Η πιο αιματηρή ιστορία της Εσωτερικής Ένοπλης Σύγκρουσης (CAI) που διήρκεσε 36 χρόνια στη Γουατεμάλα, σημειώθηκε μεταξύ 1982 και 1984. Εκείνη την εποχή χιλιάδες οικογένειες γουατεμαλών, για να σωθούν, αναγκάστηκαν να μετακομίσουν στην γειτονική χώρα του Μεξικό. Άφησαν τη γη, τα σπίτια, τις καλλιέργειες και τα ζώα τους, υπό τον φόβο του στρατού της Γουατεμάλας.
Έχουν περάσει περίπου 40 χρόνια από τότε που συνέβη αυτό το γεγονός. Παρά το μεγάλο χρονικό διάστημα εγκατάλειψης, στις 30 Απριλίου, περισσότερες από 130 οικογένειες των Μάγια Q’anjob’al, συμπεριλαμβανομένων γυναικών, ανηλίκων και ενηλίκων, που αυτοπροσδιορίζονται ως επιζώντες του πολέμου και απόγονοι εκτοπισμένων, επέστρεψαν στο Kumatz II και Sargentos, δύο μέρη που βρίσκονται στον δήμο Barillas, Huehuetenango, για να ανακτήσουν τα προγονικά εδάφη τους και τα λείψανα των θυμάτων τους, τα οποία εγκατέλειψαν αφού κατέφυγαν στο Μεξικό.
Από αυτές τις οικογένειες, περίπου 500 άτομα προέρχονται από τις πολιτείες Chiapas, Quintana Roo και Campeche. Άλλα 500 άτομα είναι καθ’ οδόν και θα μπορούσαν να φτάσουν σταδιακά μέχρι τα μέσα του Ιουνίου, δήλωσε ο Ντανιέλ Χουάν Φρανσίσκο Μάρκος, μέλος των εκτοπισμένων οικογενειών.
Ανάμεσα στο πλήθος υπάρχουν και μερικοί ηλικιωμένοι, που επιβεβαίωσαν ότι τα ονόματά τους είναι καταχωρημένα στους τίτλους ιδιοκτησίας της γης. Αυτός ήταν ο λόγος που τους παρακίνησε να επιστρέψουν.
Ο λόγος της επιστροφής αυτών των εποίκων, σύμφωνα με τον κ. Mateo Gaspar Juan, ήταν για να ανακτήσουν τα εδάφη των προγόνων τους, τα οποία άφησαν πίσω τους κατά τη διάρκεια της ένοπλης σύγκρουσης. Ο Ματέο θυμάται ότι το χωριό Kumatz II καταστράφηκε τη δεκαετία του 1980 από τον στρατό και συμπλήρωσε ότι στο καταφύγιο, στους Μεξικανούς ejidos, έζησαν δύσκολες στιγμές για να επιβιώσουν.
«Φύγαμε εξαιτίας του πολέμου, και τώρα γυρίασαμε! Όσοι μπορούμε, αγοράζουμε λίγη γη για να ζήσουμε, αλλά δεν είναι πολύ, ξέρουμε ότι σε αυτούς τους καιρούς δεν είμαστε ικανοί να αγοράσουμε γη», είπε.
Μεταξύ των σκοπών της επιστροφής είναι και να ανακτηθούν τα λείψανα των αγαπημένων τους που σφαγιάστηκαν και που θα μπορούσαν να βρίσκονται σε μυστικά νεκροταφεία, ανάμεσα σε βοσκοτόπια ή σε άλλα μέρη της Γουατεμάλας.
Η γη που εγκατέλειψαν και ανέκτησαν πριν από 15 ημέρες έχει έκταση περίπου 36 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Με άλλα λόγια, εκείνη την εποχή είχαν εκδιωχθεί από τα χωριά Sargentos, Kumatz I και Kumatz II, όπως περιγράφει ένας από τους ανθρώπους που επέστρεψαν.
Αυτά τα εδάφη, τα οποία έχουν πλέον ιδιοκτήτες, βρίσκονται στις όχθες του χωριού Río Espiritu, στο 570ο χιλιόμετρο της Βόρειας Εγκάρσιας Λωρίδας (FTN), που χωρίζει το Barillas από τη διαδρομή προς την Playa Grande Ixcán, Quiché.
Καθώς οι παλιννοστούντες καταλαμβάνουν τη γη τους, αντιμετωπίζουν μια άλλη θλίψη, την οποία τώρα πρέπει να αντιμετωπίσουν. Άνθρωποι του στενού περιβάλλοντος των αγροτών του Barillas δεν τους έχουν αφήσει ήσυχους από τότε που έφτασαν. Λένε ότι, συχνά, κάποιοι πλησιάζουν και πυροβολούν με πυροβόλα όπλα κοντά στα στρατόπεδα τη νύχτα. Έχουν, επίσης, λάβει απειλές έξωσης από τον στρατό και την Εθνική Πολιτική Αστυνομία (PNC), σύμφωνα με τον κ. Víctor Juan Andrés.
Ε
πηγη: https://anarchypress.wordpress.com