Ο Γάλλος ποιητής, συγγραφέας και φιλόσοφος Πολ Βαλερί [Paul Valéry, 30 Οκτωβρίου 1871 – 20 Ιουλίου 1945] γεννήθηκε από Κορσικανό πατέρα και Γενοβέζα μητέρα στο Σετ (Sète), μια κωμόπολη στην ακτή της Μεσογείου, στον νομό Ερό, αλλά μεγάλωσε στο Μονπελιέ. Μετά από μία παραδοσιακή ρωμαιοκαθολική εκπαίδευση. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ και στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του.Τα ενδιαφέροντά του ήταν τόσο πλατιά, ώστε μπορεί χαρακτηρισθεί πολυμαθής. Εκτός από το ποιητικό του έργο και τους διαλόγους του, συνέγραψε πολλά δοκίμια, ενώ είναι γνωστός και για τους αφορισμούς του πάνω σε θέματα Τέχνης, Ιστορίας, Γραμμάτων, Μουσικής και επικαιρότητας.
σπούδασε νομικά, και πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα με το ποίημα “Νάρκισσος”. Το 1892 έρχεται στο Παρίσι, όπου αναλίσκεται σε επιστημονικές, κυρίως, μελέτες (λογοτεχνικά, το 1894 είναι η χρονιά του “Μια βραδιά με τον κύριο Τεστ”). Επανέρχεται στην ποίηση και το 1917 δημοσιεύει τη “Νεαρή μοίρα”, συμβολικό ποίημα που τον κάνει διάσημο. Στην ίδια κοίτη, θ’ ακολουθήσουν το “Θαλασσινό κοιμητήρι”, ο δεύτερος “Νάρκισσος”, οι “Κλάδοι της νίκης” κ.ά. ποιήματα λεπτόηχου συμβολισμού. Γίνεται μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας το 1925. Τα πεζογραφήματα του (μεταξύ άλλων, “Η ψυχή και ο χορός”, 1925, “Ευπαλίνος”, 1925) και οι στοχασμοί του (μια σειρά από δοκίμια, όπως οι “Ματιές στον σύγχρονο κόσμο”, και σημειώσεις εργασίας όπως αυτές των “Τετραδίων”) έχουν ως κύριο άξονα την πολλαπλότητα του εγώ, του ανεξάντλητου και πολυπρισματικού εγώ, ιδωμένου μέσα από τον μεγεθυντικό φακό ενός πνεύματος ασκημένου και οξυμένου στο έπακρο.
Εκτός από μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας ο Βαλερύ ήταν και μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Λισαβώνας και του Front national des Écrivains (= «Εθνικού Μετώπου Συγγραφέων»). Το 1937 διορίσθηκε διευθυντικό στέλεχος στο μετέπειτα Πανεπιστήμιο της Νίκαιας, ενώ ήταν ο πρώτος χρονικά κάτοχος της `Εδρας της Ποιητικής στο Κολέγιο της Γαλλίας.
Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Κυβέρνηση του Βισύ τον απεμάκρυνε από κάποιες από αυτές τις θέσεις και αξιώματα εξαιτίας της ήρεμης αρνήσεώς του να συνεργασθεί με αυτή και τις γερμανικές κατοχικές δυνάμεις, αλλά ο Valéry συνέχισε σε όλη τη διάρκεια της κατοχής να εκδίδει κείμενά του και να αναπτύσσει δραστηριότητα στη γαλλική πολιτιστική ζωή, ιδιαίτερα ως μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.
ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
- (2015)Το θαλασσινό κοιμητήρι, Περισπωμένη
- (2014)Πνεύμα και πολιτική, Ροές
- (2013)Η φιλοσοφία του χορού, Principia
- (2012)Γενική έννοια της τέχνης, Principia
- (2010)Το πρόβλημα των μουσείων, Principia
- (2008)Το θαλασσινό κοιμητήριο, Αρμός
- (2007)Διάλογος για το δέντρο, Άγρα
- (2007)Σκέψεις και αφορισμοί, Ροές
- (2005)Ο άνθρωπος και το κοχύλι, Ίνδικτος
- (2004)Εισαγωγή στη μέθοδο του Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ίνδικτος
- (2002)Χορός και ψυχή, Διάττων
- (1999)Ποίηση και αφηρημένη σκέψη. Η καθαρή ποίηση, Πλέθρον
- (1999)Το παραθαλάσσιο νεκροταφείο. Η νεαρή μοίρα, Γαβριηλίδης
- (1996)Βαλερύ, Στιγμή
- (1996)Η κρίση του πνεύματος, Εκδόσεις Καστανιώτη
- (1995)Ο κύριος Τεστ, Ολκός
- (1995)Οι σημειώσεις του καθρέφτη, Ροές
- (1994)Ματιές στον σύγχρονο κόσμο, Printa
- (1993)Ευπαλίνος ή ο αρχιτέκτων, Άγρα
- (1993)Το θαλασσινό κοιμητήριο, Ευθύνη Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
- (2011)Όταν οι άγγελοι περπατούν, Μεταίχμιο
- (2009)Ανθολογία γαλλικής ποίησης, Εκδόσεις Καστανιώτη
- (2007)Για την Ευρώπη, για τον πολιτισμό, Ευθύνη
- (2007)Όταν οι άγγελοι περπατούν, Μεταίχμιο
- (2006)Έννοιες της τέχνης τον 20ό αιώνα, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών
- (2005)Αντιγραφές, Ίκαρος
- (2005)Ξένες φωνές, Δωδώνη
- (2004)Έμπνευση και δημιουργία, Printa
- (2004)Οι Ευρωπαίοι, Σαββάλας
- (2000)Προς νέους συγγραφείς και μεταφραστές, Ολκός
- (1987)Μήτσος Παπανικολάου: Μεταφράσεις, Πρόσπερος
- (1981)Καίσαρ Εμμανουήλ: Μεταφράσεις, Πρόσπερος