Η τραγική κατάληξη του Μουστακλή αλλά και η ηρωική του στάση παραμένουν διαχρονικά σύμβολα του αγώνα κατά τις δικτατορίας.





24.07.2022



Ο Σπύρος Μουστακλής, μια από τις συγκλονιστικότερες μορφές στην αντίσταση κατά της δικτατορίας, γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1926.

Έφυγε από τη ζωή παράλυτος μετά από τα φριχτά βασανιστήρια που υπέστη κατά τις 47 ημέρες που κρατήθηκε στα κρατητήρια της ΕΑΤ-ΕΣΑ, για τη συμμετοχή του στο αποτυχημένο Κίνημα του Ναυτικού (Μάης 1973) για την ανατροπή της χούντας.

Το σχέδιό τους προέβλεπε τον αποκλεισμό του Πειραιά και άλλων μεγάλων λιμανιών και την κατάληψη της Σύρου, που θα ήταν το ορμητήριό τους.

Πριν ακόμη από την εκδήλωσή του, το Κίνημα του Ναυτικού προδόθηκε και είχε ως αποτέλεσμα να συλληφθεί και ο Σπύρος Μουστακλης (22 Μαΐου 1973). Κρατήθηκε στα κρατητήρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ για 47 ημέρες όπου και βασανίστηκε βιαίως.

Κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων ένα σφοδρό χτύπημα στην καρωτίδα του προκάλεσε εγκεφαλικό, με αποτέλεσμα να διακομιστεί -με καθυστέρηση πολλών ωρών- στο 401 Γ.Σ.Ν.Α., όπου εισήλθε με το ψευδώνυμο «Μιχαηλίδης» και αιτιολογία εισαγωγής «τρακάρισμα στον Ιππόδρομο».

Το εγκεφαλικό τού προκάλεσε ολική παράλυση των δεξιών του άνω και κάτω άκρων. Η αρχική διάγνωση ήταν «αφασία κινητικού τύπου, με μπλοκαρισμένο το κέντρο της κίνησης και της ομιλίας, εξαιτίας του εγκεφαλικού που προκλήθηκε από βίαιο χτύπημα στην καρωτίδα».

Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Πολυκλινική Αθηνών και ακολούθως στο ΚΑΤ όπου παρέμεινε για δυο χρόνια, υποβαλλόμενος σε εντατικές φυσικοθεραπείες. Ύστερα από προσπάθειες πολλών μηνών, ο Μουστακλής κατάφερε να σταθεί όρθιος και να περπατήσει, αλλά δεν μπόρεσε να ξαναμιλήσει.

Σε συνέντευξή της, το 2010, η σύζυγός του, Χριστίνα Μουστακλή, έλεγε: «Όταν το 1973 ο Σπύρος Μουστακλής βρέθηκε στα χέρια των γιατρών του 401 “ένα κομμάτι συκώτι”, όπως τον χαρακτήρισε η κυρία Πολίτη που τον παρέλαβε, κανείς δεν τίμησε τον όρκο του στον Ιπποκράτη. Έκαναν ό,τι ήθελαν σε έναν άνθρωπο που είχε χάσει τα πάντα. Δεν ειδοποίησαν ποτέ κανέναν συγγενή του για την κατάστασή του και σαράντα επτά ολόκληρες μέρες έκρυβαν έναν ζωντανό νεκρό, συνωμοτώντας με τους δικτάτορες και καλύπτοντας τους δήμιους των ΕΑΤ-ΕΣΑ. Ούτε και εκείνοι ζήτησαν μια συγγνώμη όλα αυτά τα χρόνια. Εγώ προσπάθησα να περισώσω ό,τι είχε απομείνει από τον άνδρα μου και να σταθώ δίπλα στην κόρη μας, τη Ναταλί, που ήταν τότε μόλις δεκαέξι μηνών»…

Η τραγική κατάληξη του Μουστακλή αλλά και η ηρωική του στάση παραμένουν διαχρονικά σύμβολα του αγώνα κατά τις δικτατορίας.

Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι που δημοσιεύθηκαν στην «Ελευθεροτυπία» για τα μαρτύρια του Σπύρου Μουστακλή: «Του ζήτησαν να μαρτυρήσει / Δε μίλησε / Του τσάκισαν τα δόντια / Του τσάκισαν τα δάχτυλα / Του τσάκισαν τα πλευρά / Σιωπούσε / Του ’καψαν το στήθος / Του ’καψαν τα πόδια / Του ’καψαν την κοιλιά / Δε μαρτυρούσε / Του θραύσαν τις μασέλες / Του μάτωσαν τα νεφρά / Του συνθλίψαν τους όρχεις / Αυτός σιωπούσε / Κοίταζε μόνο / Αιώνες μακριά / Με τα μάτια / Του Ιησού».

Μετά από χρόνια, ένας από τους πρωτεργάτες της απριλιανής δικτατορίας, ο Παττακός, ερωτηθείς σχετικά, δήλωνε κυνικά: «Καλά του κάναμε. Να ησυχάσουμε. Η δύναμις επιβάλλεται δια παντός τρόπου. Ό,τι δε λύνεται, κόβεται. Σπαθί»…

Επιμύθιο, αυτό που είχε πει η σύζυγός του Σπύρου Μουστακλή, ότι εκείνος δεν ήθελε κανέναν να τον λυπάται. Και ότι η κατάστασή του «δεν τον πείραζε, γιατί έκανε αυτό που πίστευε»…


Πηγή: www.rosa.gr