Loading...

Κατηγορίες

Πέμπτη 20 Μάι 2021
Μα μπορεί ποτέ, άραγε, να πατενταριστεί ο ήλιος;
Κλίκ για μεγέθυνση

 

 
 

Πηγή: ΠΡΙΝ
του Βασίλη Μηνακάκη

Σε όσους έσπευσαν να πανηγυρίσουν για την πρόταση Μπάιντεν περί άρσης της πατέντας στα εμβόλια κατά της COVID-19, ψαλίδισε τα φτερά η Σοφία Βούλτεψη από το φιλελεύθερο Liberal: «Δεν ήταν ακριβώς δηλώσεις, αλλά μια χαλαρή απάντηση σε ερώτηση δημοσιογράφου». Και συμπληρώνει: «Φυσικά, ουδείς έσωσε σημασία στο ότι ο Μπάιντεν μίλησε για την ανάγκη συμφωνίας στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου».

Τω όντι. Όπως διευκρίνισε η Αμερικανίδα εκπρόσωπος, «η κυβέρνηση πιστεύει πολύ στην προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων, αλλά υπηρετώντας την προσπάθεια να τελειώσει αυτή η πανδημία, στηρίζει την άρση των προστατευτικών μηχανισμών για τα εμβόλια της COVID-19». Με άλλα λόγια: Σεβασμός εν γένει στην ιδιωτική ιδιοκτησία συλλογικών πνευματικών κατακτήσεων, αλλά προσωρινή άρση της πατέντας για τα εμβόλια κατά της COVID-19 και μόνο. Άρση η οποία πρέπει να εγκριθεί από τον ΠΟΕ, που για να καταλήξει – αν καταλήξει ευνοϊκά – απαιτούνται ομοφωνία, χρόνος και σίγουρα θυελλώδεις συζητήσεις, ώστε η απόφαση – αν υπάρξει – να μοιάζει ανέφικτη πριν τις αρχές Δεκεμβρίου.

Δεν είναι άγνωστα αυτά στο επιτελείο Μπάιντεν. Άλλωστε, μόλις τον περασμένο Μάρτιο οι ΗΠΑ, η ΕΕ και άλλα κράτη που διαθέτουν ισχυρές φαρμακευτικές εταιρείες αντιτάχθηκαν σε σχετική πρόταση. Ήταν η όγδοη φορά που γινόταν αυτό. Δεν πρόκειται, συνεπώς, για νέα πρόταση. Σε κρατικό επίπεδο, είχε πρωτοδιατυπωθεί πολύ νωρίς από τους προέδρους της Κόστα Ρίκα και της Χιλής και στις 23 Μαρτίου 2020 ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τάντρομ Γκεμπρεγέσους, ανέλαβε διεθνή πρωτοβουλία να τη μεταφέρει. Η πρόταση αυτή θεωρήθηκε… ριζοσπαστική και γι’ αυτό αρκετοί – και η ελληνική κυβέρνηση – πρότειναν… τετραγωνισμό του κύκλου: Να παραμείνει η πατέντα ιδιοκτησία των εταιρειών, απλώς η «Ευρωπαϊκή Ένωση να αγοράσει τα δικαιώματα πατέντας για τα εμβόλια και για τα τεστ κορωνοϊού», ώστε να παράγονται και από άλλες εταιρείες.

Ούτε αυτό έγινε αποδεκτό. Ούτε και το αίτημα προς τον ΠΟΕ (Οκτώβριος 2020) χωρών όπως η Ινδία και η Νότια Αφρική – γνωστών παραγωγών γενόσημων σκευασμάτων – για άρση των «διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας» στα εμβόλια, τα τεστ, τα φάρμακα κ.ά., ώστε να παράγονται και αλλού. Εύλογο, συνεπώς, το ερώτημα: Γιατί ο Μπάιντεν προέβη σε αυτή τη δήλωση; Ασφαλώς, υπάρχει το ενδεχόμενο να είναι διπλωματική πρωτοβουλία, στην οποία προχώρησε γνωρίζοντας ότι είναι δύσκολο αν όχι αδύνατο να υλοποιηθεί, αλλά ότι, παράλληλα, του δίνει τη δυνατότητα να ανατάξει το πληγωμένο διεθνές κύρος των ΗΠΑ από τη διαχείριση της πανδημίας και να πλασαριστεί ως ηγέτης που νοιάζεται για τις φτωχότερες χώρες και τους λαούς που δεν έχουν πρόσβαση στο εμβόλιο.

Υπάρχει, όμως, και μια άλλη διάσταση την οποία αναδείκνυε ο Ένγκελς στην Κατάσταση της εργατικής τάξης στην Αγγλία: «Πραγματικά, όταν η επιδημία αυτή έγινε απειλητική, ένας γενικός φόβος κατέλαβε την αστική τάξη αυτής της πόλης. Ξαφνικά θυμήθηκαν τις ανθυγιεινές κατοικίες των φτωχών κι άρχισαν να τρέμουν απ’ αφορμή τη βεβαιότητα ότι κάθε μια από αυτές τις άθλιες συνοικίες θα σχημάτιζαν μιαν εστία της επιδημίας, απ’ όπου η τελευταία θα επεξέτεινε την ερήμωσή της προς όλες τις κατευθύνσεις και στις διαμονές ακόμη της κυρίαρχης τάξης». Ένστικτο αυτοσυντήρησης, λοιπόν, μιας αστικής τάξης έμπειρης και εξαιρετικά διεθνοποιημένης, που συνειδητοποιεί πως χωρίς αυτό το… δύσπεπτο τίμημα για τους ατομικούς καπιταλιστές είναι δύσκολο να ξεπεραστεί από τον καπιταλισμό ως όλον η διαρκώς αναπαραγόμενη – λόγω μεταλλάξεων και εισαγόμενων μολύνσεων – πανδημία; Ίσως.

Φυσικά, αυτοί οι ατομικοί καπιταλιστές – οι πολυεθνικές του φαρμάκου, εν προκειμένω – έσπευσαν να αντιδράσουν, προβάλλοντας δύο κυρίως επιχειρήματα: Ότι η άρση της πατέντας αποτελεί αντικίνητρο για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων και εμβολίων και, επιπλέον, ότι το πρόβλημα με τη μικρή πρόσβαση των φτωχών χωρών δεν σχετίζεται με την πατέντα, αλλά με τις παραγωγικές δυνατότητες.

Ουδέν ψευδέστερο. Η μετατροπή σε εμπόρευμα ενός δημόσιου αγαθού, η κατοχύρωση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας σε ανακαλύψεις που στηρίχτηκαν σε γνώσεις αιώνων της ανθρωπότητας, στο έργο δημόσιων ερευνητικών ή πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και σε άμεσες ή έμμεσες κρατικές χρηματοδοτήσεις λειτουργούν καταστροφικά και όχι υπέρ της προόδου. Το πιστοποιούν μερικά απλά ερωτήματα.

Αν αντί του ανταγωνισμού μεταξύ των πολυεθνικών που λυμαίνονται τον χώρο υπήρχε διεθνής συνεργασία δημόσιων ερευνητικών ιδρυμάτων, το εμβόλιο θα είχε βρεθεί νωρίτερα και θα ήταν ακόμη πιο ασφαλές, ναι ή όχι;

 

Αν οι πολυεθνικές δεν είχαν εξασφαλίσει τεράστια ποσά από τα κράτη στο στάδιο της έρευνας και παχυλά συμβόλαια προαγοράς εκατομμυρίων δόσεων – σίγουρες πωλήσεις πριν καν ανακαλυφθεί το εμβόλιο και αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικό και ασφαλές! – θα είχαν πάρει το ρίσκο να επενδύσουν σε αυτό; Όχι, όπως αποδεικνύει η… απροθυμία τους στην εξεύρεση νέων φαρμάκων ή εμβολίων που η προσδοκία κέρδους είναι μικρή.

Αν το εμβόλιο δεν ήταν εμπορεύσιμο είδος, μήπως τότε και η κατανομή του στον πλανήτη θα ήταν πιο ισόρροπη, αντί να συγκεντρώνεται κυρίως στον αναπτυγμένο καπιταλιστικά κόσμο και να αφήνει στα… αζήτητα ολόκληρες περιοχές του πλανήτη;

Και τέλος πάντων, πώς είναι δυνατόν να μετατρέπεται σε ιδιωτική ιδιοκτησία μια ανακάλυψη που χωρίς τη συλλογική γνώση της ανθρωπότητας δεν θα υπήρχε; Και γιατί πρέπει να εναποθέσουμε τη βελτίωση της υγείας στη λογική του κέρδους και τους κεφαλαιοκράτες, όταν αυτοί οι ίδιοι, η δράση τους και οι πολιτικές που τους εξυπηρετούν είναι οι αιτίες και για την όξυνση των προβλημάτων υγείας – και των επιδημιών – αλλά και για τη συντριβή των όρων πρόληψης και αντιμετώπισής τους;

Η λύση, συνεπώς, δεν βρίσκεται ούτε στις πατέντες ούτε στην αγορά τους από το κράτος, αλλά στην απάντηση του Τζόνας Σολκ, όταν ανακάλυψε το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας: «Πατεντάρεται ο ήλιος;».
πηγη: https://info-war.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου