό και την ολιγωρία της Πολιτείας και αναπαράγεται διαχρονικά. Στηρίζεται στην κοινωνική αναλγησία και σε διαβρωτικές πολιτικές κυβερνώντων που θαρρούν πως ζούμε στον δέκατο ένατο αιώνα.
Οι κατεξοχήν θεσμοί μάθησης, εξημέρωσης των ηθών, διάνοιξης οριζόντων, δηλαδή, οι εκπαιδευτικοί, υπολείπονται εξόφθαλμα των προκλήσεων της σύγχρονης κοινωνίας. Χειρότερα ακόμη, ορισμένοι κυβερνώντες μάς πισωγυρίζουν, περαιτέρω, καταργώντας κεκτημένα ακόμη και του ισχνού κοινωνικού κράτους. Ενδεικτικά, η υπουργός Παιδείας κατάργησε πρόσφατα το μάθημα της κοινωνιολογίας. Του κυριότερου διαθέσιμου γνωστικού εργαλείου για την κατανόηση των φυλετικών και των κοινωνικών μας ρόλων, για την αγωγή και την επεξεργασία αρμονικών σχέσεων και ωρίμανσης έτσι, ισότιμα, αγοριών και κοριτσιών. Το μέτρο ψήφισαν και πανεπιστημιακοί κυβερνητικοί βουλευτές.
Πώς θα υπεράσπιζαν, άραγε, την κατάργηση αυτή σε διάλογο με μαθητές; Γιατί παράγεται, εδώ και τώρα, κοινωνική οπισθοδρόμηση, ενώ παρατηρούμε αρνητικότατες εκφυλιστικές τάσεις; Η άγνοια των διαφυλετικών διαφορών και των κοινωνικών ρόλων εμποδίζει τους νέους να συνάπτουν αξιοπρεπείς, ισότιμες και αρμονικές σχέσεις. Τους αφοπλίζει γνωστικά, εμποδίζοντας την αυτογνωσία, την κρισιμότερη ώρα ανάγκης. Οταν οι νέοι είναι πρωτάρηδες, σε φάση έντονων αλληλεπιδράσεων, συνταρακτικών βιωμάτων κοινωνικοποίησης και χαράς του έρωτα. Τέτοια γνωστικά κενά προοιωνίζονται αν δεν υποθάλπουν μελλοντικές βαναυσότητες από όσους νεαρούς δεν μαθαίνουν να σέβονται τη γενετήσια ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών. Τέτοια άγνοια μεταφράζεται, συνεπώς, σε δυνάμει θυματοποίηση νεαρών κοριτσιών, τα οποία όντας επίσης κοινωνιολογικά ανεκπαίδευτα, εμπιστεύονται βουλιμικούς αρσενικούς, λόγω άγνοιας κινδύνου. Τα κρούσματα ωμής βίας κατά γυναικών αυξάνονται τραγικά. Αποκορύφωμά τους οι βιασμοί και οι γυναικοκτονίες.
Βάσιμα, πολλές Ελληνίδες φοβούνται ακόμη και για την ύπαρξή τους. Για μια τέτοια έκβαση είναι ανυπαίτιες όσες «ηγεσίες» «συντηρούν» πλαίσια φόβου, ακόμη και υπαρξιακού; Δημοφιλή κανάλια απαξιώνουν συστηματικά την προσωπικότητα των γυναικών προσβάλλοντας την αξιοπρέπειά τους. Ωστόσο, καμιά αρμόδια αρχή δεν παρεμβαίνει ρυθμιστικά. Παρακμιακές εκπομπές καλλιεργούν εκφασισμό με μισογυνικές δηλώσεις του στιλ: «πάω και βιάζω» «όποτε θέλω να ξεδώσω». Παρενέβη κάποιος θεσμός εναντίον του «Big Brother» στον ΣΚΑΪ; Οχι. Και όμως, αυτή είναι η κορυφή του απειλητικού, αλλά σαφώς καλλιεργούμενου μισανθρωπισμού στη χώρα.
Οι πρόσφατες εξελίξεις μαρτυρούν πως «τα πράγματα έτσι ήρθανε, μα έτσι δεν θα πάνε». Αλλάζουν λόγω εσωτερικής δυναμικής. Διότι έρχεται κάποια κρίσιμη στιγμή-ορόσημο που οι άνθρωποι αποστρέφονται τους τυράννους, τις κυρίαρχες σχέσεις εξουσίας. Διότι συνειδητοποιούν πως είναι αδύνατον να συνεχίσουν να ζουν φόβου υποτελείς. Αποφασίζουν τότε ατομικά ή συλλογικά να προχωρήσουν στην εξέγερση-επανάστασή τους, όσο απονενοημένη κι αν φαντάζει. Γιορτάζουμε τη 200ή επέτειο της ανεξαρτησίας των υπόδουλων Ελλήνων. Η μαγνητική γοητεία του ανθρωπιστικού κηρύγματος του Ρήγα: «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνους σκλαβιά και φυλακή» επενεργεί ακόμη. Στο ζήτημα των σχέσεων εξουσίας των φύλων, των «σεξουαλικά ισχυρών και ανίσχυρων» διανύουμε ένα τέτοιο μεταίχμιο.
Οπου γυναίκες, αλλά και άλλα θύματα σεξουαλικής βίας, δεν αντέχουν άλλο τον αφόρητο φόβο. Αφού τα θύματα απελπίστηκαν να περιμένουν κάποια τελεσφόρα θεσμική κοινωνική παρέμβαση-συμπαράσταση από παράγοντες της Πολιτείας, της Δικαιοσύνης, της Εκκλησίας, των ΜΜΕ, των «Ανεξάρτητων Αρχών», των αποστεωμένων «Επιτροπών Ισότητας», συνειδητοποιούν, τελικά, πως πρέπει να πάρουν την τύχη και το μέλλον τους στα χέρια τους. Φανατικοί πολέμιοι της ισότητας των ανθρώπων, θα σπεύσουν να υποστηρίξουν πως η Σοφία Μπεκατώρου πέταξε μια φωτοβολίδα, που ναι μεν φώτισε στιγμιαία κάποια εγκλήματα, αλλά ο ντόρος των αποκαλύψεων θα καθιζάνει, θα «εξατμιστεί», θα ξεχαστεί.
Κάποια θύματα που αμφιβάλλουν για την προσωπική τους αξία, όπως και για την ίση αξία κάθε ανθρώπου, θα μονολογήσουν πικρά πως τίποτε δεν αλλάζει ποτέ. Θα συνεχίσουν να φοβούνται, ή ίσως και να προσαρμόζονται σε συμπεριφορές υποταγής ή και «πελατειακών ανταλλαγών σε είδος» με ισχυρούς αρσενικούς. Μετά τις καταγγελίες της γενναίας Σοφίας Μπεκατώρου, το κοινωνικό τσουνάμι που πυροδότησε είναι ακαταμάχητο. Το «ποτάμι δεν γυρίζει πίσω»! Επιπλέον, επειδή επέρχεται συνάμα και ριζική ανατροπή των επικοινωνιακών σχέσεων εξουσίας, η συσσωμάτωση των θυμάτων και η αυτο-οργάνωση της νέας Κοινωνίας των Πολιτών, ψηφιακά, είναι εφικτή και δυναμικά αναδυόμενη.
* καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και Πολιτικής Επικοινωνίας, αναπλ. διευθύντρια: ΜΠΣ «Επικοινωνία», Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, ΑΠΘ
πηγη: https://www.efsyn.gr