Η τελευταία φορά που η Aalam Gul Jamshidi είδε την κόρη της ήταν τη νύχτα που η 16χρονη παντρεύτηκε έναν άντρα που υπερβαίνει τα διπλάσια χρόνια της. «Αν πάω εκεί, θα θυσιαστώ», θυμάται η μητέρα της την κόρη της να εκλιπαρεί εκείνο το βράδυ τον περασμένο Οκτώβριο.

Ο γάμος της Aziz Gul είχε κανονιστεί τέσσερα χρόνια πριν και τώρα που είχε έρθει η ώρα, ήξερε ότι ήταν καθήκον της να ενθαρρύνει την κόρη της για μια νέα οικογένεια.

Στην αφγανική κουλτούρα, μόλις μια γυναίκα παντρευτεί, μετακομίζει στα πεθερικά της. Η Aziz Gul άφησε το σπίτι της οικογένειάς της στο Gozar Gah, ένα προάστιο του Herat, και μετακόμισε στο σπίτι του νέου συζύγου της Musa στο Jawand, μια αγροτική συνοικία περίπου 200 χιλιόμετρα μακριά – πολύ μακριά από την οικογένειά της.

Πέντε μήνες αργότερα, χτύπησε το τηλέφωνο. Ήταν ο πατέρας του Musa που τηλεφώνησε για να πει στην Aalam Gul ότι η κόρη της είχε σκοτωθεί. Το γυμνό σώμα της είχε βρεθεί σε ένα δάσος λίγο έξω από το χωριό όπου ζούσε με τα πεθερικά της. Είχε χτυπηθεί και πυροβοληθεί τέσσερις φορές στην πλάτη.

Ήταν 17 ετών και τεσσάρων μηνών έγκυος. Η οικογένεια της Aziz Gul -η εθνοτική Jamshidi Aimaq, που αυτοαποκαλούνται Τατζίκοι Άραβες- κατάγονται από την επαρχία Badghis. Μετακόμισαν στο Χεράτ κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης μεταξύ της προηγούμενης κυβέρνησης και των Ταλιμπάν, οι οποίοι ανέκτησαν τον έλεγχο της χώρας μετά την αποχώρηση των δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ τον Αύγουστο του 2021.

 

Πριν φύγει η οικογένεια, όταν η Aziz ήταν μόλις 12 ετών, οι γονείς της συμφώνησαν να την παντρέψουν με τον Musa όταν θα έκλεινε τα 16 – το ελάχιστο όριο ηλικίας για γάμο στο Αφγανιστάν. Σε αντάλλαγμα, ο 26χρονος μεγαλύτερος αδελφός της Aminullah θα παντρευόταν τη 18χρονη ανιψιά του Musa, Shakar.

Σε ολόκληρο το Αφγανιστάν, είναι σύνηθες φαινόμενο να παντρεύονται παιδιά –ιδιαίτερα κορίτσια. Οι οικογένειες κανονίζουν γάμους για να ξεπληρώσουν προσωπικά χρέη, να διευθετήσουν διαφορές, να βελτιώσουν τις σχέσεις με αντίπαλες οικογένειες ή απλώς επειδή ελπίζουν ότι ο γάμος θα τους προσφέρει προστασία από τις χειρότερες ακραίες οικονομικές δυσκολίες και τις κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.

Αν και οι γάμοι παιδιών δεν παρακολουθούνται επίσημα στο Αφγανιστάν, σύμφωνα με τη UNICEF πωλούνται κορίτσια ακόμη και ηλικίας 20 ημερών για μελλοντικούς γάμους.
Τώρα, εν μέσω της αυξανόμενης φτώχειας και της δυσκολίας εύρεσης εργασίας –μόνο το 5% των αφγανικών οικογενειών έχουν φαγητό καθημερινά και ο πληθωρισμός για βασικά είδη οικιακής χρήσης είναι στο 40%.

Πολλοί παίρνουν απεγνωσμένες αποφάσεις για να επιβιώσουν, συμπεριλαμβανομένου του να πουλήσουν τα παιδιά τους –ιδίως τις μικρές κόρες. Η προίκα, που πληρώνει ο γαμπρός στην οικογένεια της νύφης, είναι μια παραδοσιακή πρακτική σε όλους τους γάμους στο Αφγανιστάν, έτσι περισσότερες οικογένειες την αναζητούν για να επιβιώσουν.

«Χρίσματα οργής»

Η Aalam Gul είχε τρεις γιους και τέσσερις κόρες. Η Aziz ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη κόρη της. Ήταν πάντα κοντά στη μητέρα της και συνήθως μιλούσε ή τουλάχιστον έστελνε μήνυμα σε ένα από τα μέλη της οικογένειάς της κάθε μέρα.

Την επομένη της δολοφονίας της τον Μάρτιο, τα πεθερικά της είπαν στους γονείς της ότι είχε τραπεί σε φυγή. Δύο μέρες αργότερα, ένας τοπικός αγρότης ανακάλυψε το πτώμα της στο δάσος και ειδοποίησε τις τοπικές αρχές, οι οποίες ξεκίνησαν έρευνα. Την ίδια μέρα, αφού οι χωρικοί άρχισαν να μιλούν για το περιστατικό, ο πατέρας του Musa παραδέχτηκε στην οικογένειά της ότι είχε σκοτωθεί.

Αμέσως μετά, οι γονείς της Aziz Gul ξεκίνησαν το ταξίδι πολλών ημερών στο Jawand για να φέρουν το σώμα της πίσω στο Herat. «Παραλάβαμε το σώμα της από τις τοπικές αρχές περίπου τρεις ημέρες πριν από τον μήνα του Ραμαζανιού», λέει η Aalam Gul, δακρυσμένη στο ρεπορτάζ του Al Jazeera. «Ο δολοφόνος πέταξε το σώμα της έξω σε ένα δάσος, σαν να μην ήταν άνθρωπος. Αναρωτιέμαι αν φοβόταν».

Ο Musa και κάποιοι από τους συγγενείς του ενοχοποίησαν γρήγορα για τη δολοφονία τη μητέρα του, την πεθερά της Aziz. Ισχυρίστηκαν ότι ήταν απογοητευμένη από τη νύφη της επειδή δεν ήξερε πώς να κάνει τις δουλειές του σπιτιού, άρχισε να τη χτυπά και την πυροβόλησε εξαγριωμένη. Αλλά οι γονείς της Aziz υποψιάζονται ότι ήταν ο Musa. Κατά τη διάρκεια των μηνών που ήταν παντρεμένοι, η Aziz Gul ανακάλυψε ότι ήταν χρήστης οπίου που εύκολα θα έπεφτε σε κρίσεις οργής.

Ο πατέρας της Aziz Gul, Khaja Abdul Ghafor Jamshidi, λέει ότι έλαβαν αναφορές έρευνας από τις τοπικές αστυνομικές αρχές των Ταλιμπάν στο Jawand. Ο Musa και έξι άλλοι γνωστοί εγκληματίες ανακρίθηκαν λίγες μέρες μετά την ανακάλυψη του πτώματός της, αλλά οι αρχές είπαν στον Khaja Abdul ότι δεν υπήρχαν αρκετές αποδείξεις για να γίνουν συλλήψεις και η ταυτότητα του δολοφόνου παραμένει άγνωστη.

Τελικά, ο τοπικός αρχηγός των Ταλιμπάν αποφάσισε ότι αυτό ήταν ένα ζήτημα που έπρεπε να επιλυθεί μεταξύ των δύο οικογενειών και είπε στον Khaja Abdul ότι η υπόθεση έκλεισε.

Όταν η οικογένεια της Aziz Gul προσπάθησε να απευθυνθεί στις πιο ανώτερες αστυνομικές αρχές των Ταλιμπάν, η υπόθεση εστάλη πάλι στους τοπικούς αξιωματούχους στο Jawand.

Σύμφωνα με τον Khaja Abdul, ο Musa είχε επιρροή στην περιοχή Jawand. Η περιοχή θεωρείται παράνομη και δεν βρίσκεται πλήρως υπό τον έλεγχο των διοικητών των Ταλιμπάν στην Καμπούλ. Διαφορετικές παρατάξεις λειτουργούν σε αποκεντρωμένα μέρη και δεν επικοινωνούν απαραίτητα, δεν ακολουθούν τους ίδιους κανόνες ή δεν θέλουν να παρέμβουν σε άλλες δικαιοδοσίες.

Στο Αφγανιστάν, οι υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας σπάνια φτάνουν στα δικαστήρια, συμπεριλαμβανομένης και της τελευταίας κυβέρνησης, και τις περισσότερες φορές μένουν αδιευκρίνιστες.

«Ανησυχώ για τις κόρες μου»

Στο σπίτι της οικογένειας Jamshidi, ο Khaja Abdul κάθεται στο πάτωμα με τα πόδια του ελαφρώς σταυρωμένα και τα χέρια του ενωμένα.

«Θέλουμε δικαιοσύνη από τους Ταλιμπάν, αλλά ό,τι ορίζεται στη Σαρία, θα το δεχτούμε ως δικαιοσύνη», λέει. «Θέλουμε μόνο να βρούμε τον δολοφόνο».

Προσφέρθηκε επίσης να σκοτώσει τον δολοφόνο της κόρης του, εάν τα ισλαμικά δικαστήρια αποφασίσουν ότι επιβάλλεται ποινή αίματος – παρόλο που, προς το παρόν, είναι χαμένοι καθώς οι τοπικές αστυνομικές αρχές έκριναν ότι η υπόθεση έχει κλείσει.

Καθισμένη καμπουριασμένη κοντά στον σύζυγό της, ντυμένη στα μαύρα με ένα σκούρο πράσινο χιτζάμπ τυλιγμένο γύρω από το κεφάλι της, η Aalam Gul είναι εμφανώς ταλαιπωρημένη. Τα χέρια της τρέμουν καθώς κρατάει ένα κινητό τηλέφωνο με μια φωτογραφία της νεκρής κόρης της.

Δάκρυα κυλούν στο πρόσωπό της καθώς θυμάται την τελευταία φορά που μίλησαν. «Της μίλησα τέσσερις μέρες πριν πεθάνει. Υπήρχαν προφανή προβλήματα με τη νέα της οικογένεια, αλλά δεν μπήκε σε πλήρεις λεπτομέρειες για το τι».

«Η Aziz ήταν λαμπερή και εξωστρεφής», σκέφτεται η μητέρα της. «Σπούδασε σε μια σχολή για κορίτσια. Ήθελε να γίνει αστυνομικός».

«Το πιο δύσκολο πράγμα για εκείνη στην ιδέα του γάμου ήταν να εγκαταλείψει το σχολείο. Της άρεσε να σπουδάζει». Η Aalam Gul, η οποία δεν πήγε ποτέ σχολείο, λέει, σκεπτόμενη την ιδέα ότι οι κόρες της θα μπορούσαν να ζήσουν μια άλλη ζωή. «Μακάρι να μπορούσαν να ζήσουν σε έναν κόσμο διαφορετικό από αυτόν που ξέρω. Είναι δύσκολο εδώ στο Αφγανιστάν».

Η οικογένεια χρειαζόταν την προίκα των 3.500 δολαρίων για να επιβιώσει. Από τότε που μετακόμισαν στο Χεράτ, οι άνδρες της οικογένειας εργάζονταν στις οικοδομές, αλλά η δουλειά δεν ήταν συνεπής και αντιμετώπισαν ολοένα αυξανόμενες οικονομικές δυσκολίες.

Η Aalam Gul κοιτάζει τις εναπομείνασες έφηβες κόρες της που κάθονται δίπλα της στο μικρό τους σπίτι και αναστενάζει βαριά. Δύο από τις αδερφές της Aziz Gul αρχίζουν να κλαίνε όταν βλέπουν τις φωτογραφίες της. Όταν ρωτήθηκε για το μέλλον τους, ήταν φοβισμένη. Στην οικονομική τους κατάσταση, ξέρει ότι θα πρέπει να συνεχίσουν να παντρεύουν τις κόρες τους, αλλά η ιδέα μιας άλλης απώλειας είναι τρομακτική.

«Ανησυχώ για τις κόρες μου και φοβάμαι μήπως χάσω κι άλλες. Η εμπειρία της ταφής μιας κόρης είναι υπερβολική για κάθε μητέρα».

Πώληση παιδιών και γάμος παιδιών

Στο Αφγανιστάν, οι γυναίκες και τα κορίτσια αγωνίζονται για δεκαετίες, με κάθε αλλαγή στην κυβέρνηση να προσθέτει μια νέα διάσταση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου καθεστώτος των Ταλιμπάν, οι γυναίκες είχαν ελάχιστη έως καθόλου ελευθερία. δεν τους επιτρεπόταν να εργαστούν ή να πάνε σχολείο.

Στην προηγούμενη κυβέρνηση που ανέλαβε την εξουσία το 2004, οι γυναίκες ήταν πιο ορατές στη δημόσια ζωή, αλλά τα δικαιώματα των γυναικών εξακολουθούσαν να αμφιταλαντεύονται, ειδικά στις αγροτικές περιοχές. Η ενδοοικογενειακή βία συχνά δικαιολογούνταν από τη συντηρητική κουλτούρα.

Σύμφωνα με το νέο Αφγανιστάν που διοικείται από τους Ταλιμπάν, συνεχίζουν να θεσπίζονται νέοι κανόνες που περιορίζουν τις ελευθερίες σχετικά με το ντύσιμο, την εκπαίδευση, το δικαίωμα στην εργασία και την ελεύθερη κυκλοφορία. Από την ανάληψη της εξουσίας πέρυσι, τα κορίτσια πέραν της έκτης τάξης δεν επιτρέπεται να φοιτήσουν στο σχολείο. Αυτή είναι η εποχή όπου τα κορίτσια, ιστορικά, είναι πιο ευάλωτα για γάμο.

«Οι γονείς μερικές φορές παντρεύουν μια κόρη επειδή δεν μπορούν να τη ταΐσουν και πιστεύουν ότι μπορεί να είναι η μόνη τους επιλογή να κρατήσουν τους εαυτούς τους και τα άλλα παιδιά τους στη ζωή», εξηγεί η Heather Barr, αναπληρώτρια διευθύντρια για τα δικαιώματα των γυναικών στο Human Rights Watch. «Είναι επίσης πρωτοφανές να έχουμε μια ολόκληρη χώρα κοριτσιών που αποκλείονται από το γυμνάσιο».

Η UNICEF διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος παιδικού γάμου είναι υψηλότερος καθώς οι Ταλιμπάν απαγορεύουν στα έφηβα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο. «Για να αντιμετωπιστεί ο παιδικός γάμος, πρέπει να υπάρξει συνεχής, επείγουσα πίεση από τη διεθνή κοινότητα στους Ταλιμπάν να ανοίξουν ξανά τα σχολεία. Αλλά πέρα από αυτό, πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα, με τη συμμετοχή σχολείων και διαφορετικών κυβερνητικών φορέων, που να εκπαιδεύει την κοινωνία σχετικά με το γιατί ο γάμος παιδιών είναι επιβλαβής», λέει ο Barr, καθώς τα παιδιά-νύφες συνεχίζουν να είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας , θανάτου και αυτοκτονίας.

πηγη: https://tvxs.gr