Μαρκ Στραντ (1934 – 2014)

Αμερικανός ποιητής και πανεπιστημιακός δάσκαλος, καναδικής καταγωγής. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους αμερικανούς ποιητές της γενιάς του. 

Ο Μαρκ Στραντ (Mark Strand) γεννήθηκε στις 11 Απριλίου 1934 στο νησί Πρινς Έντουαρντ του Καναδά, αλλά έζησε και δημιούργησε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σπούδασε ζωγραφική και λογοτεχνία και στη συνέχεια δίδαξε σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Βραζιλίας αγγλική και συγκριτική λογοτεχνία.

Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1964 με την ποιητική συλλογή «Sleeping with One Eye Open». Το 1999 τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για την ποιητική συλλογή του «Blizzard of One». Είχε ανακηρυχθεί δαφνοστεφής ποιητής (Poet Laureate) των ΗΠΑ, τίτλο που κατείχε κατά το διάστημα 1990-1991.

Ο Μαρκ Στραντ πέθανε στις 29 Νοεμβρίου 2014 στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, σε ηλικία 80 ετών.

Η ποίηση του Στραντ χαρακτηρίζεται από γλωσσική σαφήνεια, υπερρεαλιστικά στοιχεία και εμμονή στα θέματα της απουσίας, της απόρριψης και του θανάτου. Για τη χρήση στοιχείων υπερρεαλισμού στο έργο του έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις του ότι είναι μάλλον αποτέλεσμα του θαυμασμού του για τα έργα του Μαξ Ερνστ, του Ρενέ Μαγκρίτ και του Τζόρτζιο ντε Κίρικο.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

Ο γιος μου

Γιε μου,
μοναχοπαίδι μου, 
εσύ που δε σ’ είχα ποτέ, 
σήμερα θα ’σουν άντρας.

Κινείται
στον αέρα,
άσαρκος, χωρίς όνομα.
Καμιά φορά

έρχεται
και ακουμπάει το κεφάλι, 
πιο ελαφρύ κι απ' τον αέρα, 
στον ώμο μου

τον ρωτάω,
Γιε μου,
πού μένεις, 
πού κρύβεσαι;

Μου απαντά 
με παγωμένη ανάσα,
Δεν πρόσεξες
αν και σε φώναζα

και ξαναφώναζα 
κι ακόμα σε φωνάξω 
από έναν τόπο 
πέρα από τόπους,

πέρα από αγάπη,
όπου τίποτα,
το κάθε τι,
θέλει να γεννηθεί.

Μετάφραση: Στρατής Χαβιαράς

Η ώρα του φωτός

Ακόμα και τόσο αργά, μπορεί να συμβεί:
Η ώρα του έρωτα, η ώρα του φωτός.
Ξυπνάς και τα κεριά είναι αναμμένα σαν από μόνα τους, 
τα άστρα συνάζονται, όνειρα χύνονται στα μαξιλάρια σου,
αναδίνουν ζεστές δέσμες αέρα.
Ακόμη και τόσο αργά, τα οστά μέσα στο σώμα λάμπουν 
και η σκόνη του αύριο γίνεται αναπνοή.

Μετάφραση: Στρατής Χαβιαράς