Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε σε εξηγήσεις τον πρέσβη της Λιβύης για τη συμφωνία που έχει συνάψει η κυβέρνηση της χώρας του με την Τουρκία σχετικά με την εκμετάλλευση της υφαλοκρηπίδας.
Όπως τονίζεται, ο Λίβυος πρέσβης οφείλει να γνωστοποιήσει στην ελληνική κυβέρνηση «το περιεχόμενο του MoU άμεσα, ειδάλλως θα ληφθεί απόφαση απέλασής του».
Το τελεσίγραφο του υπουργείο Εξωτερικών, για να παραδοθεί το μνημόνιο συνεννόησης μεταξύ της τουρκικής και της λιβυκής κυβέρνησης έχει διορία έως την Πέμπτη. Διαφορετικά ο Λίβυος πρέσβης θα απελαθεί.
Για εξηγήσεις έχει κληθεί από το υπουργείο Εξωτερικών για το ίδιο θέμα και ο πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα.
Το υπουργείο Εξωτερικών, αναφέρουν οι πηγές, εκτιμά ότι το εν λόγω μνημόνιο «προβλέπει αόριστα ότι οι δύο πλευρές θα εργαστούν για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Άλλωστε, ένα μνημόνιο κατανόησης δεν έχει νομικά δεσμευτική αξία, ενώ δεν είθισται συμφωνίες οριοθέτησης να υπογράφονται υπό μορφή μνημονίου».
«Εφόσον πράγματι γίνεται μια τέτοια συζήτηση με βάση τις αυθαίρετες τουρκικές ερμηνείες περί διεθνούς δικαίου, μια ανάλογη πρωτοβουλία παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα», επισημαίνεται.
Η αντίδραση του ελληνικού υπουργείο Εξωτερικών έρχεται ως συνέπεια της υπογραφής στην Κωνσταντινούπολη από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον πρωθυπουργό της αναγνωρισμένης από τη διεθνή κοινότητα κυβέρνησης της Λιβύης, Φάγεζ αλ-Σαράτζ, μνημονίου συνεννόησης (MoU) για τον «καθορισμό θαλάσσιων δικαιοδοσιών», που, σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, «αποσκοπεί στην προστασία των δικαιωμάτων των δύο χωρών βάσει του Διεθνούς Δικαίου».
Ωστόσο, το μνημόνιο αυτό όχι μόνο δεν υπακούει στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου για τη θάλασσα, αλλά εντάσσεται και σε μια ευρύτερη προσπάθεια της Άγκυρας να κλιμακώσει τις αξιώσεις της εις βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, με στόχο τη συνεκμετάλλευση των ενεργειακών πηγών της περιοχής της νοτιο-ανατολικής Μεσογείου.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο Νίκος Δένδιας κάλεσε τον Τούρκο πρέσβη στην Αθήνα στο υπουργείο Εξωτερικών χθες Πέμπτη 28 Νοεμβρίου, προκειμένου να ζητήσει εξηγήσεις, ενώ σήμερα Παρασκευή 29 Νοεμβρίου εκλήθη και ο Λίβυος πρέσβης, από τον οποίο ζητήθηκε να γνωστοποιήσει το περιεχόμενο του MoU άμεσα, ειδάλλως θα ληφθεί απόφαση απέλασής του.
Όπως σημειώνουν οι πηγές αυτές, το ζήτημα συνεννόησης μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης επί θεμάτων θαλασσίων ζωνών είναι κάτι το οποίο απασχολεί την Ελλάδα ήδη από τον Ιούλιο και πως ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας έθεσε το ζήτημα στο πρώτο του ταξίδι στις Βρυξέλλες, όταν συναντήθηκε, στο περιθώριο του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. τον Ιούλιο, με τους ομολόγους του της Ιταλίας και της Γαλλίας.
Επίσης, τον Σεπτέμβριο όταν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών συναντήθηκε με τον Λίβυο ομόλογό του, εκείνος ούτε επιβεβαίωσε αλλά ούτε αρνήθηκε την ύπαρξη σκέψεων για συμφωνία με την Τουρκία.
Ο Νίκος Δένδιας, αναφέρουν οι πηγές, τόνισε στον Λίβυο ομόλογό του ότι «κάθε σχετική σκέψη ή πρωτοβουλία είναι τελείως εκτός πλαισίου διεθνούς δικαίου, δεν έχει κανένα αντίκρισμα, και θα έχει επιπτώσεις τόσο στις σχέσεις της συγκεκριμένης κυβέρνησης με την Ελλάδα, αλλά και με την Ε.Ε.».
Σημειώνεται, πάντως, ότι δεν τίθεται ζήτημα άρσης αναγνώρισης της κυβέρνησης της Λιβύης, «καθώς αυτή τυγχάνει αναγνώρισης τόσο από την Ε.Ε. όσο και από τον ΟΗΕ».
Επίσης αναφέρεται ότι θα προσκληθεί στην Αθήνα ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Λιβύης, ο οποίος πρόσκειται στον στρατηγό Χαφτάρ.
Οι τελευταίες ενέργειες της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο έχουν προκαλέσει την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη επικοινωνήσει για το θέμα με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ζητώντας τη στήριξη της Γαλλίας και της Ευρώπης εν όψει της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου.
Επίσης, σύμφωνα με διπλωμάτες, ο Νίκος Δένδιας επικοινώνησε τηλεφωνικά με τους ομολόγους του της Κύπρου και της Αιγύπτου, Νίκο Χριστοδουλίδη και Σαμέχ Ελ-Σούκρι αντίστοιχα.
Στο πλαίσιο των ενεργειών της ελληνικής κυβέρνησης για το θέμα και την εξέλιξη της κατάστασης εντάσσεται και η ενημέρωση που έκανε η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση προς την Κομισιόν και την ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική, Φεντερίκα Μογκερίνι. Επίσης το θέμα τέθηκε και στο Συμβούλιο των Μονίμων Αντιπροσώπων της Ε.Ε. (Coreper).
Τέλος, την ερχόμενη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας θα πραγματοποιήσει σειρά επαφών με ομολόγους του χωρών με επιρροή στην περιοχή, στους οποίους θα θέσει το ζήτημα, στο περιθώριο συναντήσεων του ΝΑΤΟ όσο και του ΟΑΣΕ.