Loading...

Κατηγορίες

Σάββατο 02 Ιαν 2021
Ευγένιος Σπαθάρης
Κλίκ για μεγέθυνση

 

 
 
 

Ο Ευγένιος Σπαθάρης (2 Ιανουαρίου 1924 – 9 Μαϊου 2009) του Σωτηρίου ήταν καλλιτέχνης του ελληνικού θεάτρου σκιών, ένας από τους πιο σημαντικούς καραγκιοζοπαίχτες και ζωγράφος. Γεννήθηκε στην Κηφισιά. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και ιδιαίτερα με τους ήρωες του θεάτρου σκιών, από τους πρωτοπόρους του οποίου ήταν ο πατέρας του, Σωτήρης Σπαθάρης, ο οποίος απεβίωσε το 1974. Το γεγονός αυτό τον εξοικείωσε με το καλλιτεχνικό αυτό είδος και ξεκίνησε να δίνει ο ίδιος παραστάσεις, αρχικά στη διάρκεια της κατοχής, σε θέατρα της Αθήνας, σε πρεσβείες, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη κ.α..

Από τότε, έδωσε πληθώρα παραστάσεων, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες του εξωτερικού, συμμετέχοντας σε διεθνή φεστιβάλ και συνέδρια ειδικά για το θέατρο σκιών. Παρουσίασε πολλά έργα με ήρωα τον Καραγκιόζη, τόσο ως άψυχο υλικό (φιγούρες ηρώων), όσο και σε έμψυχη (ζωντανή) παράσταση με ηθοποιούς, στο Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδος, στο «Ελληνικό Χορόδραμα», στο Θέατρο Χατζώκου (Θεσσαλονίκη), στο Θέατρο Συντεχνίας κ.α. με τις παραστάσεις «Το ταξίδι», «Το καταραμένο φίδι», «Ο δικτάτορας», «Ο Αλέκος με τα κυδώνια» κ.ά.

Το 1970 κυκλοφόρησε 13 εικονογραφημένα τεύχη (των 2 δρχ. έκαστο) με μαυρόασπρες φιγούρες και έγχρωμο εξώφυλλο. Ενώ το 197 παρουσιάστηκε από τις εκδόσεις Νεφέλη το επιτυχημένο βιβλίο του «Ο Καραγκιόζης των Σπαθάρηδων» με εφτά έργα και εφτά περιλήψεις (τα τέσσερα δικά του και τα τρία του πατέρα του Σωτήρη). Από το 1962 κυκλοφόρησαν 10 έργα του σε δίσκους 45 στροφών από την His Master’s Voice, ενώ ακολούθησαν άλλοι 2 δίσκοι 33 στροφών από τη Μinos-EMI αρχές της δεκαετίας του ’80, και άλλες έξι παραστάσεις σε 6 αντίστοιχα CD από τη Legend το 2002.


Ο Ευγένιος Σπαθάρης με τον πατέρα του, Σωτήρη

Το 1950 ο Ευγένιος πραγματοποιεί την πρώτη του συμμετοχή σε κινηματογραφική ταινία, στο Πικρό Ψωμί του Γρηγόρη Γρηγορίου. Έπαιξε έργα του στην κρατική τηλεόραση από το 1966 μέχρι το 1992. Κάποια από τα έργα του αυτά κυκλοφορούσαν μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του ’90 σε βιντεοκασέτες, ενώ τις ημέρες του θανάτου του ξεκίνησε συμπτωματικά η κυκλοφορία τους σε DVD.

Ο Ευγένιος Σπαθάρης ήταν μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και του Ινστιτούτου Παγκοσμίου Θεάτρου της UNESCO. Έκανε περιοδείες σε πολλές χώρες λαμβάνοντας μέρος σε διάφορα φεστιβάλ και συνέδρια όπως: Παρίσι, Λιέγη, Ρώμη, Κάιρο, Λονδίνο, Κοπεγχάγη. Αλλά και ως ζωγράφος έλαβε μέρος σε πολλές εκθέσεις ατομικές και ομαδικές στην Αθήνα, Ζυρίχη, Παρίσι και Νέα Υόρκη.

Τιμήθηκε με το Βραβείο Ρώμης (1962), με το Α’ Μετάλλιο του Πρίγκιπα του Μοντ, το Α’ Βραβείο Πολωνίας (1978), το Α’ Μετάλλιο Τοσκανίνι (Ιταλία) το 1978 κ.α. Τέλος, το 2007 τιμήθηκε ιδιαίτερα από το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού για τη μεγάλη του προσφορά στο καλλιτεχνικό αυτό είδος, για το οποίο του αναγνωρίστηκε ο τίτλος του μεγάλου δασκάλου.

Το 1991 ιδρύθηκε το Σπαθάρειο Μουσείο Θεάτρου Σκιών Δήμου Αμαρουσίου, το οποίο λειτουργεί συστηματικά από το 1996, με στόχο την προβολή του θεάτρου σκιών και του καραγκιόζη.

Στις 6 Μαϊου του 2009 και ενώ βρισκόταν στο Ινστιτούτο Γκαίτε Αθηνών για να παραστεί σε εκδήλωση προς τιμήν του, έχασε την ισορροπία του και έπεσε από σκάλες, με αποτέλεσμα να υποστεί πολλά κατάγματα και να δημιουργηθεί σοβαρό αιμάτωμα στον εγκέφαλο, με την κατάστασή του να χαρακτηριστεί ως κρίσιμη. Τελικά, στις 9 Μαϊου, ύστερα από τρεις ημέρες νοσηλείας απεβίωσε, σε ηλικία 85 ετών. Η σορός του εξετέθη σε λαϊκό προσκύνημα στο Σπαθάρειο Μουσείο Θεάτρου Σκιών και η κηδεία έγινε στις 13 Μαΐου του 2009, στο Μαρούσι, με δημόσια δαπάνη.

Παραπομπές

  1. Χρονικό του 20ού αιώνα, 4Ε εκδόσεις, 1990.
  2. «Εφυγε ο Ευγένιος Σπαθάρης». Ειδήσεις. Έθνος
  3. Βασιλική Τζεβελέκου (8/5/2009). «Ο Καραγκιόζης ανησυχεί…». Τέχνες. Ελεύθερος Τύπος
  4. «Σε κρίσιμη κατάσταση νοσηλεύεται ο Ευγένιος Σπαθάρης». in.gr. 07/05/2009
  5. «Πανελλήνια συγκίνηση για το χαμό του Ευγένιου Σπαθάρη». in.gr
  6. Τα Νέα, Αποχαιρέτησε όλη η Ελλάδα τον «πατέρα» του Καραγκιόζη, Ευγένιο Σπαθάρη, 13 Μαΐου 2009.

Πηγές

  • Who’s Who 1979 σ.640

Εξωτερικοί σύνδεσμοι



«Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης», ακρυλικό σε χαρτόνι, 100x70 εκ.


«Η επιστροφή του Οδυσσέα στην Ιθάκη», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.




«Η αρπαγή από το Σεράι»


«Η Κλεοπάτρα με τη σκλάβα της»


«Ο Καραγκιόζης πυροσβέστης», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


«Η Κατσαντώναινα (σύζυγος Κατσαντώνη) με το μικρό Σικελιανό (πρόγονο Άγγελου Σικελιανού)», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/2307

© SanSimera.gr
«Η Κατσαντώναινα (σύζυγος Κατσαντώνη) με το μικρό Σικελιανό (πρόγονο Άγγελου Σικελιανού)», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/2307

© SanSimera.gr
«Η Κατσαντώναινα (σύζυγος Κατσαντώνη) με το μικρό Σικελιανό (πρόγονο Άγγελου Σικελιανού)», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/2307

© SanSimera.gr
«Η Κατσαντώναινα (σύζυγος Κατσαντώνη) με το μικρό Σικελιανό (πρόγονο Άγγελου Σικελιανού)», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/2307

© SanSimera.gr
«Η Κατσαντώναινα (σύζυγος Κατσαντώνη) με το μικρό Σικελιανό (πρόγονο Άγγελου Σικελιανού)», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ


«Η Κατσαντώναινα (σύζυγος Κατσαντώνη) με το μικρό Σικελιανό (πρόγονο Άγγελου Σικελιανού)», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/2307

© SanSimera.gr
«Γειτονιά στην Πλάκα», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ


«Ύδρα», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ


«Ο Αλή πασάς δίνει εντολές στον Ομέρ», ακρυλικό σε χαρτόνι, 87x70 εκ



«Πλανόδιος πωλητής», ακρυλικό σε χαρτόνι, 70x50 εκ.


«Ο γάμος του Καραγκιόζη», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


 
«Γενοβέφα», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.



«Δημοτικές εκλογές», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


«Στην αυλή του Σουλτάνου», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


«Ο όρκος των Καπεταναίων», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


«Ο όρκος των Καπεταναίων», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


«Ο Καπετάν Νικηταράς», ακρυλικό σε χαρτόνι, 70x50 εκ.


«Αποχαιρετισμός», ακρυλικό σε χαρτόνι, 70x50 εκ.


«Περσέας και Ανδρομέδα», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


«Ο Μέγας Αλέξανδρος και το καταραμένο φίδι», ακρυλικό σε χαρτόνι, 100x70 εκ


«Ο Αλή πασάς και η κυρά Φροσύνη», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


«Η σύλληψη του Πατριάρχη Γρηγόριου Ε’», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.


«Ο Αθανάσιος Διάκος», ακρυλικό σε χαρτόνι, 100x70 εκ.


«Ο Κατσαντώνης οδηγείται στα Γιάννενα», ακρυλικό σε χαρτόνι, 50x70 εκ.













 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου