Ο κόσμος φαίνεται να βρίσκεται σε μια διαρκή κρίση. Πόλεμοι, πληθωρισμός και κλιματική αλλαγή είναι ορισμένες από τις βασικές αιτίες. Σε συνέντευξή του, ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί εντοπίζει τις μεγαλύτερες προκλήσεις και παραθέτει πιθανούς τρόπους αντιμετώπισής τους.

Σύμφωνα με τον ίδιο και τη συνέντευξη που έδωσε στο Spiegel, οι βασικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα είναι οι εξής: κλιματική αλλαγή, πανδημία, κίνδυνος χρήσης πυρηνικών, τεχνολογική επανάσταση, χρέος, παγκοσμιοποίηση, υγειονομική περίθαλψη, γήρανση του πληθυσμού.

Ο οικονομολόγος θεωρεί πως πλέον έχουμε εισέλθει σε έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τις εξελίξεις στην Ουκρανία αλλά και όσα συμβαίνουν στον κυβερνοχώρο.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει αρχικά να ασχοληθούν με τον πόλεμο στην Ουκρανία, πριν ασχοληθούν για παράδειγμα με το Ιράν, το Ισραήλ και την Κίνα, όπως υπογραμμίζει. Θα πρέπει όμως να σκεφτούν και τον στασιμοπληθωρισμό, τις νέες παραλλαγές του κορονοϊού, αλλά και την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με όσα λέει στη συνέντευξη.

Σχετικά με την κλιματική αλλαγή, ο Νουριέλ Ρουμπινί επισημαίνει πως η απειλή είναι ήδη εδώ. Παρατηρήθηκαν ξηρασίες σε όλο τον κόσμο, ενώ στις ΗΠΑ εμφανίστηκαν μέχρι και πτώματα μαφιόζων από τη δεκαετία του 50’, μέσα από λίμνες που στέρεψαν. Πλέον οι μισοί Αμερικανοί θα πρέπει να μετακινηθούν στις μεσοδυτικές πολιτείες ή τον Καναδά.

Όσον αφορά τις διεθνείς σχέσεις, ο ίδιος θεωρεί πως οι ΗΠΑ πράγματι πιέζουν την Ευρώπη να περιορίσει τις σχέσεις της με την Κίνα. Οι ΗΠΑ άλλωστε πρόσφατα πέρασαν νέους κανονισμούς οι οποίοι απαγορεύουν την εξαγωγή ημιαγωγών σε κινεζικές εταιρείες για τεχνητή νοημοσύνη, κβαντική υπολογιστική ή στρατιωτική χρήση. «Οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν να συνεχίσουν να συνεργάζονται με τις ΗΠΑ και την Κίνα, αλλά αυτό δεν θα είναι δυνατό λόγω ζητημάτων εθνικής ασφάλειας. Εμπόριο, χρηματοδότηση, τεχνολογία, διαδίκτυο: όλα θα χωριστούν στα δύο», προσθέτει με νόημα.

Μάλιστα, υποστηρίζει πως η εξαγορά τμήματος του λιμανιού του Αμβούργου από την κινεζική Cosco δεν ήταν καλή ιδέα. Το μόνο επιχείρημα, όπως λέει, είναι ότι «θα μπορούσαμε να αντεπιτεθούμε μόλις κατασχεθούν τα ευρωπαϊκά εργοστάσια στην Κίνα».

Αναφορικά με τις προσπάθειες Ρωσίας και Κίνας να οικοδομήσουν μια εναλλακτική για το δολάριο, μέσω του συστήματος SWIFT, ο Ρουμπινί αναφέρει πως δεν πρόκειται απλά για ένα σύστημα πληρωμών. Η Κίνα αναπτύσσει την οικονομική, χρηματοπιστωτική και εμπορική της δύναμη σε πολλά μέρη του κόσμου. Όταν μάλιστα ρώτησε έναν πρόεδρο αφρικανικής χώρας γιατί αγοράζει τεχνολογία 5G από την Κίνα και όχι από τη Δύση, εκείνος απάντησε πως ούτως ή άλλως κάποιος θα τους παρακολουθεί, οπότε επέλεξε την κινεζική τεχνολογία που είναι φθηνότερη.

Θα καταφέρει όμως η Κίνα να αντικαταστήσει το δολάριο; Ο ίδιος τονίζει πως οι Κινέζοι σκέφτονται πάντα μακροπρόθεσμα, οπότε μπορεί να πάρει χρόνο. Ήδη πάντως διαθέτουν πιο εξελιγμένα συστήματα πληρωμών από οποιονδήποτε άλλο στον κόσμο.

Σχετικά με την οικονομία και τον στασιμοπληθωρισμό, ο Ρουμπινί υποστηρίζει πως σήμερα βρισκόμαστε σε χειρότερη κατάσταση απ’ ότι τη δεκαετία του 70. Τότε, δεν είχαμε τόσο μεγάλα χρέη, δημόσια και ιδιωτικά, ενώ τα γεωπολιτικά «σοκ» είναι συνεχόμενα.

«Και φανταστείτε τον αντίκτυπο μιας κινεζικής επίθεσης στην Ταϊβάν, η οποία παράγει το 50% όλων των ημιαγωγών στον κόσμο και το 80% των υψηλών προδιαγραφών. Αυτό θα ήταν ένα παγκόσμιο σοκ. Εξαρτόμαστε περισσότερο από τους ημιαγωγούς σήμερα παρά από το πετρέλαιο», προσθέτει.

Επίσης, ο υψηλός πληθωρισμός προκαλεί κι άλλα προβλήματα. Όταν ο πληθωρισμός αυξάνεται, οι δανειστές χρεώνουν υψηλότερα επιτόκια. Εάν για παράδειγμα ο πληθωρισμός πάει από το 2 στο 6%, όπως αναφέρει, τότε τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ θα πρέπει να πάνε από το 4 στο 8% για να συνεχίσουν να φέρνουν την ίδια απόδοση, και το ιδιωτικό κόστος δανεισμού για στεγαστικά δάνεια και επιχειρηματικά δάνεια θα είναι ακόμη υψηλότερο. «Αυτό το καθιστά πολύ πιο ακριβό για πολλές εταιρείες, επειδή πρέπει να προσφέρουν πολύ υψηλότερα επιτόκια από τα κρατικά ομόλογα, τα οποία θεωρούνται ασφαλή. Έχουμε τόσο μεγάλο χρέος αυτή τη στιγμή που κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια συνολική οικονομική, χρηματοπιστωτική και νομισματική κατάρρευση».

Επιπρόσθετα, οι μεγάλες προκλήσεις συνδέονται, όπως υποστηρίζει, άρα πρέπει να ανησυχούμε για τα πάντα ταυτόχρονα. Για παράδειγμα, δεν γίνεται να μειωθούν σημαντικά οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα χωρίς να συρρικνωθεί η οικονομία. Χωρίς ανάπτυξη όμως, είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί το ζήτημα του χρέους. Πρέπει λοιπόν να βρεθεί ένας τρόπος ανάπτυξης χωρίς εκπομπές.

Δεδομένων αυτών των μεγάλων σοκ, οι Δημοκρατίες μοιάζουν εύθραυστες. Πάντα υπάρχει κάποιες που έρχεται και λέει «θα σώσω τη χώρα». Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό ακριβώς κάνει ο Πούτιν στην Ουκρανία, ενώ κάτι ανάλογο θα μπορούσε να κάνει ο Ερντογάν το επόμενο έτος με την Ελλάδα, έτσι ώστε να δημιουργήσει μια κρίση για να μη χάσει τις εκλογές.

πηγη: https://tvxs.gr