Loading...

Κατηγορίες

Πέμπτη 01 Οκτ 2020
Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ (1498-1574), Ολλανδός ζωγράφος προσωπογραφιών και θρησκευτικών θεμάτων και σχεδιαστής χαρακτικών
Κλίκ για μεγέθυνση

 













Share this

Ο Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ (Maarten van Heemskerck, 1 Ιουνίου 1498 – 1 Οκτωβρίου 1574) ήταν Ολλανδός ζωγράφος προσωπογραφιών και θρησκευτικών θεμάτων και σχεδιαστής χαρακτικών, ο οποίος διέμεινε, στο μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας του στο Χάαρλεμ. Ήταν μαθητής του Γιαν φαν Σκόρελ και υιοθέτησε το, επηρεασμένο από την ιταλική ζωγραφική – ύφος του δασκάλου του, καθώς διέμεινε και ο ίδιος, κατά την περίοδο 1532 – 1536 στην Ιταλία. Δημιούργησε πολλά σχέδια για χαράκτες και είναι ιδιαίτερα γνωστός για τις απεικονίσεις των Θαυμάτων του Κόσμου.

 

Η οικογένεια του Pieter Jan Foppesz, πορτρέτο δημιουργημένο πριν αναχωρήσει για την Ιταλία το 1532

Ο Χέιμσκερκ γεννήθηκε στο χωριό Χέιμσκερκ της Βόρειας Ολλανδίας, που βρίσκεται ανάμεσα στο Άλκμααρ και στο Χάαρλεμ. Ήταν γιος του αγρότη Γιάκομπ Βίλλεμς φαν Φέιν (Jacob Willemsz. van Veen). Σύμφωνα με τη βιογραφία του, όπως παρατίθεται από τον Κάρελ φαν Μάντερ, ξεκίνησε την εκπαίδευσή του με τον ζωγράφο Κορνέλιους Βίλλεμς στο Χάαρλεμ, αλλά ο πατέρας του τον κάλεσε να επιστρέψει για να εργαστεί στο αγρόκτημα της οικογένειας. Εν τούτοις, ύστερα από φιλονικία με τον πατέρα του έφυγε ξανά, αυτή τη φορά για το Ντελφτ, όπου σπούδασε ζωγραφική αρχικά με τον Γιαν Λούκας, πριν πάει ξανά στο Χάαρλεμ, όπου έγινε μαθητής του Γιαν φαν Σκόρελ, μαθαίνοντας να ζωγραφίζει στο ανανεωτικό ύφος, που ήταν επηρεασμένο από την ιταλική τέχνη, του δασκάλου του.[1] Στη συνέχεια πήγε να διαμείνει στο σπίτι του εύπορου βοηθού ιερέα του ναού τον Αγίου Μπάβο (Sint-Bavokerk) της πόλης, Πίτερ Γιαν Φόππες (Pieter Jan Foppesz, τον οποίο ο Μάντερ αναγράφει ως Pieter Ian Fopsen). Ο καλλιτέχνης και ο ιερέας γνωρίζονταν, καθώς ο Φόππες ήταν κάτοχος γαιών στο Χέιμσκερκ. Ο Μάαρτεν δημιούργησε γι’ αυτόν ένα πολύ γνωστό σήμερα οικογενειακό πορτρέτο, που θεωρείται το πρώτο μιας μακράς σειράς οικογενειακών πορτρέτων Ολλανδών, που δημιούργησαν πολλοί καλλιτέχνες.[2] Άλλες δημιουργίες του για λογαριασμό του Φόππες περιλαμβάνουν δύο – σε φυσικό μέγεθος – μορφές που συμβολίζουν τον Ήλιο και τη Σελήνη στο σκελετό ενός κρεβατιού και μια εικόνα του Αδάμ και της Εύας “μικρότερη αλλά (λέγεται) με χρήση ζωντανών μοντέλων”. Η επόμενη κατοικία του ήταν το σπίτι του χρυσοχόου Γιούστους Κορνέλις (Justus Cornelisz), στις παρυφές του Χάαρλεμ.
 
Πριν ξεκινήσει για την Ιταλία για το Γκραντ Τουρ το 1532, ο Χέιμσκερκ ζωγράφισε ένα πίνακα, στον οποίο ο Άγιος Λουκάς ζωγραφίζει την Παναγία για το παρεκκλήσιο του Αγίου Λουκά στον ναό του Αγίου Μπάβο. Μια ένθετη επιγραφή, σε μια ετικέτα – οφθαλμαπάτη, αναγράφει: “Αυτός ο πίνακας είναι αναμνηστικό του ζωγράφου του, Μάρτεν Χέιμσκερκ. Εδώ αφιερώνει τους κόπους του στον Άγιο Λουκά ως απόδειξη σεβασμού στους συναδέλφους του στο επάγγελμα αυτό, του οποίου ο Άγιος είναι προστάτης”.

Στην Ιταλία

Ταξίδεψε σε ολόκληρη τη βόρεια και κεντρική Ιταλία, σταματώντας στη Ρώμη, όπου είχε συστατικές επιστολές από τον Γιαν φαν Σκόρελ προς τον ισχυρής επιρροής Ολλανδό καρδινάλιο Βίλλεμ φαν Έκενφοϊρτ (Willem van Enckevoirt). Είναι εμφανές, από την ευκολία με την οποία εκτέλεσε γρήγορα έργα ως ζωγράφος συγκεκριμένων σκηνών, ότι επιλέχτηκε να συνεργαστεί με τους Αντόνιο ντα Σανγκάλο τον νεότερο, Μπαττίστα Φράνκο και Φραντσέσκο ντέι Ρόσσι την αναδιακόσμηση της πύλης του Αγίου Σεβαστιανού (Porta San Sebastiano) της Ρώμης προκειμένου αυτή να προσομοιάζει με αψίδα θριάμβου για την είσοδο, στις 5 Απριλίου 1536, του Καρόλου Ε΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Τζόρτζιο Βαζάρι, ο οποίος είδε τις σκηνές μαχών που είχε φτιάξει ο Χέιμσκερκ, ανέφερε ότι είχαν καλή διάταξη και εκτελέστηκαν με τόλμη.
 
Εν όσω βρισκόταν στη Ρώμη, δημιούργησε πολυάριθμα σχέδια κλασικών γλυπτών και αρχιτεκτονημάτων, πολλά από τα οποία έχουν διασωθεί σε δύο τετράδια σχεδίου, τα οποία σήμερα βρίσκονται στην Kupferstichkabinett του Βερολίνου. Τα σχέδια αυτά επρόκειτο να τα χρησιμοποιήσει ως υλικό αναφοράς σε όλη την υπόλοιπη σταδιοδρομία του.
 
Επιστρέφοντας στην Ολλανδία το 1536, εγκαταστάθηκε στο Χάαρλεμ, όπου έγινε επικεφαλής στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της πόλης το 1540. Νυμφεύτηκε δύο φορές, καθώς η πρώτη του σύζυγος μαζί με το παιδί τους πέθαναν κατά τον τοκετό, και εξασφάλισε μεγάλο και επικερδές εργαστήριο.
 
Η αλλαγή του ύφους του, όπως διαμορφώθηκε μετά τις εμπειρίες του στην Ιταλία, δεν ήταν καθολικά αντικείμενο θαυμασμού. Σύμφωνα με τον φαν Μάντερ, “κατά τη γνώμη μερικών από τους καλύτερους τεχνοκριτικούς, δεν το είχε βελτιώσει, εκτός από ένα ειδικό σημείο, τα περιγράμματά του ήταν πιο χαριτωμένα από πριν”.
 
Ζωγράφισε μεγάλες εικόνες για την Αγία Τράπεζα για τον φίλο του, μαικήνα των τεχνών και αργότερα μάρτυρα της προτεσταντικής μεταρρύθμισης Κορνέλις Μάους (ή Κορνέλις Μούσιους, Cornelis Muys ή Cornelis Musius) Ο Μάους είχε μόλις επιστρέψει από μια περιοδεία στη Γαλλία και το 1538 έγινε Ηγούμενος στη μονή της Αγίας Άγκαθα στο Ντελφτ. Αυτή η επικερδής αλλά και υψηλού κύρους εργασία του εξασφάλισε την παραγγελία για ένα ρετάμπλ στη Νέα Εκκλησία (Nieuwe Kerk) του Ντελφτ, για λογαριασμό της εκεί Συντεχνίας του Αγίου Λουκά. Το 1553 έγινε έφορος στον ναό του Αγίου Μπάβο, όπου υπηρέτησε επί 22 χρόνια, ως την προτεσταντική μεταρρύθμιση. Το 1572 έφυγε από το Χάαρλεμ για το Άμστερνταμ, για να αποφύγει την πολιορκία του Χάαρλεμ από τους Ισπανούς.
 
Ήταν ένας από τους πρώτους Ολλανδούς καλλιτέχνες που δημιούργησε σχέδια ειδικά για αναπαραγωγή από επαγγελματίες χαράκτες. Υιοθέτησε μια τεχνική που ενσωμάτωνε διασταυρούμενες γραμμές και κουκκίδες, προκειμένου να διευκολύνεται ο χαράκτης.

Τα Θαύματα του Κόσμου

Ο Χέιμσκερκ κατασκεύασε σχέδια για μια ομάδα χαρακτικών στα οποία απεικονίζονταν οκτώ, αντί των συνήθων επτά θαυμάτων του αρχαίου κόσμου. Πρόσθεσε στη συμβατική λίστα το Κολοσσαίο της Ρώμης, το οποίο, αντίθετα από άλλους, απεικόνισε ως ερείπιο, όπως ακριβώς ήταν στην εποχή του, προσθέτοντας ένα υποθετικό τεράστιο άγαλμα του Δία στο κέντρο. Τα χαρακτικά έγιναν από τον Φίλιπ Χάλλε (Philip Galle) και εκδόθηκαν το 1572. ΠΗΓΗ: https://el.wikipedia.org

Φωτοθήκη

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου