Ο Αυστρογερμανός ποιητής Ράινερ Μαρία Ρίλκε [Rainer Maria Rilke, 4 Δεκεμβρίου 1875 – 29 Δεκεμβρίου 1926)] γεννήθηκε στην Πράγα από πατέρα πρώην στρατιωτικό και μητέρα μια κοσμική γυναίκα, από πλούσια οικογένεια βιομηχάνων, κόρη αυτοκρατορικού συμβούλου. Ως παιδί και έφηβος δεν υπήρξε ιδιαίτερα ευτυχισμένος. Η παιδεία του ήταν ανοργάνωτη και αποσπασματική. Αρχικά ακολουθεί στρατιωτική εκπαίδευση, όμως αδυνατεί να προσαρμοστεί και τελικά λόγω εύθραυστης κράσης την εγκαταλείπει.
Εισάγεται στην Εμπορική Σχολή του Λίντς, άλλα μετά από έναν χρόνο επιστρέφει στην Πράγα και συγκεντρώνεται στις σπουδές του το 1895 εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου και διδάσκεται λογοτεχνία, ιστορία της τέχνης, φιλοσοφία και για ένα εξάμηνο νομικά. Συνεχίζει τις σπουδές του σε Μόναχο και Βερολίνο. Ταξιδεύει ακατάπαυστα σε όλη την Ευρώπη. Καρπός των επισκέψεων του στη Ρωσία, που θα αποτελέσουν ορόσημο στη ζωή του, είναι το “Ωρολόγιον” (1905).
Το 1901 παντρεύεται τη γλύπτρια Κλάρα Βέστχοφ και την ίδια χρονιά γεννιέται η κόρη τους. Εγκαθίσταται στο Παρίσι, το γεωγραφικό και καλλιτεχνικό του επίκεντρο για δώδεκα περίπου χρόνια, όπου συνδέεται στενά με τον Ροντέν και εξελίσσει ένα νέο ύφος ακραίας γλωσσικής και λυρικής εκλέπτυνσης, το όποιο αντανακλάται στα “Νέα Ποιήματα” (1907- 1908) και τις “Αναμνήσεις τον Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε” (1910).
Περιέρχεται σε δημιουργική κρίση και βαθύτατη κατάθλιψη έως το 1922, όποτε εν μέσω δημιουργικού παροξυσμού ολοκληρώνει τις “Ελεγείες του Ντουίνο” (1923), που συνέλαβε σε μια στιγμή διαύγειας το 1912 στην Ιταλία, ενώ συνθέτει σε διάστημα λίγων μόλις ημερών τα “Σονέτα στον Ορφέα” (1923), εμπνευσμένα από τον θάνατο ενός νεαρού κοριτσιού· τα δύο αυτά έργα θα θεωρηθούν τα ποιητικά του αριστουργήματα και θα του χαρίσουν διεθνή φήμη.
Ο Ρίλκε έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Μυζό, κοντά στη λίμνη της Γενεύης, στην κοιλάδα του Ροδανού, και πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου του 1926 στο σανατόριο του Βαλμόν στην Ελβετία από λευχαιμία. Σύμφωνα με τον θρύλο ο Ρίλκε ασθένησε όταν αγκυλώθηκε από το αγκάθι ενός ρόδου καθώς φρόντιζε τον κήπο του.
Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
- (2016)Μιτσού, Σαράντα εικόνες του Μπαλτίς. Γράμματα σ’ έναν νέο ζωγράφο, Γαβριηλίδης
- (2016)Οι σημειώσεις του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε, Το Ροδακιό
- (2015)Κείμενα για τη μουσική, Περισπωμένη
- (2013)Γράμματα σε μια νέα γυναίκα, Ηριδανός
- (2012)Ανεκπλήρωτος έρωτας, Ολκός
- (2012)Γράμματα σ’ έναν νέο ποιητή. Γράμματα σε μια νέα γυναίκα, Γνώση
- (2012)Ελεγείες από το Ντουίνο, Στιγμή
- (2012)Κισμέτ, Νεφέλη
- (2012)Κούκλες, Περισπωμένη
- (2011)Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή, Ίκαρος
- (2011)Η Δευτέρα Παρουσία, Κίχλη
- (2011)Οι ελεγείες του Ντουίνο, Περισπωμένη
- (2011)Οι ελεγείες του Ντουίνο, Εκδόσεις Πατάκη
- (2010)Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή, Εκδοτική Θεσσαλονίκης
- (2010)Επιστολές σε έναν νεαρό ποιητή, Αρμός
- (2010)Μικρά δοκίμια για την τέχνη, Printa
- (2010)Ρέκβιεμ για μια φίλη και για τον Βολφ Γκραφ φον Κάλκροϊτ, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
- (2009)Η σοφία του Ρίλκε, Εκδόσεις Πατάκη
- (2008)Ασημένια φίδια και άλλα διηγήματα, Ροές
- (2008)Στον άνεμο μετέωρος θε να ‘μαι, Ελεγεία
- (2008)Το βιβλίο της ένδειας και του θανάτου, Ίνδικτος
- (2007)Αυτός που σκότωσε το δράκο και άλλα διηγήματα, Ροές
- (2006)Δύο ιστορίες της Πράγας, Εξάντας
- (2006)Ο βίος της Μαρίας, Ερατώ
- (2006)Ρέκβιεμ για μια φίλη και άλλα ποιήματα, Ύψιλον
- (2005)Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή, Ίκαρος
- (2005)Η αγάπη και ο θάνατος του σημαιοφόρου Χριστόφορου Ρίλκε, Ηριδανός
- (2004)Επιστολές για τον Σεζάν, Σοκόλη
- (2003)Οι τελευταίοι, Ροές
- (2003)Το τραγούδι του έρωτα και του θανάτου του σημαιοφόρου Χριστόφορου Ρίλκε, Ροές
- (2002)Ημερολόγιο Βεστερβέντε – Παρίσι 1902, Ολκός
- (2001)Επιστολές σε μια νέα γυναίκα, Ροές
- (2000)Γράμματα για τον Cézanne, Ροές
- (2000)Οι ελεγείες του Ντουίνο, Αρμός
- (1999)Ποιήματα, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
- (1999)Το χρυσό κουτί, Αρμός
- (1987)Έβαλντ Τράγκυ, Ζαχαρόπουλος Σ. Ι.
- (1976)Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή, Μπαρμπουνάκης Χ.
- (1970)Ιστορίες του καλού Θεού, Ηριδανός
- Εκλογή από το ποιητικό έργο του Rainer Maria Rilke, Ηριδανός
- Ο βασιλιάς Μπόχους, Εκδόσεις Γκοβόστη
Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
- (2012)R.M. Rilke – P. Celan, Άγκυρα
- (2011)Όταν οι άγγελοι περπατούν, Μεταίχμιο
- (2008)Αυστριακοί ποιητές του 20ου αιώνα, Λεξίτυπον
- (2007)Ξένη ποίηση του 20ού αιώνα, Ελληνικά Γράμματα
- (2007)Όταν οι άγγελοι περπατούν, Μεταίχμιο
- (2005)Η αλληλογραφία των τριών, Μεταίχμιο
- (2001)Περί των γάμων υδραργύρου και θείου, Ύψιλον
ΠΗΓΗ: http://www.biblionet.gr
**********************************
Οι εικόνες του Ράινερ Μαρία Ρίλκε εστιάζονται στη δυσκολία της κοινωνίας σε μια εποχή δυσπιστίας, μοναξιάς, και βαθιάς ανησυχίας – θέματα που τον τοποθετούν ως ποιητή μεταξύ της παραδοσιακής και νεότερης ποίησης. Τα δύο διασημότερα έργα του είναι τα Σονέτα στον Ορφέα και οι Ελεγείες του Ντουίνο. Έγραψε επίσης περισσότερα από 400 ποιήματα στα γαλλικά, που τα αφιέρωσε στην πατρίδα επιλογής του, το καντόνι Βαλέ (Valais) στην Ελβετία.
Καταγόταν από γερμανική γενιά και γεννήθηκε ως René Karl Wilhelm Johann Josef Maria Rilke στην Πράγα. Τα παιδικά του χρόνια χαρακτηρίστηκαν από ανησυχία. Έζησε σε μια ταραγμένη εποχή τα χρόνια της νεότητάς του – θρησκευτικές διαμάχες, ηθική κατάπτωση, παγκόσμια αναστάτωση. Οι πρώτες αυτές παιδικές μνήμες ήταν και το πρώτο υλικό για το κατοπινό έργο του. Ήταν ακόμη η αιτία που τον έσπρωξε να περιπλανηθεί σ’ όλη σχεδόν την Ευρώπη, από την κοντινή Ιταλία και Γαλλία έως τη μακρινή Ρωσία.
Ο πατέρας του, Γιόζεφ Ρίλκε (Josef Rilke, 1838-1906), έγινε ανώτερος υπάλληλος στους σιδηροδρόμους μετά από μια ανεπιτυχή στρατιωτική σταδιοδρομία. Η μητέρα του, Sophie (“Phia”) Entz (1851-1931), καταγόταν από μια ευκατάστατη οικογένεια βιομηχάνων της Πράγας, τους Entz-Kinzelbergers, οι οποίοι κατοικούσαν σε ένα μέγαρο στην οδό Herrengasse (Panská) 8, όπου ο μικρός Ρενέ μεγάλωσε. Ο γάμος των γονέων του έγινε το 1884. Η σχέση μεταξύ της Phia και του μοναδικού γιου της βαρυνόταν από το παρατεταμένο πένθος της για τη μεγαλύτερη κόρη της. Οι γονείς του τον πίεσαν να ακολουθήσει σταδιοδρομία στρατιωτική. Φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή του Ζανκτ Πλέτεν (Sankt Ploeten) της Αυστρίας για μια πενταετία (1886 – 1891), όταν έφυγε λόγω ασθένειας. Το 1895 άρχισε να φοιτά στο Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Πράγα, όπου σπούδασε γερμανική λογοτεχνία, ιστορία της τέχνης και φιλοσοφία. Το 1896 εγκαταστάθηκε στο Μόναχο.
Το 1892 άρχισε να συμμετέχει σε φιλολογικούς κύκλους της Πράγας. Την εποχή αυτή χρονολογούνται και οι πρώτες ποιητικές συλλογές του. Επηρεάστηκε από τo ύφος του Δανού ποιητή Γενς Πέτερ Γιάκομπσεν (Jacobsen, 1847 – 1885) και του Βέλγου δραματουργού Μωρίς Μαίτερλινκ (Maeterlinck, 1862 – 1949), από το χριστιανικό υπαρξισμό του Σαίρεν Κίρκεγκωρ (Kierkegaard, 1813 – 1855), τον γλύπτη Ροντέν και την ψυχανάλυση του Φρόυντ και μαζί με τον Αυστριακό ποιητή και δραματουργό Χόφμανσταλ (Hofmannsthal, 1874 – 1929) και το λυρικό Γερμανό ποιητή Γκέοργκε (George, 1868 – 1933) αποτελούν την τριάδα της νεωτεριστικής ποίησης στην Κεντρική Ευρώπη. Ιδιαίτερα όμως ο γαλλικός ιμπρεσιονισμός στη ζωγραφική και ο συμβολισμός στην ποίηση διαμόρφωσαν το στίχο του.
Το 1899 και το 1900 ταξίδεψε στη Ρωσία και συνάντησε τον Λέοντα Τολστόι. Τα δύο αυτά ταξίδια του στη Ρωσία του ενέπνευσαν “Το Βιβλίο των Ωρών” (Das Stundenbuch, 1900 – 1904). Την εποχή αυτή έγραψε και “Το τραγούδι της αγάπης και του θανάτου του σημαιοφόρου Χριστόφορου Ρίλκε. Έγινε γραμματέας του Ροντέν από το 1905 μέχρι το 1906. Αφού διακόπηκε η σχέση του με το διάσημο γλύπτη, ταξίδεψε στη Γερμανία και στην Ιταλία.
Η φιλία του με τον Ροντέν, η ζωή του Παρισιού, ο γάμος του τον Απρίλιο του 1901 με τη νεαρή γλύπτρια Κλάρα Βέστχοφ από τη Βρέμη διαμόρφωσαν μια μυστικιστική διάθεση στη δεύτερη περίοδο της ποίησής του. Στα Νέα Ποιήματα (1907 – 1908) διαφαίνεται μια μεταφυσική ανησυχία μπροστά στο μυστήριο της δημιουργίας και του σύμπαντος. Το 1910 ο Ρίλκε ταξίδεψε στη Δαλματία, στη Βόρεια Αφρική και στην Αίγυπτο. Κατά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο εγκαταστάθηκε στο Μόναχο. Τότε δημοσίευσε και τα αριστουργήματά του Ελεγείες του Ντουίνο (Duineser Elegien, 1911 – 1922), που άρχισε να γράφει κατά τη διάρκεια της παραμονής του στον Πύργο του Ντουίνο της Δαλματίας, κοντά στη Τεργέστη, και τα Σονέτα στον Ορφέα (Sonette an Orpheus, 1922). Με τα δυο αυτά του έργα, με τον πλούσιο λυρισμό τους, το υμνητικό ύφος και την όρεξη για ζωή, ο Ρίλκε έφθασε στο αποκορύφωμα του ποιητικού του έργου.
Το μυθιστόρημα “Οι Σημειώσεις του Μάλτε Λάουριτς Μπρίγκε” (Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge, 1910), που άρχισε να το γράφει στη Ρώμη το 1904, “μπορεί να θεωρηθεί ως ο πρόδρομος της γραφής των Υπαρξιστών”. Το 1929 δημοσιεύθηκε το πολύ ενδιαφέρον έργο του, που διαβάστηκε κι αγαπήθηκε ιδιαίτερα από τους νέους, Γράμματα σ’ ένα νέο ποιητή (Briefe an einem jungen Dichter). Η πλούσια αλληλογραφία του Ρίλκε περιέχει πολύτιμες πληροφορίες για το έργο του. Πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου 1926 από λευχαιμία στο Βαλμόν της Ελβετίας.
- Τα σπουδαιότερα έργα του είναι: Το βιβλίο των εικόνων (1900), Βιβλίο των ωρών (1905),
- Νέα ποιήματα 1909), Ορφικά σονέτα (1923) κτλ. Έγραψε και μερικά θεατρικά, όπως το Χωρίς Παρών, Καθημερινή ζωή, Γράμματα σε ένα νέο ποιητή.