Το περασμένο σαββατοκύριακο οι διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης του Περού έφτασαν και στην πρωτεύουσα Λίμα, με την αστυνομία να προσφεύγει σε ωμή βία για να τις διαλύσει, χτυπώντας, όπως καταγγέλθηκε, ακόμα και δημοσιογράφους. Το κίνημα που ξέσπασε μετά τη σύλληψη του Πέδρο Καστίγιο τον περασμένο Δεκέμβριο και αναζωπυρώθηκε από τις 4 Ιανουαρίου δείχνει μια αξιοθαύμαστη ανθεκτικότητα και δεν περιορίζεται πλέον μόνο στον αυτόχθονα, αγροτικό Νότο της χώρας, από όπου και ξεκίνησε.
Μέχρι πρότινος πάντως οι έρευνες έδειχναν ότι το 60% του φτωχότερου αγροτικού πληθυσμού ήταν υπέρ των διαδηλώσεων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην ευρύτερη περιοχή της Λίμα, όπου ζει περίπου το ένα τρίτο των 33 εκατομμυρίων Περουβιανών, ο αριθμός είναι λίγο κάτω από 40%.
Στα νότια της χώρας οι αποκλεισμοί δρόμων αλλά και αεροδρομίων αποτελούσαν καθημερινότητα, ενώ από εκεί προέρχονταν και τα δεκάδες θύματα της αστυνομικής βίας. Εκτός από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τα αριστερά κόμματα, τις διαδηλώσεις υποστηρίζουν με μεγάλο πάθος και οι οργανώσεις των αυτοχθόνων, στους οποίους όφειλε σε μεγάλο βαθμό την εκλογή του ο Πέδρο Καστίγιο.
Ενα γνήσιο λαϊκό κίνημα
Η Rondas Campesinas, μια ανεξάρτητη αγροτική οργάνωση που ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1970 για να προστατεύσει τον πληθυσμό από τη βία του πολέμου μεταξύ του κράτους και των μαοϊκών ανταρτών του Sendero Luminoso (Φωτεινό μονοπάτι), παίζει κεντρικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή και σήμερα αγωνίζεται ενάντια στην περαιτέρω διείσδυση των εταιρειών εξόρυξης πρώτων υλών στα δικά τους εδάφη.
Η απομάκρυνση και σύλληψη του Καστίγιο ουσιαστικά ήταν το έναυσμα για να γεννηθεί ένα ευρύ λαϊκό κίνημα, το οποίο πλέον έχει επεκταθεί σε ζητήματα πολύ ευρύτερα από την αποφυλάκισή του.
Ο πρώην αντάρτης και υπουργός Εξωτερικών του Καστίγιο για λίγο διάστημα Χέκτορ Μπεγιάρ βλέπει μια «λαϊκή δημοκρατική συστράτευση» πέρα από την Αριστερά, ακόμα κι αν «οι περισσότερες από τις αριστερές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο Περού αποτελούν μέρος αυτού του κινήματος». Εκτός από τα κεντρικά αιτήματα για παραίτηση της Προέδρου Μπολουάρτε, το αίτημα είναι πλέον η διάλυση της Βουλής και άμεσες νέες εκλογές, καθώς και η θέσπιση νέου συντάγματος με τη συγκρότηση μιας αντίστοιχης συνέλευσης. Οι πιο φιλόδοξοι κάνουν λόγο ουσιαστικά για μια «επανίδρυση του Περού».
Η υποχθόνια κυρία πρέσβης
Στο μεταξύ, έρχονται στο φως αρκετές πληροφορίες για το παρασκήνιο ουσιαστικά του πραξικοπήματος κατά του Καστίγιο, με τις ΗΠΑ να φαίνεται να διεκδικούν και πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο σε υπόγειες διαδικασίες.
Ο δημοσιογράφος Μπέντζαμιν Νόρτον σε εκτενές άρθρο του αναφέρει ότι η πρέσβης των ΗΠΑ στο Περού Λίζα Κένα είχε ιδιωτική συνάντηση με τον τότε υπουργό Άμυνας της χώρας Εμίλιο Γκουστάβο Μπόμπιο μια ημέρα πριν παραπεμφθεί και φυλακιστεί ο Καστίγιο τον Δεκέμβριο. Ο Μπόμπιο ήταν ο έκτος υπουργός Άμυνας του Πέδρο Καστίγιο από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 28 Ιουλίου 2021 και διορίστηκε μόλις μια μέρα πριν συναντηθεί με την Κένα. Φέρεται να έπαιξε αμφιλεγόμενο ρόλο στα γεγονότα που οδήγησαν στην απομάκρυνση του αριστερού προέδρου. Ο Καστίγιο, που είχε βρει απέναντί του το ντόπιο κατεστημένο, αναγκαζόταν συνεχώς να αντικαθιστά παραιτηθέντες υπουργούς και αντιμετώπιζε απόπειρες καθαίρεσής του, φέρεται να χειραγωγήθηκε από κύκλους των Ενόπλων Δυνάμεων που τον ενεθάρρυναν να διαλύσει το Κοινοβούλιο και να προκηρύξει νέες εκλογές ως απάντηση στην πέμπτη πρόταση μομφής εναντίον του.
Μετά τη σύλληψη του Καστίγιο και τον διορισμό τής έως τότε αντιπροέδρου Ντίνα Μπολουάρτε, η πρέσβης Κένα -σύμφωνα με πληροφορίες του Τύπου επίσης υπάλληλος της CIA για εννέα χρόνια- συναντήθηκε στις 18 Ιανουαρίου με τον Όσκαρ Βέρα Γκαργκούρεβιτς, ο οποίος είχε διοριστεί υπουργός Ενέργειας και Ορυχείων από τις 10 Δεκεμβρίου, καθώς και με σειρά υφυπουργών. Πραγματοποιήθηκε ένας «υψηλού επιπέδου θεσμικός διάλογος» μεταξύ «Περού και Ηνωμένων Πολιτειών», έγραψε το περουβιανό υπουργείο στο Twitter, όπου «συζητήθηκαν θέματα επέκτασης των εξορύξεων».
Περισσότερο από χρυσωρυχείο
Και εδώ μπαίνουμε σιγά-σιγά στο «ψητό». Το Περού είναι μια χώρα πλούσια σε φυσικούς πόρους, ιδιαίτερα σε ορυκτά. Οι Ισπανοί αποικιοκράτες πρώτοι εκμεταλλεύτηκαν τα σημαντικά αποθέματα αργύρου και χρυσού, ενώ σήμερα θεωρείται ως ένα εξαιρετικά κερδοφόρος πόλος έλξης για πολυεθνικές εταιρείες. Σύμφωνα με μελέτη του ιδιωτικού Πανεπιστημίου Universidad del Pacifico της Λίμα, το Περού είναι «ένας από τους κορυφαίους εξαγωγείς χαλκού, μολύβδου, ψευδαργύρου, κασσίτερου, αργύρου και χρυσού παγκοσμίως. Τα τελευταία χρόνια, η εξόρυξη έχει συνεισφέρει περίπου 13% στο ΑΕΠ και αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 70% των εξαγωγών. Αυτή η δραστηριότητα είναι κεντρικό θέμα συζήτησης στην εθνική πολιτική και μία από τις επαναλαμβανόμενες αιτίες κοινωνικών συγκρούσεων». Εξάγει επίσης και φυσικό αέριο στην Ευρώπη, κυρίως σε Ισπανία και Μεγάλη Βρετανία. Οι εξαγωγές του αυξήθηκαν κατά 85% τους πρώτους οκτώ μήνες του 2022 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Ο δάσκαλος Δημοτικού Σχολείου και συνδικαλιστής Πέδρο Καστίγιο μετά την απροσδόκητη για πολλούς νίκη του προσπάθησε να κάνει πράξη το σύνθημα του κόμματός του Perú Libre «Κανένας φτωχός σε μια πλούσια χώρα». Επιδίωξε αναθεώρηση των συμβάσεων παραχώρησης και αυξημένη φορολόγηση κερδών από την εκμετάλλευση ορυκτών πόρων με στόχο να χρηματοδοτήσει κοινωνικά προγράμματα. Μετά το κοινοβουλευτικό πραξικόπημα της 7ης Δεκεμβρίου, το σχέδιο αυτό φαίνεται να έχει μπει στον πάγο προς το παρόν.
πηγη: https://www.avgi.gr