Κοντσέρτο για βιολοντσέλο αρ. 2 σε ρε μείζονα
Γράφτηκε το 1783 για το φίλο του βιολοντσελίστα Αντονίν Κραφτ, ο οποίος το πρωτοερμήνευσε. Για πολλά χρόνια αμφισβητείτο η αυθεντικότητά του, μέχρι που το 1951 ανακαλύφθηκε μια παρτιτούρα με την υπογραφή του Χάυδν.
Κουαρτέτο Εγχόρδων αρ. 62 σε ντο μείζονα
Μία από τα πιο γνωστές και ωραιότερες συνθέσεις του συνθέτη είναι το κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 62, που έγραψε το 1797 και αφιέρωσε στον ούγγρο κόμη Ερντέντι. Ονομάζεται και Αυτοκρατορικό, επειδή το δεύτερο μέρος του έργου (Αντάτζιο) βασίζεται στον ύμνο των Αψβούργων Ο θεός σώζει τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο, που γράφτηκε από το Χάυδν και αργότερα έγινε ο Εθνικός Ύμνος της Γερμανίας.
Κοντσέρτο για τρομπέτα σε μι ύφεση
Το Κοντσέρτο για τρομπέτα είναι ένα από τα πιο γνωστά του έργα. Γράφτηκε το 1796, όταν ο συνθέτης ήταν 64 ετών, για τον φίλο και συμπατριώτη του τρομπετίστα Άντον Βάιντιγκερ, που μεσουρανούσε εκείνο το διάστημα στο καλλιτεχνικό στερέωμα και συνεισέφερε αρκετά στην εξέλιξη του οργάνου.
Συμφωνία αρ. 94 σε σολ μείζονα
Είναι η δεύτερη από τον κύκλο των Συμφωνιών που γράφτηκαν στο Λονδίνο. Φέρει και την επωνυμία Συμφωνία της Εκπλήξεως, εξαιτίας μιας ξαφνικής έντονης συγχορδίας που έρχεται από το πουθενά, μετά την ήρεμη εισαγωγή του Αντάντε. Λέγεται ότι ο Χάυδν είχε διαπιστώσει ότι το λονδρέζικο κοινό που παρακολουθούσε τις συναυλίες του μετά το δείπνο είχε την τάση να αποκοιμιέται, όταν η μουσική ήταν αργή ή ήρεμη. Για να «εκδικηθεί» όσους δεν έδιναν σημασία στη μουσική του, έγραψε αυτό το δυνατό σημείο, οπότε όσοι είχαν παραδοθεί στις αγκάλες του Μορφέως εύκολα προδίδονταν στους διπλανούς τους. Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 23 Μαρτίου 1792 στο Λονδίνο, με μεγάλη επιτυχία.
Συμφωνία αρ. 100 σε σολ μείζονα
Είναι η όγδοη από τις 12 Συμφωνίες του Λονδίνου και ολοκληρώθηκε το 1794. Ονομάζεται και Στρατιωτική, επειδή ο Χάυδν χρησιμοποίησε κρουστά που σχετίζονται με την οθωμανική στρατιωτική μουσική (τύμπανα, ντέφια κλπ.), αλλά και για τις φανφάρες που περιέχει.
Συμφωνία αρ. 101 σε ρε μείζονα
Είναι η ένατη από τις 12 Συμφωνίες του Λονδίνου και ολοκληρώθηκε το 1794. Ονομάζεται και Συμφωνία του Ρολογιού, εξαιτίας των ρυθμικών της μερών, που θυμίζουν το εκκρεμές του ρολογιού. Η πρεμιέρα δόθηκε στις 3 Μαρτίου του 1794, με μεγάλη, όπως πάντα, επιτυχία για έργο του Χάυδν.
Συμφωνία αρ. 104 σε ρε μείζονα: Finale - Spiritoso 06:50
Το συμφωνικό φινάλε του Χάυδν. Ονομάζεται και του Λονδίνου, καθώς είναι η τελευταία από τις 12 Συμφωνίες του Λονδίνου. Γράφτηκε το 1795 και η πρεμιέρα της δόθηκε στις 4 Μαΐου του ίδιου χρόνου στο Λονδίνο, με μεγάλη επιτυχία.
Συμφωνία αρ. 45 σε Φα δίεση
Γράφτηκε για τον πάτρονα του Χάυδν πρίγκιπα Μικλός Εστερχάζι, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη θερινή του κατοικία στην Εστερχάζα το καλοκαίρι του 1772. Ονομάστηκε του Αποχαιρετισμού, επειδή σχετίζεται με ένα περιστατικό που συνέβη στην πρεμιέρα της. Η παραμονή των μουσικών στην Εστερχάζα είχε παραταθεί πέραν του αναμενομένου και οι μουσικοί της ορχήστρας δυσανασχετούσαν, επειδή είχαν καιρό να δουν τις οικογένειές του. Ο Χάυδν μετέφερε το αίτημα στον πρίγκιπα, αλλά αυτός αδιαφόρησε. Έτσι, κατά τη διάρκεια του φινάλε της Συμφωνίας οι μουσικοί άρχισαν να αποχωρούν ένας - ένας, αφού πρώτα έσβηναν το κερί του αναλογίου τους. Στο τέλος έμειναν δύο μουγγά βιολιά, που τα κρατούσαν ο Χάυδν και ο εξάρχων Λουίτζι Τομαζίνι. Ο πρίγκιπας εκτέθηκε στους υψηλούς προσκεκλημένους του και έξω φρενών απείλησε να απολύσει όλη την ορχήστρα. Την επομένη φαίνεται ότι έλαβε το μήνυμα και άφησε τους μουσικούς τους να επιτρέψουν στο Αϊζενσταντ.
«Η Δημιουργία», ορατόριο
Επηρεασμένος από τα ορατόρια του Χέντελ, ο Χάυδν έγραψε τη Δημιουργία, που βασίζεται σ’ ένα λιμπρέτο, μεταφρασμένο και διασκευασμένο στα γερμανικά, το οποίο προμηθεύτηκε στο Λονδίνο. Το αγγλικό κείμενο προοριζόταν αρχικά για τον ίδιο τον Χέντελ και ήταν έργο του Τόμας Λίνλεϊ. Βασίζεται σε εδάφια της Γενέσεως της Παλαιάς Διαθήκης και του Χαμένου Παραδείσου του Μίλτον και αναφέρεται στη δημιουργία του κόσμου. Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 29 Απριλίου 1798 στο παλάτι του πρίγκιπα Σβάρτζενμπεργκ στη Βιέννη. Η συναυλία, που επρόκειτο να δοθεί σε κλειστό κύκλο, προκάλεσε τέτοιο ενδιαφέρον, ώστε η αστυνομία της Βιέννης αναγκάστηκε να διαθέσει 12 πεζούς και 18 έφιππους αστυφύλακες για την τήρηση της τάξης. Η Δημιουργία ήταν το πιο δημοφιλές έργο του Χάυδν τον 19ο αιώνα και εξακολουθεί να παραμένει ένα από τα γνωστότερα ορατόρια.
«Οι τελευταίες επτά λέξεις του Σωτήρα μας στον Σταυρό»
Υπήρξε παραγγελία του επισκόπου της ισπανικής πόλης Κάδιξ για να παιχθεί κατά τη διάρκεια των λειτουργιών της Μεγάλη Παρασκευής. Η πρεμιέρα του δόθηκε το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής του 1787 στον καθεδρικό ναό του Κάδιξ, μέσα σε υποβλητική ατμόσφαιρα. Η Εκκλησία ήταν καλυμμένη εσωτερικά με μαύρα πανιά. Το μοναδικό φως προερχόταν από ένα αναμμένο κερί στο κέντρο της εκκλησίας. Ο Χάυδν στοχάζεται μουσικά πάνω στα τελευταία λόγια του Χριστού, προτού παραδώσει το πνεύμα πάνω στο Σταυρό και μας δίνει ένα από τα πιο δυνατά έργα του.
«Οι Εποχές», ορατόριο
Μετά τη μεγάλη επιτυχία της Δημιουργίας, ο Χάυδν αποφάσισε να γράψει ακόμη ένα ορατόριο, τις Εποχές, που βασίστηκε στο ομώνυμο ποίημα του σκωτσέζου Τζέιμς Τόμσον. Το λιμπρέτο επεξεργάστηκε στα γερμανικά ο βαρώνος Γκότφριντ φαν Σβίτεν και αναφέρεται στην καθημερινότητα στη διάρκεια του χρόνου. Η πρεμιέρα δόθηκε στη Βιέννη στις 24 Απριλίου 1801, με επιτυχία όχι ανάλογη της Δημιουργίας. Ο Χάυδν παραπονιόταν για τις αδυναμίες του λιμπρέτου, γεγονός που οδήγησε σε ρήξη τις σχέσεις του με τον Σβίτεν. Οι κριτικοί επισήμαναν ότι ένα ορατόριο πρέπει να έχει «βαρύ» θέμα από την κλασική μυθολογία ή τη θρησκευτική ζωή και όχι ένα καθημερινό θέμα, όπως οι Εποχές.
Κοντσέρτο για πιάνο σε ρε μείζονα
Γράφτηκε μεταξύ 1780 και 1783, αρχικά για τσέμπαλο και στη συνέχεια ο Χάυδν το μετέγραψε για πιάνο. Είναι γνωστό περισσότερο το καταληκτικό του τμήμα Ρόντο αλ’ ουνγκαρέζε, αλλά και το εναρκτήριο Βιβάτσε είναι ένα απολαυστικό κομμάτι που σφύζει από ζωντάνια και χαρά.
Κουαρτέτο Εγχόρδων αρ. 53 σε ρε μείζονα, έργο 64 αρ. 5
Γράφτηκε μεταξύ 1787 και 1790 και είναι γνωστό και ως Κουαρτέτο του Κορυδαλλού (Lark Quartet), επειδή το πρώτο βιολί μιμείται τη φωνή του πουλιού. Είναι ένα από τα έξι κουαρτέτα εγχόρδων, που αφιέρωσε ο Χάυδν στον επικεφαλής των δεύτερων βιολιών της ορχήστρας του πρίγκιπα Εστερχάζι, Γιόχαν Τοστ. Τα έξι αυτά έργα είναι γνωστά και ως Tost Quartets και είναι από τα κορυφαία δείγματα του Χάυδν στο είδος αυτό.
Συμφωνία αρ. 31 σε ρε μείζονα
Η Συμφωνία αυτή είναι γνωστή και ως το Κάλεσμα του κόρνου, εξαιτίας των εκτεταμένων μερών για κόρνο που περιέχει. Το έργο γράφτηκε το 1865 και η πρεμιέρα δόθηκε το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου στο παλάτι των Εστερχάζι στο Αϊζενσταντ.
Συμφωνία Κοντσερτάντε σε σι ύφεση
Γράφτηκε το 1792 για τέσσερα σολιστικά όργανα: βιολί, τσέλο, όμποε και φαγκότο.
Κουαρτέτο Εγχόρδων σε φα μείζονα, έργο 3, αρ. 5
Το κουαρτέτο αυτό, όπως και τα υπόλοιπα πέντε της σειράς, αποδίδονται σήμερα στο μοναχό και συνθέτη Ρόμαν Χοφστέτερ (1742-1815), θαυμαστή μέχρι μιμητισμού του Χάυδν.
Κοντσέρτο για βιολί αρ.3 σε λα μείζονα
Ανακαλύφθηκε μόλις το 1949 στο μοναστήρι Μελκ της Αυστρίας από τον μουσικολόγο Ρόμπινς Λάντον. Σήμερα θεωρείται ως το πρώτο σπουδαίο κοντσέρτο για βιολί που μας έδωσε η περίοδος του κλασικισμού. Γράφτηκε πριν από το 1771 και είναι αφιερωμένο στον Λουίτζι Τομαζίνι, βιολονίστα στην αυλή των Εστερχάζι.
Τρίο για πιάνο, φλάουτο και βιολοντσέλο σε σολ μείζονα
Γράφτηκε μεταξύ 1789 και 1790 και η πρεμιέρα του δόθηκε στις 28 Ιουνίου 1790 στο παλάτι της Εστερχάζα. Είναι γνωστό ως Τρίο για Φλάουτο ή Τρίο για Πιάνο σε σολ μείζονα.