Ο Αρμάν Φερναντέζ (Armand Fernadez, 17 Νοεμβρίου 1928 – 22 Οκτωβρίου 2005), γνωστός ως Αρμάν (Arman), ήταν Αμερικανός γλύπτης, γαλλικής καταγωγής, γεννημένος στη Νίκαια (Nice) της Γαλλίας. Μπήκε στην Εθνική Σχολή Διακοσμητικών Τεχνών της Νίκαιας το 1946 και στη συνέχεια στη Σχολή του Λούβρου, όπου σπούδασε αρχαιολογία και ανατολικές τέχνες.
Ο Αρμάν αφοσιώθηκε αρχικά στη ζωγραφική, εκθέτοντας το 1955 τα πρώτα έργα του αφηρημένης τεχνοτροπίας, με τον τίτλο «Αποτυπώματα» (Cachets). Μαζί με τους Υβ Κλάιν, Σεζάρ και Ζαν Τενγκελύ, ήταν ιδρυτικό μέλος και από τους πρωτοπόρους της σχολής των Νέων Ρεαλιστών (Nouveaux Realistes), μιας ομάδας καλλιτεχνών που απέρριπτε την κυρίαρχη την εποχή εκείνη αφηρημένη έκφραση και στρεφόταν προς τα κάθε είδους υλικά και αντικείμενα της καθημερινής ζωής. Ο Αρμάν έγινε γνωστός από τη χρήση καθημερινών αντικειμένων, που εκφράζουν την πραγματικότητα της εποχής του. Καθιερώθηκε με τις σειρές των έργων του με τους γενικούς τίτλους «Σκουπίδια» (Poubelles), απορρίμματα διαλεγμένα στην τύχη και εκτεθειμένα μέσα σ’ ένα γυάλινο κουτί, και «Συσσωρεύσεις» (Accumulations), όπου ομοειδή αντικείμενα τοποθετούνται σ’ ένα κουτί ή μια συσκευή από πολυεστέρα ή πλεξιγκλάς.
Το 1970, τα έργα του παρουσιάστηκαν στο γαλλικό περίπτερο της Παγκόσμιας Έκθεσης στην Οζάκα της Ιαπωνίας και προσείλκυσαν το ενδιαφέρον του κοινού και της κριτικής. Η επιτυχία του συνδυάστηκε με πολλές ανά τον κόσμο παραγγελίες. Φιλοτέχνησε μνημειακά γλυπτά στο Μόντε Κάρλο, το Χιούστον, το Ντάλας, το Τελ Αβίβ, τη Βηρυτό και το Παρίσι. Το 1972, απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα.
«Η Ώρα για όλους» (1985). Έργο του Αρμάν Φερναντέζ. Παρίσι, Σταθμός Σεν-Λαζάρ.
Χαρακτηριστικά δείγματα της δουλειάς του Αρμάν είναι οι κατασκευές μπροστά από το σιδηροδρομικό σταθμό Σεν-Λαζάρ (Gare Saint-Lazare) του Παρισιού: «Η Ώρα για όλους» (1985, L’ Heure de tous), μια συσσώρευση ρολογιών που δείχνουν διαφορετικές ώρες, και «Ισόβια πορεία» (1985, Consigne a vie), μια συσσώρευση από βαλίτσες. Στο Κέντρο Ζορζ Πομπιντού βρίσκονται αντιπροσωπευτικά έργα του, όπως «Δέσμη κλαρινέτων», «Συσσώρευση ραδιολυχνιών και πολυεστέρας κάτω από πλεξιγκλάς», «Συσσώρευση, Μάσκες φωταερίου μέσα σ’ ένα κιβώτιο από πλεξιγκλάς», «Συσσώρευση, Οδοντοστοιχίες μέσα σ’ ένα κιβώτιο» κ. ά.
Ο Αρμάν πέθανε στις 22 Οκτωβρίου 2005 στη Νέα Υόρκη σε ηλικία 76 ετών και η τέφρα του μεταφέρθηκε το 2008 στο Κοιμητήριο Περ Λασέζ (Père Lachaise) του Παρισιού.
Πηγές
- Georges Belleiche: “Statues de Paris: Les Rues de la Rive Droite”, p. 127, Massin Editeur, Paris, 2006.
- Χέρμπερτ Ρηντ: «Λεξικό Εικαστικών Τεχνών», λήμμα «Αρμάν», σελ. 25, Εκδόσεις ΥΠΟΔΟΜΗ, Αθήνα, 1986.