Loading...

Κατηγορίες

Παρασκευή 18 Μάι 2012
Μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας ο τοπικός αρχαίος και σύγχρονος  πολιτισμός
Κλίκ για μεγέθυνση

 

 

Του Β. Αντωνίου

 

Ο ιστορικός πολιτισμός στην εποχή μας αποτελεί έναν από τους κυριότερους πόλους ανάπτυξης για ένα τόπο. Η επίδρασή του στο γενικό γίγνεσθαι της σύγχρονης τοπικής μας κοινωνίας, είναι σημαντικότατη και ουσιαστική και μπορεί να βοηθήσει πολύπλευρα ενισχύοντας την τοπική ταυτότητα μιας περιφερειακής πόλης, διαμορφώνοντας νέες διεξόδους.

Η σύγχρονη Ελλάδα δεν έχει εκμεταλλευθεί επαρκώς τα παλαιότερα πολιτιστικά επιτεύγματα, την παράδοσή της. Στην Ιταλία π.χ. δεν υπάρχει πολιτιστική διακοπή τους τελευταίους αιώνες, όπως συμβαίνει εδώ. Η ελληνική πραγματικότητα καθυστερημένα βρέθηκε μπροστά σε ανεδαφικά ερωτήματα: να ακολουθήσει την παράδοσή της σε εποχές που ζητούσαν άλλες λύσεις, ή να πνιγεί στη διάβρωση και την οικοπεδοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, πνίγοντάς τους και καλύπτοντάς τους με μπετόν. Οι διανοούμενοι προβληματίστηκαν για τη διάσωση πολλών πραγμάτων. Δεν είχαν όμως την πολιτική εξουσία για να εμποδίσουν ότι ακολούθησε. Διαισθάνονταν την επερχόμενη ηθική φθορά που εκόμιζε το κερδοσκοπικό πνεύμα του τουρισμού, αλλά δεν μπορούσαν να αντιδράσουν αποτελεσματικά.

Όταν έχεις γνωρίσει την Ελλάδα πριν από μερικές δεκαετίες, είναι δύσκολο να μη νοιώσεις φρίκη σήμερα βλέποντας τους τουρίστες να σωρεύονται δίπλα σε τσιμέντα και σε βρόμικη θάλασσα, μετά να κάνουν μπάνιο σε πισίνες και οι ντόπιοι να συζητάνε για οικόπεδα και εισοδήματα.

Η περιοχή της Βόρειας Πελοποννήσου και ιδιαίτερα της Ανατ. Αιγιάλειας, μέσα από τις αρχαιότητες των Ιωνικών πόλεων, της Ελίκης, των Αιγών, του Αιγίου της Αίγειρας, της Βούρας, της Κερύνειας, της Φελόης, της Πελήνης και των αποικιών τους στις αποικίες τους σε Εύξεινο πόντο και Μαύρη Θάλασσα, Μικρά Ασία και Μέση Ανατολή, Κύπρο, Νότιο Ιταλία. Νότια Γαλλία, Ισπανία, ως ένα μικρό μέρος της Ελλάδας και ως μύθος και ως ιστορία, ήταν και παραμένει αναπόσπαστο τμήμα της κύριας Ελληνικής πολιτιστικής αξίας στην παγκόσμια συνείδηση.

Με πνευματική κυρίως αξία, στην οποία, εκτός από τα γράμματα, τις τέχνες και τις επιστήμες, εντάσσονται η δημοκρατία, η δικαιοσύνη και ο αθλητισμός που μεταλαμπαδεύτηκαν από την αρχαία εποχή, μέσα από το εμπόριο και τις αποικίες στους γείτονές μας στη Μεσόγειο, στη Ασία, στην Ευρώπη, στη Βόρειο Αφρική και στις βόρειες περιοχές πέραν του Εύξεινου πόντου και της Μαύρης Θάλασσας.

Τεράστια, ανεκτίμητη και συνεπώς μοναδική αυτή η πνευματική και γενικότερα πολιτισμική «κληρονομιά» μας, διαχρονικά οικουμενική και με πυρήνα του κυττάρου της τον άνθρωπο. Ένα «πολιτισμικό απόθεμα» που αυτοδικαίως παρέχει σε λαό και αρμόδιους δικαιώματα και υποχρεώσεις για ευρύτερες αναζητήσεις και εφαρμογές προγραμμάτων, σε βάθος χρόνου, για περαιτέρω ανάδειξη και διεθνή προβολή των στοιχείων που το συνθέτουν, κατά την ιστορική, τη βυζαντινή και σύγχρονη περίοδό του.

Φυσικά η προσπάθεια πρέπει να αναπτυχθεί χωρίς κανενός είδους «τυπολατρικές» εξάρσεις ή δηλώσεις και αναζητήσεις «κληρονομικών δικαιωμάτων».

Η προσπάθεια ανάδειξης και καλλιέργειας των στοιχείων του τοπικού ιστορικού πολιτισμού, μας παρέχει εκτός άλλων, κι ένα «ισχυρό εργαλείο συνεκτικότητας, γνωριμίας και κατανόησης ανάμεσα σε λαούς με διαφορετικό πολιτισμό και νοοτροπία» Και είναι βέβαια ότι θα συμβάλει ταυτόχρονα στην καλύτερη γειτονία αλλά και στην ενίσχυση της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών.

Βασικά στοιχεία στην ανάδειξη και προβολή, διεθνώς, της ανεκτίμητης και μοναδικής τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς μας, αλλά και των δυνατοτήτων που διαθέτει ο λαός μας, είναι αφενός οι άρρηκτες συνδεδεμένες με τον σύγχρονο πολιτισμό μας αρχαιολογικές ανασκαφές με τα συναφή ευρήματά τους και αφετέρου οι δεκάδες άλλων, μικρότερης εμβέλειας, σταθερές στον χρόνο ή περιοδικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στην περιοχή μας, αλλά παραμένουν «άγνωστες», αφού κανένας δημόσιος ή άλλος φορέας, όπως π.χ. ο ΕΟΤ, δεν φρόντισε την παρουσίασή τους διεθνώς, ως στοιχείων «που συμβάλλουν στην ορθολογική τουριστική ανάπτυξη», όπως αναφέρεται στον σχετικό νόμο και τους σκοπούς που αυτό πρέπει να υπηρετεί.

Είναι πράγματι άξιο προσοχής και διερεύνησης το γεγονός, ότι ενώ ο εκάστοτε υπουργός Πολισμού ή Τουρισμού, δήλωνε «είμαστε υποχρεωμένοι να επεξεργασθούμε τρόπους να αναδεικνύεται σε θεσμό παγκόσμιας προβολής η αξία των πολιτιστικών μας στοιχείων και η ανάγκη διεθνούς προβολής τους», η πορεία αυτή σήμερα προοιωνίζει μάλλον δυσάρεστες και παρακμιακές εξελίξεις.

Δεν φαίνεται όμως ότι αυτοί που εγκατέλειψαν την προβολή της αξίας των πολιτιστικών μας στοιχείων και την ανάγκη διεθνούς προβολής των, γνώριζαν την πραγματική, τη βαθύτερη φύση και αξία τους.

Από τα συμφραζόμενα συνάγεται ότι το όλο «πρόβλημα» για αρμοδίους βρίσκεται στο πώς θα εντάξεις, σε μια χρονική περίοδο και ιδιαίτερα στη σημερινή, μια σειρά από τρόπους προβολής και πώς αυτοί δεν θα δημιουργήσουν σοβαρό οικονομικό έλλειμμα.

Και το ερώτημα κάθε Έλληνα που είναι υπερήφανος για την ιδιαίτερη πατρίδα του και τον πολιτισμό της είναι: Τι είδους πολιοτική ή τι είδους «οικονομικό γκαουλάιτερ μάνατζερ» αναζητούν οι αρμόδιοι;

Μήπως γι’ αυτόν το λόγο, άρχισαν να διαρρέουν ακόμα, εν είδους κοινωνικού πολιτιστικού «μασάζ» την πώληση αρχαιολογικών χώρων και μνημείων; Τότε ας μην παραξενευτούν όταν θα θερίσουν τους καρπούς της σποράς τους. Ειλικρινά εύχομαι να μη συμβεί τίποτα από τα προαναφερθέντα. Γιατί τότε θα έχουμε, προσβολή της ιστορίας και του ήθους του πολιτισμού μας.

Εάν θα έπρεπε να ερμηνευτεί η γενικότερη αδιαφορία της ελληνικής κοινωνίας για τις πολιτιστικές αξίες (που τις επεσκίασε η υστερία για την Κόκα, την ΒΜV, της αποθέωσης του ασήμαντου, της εισβολής του τσιμέντου), η υπόθεση αυτή θα φορούσε ιστορικούς, κοινωνιολόγους, ψυχαναλυτές κ.ά..

Τέλος, είναι προφανές ότι η εθνική αυτή κατάσταση προέρχεται από την απουσία μιας συγκεκριμένης «πολιτικής», ενός «πλαισίου αρχών που θέτει και προϋποθέσεις των στρατηγικής για τη χώρα μας, φορέων οι οποίοι, με ηθική και υλική ενίσχυση της πολιτείας, θα διαπραγματεύονται, για λογαριασμό της, την καλλιέργεια και προβολή του ιστορικού πολιτισμού της. Ενός πολιτισμού με αξίες και περιεχόμενο που γεννήθηκε υπήρξε και αναδείχθηκε εδώ και χιλιάδες χρόνια, και είχε βασικό στόχο τον άνθρωπο.

Μέσα από τη σημερινή κατάσταση παρακμής της Ελλάδας, αλλά και κρίσης του παγκόσμιου συστήματος, ελπίζω σε μια ανάταση στην οποία θα τείνουν ανανεωμένες πολιτικές δραστηριότητες από ποικίλες πηγές. Είμαστε αναγκασμένοι να ξαναγεννήσουμε μέσα από μια διαδικασία κριτικής και ελέγχου, την ομορφιά της πολιτικής γύρω από ένα πρόγραμμα ελευθερίας, ισότητας και αλληλεγγύης, διαμορφώνοντας ταυτόχρονα το κατάλληλο πολιτιστικό κλίμα στον τόπο μας, αν δεν θέλουμε να οδηγηθεί η χώρα μας, την ώρα των μεγάλων δυνατοτήτων της, στην άβυσσο της καταστροφής. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συμβάλλουμε όλοι, στην ανάδειξη δυνάμεων που έχουν τέτοιο προσανατολισμό.

 

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου