Loading...

Κατηγορίες

Τρίτη 17 Ιαν 2023
H CIA στη Λιβύη και το διπλωματικό σπριντ για εκλογές
Κλίκ για μεγέθυνση
Η πρόσφατη επίσκεψη του διευθυντή της CIA σε Τρίπολη και Βεγγάζη πατά στο φόντο της αποσταθεροποίησης που έχει δρομολογηθεί από την ΝΑΤΟϊκή επέμβαση του 2011.

Νέα διπλωματική κινητικότητα αναπτύσσεται τις τελευταίες βδομάδες στη Λιβύη με στόχο την προώθηση της μαραθώνιας διαδικασίας για ενδολιβυκή συμφωνία που θα επιτρέψει εντός του 2023 τη διεξαγωγή των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών που υποτίθεται πως θα γίνονταν το Δεκέμβρη του 2021.

Libya says boat with 700 Europe-bound migrants intercepted - ABC News

Η αιφνιδιαστική εμφάνιση του διευθυντή της  CIA  Γουίλιαμ Μπερνς στις 12 Ιανουαρίου σε Τρίπολη και Βεγγάζη ήταν χαρακτηριστική των έντονων διπλωματικών και παρασκηνιακών πολιτικών διεργασιών που πραγματοποιούνται αυτή την περίοδο στο «μισοσκόταδο» της αδιαφορίας αρκετών διεθνών ΜΜΕ για την ρευστή κατάσταση στη Λιβύη, που αντιμετωπίζει έντονα το ενδεχόμενο διχοτόμησης (ή και τριχοτόμησης) περίπου 12 χρόνια μετά την στρατιωτική επέμβαση ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων το 2011 με στόχο την ανατροπή του τότε προέδρου της χώρας Μουαμάρ Καντάφι και το «ξαναμοίρασμα της τράπουλας» για συμφωνίες δισεκατομμυρίων που αφορούν την εκμετάλλευση των λιβυκών τεράστιων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Η επιλογή του διευθυντή της CIA να συναντηθεί όχι μόνον με την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ντμπεϊμπά στην Τρίπολη αλλά και με τον (παλιό γνώριμο της CIA) στρατηγό Χαλίφα Χάφταρ του «Λιβυκού Εθνικού Στρατού» στη Βεγγάζη αντανακλά ακριβώς την αντικειμενική πραγματικότητα των παράλληλων δομών εξουσίας (κυβερνητικής, στρατιωτικής, κ.α.) που έχουν χαράξει στη Λιβύη, εδώ και πολλά χρόνια, ξένες δυνάμεις.

Με την γνωστή τακτική του «διαίρει και βασίλευε» ο λιβυκός λαός στενάζει (σχεδόν μακαρίζοντας την παλιά εποχή επί Καντάφι), οι ξένες (κυρίως δυτικές) εταιρίες επωφελούνται κλείνοντας επικερδείς μπίζνες και αποσπώντας μερίδια από την πίτα εκμετάλλευσης του λιβυκού ορυκτού πλούτου έναντι πινακίου φακής ενώ εκτοπίζουν από την «αρένα» αντιπάλους τους, (π.χ. Κίνα). Παράλληλα, τα διεθνή κυκλώματα λαθρεμπορίας ανθρώπων και διακίνησης παράτυπων μεταναστών θησαυρίζουν και χώρες της περιοχής επιδιώκουν ενίσχυση της περιφερειακής γεωπολιτικής επιρροής αξιοποιώντας τη διεθνή συγκυρία του σφοδρού ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ – Ρωσίας με πρώτη την Τουρκία που από το 2019 διατηρεί στη χώρα στρατεύματα, Σύρους μισθοφόρους, και έχει υπογράψει δύο μνημόνια με μεταξύ άλλων στόχο ένα σημαντικό μερίδιο στον τεράστιο λιβυκό ορυκτό πλούτο σε βάρος των συμφερόντων χωρών της περιοχής με πρώτες την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο.

Τι έκανε ο διευθυντής της CIA στη Λιβύη

Η αιφνιδιαστική, όσο και ασυνήθιστη, εμφάνισή του διευθυντή της  CIA στην Λιβύη, δεν είναι βεβαίως ξεκάθαρο τι ακριβώς επιδίωξε. Το μόνο σίγουρο είναι πως επιλέχθηκε, αυτή την περίοδο, να δημοσιοποιηθεί αυτό και μόνον το γεγονός της επίσκεψης δίχως να επιβεβαιωθεί ούτε η ατζέντα των συζητήσεων, ούτε πολύ περισσότερο το όποιο αποτέλεσμά της…

Εάν πιστέψουμε την ανακοίνωση της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά, τότε συζητήθηκαν και επιχειρήθηκαν στόχοι που αφορούν την πολιτική, την οικονομία και την ασφάλεια.

 

Η πλευρά Χάφταρ στη Βεγγάζη προτίμησε να εμφανιστεί ιδιαίτερα «εχέμυθη» επιλέγοντας αφενός να μην εκδώσει παρόμοια ανακοίνωση, αφετέρου να μην δημοσιοποιήσει ούτε μία κοινή φωτογραφία του Λιβύου στρατηγού με τον διευθυντή της  CIA…

Το ίδιο διάστημα, οι ΗΠΑ διέψευσαν μέσω του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ πως επιδίωξαν στις 13 Ιανουαρίου στην Ουάσιγκτον μία συνάντηση των ειδικών διπλωματικών απεσταλμένων από Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία αναμασώντας την υποστήριξη σε μία «ενδολιβυκή» λύση για τη διεξαγωγή εκλογών και στις προσπάθειες του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ (Σενεγαλέζου διπλωμάτη) Αμπντουλαγί Μπατίλι για σταθεροποίηση της πολύπαθης χώρας.

Ο Ιταλός ΥΠΕΞ στην Άγκυρα

Ωστόσο, η Ιταλία από την άλλη μεριά δεν έπαψε να κρύβει τις εντατικές προσπάθειές της για τη δρομολόγηση πολιτικών λύσεων που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν μία μεσοπρόθεσμη αναχαίτιση των αλλεπάλληλων ροών μετανάστευσης που δέχεται στο έδαφός της εδώ και πολλά χρόνια…

Έτσι, και η νέα κυβέρνηση της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, πατώντας στα χνάρια του προκατόχου της, Μάριο Ντράγκι, συνεχίζει τις προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση βολιδοσκοπώντας τα περιθώρια για μία συνεννόηση (μεταξύ άλλων και) με την Τουρκία.

Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι στις 13 Ιανουαρίου 2023 βρέθηκε στην Τουρκία και συνάντησε τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου συναντώντας και για όσα διαδραματίζονται καιρό στη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο, δίνοντας έμφαση στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης, της τρομοκρατίας και της συνεργασίας σε ενέργεια και οικονομία.

Χαρακτηριστική ήταν δε η δήλωση του Ιταλού υπουργού Εξωτερικών σε σχέση με τη Λιβύη:

«Το μονοπάτι που θα οδηγήσει σε εκλογές στη Λιβύη δεν είναι εύκολο, αλλά πρέπει να ανοίξει γρήγορα. Πρέπει να κάνουμε τις εκλογές γρήγορα γιατί έχουμε το πρόβλημα μετανάστευσης που πρέπει να λυθεί. Πρέπει να βιαστούμε. Ελπίζω πως είναι ζήτημα μηνών. Εργαζόμαστε στην κατεύθυνση επίτευξης του στόχου σταθεροποίησης της Λιβύης. Θα παράσχουμε πλωτά περιπολικά και θα κάνουμε τα πάντα για τη σταθεροποίηση και την μετανάστευση».

Οι δηλώσεις αυτές έγιναν λίγες βδομάδες πριν την πιθανή επίσκεψη της Ιταλίδας υπουργού Εξωτερικών Τζόρτζια Μελόνι στη Λιβύη που σχεδιάζεται να γίνει στο τέλος Ιανουαρίου.

O Τσαβούσογλου από την άλλη έδωσε έμφαση  στη συζήτηση που είχε με τον Ταγιάνι σε θέματα «ενεργειακής και οικονομικής συνεργασίας, καταπολέμηση τρομοκρατίας και παράνομης μετανάστευσης».

Η Αθήνα και το εφετείο της Τρίπολης

Πριν την συνάντηση Ταγιάνι-Τσαβούσογλου προηγήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2023 η σημαντική απόφαση του Εφετείου της Τρίπολης με την οποία μπαίνει φρένο στις όποιες διαδικασίες μπορεί να ξεκινήσει το δεύτερο τουρκολιβυκό μνημόνιο που υπέγραψε τον Οκτώβριο του 2022 η κυβέρνηση Ντεϊμπά (σε πλήρη αντίθεση με την παράλληλη κυβέρνηση του Φάθι Μπασάγκα στη Σύρτη) με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Σκοπός του δεύτερου τουρκολιβυκού μνημονίου ήταν να δοθεί το πράσινο φως στην Τουρκία για έναρξη ερευνών και γεωτρήσεων στη λιβυκή ΑΟΖ, ακόμη και σε περιοχές που ορίζει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019, παραβιάζοντας τα δικαιώματα της Ελλάδας, της Κύπρου και της Αιγύπτου.

Το ίδιο διάστημα η Ένωση Δικηγόρων Λιβύης επικρότησε την απόφαση του Εφετείου της Τρίπολης διαχωρίζοντας ριζικά τη στάση της έναντι της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά η οποία επιχείρησε να υπονομεύσει την σοβαρότητα της απόφασής του διαμηνύοντας στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι δεν θα πρέπει να το πάρει στα σοβαρά επειδή δεν πρόκειται τάχα για τελεσίδικη απόφαση…

Λίγο νωρίτερα, το λιβυκό πρακτορείο ειδήσεων LANA μετέδιδε ρεπορτάζ για τις επαφές του υπουργού Πετρελαίου της χώρας στις ΗΠΑ, όπου μετέβει συμμετέχοντας σε σειρά ενδιαφερόντων διαβουλεύσεων με στελέχη της κυβέρνησης Μπάιντεν.

Δεν είναι τυχαίο πως μετά από εκείνες τις συναντήσεις στην Ουάσιγκτον, ο υπουργός Πετρελαίου της κυβέρνησης Ντμπεϊμπά, Μοχάμεντ Αούν, (ο οποίος κατά καιρούς έχει διαφωνήσει με την πλήρη υποταγή του πρωθυπουργού στην κυβέρνηση Ερντογάν), δήλωσε πως η χώρα του επιθυμεί να έρθει σε έναν «φιλικό διακανονισμό» με την Ελλάδα και την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.

This image has an empty alt attribute; its file name is %CE%B5%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD%CE%B1-42.png

Σύμφωνα δε με ρεπορτάζ της λιβυκής εφημερίδας Libya Observer στις 8 Ιανουαρίου 2022, ο υπουργός Πετρελαίου αναγνώρισε επίσης πως οι χώρες έχουν δικαίωμα να επεκτείνουν τα χωρικά τους ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια και από εκεί με την αρχή της μέσης γραμμής να οριοθετηθούν οι θαλάσσιες ζώνες. Με λίγες φράσεις ο Λίβυος υπουργός Πετρελαίου τορπίλισε (με τη σειρά του…) το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 και του 2022.

Ακολούθησε η αντίδραση της Λιβύας υπουργού Εξωτερικών Νάιλα αλ Μανγκούς κατά των ερευνών ερευνητικού σκάφους SANCO SWIFT για υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης και η ρηματική διακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών με την οποία απέρριπτε ξεκάθαρα τις αιτιάσεις της Λίβυας αξιωματούχου.

Σε τροχιά διχοτόμησης πάνω από μία δεκαετία

Στο φόντο των ελληνοτουρκικών ανταγωνισμών στη Λιβύη που προστίθενται σε αυτούς μεταξύ άλλων πολύ ισχυρότερων δυνάμεων (ΗΠΑ και ΝΑΤΟ με Κίνα, Ρωσία) ο (σχετικά νέος στο πόστο) ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Λιβύη Αμπντουλαγί Μπατίλι (Abdoulaye Bathily) πασχίζει να ενώσει τις παράλληλες δομές στη χώρα και τα αντιτιθέμενα περιφερειακά και διεθνή συμφέροντα με στόχο τη διεξαγωγή των πολυπόθητων λιβυκών εκλογών εντός του 2023.

Μία μικρή χαραμάδα αισιοδοξίας διαφάνηκε στις 5 Ιανουαρίου 2023 στο Κάιρο όταν οι αντιπροσωπείες της Βουλής των Αντιπροσώπων του Αγκίλα Σάλεχ (που υποστηρίζεται από τις δυνάμεις του στρατηγού Χάφταρ στην Ανατολική Λιβύη) και το Ανώτατο Κρατικό Συμβούλιο (που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση Ντμπεϊμπά στην Τρίπολη) συμφώνησαν σε έναν νέο οδικό χάρτη γι ατη διεξαγωγή εκλογών.

Ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση παίζουν παράλληλα και διπλωμάτες της Αφρικανικής Ένωσης, μέλος της οποίας είναι (ας μην ξεχνάμε) και η Λιβύη. Ο πρόεδρος του Κονγκό (με πρωτεύουσα τη Μπραζαβίλ) Ντένις Σασού Νγκουέσο προεδρεύει σχετικής επιτροπής και εξέφρασε πριν λίγες μέρες την ελπίδα πως θα πραγματοποιηθεί πριν το καλοκαίρι μία Λιβυκή Εθνική Συνδιάσκεψη για τη συμφιλίωση και τη διεξαγωγή εκλογών.

Στην πράξη πάντως η ντε φάκτο πορεία διχοτόμησης που έχει χαραχτεί εδώ και χρόνια στη Λιβύη συνεχίζεται προς το παρόν σχεδόν αδιατάρακτη παρά την διπλωματική κινητικότητα και τις (άνευ πρακτικού αντικρίσματος) αποφάσεις και ανακοινώσεις του ΟΗΕ για «διατήρηση της εδαφικής ενότητας» της χώρας. Εδώ δεν έχουν καν επιβληθεί κυρώσεις στην Τουρκία που παραβιάζει συστηματικά και απροκάλυπτα (μεταξύ πολλών άλλων χωρών…) το διεθνές εμπάργκο όπλων κατά της Λιβύης. Και όχι μόνον αυτό. Η Τουρκία αψηφά παράλληλα επιδεικτικά και τις δυνατότητες ελέγχου που επιχειρεί να ασκήσει στην Ανατολική Μεσόγειο η ΕΕ μέσω της αποστολής «Ειρήνη» (Irini)  που έχει εδώ και μερικούς μήνες Έλληνα διοικητή, τον Στυλιανό Δημόπουλο…

Μετά από όλα αυτά, συμπεραίνει πόσο δύσκολη και σύνθετη υπόθεση είναι η επίτευξη του στόχου διατήρησης της εδαφικής ενότητας και ακεραιότητας της Λιβύης με τη μορφή που τη γνωρίσαμε τον 20ο αιώνα και τις πρώτες δεκαετίες του 21ου.

Ειδικά όσο οι χρυσοφόρες μπίζνες κυρίως δυτικών πολυεθνικών πετρελαίου εξακολουθούν αν γίνονται αδιατάρακτα σε συνθήκες αποσταθεροποίησης και ρευστότητας με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα πραγματικά συμφέροντα του λιβυκού λαού…



πηγη: https://kosmodromio.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου