Loading...

Κατηγορίες

Παρασκευή 16 Οκτ 2020
Όσκαρ Ουάιλντ: «Ήθελα να δοκιμάσω όλα τα φρούτα απ’ όλα τα δέντρα του κήπου του κόσμου…»
Κλίκ για μεγέθυνση

 

 
 
 

Ο Όσκαρ Φίνγκαλ Ο’ Φλάερτι Ουίλς Ουάιλντ [Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde, 16 Οκτωβρίου 1854 – Παρίσι 30 Νοεμβρίου 1900] σπούδασε στο Trinity College του Δουβλίνου, κι αμέσως έπειτα στην Οξφόρδη. Η πρώτη του ποιητική συλλογή κυκλοφόρησε το 1881. Aργότερα, μετά το γάμο του με την Κόνστανς Λόιντ (1884), δημοσίευσε μια σειρά από παιδικά παραμύθια. “Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι” είδε το φως της δημοσιότητας το 1891, αλλά η πρώτη μεγάλη επιτυχία για τον Ουάιλντ έμελλε να προέλθει από το θέατρο, με τη “Βεντάλια της Λαίδης Γουίντερμιρ” (1892).

oscar_wilde_sarony

Ακολούθησαν άλλα τρία θεατρικά έργα: “Μια γυναίκα χωρίς σημασία”, “Ο ιδανικός σύζυγος” και “Η σημασία του να είσαι τίμιος”, ενώ το τέταρτο, “Η Σαλώμη”, απαγορεύτηκε στην Αγγλία και δημοσιεύτηκε στη Γαλλία το 1893. Το 1895 καταδικάστηκε σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα με την κατηγορία της ομοφυλοφιλίας. Από τη θητεία του στη φυλακή γεννήθηκαν τα δύο αριστουργήματά του, “Η μπαλάντα της φυλακής του Ρίντιγκ” και το “De Profundis”. Μετά την αποφυλάκισή του το 1897, εγκαταστάθηκε οριστικά στο Παρίσι, ως το θάνατό του το 1900.

Όταν πρωτομπήκα στη φυλακή, μερικοί με συμβούλεψαν να προσπαθήσω να ξεχάσω ποιος ήμουν. Ήταν μια ολέθρια συμβουλή. Μόνο συνειδητοποιώντας το τι είμαι βρήκα κάποια παρηγοριά. Τώρα βρίσκονται μερικοί άλλοι που με συμβουλεύουν να ξεχάσω, όταν θ’ απολυθώ, ό,τι έκανα κάποτε στη φυλακή. Το ξέρω πως κι αυτό θα ‘ταν ολέθριο. Θα σήμαινε πως θα με κατάτρεχε για πάντα η ίδια ανυπόφορη αίσθηση της ατίμωσης. Επιπλέον όλα τα πράγματα που ΄χουν για μένα το ίδιο μεγάλη σημασία όσο και για τον καθένα – η ομορφιά του ήλιου και της σελήνης, το φαντασμαγορικό θέαμα των εποχών, η μουσική της χαραυγής και η σιωπή των μεγάλων νυχτών, η βροχή που πέφτει ανάμεσα στα φύλλα και η δρόσος που σέρνεται πάνω στην χλόη κάνοντάς την ασημένια – όλ’ αυτά θ’ αμαυρώνονταν για μένα, θα χάνανε την θεραπευτική τους δύναμη και τη δύναμή τους να δίνουν χαρά. Το να μετανιώνει κανείς για τις εμπειρίες του είναι ταυτόσημο με το να σταματάει την εξέλιξή του. Το να αρνείται κανείς την εμπειρία του είναι σαν να βάζει ένα ψέμα στα χείλη της ίδιας του της ζωής. Είναι ταυτόσημο με το ν’ απαρνιέσαι την ψυχή σου.

Εκ Βαθέων [De Profundis, εκδόσεις Γκοβόστη, 1990, μτφ. Άρη Αλεξάνδρου, σελ. 86-87]

Έγινε γνωστός για την ενασχόλησή του με το νεόκοπο αλλά ανερχόμενο ρεύμα του Αισθητισμού, το οποίο ίδρυσαν δυο από τους καθηγητές του, οι Ουόλτερ Πέιτερ (Walter Pater, 1839 – 1894) και  Τζον Ράσκιν (John Ruskin, 1819 – 1900). Μετά το πανεπιστήμιο, ο Ουάιλντ μετακόμισε στο Λονδίνο όπου εντάχθηκε στους ανώτερους πνευματικούς και κοινωνικούς κύκλους. Ως εκπρόσωπος του κινήματος του Αισθητισμού ασχολήθηκε με όλες τις μορφές διανόησης: εξέδωσε μία ποιητική συλλογή, έδωσε ομιλίες στιςΗ.Π.Α. και στον Καναδά σχετικά με τον «Αγγλικό Διαφωτισμό στην Τέχνη» και έπειτα επέστρεψε στο Λονδίνο όπου έγραψε μεγάλο αριθμό άρθρων ως δημοσιογράφος. Γνωστός για το οξυδερκές πνεύμα, τις εξεζητημένες εμφανίσεις και τους πνευματώδεις διαλόγους του, ο Ουάιλντ έγινε μια από τις διασημότερες προσωπικότητες της εποχής του.

Στο απόγειο της φήμης του, και ενόσω το αριστούργημά του, Η σημασία του να είναι κανείς σοβαρός (The importance of being Earnest, 1895) παιζόταν στο Λονδίνο, ο Ουάιλντ μήνυσε τον Μαρκήσιο του Κουίνσμπερι, Τζον Ντάγκλας (John Douglas, 9th Marquess of Queensberry, 1844 – 1900) για συκοφαντία. Ο Μαρκήσιος ήταν ο πατέρας του εραστή του Ουάιλντ, του Λόρδου Άλφρεντ Ντάγκλας (Lord Alfred Douglas, 1870 – 1945). Οι κατηγορίες μπορούσαν να επιφέρουν κάθειρξη έως και δύο ετών. Στην διάρκεια της δίκης παρουσιάστηκαν αποδείξεις οι οποίες ανάγκασαν τον Ουάιλντ να αποσύρει τις κατηγορίες και οδήγησαν στην σύλληψή του με την κατηγορία του σοδομισμού (η ομοφυλοφιλία ήταν τότε ποινικό αδίκημα στην Αγγλία). Ύστερα από δύο ακόμα δίκες, κρίθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα. Το 1897, στην φυλακή, έγραψε το Εκ Βαθέων (De Profundis), μία επιστολή 80 περίπου πυκνογραμμένων σελίδων που εκδόθηκε το 1905, όπου αναλύει την ψυχοσύνθεσή του στις δίκες, δημιουργώντας ένα σκοτεινό «αντίβαρο» στην πρότερη φιλοσοφία της απόλαυσης. Μετά την αποφυλάκισή του έφυγε κατευθείαν για την Γαλλία, όπου και έμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του. Εκεί έγραψε και το τελευταίο του έργο, Η μπαλάντα της φυλακής του Ρίντινγκ (The Ballad of Reading Gaol, 1898), ένα μακροσκελές ποίημα όπου παρουσιάζει τις κακουχίες της ζωής στην φυλακή. Πέθανε άπορος στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 1900, σε ηλικία 46 ετών.

[…] ήθελα να δοκιμάσω όλα τα φρούτα απ’ όλα τα δέντρα του κήπου του κόσμου… Και πραγματικά έτσι βγήκα κι έτσι έζησα. Το μόνο μου λάθος ήταν ότι περιορίστηκα τόσο αποκλειστικά στα δέντρα εκείνα που μου φαίνονταν να ‘ναι η ηλιοφώτιστη πλευρά του κήπου και απέφευγα την άλλη, επειδή ήταν γεμάτη σκιές και σκοτάδι… [De Profundis, εκδόσεις Γκοβόστη, 1990, μτφ. Άρη Αλεξάνδρου, σελ. 97]

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ

b209468

  • (2016) Σαλώμη, μετάφραση Θανάσης Τριαρίδης-Χαρά Σύρου, εκδόσεις Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός. Η Σαλώμη: θαρρείς και όλα έγιναν για να μπαλωθεί το μεγάλο κενό, για να φανερωθεί επιτέλους εκείνο το φιλί που όλοι το ξέρανε για κοντά χίλια οχτακόσια χρόνια μα δεν το τόλμησε ολάκερη η Αναγέννηση, δεν το ζωγράφισε μήτε ο Μποτιτσέλι, μήτε καν ο Καραβάτζιο, οπότε πάνω που ησύχασαν οι παπάδες, γλυτώσαμε από τούτο, είπανε και βάλανε μπρος ένα στάμπατ μάτερ, να σου ένας που φορούσε δαχτυλίδια για να το επιτελέσει (:περισσότερο από το επιτέλους παρά από το επιτελώ). Θαρρείς και όλα έγιναν για να ενωθεί ο έρωτας με το θάνατο επί σκηνής, πάνω σε έναν δίσκο που στάζει αίμα. Θαρρείς και όλα έγιναν για να εκτεθεί επί σκηνής, εφτά χρόνια νωρίτερα από το Traumdeutung του Φρόιντ, αυτό το άλλο που όλοι έχουμε βαθιά μέσα στον ύπνο μας. Στη Σαλώμη όλα γίνονται μέσα στη νύχτα για μια νύχτα μέχρι το τέλος. Το τρίγωνο της Σαλώμης (Σαλώμη, Ιωάννης, Ηρώδης) γλείφεται με αυτό το τέλος. Η μια θέλει μέχρι το τέλος της νύχτας και πεθαίνει γι’ αυτό, ο άλλος πιστεύει μέχρι το τέλος της νύχτας και πεθαίνει γι’ αυτό. Ο τρίτος είναι ο Ηρώδης: αυτός επιζεί επειδή αποφασίζει να μη φτάσει τη νύχτα μέχρι το τέλος· βολεύεται με ένα ημίμετρο, καταδέχεται να είναι μεθυσμένος, καταδέχεται να υπόσχεται ανταλλάγματα, εντέλει καταδέχεται να παζαρεύει, επαφίεται σε ένα ημίμετρο που τον παγιδεύει – και στη συνέχεια αποδέχεται την παγίδα, εγκαταλείποντας κάθε σκληρή σαν πετράδι φλόγα στην απαίσια “νομοτέλεια” του κόσμου. Ο Ηρώδης είναι αυτός ο θλιβερός που επέζησε υπό την ασημένια Σελήνη – αυτός που κουκουλώθηκε, που αυτοσαβανώθηκε για να ζήσει γεμάτος με την πικρίλα του τάφου. (από το Επίμετρο)
  • (2016)Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, Κάπα Εκδοτική
  • (2015)O ευτυχισμένος πρίγκιπας και άλλες ιστορίες, Μίνωας
  • (2015)Αφορισμοί, Ροές
  • (2015)Βέρα ή Οι μηδενιστές, Ηριδανός

b202373

  • (2015)Δεν έχω τίποτα να δηλώσω παρά μόνο την ιδιοφυία μου, μετάφραση Τιτίνα Σπερελάκη, εκδόσεις Πατάκη. Σε σύγκρουση µε τα βικτωριανά ήθη της εποχής του, ο Όσκαρ Φίνγκαλ Ο’ Φλάερτι Ουίλς Ουάιλντ επέλεξε να ζήσει επιδεικτικά και κραυγαλέα. Σαφώς ιδιοφυής, ασύγκριτος συζητητής, εστέτ και λάτρης της οµορφιάς, κατάφερνε µε την πένα του να γοητεύει τους συγχρόνους του, χωρίς να πάψει ποτέ να σκανδαλίζει και να εξοργίζει, πράγµα που τον έφερνε συχνά στο στόχαστρο δηλητηριωδών δηµόσιων επιθέσεων. Το βιβλίο αυτό συγκεντρώνει µερικά από τα πιο πνευµατώδη, δηκτικά, ευφυή και µεστά αποφθέγµατά του: συµβουλές και κρίσεις για την αυταπάρνηση, τις συζητητικές ικανότητες, την προσευχή, τα µυθιστορήµατα, την αριστοκρατία και τα καπέλα. Μια θαυµάσια συλλογή αποσπασµάτων από έναν δάσκαλο του λογοπαιγνίου.
  • (2015)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας και άλλες ιστορίες, Μίνωας
  • (2015)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας κι άλλες ιστορίες, Εκδόσεις Σαΐτα
  • (2015)Σαλώμη, Σαιξπηρικόν

b199772

  • (2015)Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι, μετάφραση Άρης Αλεξάνδρου, εκδόσεις Γκοβόστη. Η προσωπικότητα του Ντόριαν Γκρέι είναι ένας συνδυασμός τόσων αντιθέσεων που μετά βίας μπορούμε να τις καταλάβουμε. Είναι καλός και συγχρόνως κακός· όμορφος και συγχρόνως ειδεχθής· αψεγάδιαστος και συγχρόνως τρομερά επιλήψιμος. Το πιο σημαντικό όλων: είναι κυριολεκτικά δύο σε ένα – είναι αυτός που είναι, μια ζώσα ύπαρξη και συγχρόνως ένα πορτραίτο, μια ορατή αντανάκλαση της ψυχής του. Το ζήτημα είναι ότι ο Ντόριαν δεν είναι ο μόνος που έχει μια στρεβλή άποψη για την αληθινή ομορφιά. Γνωρίζει καλά ότι και οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν την τάση να μπερδεύουν την εξωτερική εμφάνιση με την εσωτερική ομορφιά και γι’ αυτόν τον λόγο όσο μπορεί να βγάζει μια εικόνα αμαρτωλού προς τα έξω τόσο μπορεί να αμαρτάνει ελεύθερα. Είναι αλήθεια πως φοβερές φήμες πλανώνται γύρω από το όνομά του, αλλά οι άνθρωποι που τον γνωρίζουν από κοντά δεν μπορούν να τις πιστέψουν. Αυτό που τον κάνει να συνεχίζει είναι η τέλεια “εικόνα” του – ζει αποκλειστικά για τις σωματικές απολαύσεις και αντλεί απόλαυση από τα ίδια του τα αισθητικά προτερήματα. Ο Ντόριαν βρίσκει πεισματικά την ευχαρίστηση στην αχρεία και τη διεφθαρμένη ψυχή του. Δεν ανησυχεί για το πορτραίτο του επειδή νιώθει κάποια ενοχή, αλλά επειδή φοβάται μήπως αποκαλυφθεί το μυστικό του. Και το πιο φοβερό μυστικό από όλα είναι ότι το πρόβλημα δεν είναι το ίδιο το πορτραίτο, αλλά το τι σημαίνει για τον Ντόριαν ο τρόπος που βλέπει το πορτραίτο. Έχει πλήρη επίγνωση τού πόσο φαύλος είναι, αλλά δε θέλει να κάνει κάτι για να αλλάξει. Γοητεύεται από τη φαυλότητά του, αγαπά τη φαυλότητα. Στο τέλος του μυθιστορήματος είναι ήδη πολύ αργά – παρά τη φαινομενική αθωότητα και την απίστευτη ομορφιά ο πραγματικός Ντόριαν είναι αμετανόητα κακός.
  • (2015)Τρία χρυσά παραμύθια, Άγκυρα
  • (2014)Ένας ιδανικός σύζυγος, Δρόμων
  • (2014)Ο εγωιστής γίγαντας, Μίνωας
  • (2014)Ο εγωιστής γίγαντας, Εκδόσεις Καστανιώτη
  • (2014)Ο εγωιστής γίγαντας. Ο νεαρός βασιλιάς, Αρμός
  • (2014)Σαλώμη, Δωδώνη
  • (2014)Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, Μίνωας
  • (2013)Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι, Εκάτη
  • (2012)De profundis, μετάφραση Ανδρέας Παππάς, εκδόσεις Σμίλη. “Διαβάζοντας την επιστολή θα έχεις την ψυχολογική εξήγηση μιας συμπεριφοράς που για τον εξωτερικό παρατηρητή φαίνεται να συνδυάζει την απόλυτη ηλιθιότητα με τη φτηνή ψευτοπαλικαριά. Κάποια μέρα θα πρέπει να γίνει γνωστή η αλήθεια – όχι απαραιτήτως όσο ζω. […] Δεν είμαι διατεθειμένος, πάντως, να μείνω επ’ άπειρον στην γκροτέσκα αυτή πινακοθήκη όπου με έχουν τοποθετήσει. […] Δεν υπερασπίζομαι τη συμπεριφορά μου· την εξηγώ”. Αυτά τόνιζε, μεταξύ άλλων, ο Όσκαρ Ουάιλντ σε επιστολή προς τον φίλο του Ρόμπερτ Ρος, η οποία συνόδευε το γραμμένο στη φυλακή χειρόγραφο που θα γινόταν αργότερα γνωστό με τον τίτλο “De profundis”.
  • (2012)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας, Αιώρα
  • (2012)Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέη, Γνώση
  • (2012)Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη
  • (2011)Βέρα η μηδενίστρια, Κουκκίδα
  • (2011)Ο εγωιστής γίγαντας, Μεταίχμιο
  • (2011)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας, Τερζόπουλος Βιβλία
  • (2011)Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκραίυ, Σμίλη

b168278

  • (2011) Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, μετάφραση Γωγώ Αρβανίτη, εκδόσεις Μεταίχμιο. Ένα από τα πιο ανορθόδοξα μυθιστορήματα της νεότερης εποχής, “Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι” αφηγείται τη συγκλονιστική ιστορία του ηδονοθήρα Ντόριαν ο οποίος, συνεπαρμένος από το εξαιρετικά όμορφο πορτρέτο που του φιλοτεχνεί ο ζωγράφος Μπάζιλ Χόλγουορντ, πουλάει την ψυχή του με αντάλλαγμα την αιώνια νεότητα και το αιώνιο κάλλος. Υπό την επιρροή του φίλου του, του λόρδου Χένρι Γουότον, ο Ντόριαν θα παραδοθεί σε έναν ακόλαστο τρόπο ζωής τον οποίο κρατά κρυφό από την υψηλή κοινωνία στα μάτια της οποίας παραμένει ένας τζέντλεμαν. Το πορτρέτο, σε αντίθεση με το άψογο παρουσιαστικό του, φέρει τα σημάδια της φθοράς του. Οι υπαινιγμοί για τις ακατανόμαστες αμαρτίες στις οποίες επιδίδεται ο ήρωας προκάλεσαν σκάνδαλο όταν πρωτοκυκλοφόρησε το βιβλίο το 1891 – το βιβλίο χρησιμοποιήθηκε ως αποδεικτικό στοιχείο στη δίκη του Όσκαρ Ουάιλντ το 1895. Βέβαια, ούτε οι βρετανοί κριτικοί της εποχής επιφύλαξαν θερμή υποδοχή στο έργο αυτό, αν και τα λόγια του συγγραφέα του, “Αφήστε το βιβλίο μου, σας παρακαλώ, στην αθανασία που του αξίζει”, αποδείχτηκαν μάλλον προφητικά. Σήμερα, αν και έχουν μεσολαβήσει περισσότερα από εκατό χρόνια από τότε που πρωτοκυκλοφόρησε, η φαουστική ιστορία ηθικού ξεπεσμού του Όσκαρ Ουάιλντ εξακολουθεί να γοητεύει.
  • (2011)Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι. Η σημασία του να είναι κανείς σοβαρός. De profundis, 4π Ειδικές Εκδόσεις Α.Ε.
  • (2010)Αγαπημένες ιστορίες, Μίνωας
  • (2010)Ανθολόγιο, Ηριδανός
  • (2010)Η βεντάλια της λαίδης Γουίντερμηρ, Ηριδανός
  • (2010)Η ψυχή του ανθρώπου στο σοσιαλισμό, Ημερησία
  • (2010)Μια γυναίκα χωρίς σημασία, Ηριδανός
  • (2010)Ο εγωιστής γίγαντας, Άγκυρα
  • (2010)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας, Άγκυρα
  • (2010)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας, Εκδόσεις Πατάκη
  • (2010)Ο ψαράς και η ψυχή του. Ο νεαρός βασιλιάς, Εκδόσεις Πατάκη
  • (2008)De profundis, Κοροντζής
  • (2008)Η ψυχή του ανθρώπου στο σοσιαλισμό, Σοκόλη

b18251

 b129978

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

  • (2001)Το πορτραίτο του κ. Ου. Χ., μετάφραση Δάφνη Ανδρέου, εκδόσεις Στοχαστής. Κάθε μέρα μου φαινόταν ότι ανακάλυπτα κάτι καινούργιο και ο Ουίλι Χιουζ έγινε για μένα είναι είδος πνευματικής παρουσίας, μια διαρκώς κυριαρχούσα προσωπικότητα. Μπορούσα σχεδόν να φανταστώ πως τον έβλεπα να στέκεται στην σκιά της κάμαράς μου, τόσο καλά όσο ο Σαίξπηρ τον είχε σχεδιάσει, με τα χρυσαφένια μαλλιά του με την τρυφερή λουλουδένια του χάρη, τα ονειροπόλα βαθουλωτά του μάτια, τα ντελικάτα ευκίνητα μέλη του και τα κρινόλευκα χέρια του. Το όνομά του με γοήτευε. Ουίλυ Χιουζ! Ουίλυ Χιουζ! Πόσο μουσικά αντηχούσε! Ναι ποιος άλλος παρά αυτός, μπορούσε να είναι η αφέντρα και κυρά του πάθους του Σαίξπηρ, ο άρχων του έρωτά του, με τον οποίο συνδεόταν με σχέση υποτέλειας, η λεπτεπίλεπτη ευνοουμένη της απόλαυσης, το ρόδο του κόσμου ολόκληρου, ο προάγγελος της άνοιξης στολισμένος με την περήφανη στολή της νιότης, το γοητευτικό αγόρι, που ήταν γλυκιά μουσική για τ’ αφτιά και που η ομορφιά του ήταν η ίδια η αμφίεση της καρδιάς του Σαίξπηρ, όπως ήταν και ο άξονας της δραματικής του δύναμης; […]
  • (2000)De profundis, DeAgostini Hellas
  • (2000)The Happy Prince, New Editions
  • (2000)The Portrait of Dorian Gray, Express Publishing
  • (2000)The Portrait of Dorian Gray, Express Publishing
  • (2000)Η ψυχή του ανθρώπου στο σοσιαλισμό, Στοχαστής
  • (2000)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
  • (2000)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας και άλλες ιστορίες, Εκδόσεις Καστανιώτη
  • (2000)Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκραίυ, Σμίλη.
  • (2000)Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, DeAgostini Hellas
  • (2000)Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, Αναστασιάδη
  • (1999)Η μπαλάντα της φυλακής του Ρήντινγκ, Εκάτη

b41181

  • (1999)Η παρακμή του ψεύδους, μετάφραση  Θάνος Σακκέτας, επιμέλεια Δάφνη Ανδρέου, Στοχαστής. Μόνο μια ιδιοφυΐα σαν τον Ουάιλντ θα μπορούσε να γράψει αυτές τις “παραδοξολογίες” και να διατυπώσει αυτούς τους υπέροχους και έξω από κάθε σύμβαση στοχασμούς. Και μόνον αυτός ως αυθεντικός ελληνολάτρης, θρεμμένος με τα νάματα των αρχαίων Ελλήνων κλασικών θα μπορούσε ως σύγχρονος αλεξανδρινός ποιητής να καταφεύγει -πάντα- στα φάρμακα της τέχνης που ξέρουν να γιατρεύουν τις πληγές, αφού “η Τέχνη ποτέ δεν μας πληγώνει”. Ορκισμένος αντικομφορμιστής, αδυνατεί να συμβιβαστεί με την ασχήμια της ζωής, με την άθλια πραγματικότητα που ζούμε, γι’ αυτό και στέκεται ανελέητα κριτικός απέναντι στην κυρίαρχη συμβατικότητα, τον υποκριτικό καθωσπρεπισμό. Σπίθες αυτής της μεγαλοφυΐας, περικλείνει και αυτός ο τόμος. Με εκπληκτική άνεση ο Ουάιλντ διασχίζει τους κόσμους του Πλάτωνα, των σοφιστών, του Σαίξπηρ ή του Μπωντλαίρ για να καταλήξει στο ουσιαστικό συμπέρασμα ότι στην τέχνη δεν υπάρχει παγκόσμια αλήθεια. Αυτό το αστραφτερό ιρλανδέζικο πνεύμα θέλησε να φιμώσει ο βρετανικός φιλισταϊσμός, και τα κατάφερε εξοντώνοντάς τον. Η νίκη του όμως ήταν προσωρινή. Γιατί όπως σημειώνει ένας άλλος σημαντικός, δικός μας αυτός, ο Ναπολέων Λαπαθιώτης: “Σήμερα τα μαύρα νέφη σκόρπισαν, η φοβερή ανθρώπινη βλακεία, που, για μια στιγμή, σχεδόν θριάμβευσε, γύρω στην υπόθεσην αυτή, έχει για πάντα κατανικηθή, κι‘ η φυσιογνωμία του Ουάιλντ, σαν τον ήλιο, τον κρυμμένο μες‘ τα σύννεφα, καταυγάζει, πάλι, το στερέωμα, με τη χρυσή και σταθερή του λάμψη, και τ‘ όνομα του θα συνδέεται, για πάντα με κάθε έννοιαν ωραίου κι‘ υψηλού”.
  • (1999)Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας, Εκδόσεις Πατάκη
  • (1999)Ο κήπος με τις ροδιές, Στοχαστής
  • (1999)Τα γενέθλια της Ινφάντα, Εκδόσεις Πατάκη

b27850

ΠΗΓΗ: http://www.biblionet.gr/

********************************************oscar_wilde_2

Ο ακαταμάχητος δανδής Οσκαρ Ουάιλντ

Η μορφή του Οσκαρ Ουάιλντ ανταγωνίζεται το έργο του, η αντισυμβατική συμπεριφορά του και οι ατάκες του ανταγωνίζονται τη μοναδική ποιότητα της γραφής του και τα καλλιτεχνικά του επιτεύγματα. Είναι ο τέλειος, ο άφθαστος δανδής. Η ζωή του ήταν έργο τέχνης, μοναδικό και ανεπανάληπτο, πολυκύμαντο, τραγικό· φως και σκοτάδι, αποθέωση και πτώση. Ο χαϊδεμένος των σαλονιών που σάρκαζε τον κοινό νου και το μέσο γούστο, κατασπαράχθηκε από την τάξη που ειρωνεύτηκε, φυλακίστηκε, αρρώστησε, εξορίστηκε· ο αισθητής έφτασε να γράφει συγκλονιστικά κείμενα μέσα από τη φυλακή, κείμενα για τον σοσιαλισμό και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Ο Ρίτσαρντ Ελμαν, ένας από τους σημαντικότερους βιογράφους της εποχής μας (βιογράφος του Τζέιμς Τζόις, μεταξύ άλλων), βρήκε έναν ακαταμάχητο πρωταγωνιστή στο πρόσωπο του Οσκαρ Ουάιλντ. Ο Ελμαν αφιέρωσε σχεδόν είκοσι χρόνια δουλειάς στον «Οσκαρ Ουάιλντ» (σύντομα στα ελληνικά, από τις εκδ. Πατάκη), βιβλίο που αποτελεί την οριστική βιογραφία του Ουάιλντ. Η συναισθηματική αντήχηση του βιβλίου, ο πλούτος της ατμόσφαιρας και των διαλόγων του, και οι λεπτές αποχρώσεις των κριτικών αποσαφηνίσεων ζωντανεύουν μ’ εντυπωσιακό τρόπο το πορτρέτο αυτού του πολύπλοκου ανθρώπου, του γητευτή, του σπουδαίου θεατρικού συγγραφέα, του τολμηρού υπέρμαχου της πρωτοκαθεδρίας της τέχνης. Εχουμε διαρκώς την αίσθηση ότι τον καταδίκασε η ίδια η φύση της μεγάλης του ευφυΐας, καθώς και η παιγνιώδης διάθεσή του που εύκολα γινόταν περιπαικτική, να εξωθήσει τις δυνάμεις των συμβάσεων σε μια ολέθρια επίθεση εναντίον του, την ίδια τη στιγμή που είχε κατορθώσει να αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο της τέχνης του και -μετά τον θρίαμβο της «Σημασίας του να είναι κανείς σοβαρός»- να επιβληθεί στο κοινό του.

url

  • Δουβλίνο – Οξφόρδη

Αρχίζοντας από την παιδική του ηλικία στο Δουβλίνο και φτάνοντας ώς την Οξφόρδη του Ράσκιν και του Πέιτερ, όπου δημιούργησε τον εαυτό του τόσο ως καλλιτέχνη όσο και ως υπνωτιστικό θέαμα που έμελλε να θεοποιηθεί, να σατιριστεί και τελικά να οδηγηθεί στην καταστροφή, παρουσιάζεται με υπέροχο τρόπο η εντυπωσιακή αλλά εφήμερη σταδιοδρομία του: ο κόσμος του, τα έργα του, οι φίλοι του, οι εχθροί του και οι εραστές του. Τον βλέπουμε, όσο ακόμα διανύει τη δεκαετία των 20, να συγκεντρώνει πάνω του με θαυμαστό τρόπο όλα τα γνωρίσματα των αισθητιστών στο Λονδίνο των Προραφαηλιτών, του Ουίστλερ (τον σκληρό αντίπαλό του στη συνεχή μονομαχία ετοιμότητας πνεύματος), του διδύμου Γκίλμπερτ και Σάλιβαν (οι οποίοι τον χρησιμοποίησαν στον ήρωα Μπάνθορν)… αλλά και να περιοδεύει στην Αμερική που λατρεύει τις διαλέξεις, να μαγεύει την υψηλή κοινωνία της Νέας Υόρκης, να πίνει μαζί με τους έκπληκτους εργάτες του ορυχείου στο Λίντβιλ, να γοητεύει τον Ουόλτ Ουίτμαν και να προσβάλλει άθελά του τον Χένρι Τζέιμς. Κατακτά το Παρίσι του Γκονκούρ και του Μαλαρμέ, τον υποδέχεται η Σάρα Μπερνάρ, προκαλεί αμηχανία στον Προυστ (και στους γονείς του) και παίζει τον ρόλο του Μεφιστοφελή πλάι στο νεαρό Φάουστ που υποδύεται ο Αντρέ Ζιντ.

  • Καταστροφικό πάθος

Τον βλέπουμε να αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στον έρωτα για τις γυναίκες και στον έρωτα για τους άντρες – σε ηλικία μόλις 32 ετών, τρία χρόνια μετά τον γάμο του με την Κόνστανς Λόιντ που τον υπεραγαπά, αντιλήφθηκε πλήρως για πρώτη φορά ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Εψαχνε ένα κυρίαρχο πάθος -το οποίο και βρήκε στο πρόσωπο του όμορφου, κακομαθημένου και άστατου Λόρδου Αλφρεντ Ντάγκλας- και το πάθος αυτό θα τον οδηγούσε τελικά στην ίδια του την καταστροφή. Η δραματική χροιά της τρομερής τους σχέσης αποκαλύπτεται με υπέροχο και εντυπωσιακό τρόπο – όπως και η κορύφωσή της, έπειτα από δύο δίκες που προκάλεσαν αίσθηση, με την διαπόμπευση του Ουάιλντ, οι κτηνώδεις συνθήκες της φυλάκισής του, και ο τραγικός θάνατός του στην εξορία, σε ηλικία 46 ετών.

  • Νέες πτυχές

Ο Ουάιλντ κυκλοφορούσε ανάμεσα στους σπουδαίους και τους περιβόητους της εποχής του, οι φωνές των οποίων αντηχούν στο βιβλίο μαζί με τη δική του φωνή – φωνές που ακούμε να κάνουν σπινθηροβόλους διαλόγους, να εκφράζουν το πάθος τους, να συγκρούονται και να διαξιφίζονται με πνευματώδη τρόπο. Ο Ελμαν αξιοποιεί πλήθος τεκμηρίων, πολλά εκ των οποίων έρχονται για πρώτη φορά στο φως, και ανακαλύπτει στη «Σαλώμη», στο «Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι», στη «Σημασία του να είναι κανείς σοβαρός», καθώς και σε άλλα έργα, νέες πτυχές του συγγραφέα τους, αποκαλύπτοντας έτσι έναν Ουάιλντ που είναι πιο σπουδαίος και πιο συγκινητικός απ’ όσο ο μύθος του αφήνει να φανεί, έναν Ουάιλντ που δεν είναι μόνο η προσωποποίηση της δεκαετίας του 1880 και της δεκαετίας του 1890 αλλά μπορεί ακόμα και σήμερα να θέτει υπό αμφισβήτηση τις παραδοχές μας με την προκλητική του ευφυΐα. «Το πνεύμα του», γράφει ο Ελμαν, «είναι παράγοντας ανανέωσης, ταιριαστό τόσο με την εποχή μας όσο και με εκατό χρόνια πριν. […] Είναι ένας από μας».

Από αυτή την περίφημη βιογραφία, προδημοσιεύουμε το τμήμα που αφορά το πέρασμα του Ουάιλντ από την Ελλάδα.

wilde_greek

  • Ταξίδι στην Ελλάδα

«Για να είναι κανείς αρχαίος Ελληνας θα πρέπει να μην έχει ρούχα· για να είναι κανείς μεσαιωνικός θα πρέπει να μην έχει σώμα· για να είναι κανείς σύγχρονος θα πρέπει να μην έχει ψυχή.

Το μόνο πνεύμα που βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από μας είναι το μεσαιωνικό· το αρχαιοελληνικό πνεύμα είναι κατ’ ουσίαν σύγχρονο».

Την Κυριακή του Πάσχα, την 1η Απριλίου, πήγαν στο Μπρίντεζι και το ίδιο βράδυ πήραν το πλοίο για την Ελλάδα. Ξύπνησαν το χάραμα και είδαν μπροστά τους την Κέρκυρα. Στις 3 Απριλίου πήγαν στη Ζάκυνθο, όπου ο Ουάιλντ συνάντησε ξαφνικά ένα νεαρό βοσκό μ’ ένα μικρό αρνί κρεμασμένο γύρω απ’ το λαιμό του, όπως σ’ έναν πίνακα του Καλού Ποιμένα. Στο Κατάκολο, στην επόμενη στάση τους, τους συνάντησε ο δρ Γκούσταβ Χίρσφιλντ, διευθυντής των γερμανικών ανασκαφών στην Ολυμπία, ο οποίος την επομένη τούς οδήγησε έφιππος στον αρχαιολογικό χώρο. Στην κατοπινή ζωή του ο Ουάιλντ θα έλεγε στον Τσαρλς Ρίκετς: «Ναι, ήμουν παρών κατά τη διάρκεια της ανασκαφής όπου σήκωσαν το μέγα Απόλλωνα απ’ το φουσκωμένο ποταμό. Είδα το λευκό τεντωμένο χέρι του να εμφανίζεται πάνω απ’ το νερό. Το πνεύμα του θεού εξακολουθούσε να ζει μέσα στο μάρμαρο». Στην πραγματικότητα, δεν είχε βρεθεί το χέρι του Απόλλωνα, αλλά το κεφάλι του, συγκεκριμένα στην ξηρά, και μάλιστα μερικές μέρες προτού πάει εκεί ο Ουάιλντ. Ούτε ο ΜακΜίλαν ούτε ο Μάχαφι αναφέρουν, όπως το δίχως άλλο θα είχαν κάνει αν ήταν αυτόπτες μάρτυρες, αυτή τη διάσωση του πνιγμένου θεού. Ο Ρόμπερτ Ρος, στον πρόλογο της γερμανικής έκδοσης των απάντων του Ουάιλντ, αφηγείται μια άλλη παραλλαγή που θα πρέπει ν’ άκουσε απ’ τον Ουάιλντ, δηλαδή ότι όσο ήταν παρών ανακαλύφθηκε ο Ερμής του Πραξιτέλη, αυτό όμως συνέβη μετά την αναχώρηση του Ουάιλντ. Οπως θα έλεγε ο Ουάιλντ στο «Ο κριτικός ως καλλιτέχνης»: «Το να περιγράφει κανείς με απόλυτη ακρίβεια αυτό που δεν συνέβη ποτέ δεν είναι απλώς η καθαυτό ενασχόληση του ιστορικού, αλλά το αναφαίρετο προνόμιο κάθε ανθρώπου των Γραμμάτων και των Τεχνών».

Την επομένη, στις 7 Απριλίου, πήγαν έφιπποι στην Ανδρίτσαινα προχωρώντας κάτω από τις ανθισμένες αχλαδιές, κι από εκεί συνέχισαν στο Ναό των Βασσών. Είχαν αρκετά τουριστική διάθεση ώστε να φωτογραφηθούν με την τοπική ενδυμασία· η εμφάνισή τους ήταν πραγματικά εντυπωσιακή. Δύο περιστατικά έδωσαν ζωντάνια στο ταξίδι. Ο οδηγός τους, στον οποίο ανήκαν τα άλογα, είχε αντιρρήσεις για τον γρήγορο ρυθμό τους. Οταν δεν του έδωσαν την παραμικρή σημασία, ο οδηγός πλησίασε ένα μέλος της παρέας και άρχισε τις απειλές. Δεν ξέρουμε ποιο μέλος της παρέας ήταν αυτό -δεν έχουμε λόγους να υποθέσουμε ότι ήταν ο Ουάιλντ-, αλλά κάποιοι από την παρέα θυμούνται ότι είχε μαζί του περίστροφο, το οποίο τράβηξε και έστρεψε εναντίον του οδηγού. Ο οδηγός κατάπιε τη γλώσσα του. Το άλλο περιστατικό, καθώς πήγαιναν προς την Τριπολιτσά στις 9 Απριλίου, ήταν η εξαφάνιση του «Στρατηγού», του καθηγητή Μάχαφι. Υπήρχε φόβος ότι είχε πέσει στα χέρια ληστών. Οι υπόλοιποι τον έψαχναν επί ώρες και μετά προσέφυγαν στην αστυνομία. Ο Μάχαφι τελικά βρέθηκε. Εψαχνε το πανωφόρι του, το οποίο είχε πέσει απ’ το γυλιό του καθώς προσπαθούσε να κόψει δρόμο.

Μετά την επίσκεψή τους στο Αργος και στο Ναύπλιο, πήραν το καράβι για την Αίγινα και την Αθήνα. Το θέαμα της Αθήνας στις 13 Απριλίου τούς έκανε μεγάλη εντύπωση και το περιέγραψαν σε κείμενά τους τόσο ο Μάχαφι όσο κι ο ΜακΜίλαν. Ο Ουάιλντ, αν μπορούμε να εμπιστευτούμε ένα μυθιστόρημα στο οποίο κάνει την εμφάνισή του, είπε ότι ήταν «η πόλη των πρώτων πρωινών ωρών – η οποία αναδύεται στο ψυχρό, αχνό, σταθερό φως της αυγής, μια νέα Αφροδίτη που βγαίνει μέσα από τον παφλασμό των κυμάτων». Για εκείνον, ο Παρθενώνας ήταν «ο μόνος από τους ναούς που ήταν τόσο πλήρης, τόσο προσωπικός, τόσο σαν άγαλμα». Ο Ουάιλντ, ωστόσο, δεν είδε τα ελγίνεια μάρμαρα και μερικά χρόνια αργότερα, σε μια διάλεξη που θα έδινε σε φοιτητές καλών τεχνών, θα αποκαλούσε το λόρδο Ελγιν κλέφτη. Εκτός από την απουσία των μαρμάρων, η Ελλάδα ήταν όλα όσα έλπιζε ότι θα ήταν και η Ρώμη αποδείχθηκε μια απογοητευτική μετάπτωση.

Ο Ουάιλντ έκανε μια τελευταία εκδρομή με τους φίλους του στις Μυκήνες, όπου το όνομα του Μάχαφι τους εξασφάλισε την πρόσβαση στους πρόσφατα ανακαλυφθέντες θησαυρούς του Σλίμαν. Τώρα ήταν 21 Απριλίου και ο Ουάιλντ είχε ήδη καθυστερήσει δεκαεπτά μέρες για τα μαθήματα. Σάλπαρε για τη Νάπολη και στο ταξίδι του αντιμετώπισε μια τρομακτική τρικυμία.

Δύο δεκαετίες έρευνας και συγγραφής

Ο Ρίτσαρντ Ελμαν, κατά τη διάρκεια της μακράς και λαμπρής σταδιοδρομίας του, κατέκτησε τη διεθνή αναγνώριση ως μελετητής, καθηγητής αγγλικής λογοτεχνίας, κριτικός και βιογράφος. Η μεγαλόπνοη βιογραφία του για τον Τζέιμς Τζόις θεωρείται η σπουδαιότερη λογοτεχνική βιογραφία του 20ού αιώνα.

«Πρόκειται για ένα έργο της βιογραφικής τέχνης», μ’ αυτά τα λόγια υποδέχθηκε ο Αμερικανός κριτικός Leon Edel τη βιογραφία του Οσκαρ Ουάιλντ -το τελευταίο βιβλίο του Ελμαν, το οποίο αποτελεί επιστέγασμα της καριέρας του- και συνέχισε για να δηλώσει ότι «αυτό το πορτρέτο της πλέον τραγικής μορφής της βικτωριανής εποχής υποσκελίζει ακόμα και την περίφημη βιογραφία του για τον Τζόις». Στην Αγγλία, ο Anthony Burgess έγραψε ότι είναι «ένα σπουδαίο βιβλίο […] το δεύτερο αριστούργημά του […] προϊόν της μακροχρόνιας και σχολαστικής εργασίας του, η οποία αποτελεί επίσης έκφραση της ανεπτυγμένης κριτικής αίσθησης του Ελμαν, της τεράστιας πολυμάθειάς του, και της μεγάλης ανθρωπιάς του».

Ο Ελμαν γεννήθηκε το 1918 στο Χάιλαντ Παρκ του Μίσιγκαν. Σπούδασε στο Γέιλ και στο Τρίνιτι Κόλετζ του Δουβλίνου. Δίδαξε στο Χάρβαρντ, στο Γέιλ, στο Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν, στο Πανεπιστήμιο Εμορι, στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, στο Πανεπιστήμιο της Ινδιάνα και στην Οξφόρδη, όπου διετέλεσε καθηγητής Αγγλικής Λογοτεχνίας στην έδρα Goldsmith και εταίρος του Νιου Κόλετζ.

Του «James Joyce» (National Book Award, 1959) προηγήθηκε το «Yeats: The Man and the Masks και The Identity of Yeats», και ακολούθησαν -μεταξύ άλλων βιβλίων που επαινέθηκαν από τους κριτικούς- δύο τόμοι με τα γράμματα του Τζόις, το «Eminent Domain και το Four Dubliners».

Ο Ελμαν πέθανε τον Μάιο του 1987, στην Οξφόρδη, λίγο μετά την ολοκλήρωση του «Οσκαρ Ουάιλντ», βιβλίου στο οποίο είχε αφιερώσει σχεδόν δύο δεκαετίες μελέτης, έρευνας και συγγραφής.

  • [Η Καθημερινή, 10.05.2009]

************************************************************

00019f41-32a9-403c-8330-c9f7c18113d1

  • Η ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ

Ο Οσκαρ Ουάιλντ δεν ήταν σνομπ, όπως τον χαρακτήρισαν πολλοί, ήταν αυτό που λέμε σήμερα cool…

Η πιο κοντινή μετάφραση στην ελληνική γλώσσα είναι μια έννοια που κυριαρχεί σήμερα σε βαθμό γελοιότητας, αυτή του «χαλαρού». Χιλιάδες άτομα λένε το ένα στο άλλο «χαλάρωσε». Η νεότερη χρήση τού cool ξεκίνησε στην Αμερική στα χρόνια του ’50 μέσω ενός νέου ρεύματος της τζαζ. (Ο «καυτός» τρόπος παιξίματος είχε φτάσει στα όριά του.) Σιγά σιγά η λέξη άρχισε να χρησιμοποιείται γενικά από τους μαύρους για τα «ξηγημένα άτομα», τα άτομα που εννοούν αυτό που λένε, που δεν κουβαλάνε «δεύτερες σκέψεις», δεν αποσκοπούν στην εκμετάλλευσή σου (αν βρουν την ευκαιρία) και έχουν μια ήρεμη, σταθερή συμπεριφορά. Ο Οσκαρ Ουάιλντ δεν ανήκε στους πατριάρχες τού cool (είχαν προηγηθεί οι αρχαίοι Ελληνες φιλόσοφοι) και είναι εντυπωσιακό το πόσο κοντά βρέθηκε σε αυτούς, καταλήγοντας να γράψει το De Profundis, κάτι σαν Απολογία του Σωκράτη. Το προσωπικό στοιχείο που εισήγαγε ο ιρλανδός συγγραφέας ήταν η περίφημη παραδοξολογία. Τόσο το συγκεκριμένο μυθιστόρημα όσο και τα θεατρικά έργα του (εξίσου σημαντικά), θα ‘λεγε κανείς ότι γράφτηκαν μόνο και μόνο για να τοποθετηθούν πάσης φύσεως ατάκες που ο συγγραφέας χρησιμοποιούσε στις συναναστροφές του. Και αυτή είναι, κατ’ αρχάς, η κορυφαία τους χρησιμότητα. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο, πέρα από την cool θεώρηση, η οποία από μόνη της δεν είναι αρκετή ούτε για να δικαιώσει κάποιον ούτε για να μεταδώσει πλήρως το μήνυμά του. Υπάρχουν το ήθος, ο αγνός χαρακτήρας και η ανθρώπινη καλοσύνη. Ο συγγραφέας έβαλε όλη του την τέχνη στη σκιαγράφηση των ανήθικων ηρώων του, την ίδια στιγμή όμως τους κατακεραυνώνει και σχεδόν αγιοποιεί τους ηθικούς χαρακτήρες των έργων του. Ξεχωρίζει απολύτως το καλό από το κακό, καθιστώντας το δεύτερο ακαταμάχητο σε γοητεία και το πρώτο σκοπό ζωής, έστω και λίγο άνοστο… Στο Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ (εκδόσεις Γκοβόστη, μετάφραση Αρη Αλεξάνδρου), στήνει ένα αληθινό πουργατόριο για τον αμαρτωλό του ήρωα, στον οποίο δόθηκε το μεγαλύτερο χάρισμα που θα μπορούσε ποτέ να αποδοθεί σε άνθρωπο, πλην της αθανασίας… Το έργο θα μπορούσε να θεωρηθεί άνετα θρησκευτικού χαρακτήρα, θα μπορούσε να είναι και ένα κομμάτι του Ευαγγελίου. Εκεί ακουμπά η ηθική του κι εκεί εξαντλείται κάθε μήνυμα – στο τελευταίο – τελευταίο των μηνυμάτων. Ολα τ’ άλλα είναι κάτι σαν «σε δουλειά να βρισκόμαστε». Είναι σαν να σκάβει κανείς κάτω από μια επιφάνεια, η οποία όμως τα λέει όλα από μόνη της. (Το είχε πει σε μια άλλη περίπτωση ο Ο. Ουάιλντ και εδώ παίρνει νέες διαστάσεις.) Δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια προβληματισμού, για να μην πω κανένας προβληματισμός. Η παραδοξολογία του όμως αποτελεί αιώνια τροφή, ένα είδος βασιλικού πολτού, ο οποίος σε μικρές δόσεις έχει πολύ καλά αποτελέσματα, σε μεγάλες όμως καθίσταται, όπως και τόσα άλλα πράγματα, επιβλαβής. «Η παραδοξολογία -γράφει- είναι ο δρόμος προς την αλήθεια, να βάλεις την πραγματικότητα να περπατήσει σ’ ένα τεντωμένο σχοινί. Μπορούμε να κρίνουμε τις αλήθειες μόνον όταν γίνουν ακροβάτες… Μπορώ να ανεχθώ την κτηνώδη βία, όμως η κτηνώδης λογική είναι ανυπόφορη… Σε όλες τις περιπτώσεις δύο πράγματα δεν μπόρεσε να εξηγήσει η εποχή μας: τον θάνατο και τη χυδαιότητα. Οσο και να προχωρήσει ο πολιτισμός, δύο δρόμοι υπάρχουν πάντα που σε φέρνουν προς τα κει: ο ένας είναι να αποκτήσεις πνευματική καλλιέργεια και ο άλλος είναι να ‘σαι διεφθαρμένος (δεν εννοεί τη διαφθορά στον κόσμο του χρήματος…)».

Ενα αγαπημένο του θέμα ήταν οι γυναίκες. Η σχέση του μαζί τους ήταν τελείως αντιφατική. Θα ‘ταν παράλειψη να μην αναφέρουμε σχετικά μια κλασική «κακία» του που περιέχεται σ’ αυτό το έργο: «Πρέπει να παραδεχτείς, Χάρυ, πως οι γυναίκες δίνουν στους άντρες το καθαυτό χρυσάφι της ψυχής τους». «Πιθανόν. Ομως όλες τους θέλουν να το πάρουν πίσω σε πενταροδεκάρες…»

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου