«Σίγουρα δεν είναι από τις πιο σκληρές φυλακές στον κόσμο. Οι ελληνικές φυλακές και οι ευρωπαϊκές γενικότερα δεν ανήκουν στις σκληρότερες του κόσμου», υπογράμμισε μιλώντας στον Status Fm ο Πρόεδρος των Εξωτερικών Φυλάκων στο σωφρονιστικό κατάστημα των Διαβατών, Χρήστος Τερζής, αναφορικά με το νέο ντοκιμαντέρ του Netflix.
Ειδικότερα, στον νέο κύκλο της σειράς ντοκιμαντέρ της πλατφόρμας για τις «Πιο σκληρές φυλακές του κόσμου» συμπεριλαμβάνονται οι φυλακές Διαβατών. Ερευνητές δημοσιογράφοι γίνονται εθελοντικά τρόφιμοι στις πιο άθλιες φυλακές του κόσμου, όπου επικρατούν ο εκφοβισμός και η αγριότητα.
Σε ένα από τα επεισόδια του 6ου κύκλου, που άρχισε να προβάλλεται στις 28 Σεπτεμβρίου 2022, οι συντελεστές της εκπομπής βρέθηκαν στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στις φυλακές Διαβατών. Ο τίτλος του επεισοδίου είναι «Η φυλακή της διακίνησης ανθρώπων», μιας και επικεντρώνεται στο συγκεκριμένο θέμα, επισημαίνοντας ότι έχει αυξηθεί κατά πολύ ο αριθμός των ανθρώπων που κρατούνται στις φυλακές με την κατηγορία της διακίνησης ανθρώπων.
Εκεί, όπως γράφει το Netflix, «ο Ράφαελ Ρόου (σ.σ.: ο παρουσιαστής) ερευνά μια από τις πιο υπερπλήρεις φυλακές υψίστης ασφαλείας στην Ελλάδα, στην οποία κρατούνται μερικοί από τους πιο επικίνδυνους παραβάτες της χώρας». «Υπερπλήρεις και σε κακά χάλια» ακούγεται να λέει ο αφηγητής, ενώ κι ο ίδιος ο ερευνητής διέμεινε σε ένα κελί με άλλους τρεις, ενώ στην πραγματικότητα είχε σχεδιαστεί για συνολικά δύο άτομα. «Η αίσθηση είναι αποπνικτική», τονίζει.
Ακόμη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όπου θεωρητικά οι άνθρωποι έπρεπε να τηρούν ορισμένα μέτρα προστασίας, η πληρότητα στις συγκεκριμένες φυλακές ανερχόταν στο 148%. Ενδεικτική πάντως της κατάστασης είναι και η πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT). Στα περισσότερα καταστήματα κράτησης η πληρότητα ξεπερνά το 100%, φτάνοντας ακόμη και στο 239%, ενώ παρατηρούνται σημαντικές ελλείψεις, ακόμη και σε προσωπικό.
Συγκεκριμένα, η πληρότητα την 1η Σεπτεμβρίου 2022 στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα ήταν 148%, στο αντίστοιχο του Βόλου 193%, στο κατάστημα Κράτησης Ιωαννίνων 158%, παρόμοια στην Κέρκυρα, στο Κατάστημα Κράτησης Κομοτηνής έφτασε το 200% ενώ αποκορύφωμα συνωστισμού καταγράφηκε στο Κατάστημα Κράτησης Τρίπολης με 239%.
Μάλιστα, όπως αναφέρεται στο ντοκιμαντέρ, λόγω της οικονομικής κρίσης υπάρχει «στενότητα», κι έτσι δεν υπάρχουν λεφτά για επιδιορθώσεις. Για παράδειγμα, οι κρατούμενοι δεν είχαν ζεστό νερό για μέρες, λόγω βλάβης σε σωλήνα. Αντί να έρθει όμως κάποιος ειδικός, ανέλαβε να λύσει το πρόβλημα ένας κρατούμενος. Βέβαια, αντί να παίρνει χρήματα, του αφαιρείται χρόνος από την ποινή του.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής, ο παρουσιαστής Ράφαελ Ρόου, που έχει «μπει» σε πολλές φυλακές του κόσμου, αναρωτιέται εάν τελικά αυτές οι ποινές δρουν αποτρεπτικά και εάν το σωφρονιστικό σύστημα μπορεί να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους. Μάλιστα, συνομιλεί με κρατουμένους που έχουν φυλακιστεί τόσο για διακίνηση ανθρώπων όσο για φόνο, αλλά και για εμπόριο ναρκωτικών, οι οποίοι του εξιστορούν το πώς βρέθηκαν πίσω από τα κάγκελα.
Η απάντηση του Προέδρου
«Η υπερβολή πάντα υπάρχει όταν μιλάμε για τηλεόραση ή κινηματογράφο. Εξ ορισμού η φυλακή είναι σκληρή. Νομίζω ότι το σωφρονιστικό κατάστημα της Θεσσαλονίκης στα Διαβατά επιλέχθηκε από το Netflix γιατί υπάρχει μεγάλος αριθμός φυλακισμένων που κάνουν διακίνηση λαθρομεταναστών και όλο αυτό τους οδήγησε λίγο στην υπερβολή», αντιτείνει ο κ. Χρήστος Τερζής, για να προσθέσει:
«Προβλήματα υπάρχουν. Αυτά τα προβλήματα, στις ελληνικές φυλακές και στη δική μας στα Διαβατά, αρχίζουν από το γεγονός ότι έχουμε πολύ μεγαλύτερο αριθμό κρατουμένων από αυτόν που μπορεί να καλύψει ο χώρος. Η φυλακή μας κάθε άλλο παρά σκληρή προς τους κρατουμένους είναι. Οι συνθήκες όμως είναι σκληρές» είπε ο κ. Τερζής και περιέγραψε τις συνθήκες που επικρατούν.
«Η φυλακή των Διαβατών είναι χωρισμένη σε τρία επίπεδα. Ζουν 450 άτομα χωρισμένα σε τρεις ορόφους, ενώ η φυλακή μπορεί να εξυπηρετήσει 320. Έχουν υπάρξει και χειρότερες εποχές, οπότε είχαμε 550 άτομα. Έχουμε πάνω από 25 εθνότητες από Αφρικανικές χώρες, Μαρόκο, Αλγέρι, από εμπόλεμες περιοχές, Ιράκ, Συρία, Αλβανία, Γεωργία, από παντού. Περίπου 200 άτομα από αυτά δεν ξέρουν να μιλούν ελληνικά.
»Άρα σκεφτείτε τί επικρατεί υπό αυτές τις συνθήκες. Φανταστείτε πόσες διαφορετικές θρησκείες, πόσα ήθη έθιμα πόσοι διαφορετικοί άνθρωποι με διαφορετικό αξιακό σύστημα, πρέπει να συμβιώσουν. Υπάρχει φόβος μεταξύ των κρατουμένων. Γίνονται φασαρίες, όπως σε όλες τις φυλακές του κόσμου. Στη Θεσσαλονίκη δεν έχουμε όμως πολύ σοβαρά τέτοια επεισόδια», ανέφερε και συνέχισε:
«Είμαστε μια φυλακή που δυστυχώς έχει απ’ όλα τα εγκλήματα εκτός από τα σεξουαλικά. Φονιάδες, κλέφτες, άνθρωποι που έκαναν οικονομικά εγκλήματα, λαθροδιακινητές αναγκάζονται να ζουν και να προαυλίζονται όλοι μαζί. Όλοι με όλους. Φυσικά υπάρχουν συμμορίες και φασαρίες αλλά η κατάσταση δεν είναι όπως αυτά που βλέπουμε στις ταινίες».