Loading...

Κατηγορίες

Τρίτη 08 Δεκ 2020
Σέμνη Καρούζου: η πρώτη γυναίκα έφορος αγγείων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου
Κλίκ για μεγέθυνση






 
 
 

Η Σέμνη Καρούζου (12 Απριλίου[1] 1898[2] – 8 Δεκεμβρίου 1994) ήταν αρχαιολόγος. Γεννήθηκε στην Τρίπολη. Ονομαζόταν Κλεοσέμνη Παπασπυρίδη. Ο πατέρας της ήταν στρατιωτικός και η μητέρα της, μοναχοκόρη ενός δικαστή, είχε λάβει γαλλική μόρφωση, όπως τα περισσότερα κορίτσια της μεσαίας και ανώτερης κοινωνικής τάξης τον 19ο αιώνα στην Ελλάδα. Λόγω του επαγγέλματος του πατέρα της, αναγκάζονταν να μετακινούνται συχνά σε διάφορες πόλεις της ελληνικής επαρχίας, όπως ο Πύργος Ηλείας, το Μεσολόγγι, η Ζάκυνθος, η Σύρος, ο Βόλος και η Χαλκίδα, μέχρι να καταλήξουν τελικώς στην Αθήνα, όπου η Σέμνη τελείωσε τη βασική εκπαίδευση. Η οικογένεια της την ενθάρρυνε για το αντικείμενο των σπουδών που αποφάσισε να ακολουθήσει. Ήταν μαθήτρια του Χρήστου Τσούντα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου και γνώρισε τον αρχαιολόγο και ακαδημαϊκό Χρήστο Καρούζο (19001967), με τον οποίο το 1931 παντρεύτηκε.

Το 1924, η Σέμνη μετατέθηκε στην Κρήτη για να συνδράμει στις μινωικές ανασκαφές του Στέφανου Ξανθουδίδη, ενώ αργότερα μετέβη στην Εύβοια, όπου διεξήγε έρευνα για την αρχαία Ερέτρια. Όσο βρισκόταν στο Ηράκλειο, είχε την ευκαιρία να μπει στον κύκλο επαφών του συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη, τον οποίο είχε γνωρίσει λίγα χρόνια νωρίτερα μαζί με τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό. Στο φιλικό της περιβάλλον περιλαμβάνονταν και ο μεταρρυθμιστής Δημήτριος Γληνός, ο Μανώλης Τριανταφυλλίδης, ο φιλόσοφος Γιάννης Ιμβριώτηςκαι ο συνθέτης Δημήτρης Μητρόπουλος. Η Σέμνη λάμβανε μέρος σε διάφορα κοινωνικο-πολιτικά κινήματα. Αν και η ίδια δεν ήταν φανατική φεμινίστρια, γνώριζε προσωπικά και σεβόταν το έργο και τις ιδέες φεμινιστριών, όπως η μουσικός Αύρα Θεοδωροπούλου και η Ρόζα Ιμβριώτη.

Το 1933, έγινε η πρώτη γυναίκα έφορος αγγείων του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Προηγουμένως, ήταν Έφορος Αρχαιοτήτων Θεσσαλίας και μετά Αργολίδας.

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου αυτή κι ο σύζυγός της ήταν οι μόνοι Έλληνες αρχαιολόγοι που παραιτήθηκαν από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών.[3] Με τη Χούντα των Συνταγματαρχών, έγινε persona non grata, απομακρύνθηκε από το Αρχαιολογικό Μουσείο και βρέθηκε σε εξορία για μικρό χρονικό διάστημα[4][5].

Το 1964 ολοκλήρωσε μαζί με τον σύζυγό της το έργο επανέκθεσης των αρχαίων στο μουσείο.[6] Έχει συγγράψει οδηγούς για το Εθνικό Μουσείο και άλλα έργα[7]. Υπήρξε αντιπρόεδρος (1975-1977) της “Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας[8].

Πέθανε σε ηλικία 96 ετών, το Δεκέμβριο του 1994.[9]

Έργα

  • National Museum : Illustrated Guide to the Museum, Εκδοτική Αθηνών, 2000,ISBN 960-213-004-0
  • Εθνικό Μουσείο : Γενικός οδηγός, Εκδοτική Αθηνών, 1999, ISBN 960-213-084-9.
  • Museo Nazionale : Guida illustrata del museo, Εκδοτική Αθηνών, 1996, ISBN 960-213-087-3
  • Περίπατοι στην Ιταλία, εκδ. Ερμής, 1983.
  • Το Ναύπλιο, εκδ. Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος, 1979.
  • Αγγεία του αναγορούντος (1963)

Παραπομπές

  1. Ελληνικόν Who is Who, 1965, σελ.238.
  2. Μερικές πηγέςαναφέρουν ότι γεννήθηκε το 1898 [1].
  3. Αρπαξαν χιλιάδες αρχαία, επιστρέφουν ελάχιστα.
  4. Dyson, Stephen L. Dyson (2006). «After World War II» (στα αγγλικά). In pursuit of ancient pasts: a history of classical archaeology in the nineteenth and twentieth centuries(Illustrated έκδοση). Yale University Press, σελ. 224. ISBN0300110979.
  5. Wilton-Ely 1994: 3; Margiotta 1996; for Le Roy, see EHCA: 677.
  6. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο– Ιστορικό.
  7. Έργα της Καρούζου
  8. archetai.gr
  9. Διγκαβές Κ., Ελληνικό και Διεθνές Αλμανάκ 1996, εκδ. Αλμανάκ.

Βιβλιογραφία

  • Dyson, Stephen L. Dyson (2006). «After World War II» (στα αγγλικά). In pursuit of ancient pasts: a history of classical archaeology in the nineteenth and twentieth centuries(Illustrated έκδοση). Yale University Press, σελ. 224. ISBN0300110979.
  • Marianna Nikolaidou και Dimitra Kokkinidou, “Greek women in archaeology: un untold story”, Margarita Díaz-Andreu και Marie Louise Stig Sørensen (επιμ.),Excavating women: a history of women in European archaeology, London – New York: Routledge, 1998, 235-265.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου