Tη δεκαετία του 1960, ήταν «οι στρατιές της νύχτας» που περικύκλωσαν το αμερικανικό πεντάγωνο για να σταματήσει ο πόλεμος στο Βιετνάμ. Τώρα είναι «οι στρατιές των απελπισμένων» που πολιορκούν τις ίδιες τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι άλλες πλούσιες χώρες είναι υπεύθυνες για τις συνθήκες που οδήγησαν στη μαζική έξοδο, για την πείνα και τη δυστυχία, για τους πολέμους στη Συρία και στην Υεμένη, για το Αφγανιστάν και το Ιράκ, για τους εμφυλίους στη Λιβύη και γενικά στην Αφρική. «Οι άνθρωποι φεύγουν από τη δυστυχία και τις φρίκες για τις οποίες είμαστε υπεύθυνοι … φεύγουν από την έντονη καταπίεση, τη βία, την τρομοκρατία, την ακραία φτώχεια από τρεις χώρες: την Ονδούρα, κυρίως την Ονδούρα, δευτερευόντως τη Γουατεμάλα και Τρίτη το Ελ Σαλβαδόρ… Τρεις χώρες που έχουν υποστεί σκληρή αμερικανική κυριαρχία», λέει ο Νόαμ Τσόμσκι, ένας από τους πιο σημαντικούς διανοητές και πολιτικούς ακτιβιστές του καιρού μας.

Ο Νόαμ Τσόμσκι(7.12.1928-) μεγάλωσε στην γειτονιά East Oak Lane της Φιλαδέλφειας της Πενσυλβάνιας. Οι γονείς του ήταν Ρώσοι μετανάστες εβραϊκής καταγωγής.Ήταν Καθηγητής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης στο Τμήμα Γλωσσολογίας και Φιλοσοφίας, όπου εργάστηκε για πάνω από 50 χρόνια. Έχει γράψει πάνω από 100 βιβλία. Έχει περιγραφεί ως ο «πατέρας της σύγχρονης γλωσσολογίας» και το έργο του έχει επηρεάσει τομείς όπως η επιστήμη των υπολογιστών, τα μαθηματικά και η ψυχολογία. Μετά τη δημοσίευση του πρώτου βιβλίου του για τη γλωσσολογία, ο Τσόμσκι έγινε μαχητικός κριτικός του πολέμου του Βιετνάμ και έκτοτε συνέχισε να δημοσιεύει βιβλία πολιτικής κριτικής.

Όπως έγραψε ο ίδιος, έγινε "ελευθεριακός" αφότου διάβασε το βιβλίο του Όργουελ "Προσκύνημα στην Καταλωνία" που αναφέρεται στον ισπανικό εμφύλιο. Ως αναρχικός υποστηρίζει ότι ο καπιταλισμός είναι εγγενώς εκμεταλλευτικός και επικίνδυνος  και προτείνει την οργάνωση σε συνδικάτα,  καθένα από τα οποία θα μπορεί να καταλήξει σε συλλογικές αποφάσεις με μια μορφή άμεσης δημοκρατίας. Οι δομές της κυριαρχίας και του ελέγχου δεν είναι αυτοδικαίως αιτιολογημένες, υποστηρίζει. Έχουν ένα βάρος απόδειξης και όταν αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί, όπως συμβαίνει συνήθως, θα πρέπει να καταργηθούν, μια αρχή που κυριαρχεί από τις οικογένειες  έως τις διεθνείς υποθέσεις. Τα βήματα προς ένα πιο δημοκρατικό σύστημα θα είναι πάντοτε περιορισμένα, εφόσον η οικονομική δύναμη είναι συγκεντρωμένη στα χέρια μιας μειοψηφίας.  

Η σημερινή γενιά πρέπει να αποφασίσει εάν η ανθρώπινη κοινωνία θα επιζήσει σε άλλες δύο γενιές και πρέπει να γίνει γρήγορα, δεν υπάρχει πολύς χρόνος. Δεν έπαψε να αναπτύσσει τις απόψεις του για τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» και την άνοδο του νεοφιλελευθερισμού, την κρίση των προσφύγων και τις ρωγμές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις προοπτικές για δίκαιη ειρήνη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, τον σοβαρό κίνδυνο που αντιπροσωπεύει για την ανθρωπότητα η κλιματική κρίση και τις ελπίδες, τις προοπτικές και τις προκλήσεις της οικοδόμησης ενός νέου πολιτικού συστήματος που θα εγγυάται την ελευθερία και την ισότητα. Ακόμα και σήμερα εναντιώνεται στη δίωξη του Julian Assange. Διερωτάται γιατί θα πρέπει οι Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν τη δύναμη να ελέγχουν τι κάνουν άλλοι σε άλλα μέρη του κόσμου. 

Οι ΗΠΑ

Η εξουσία των ΗΠΑ είναι τόσο μεγάλη, που είναι η μοναδική χώρα που όταν επιβάλλει κυρώσεις σε άλλα κράτη όπως το Ιράν και η Κούβα, όλοι οι υπόλοιποι την ακολουθούν μαζί με την Ευρώπη που παίζει τον ρόλο του υποτακτικού, υποστηρίζει ο Τσόμσκι. Οι χώρες αυτές υποφέρουν από τις αμερικανικές κυρώσεις αλλά παρόλα αυτά «ένα από τα πιο ειρωνικά στοιχεία της σημερινής κρίσης του κορονοϊού είναι ότι η Κούβα βοηθάει την Ευρώπη. Η Γερμανία δεν μπορεί να βοηθήσει την Ελλάδα, αλλά η Κούβα μπορεί να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές χώρες». Προσθέτοντας και τους θανάτους στη Μεσόγειο χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων, ο Τσόμσκι θεωρεί ότι η πολιτισμική κρίση της Δύσης είναι συγκλονιστική.

  «Και ο Όργουελ θα είχε εκπλαγεί»

«Ακόμη και ο Όργουελ θα είχε εκπλαγεί σήμερα», λέει ο Τσόμσκι. «Ζούμε τη φαντασίωση ότι η αγορά είναι θαυμάσια γιατί μας λένε ότι αποτελείται από ενημερωμένους καταναλωτές που λαμβάνουν ορθολογικές αποφάσεις. Αλλά απλά βάλτε την τηλεόραση και δείτε τις διαφημίσεις: προσπαθούν να ενημερώσουν τον καταναλωτή για να πάρει λογικές αποφάσεις; Ή προσπαθούν να τον εξαπατήσουν; Προσπαθούν στην πράξη να υπονομεύσουν την αγορά. Οι επιχειρήσεις δεν θέλουν ελεύθερες αγορές, θέλουν δεσμευμένες αγορές. Διαφορετικά, θα καταρρεύσουν».

Αντίσταση

Όταν ξεπεράσουμε αυτή την κρίση, οι επιλογές που θα έχουμε θα είναι είτε άκρως αυταρχικά και βίαια κράτη ή η ριζική ανασυγκρότηση με πιο ανθρώπινες συνθήκες, που οι ανθρώπινες ανάγκες θα έρχονται πρώτες αντί του ιδιωτικού κέρδους. «Υπάρχει η δυνατότητα να οργανωθούν οι άνθρωποι, να εμπλακούν, όπως κάνουν πολλοί, και να φέρουν έναν πολύ καλύτερο κόσμο, ο οποίος θα αντιμετωπίσει επίσης τα τεράστια προβλήματα που βρίσκονται ακριβώς μπροστά μας, τα προβλήματα του πυρηνικού πολέμου, ο οποίος είναι πιο κοντά από ποτέ και τα προβλήματα της περιβαλλοντικής καταστροφής από τα οποία δεν θα υπάρχει ανάκαμψη αν φτάσουμε σε αυτό το στάδιο, που δεν απέχει πολύ, εκτός αν ενεργήσουμε αποφασιστικά».

Ο Τσόμσκι υποστηρίζει ότι μπορούμε είτε να "εγκαταλείψουμε την ελπίδα" είτε να αγωνιστούμε για έναν καλύτερο κόσμο και ο αγώνας για έναν καλύτερο κόσμο σημαίνει κάτι περισσότερο από απλή αντίσταση: πρέπει να οικοδομήσουμε εναλλακτικές λύσεις για να αντικαταστήσουμε τα σημερινά, ετοιμοθάνατα συστήματα πολιτικής και οικονομικής εξουσίας.