Κλιμακώνουν τις αντιδράσεις τους οι αρχαιολόγοι ενάντια στη νομιμοποίηση της αρχαιοκαπηλίας, στην οποία επιμένουν κυβέρνηση και υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη με τους χειρισμούς τους στην υπόθεση των 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων της λεγόμενης Συλλογής Στερν.
Αύριο Τετάρτη 2 Νοεμβρίου, στις 7 το απόγευμα, κοινή κινητοποίηση έξω από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης-Γουλανδρή (Βασιλίσσης Σοφίας και Ηροδότου, περιοχή Ρηγίλλης) διοργανώνουν ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων, ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής-Στερεάς και Νήσων και το Πανελλήνιο Σωματείο Εκτάκτου Προσωπικού ΥΠΠΟ.
Όπως καταγγέλλουν, εν κρυπτώ εγκαινιάζεται αύριο στο ιδιωτικό μουσείο έκθεση 15 αντικειμένων από τα 161 της Συλλογής Στερν. Έτσι, με σύνθημα «Κλεμμένα είναι!» θα διαμαρτυρηθούν για το σκάνδαλο ολκής που όπως τονίζουν αποτελεί η διαβόητη «συμφωνία» για τα 161 κυκλαδικά αντικείμενα και για την αναγόρευση των αποδεκτών προϊόντων εγκλήματος (παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων) σε «δωρητές» και «ευεργέτες».
«Τα αντικείμενα αυτά δεν έχουν ελεγχθεί με τη νόμιμη διαδικασία για το αν είναι αυθεντικά ή κίβδηλα, ούτε για το πώς βρέθηκαν από τις Κυκλάδες στη συλλογή ενός πολυεκατομμυριούχου στη Νέα Υόρκη!» επισημαίνουν σε κοινή ανακοίνωσή τους.
«Την ίδια στιγμή που:
-Σύμφωνα με έρευνα του αρχαιολόγου Δρ Χρήστου Τσιρογιάννη, η οποία δημοσιεύτηκε την 1/10/2022 και δεν έχει διαψευστεί ούτε έχει σχολιαστεί από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, το ειδώλιο με αριθμό 29 της Συλλογής Στερν περιλαμβάνεται στο αρχείο φωτογραφιών του καταδικασμένου για αρχαιοκαπηλία Becchina.
-Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στην Εισαγγελία Αρχαιοκαπηλίας από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων και τον Σύλλογο Εκτάκτων Αρχαιολόγων, πέντε ειδώλια της Συλλογής προέρχονται από τις λαθρανασκαφές στο νησί της Κέρου. Ούτε αυτή η αποκάλυψη απαντήθηκε ή σχολιάστηκε από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ» αναφέρουν.
Οι αρχαιολόγοι και οι εργαζόμενοι στο υπουργείο Πολιτισμού τονίζουν ότι εξαρχής γνώριζαν ότι η επονομαζόμενη συλλογή Στερν έχει συγκροτηθεί με προϊόντα λαθρανασκαφής και παράνομης διακίνησης, γεγονός που αποδεικνύεται περίτρανα και στην πράξη.
«Τα προϊόντα αρχαιοκαπηλίας οφείλουν να κατασχεθούν άμεσα υπέρ του ελληνικού δημοσίου και να επιστρέψουν στη χώρα. Δεν αποτελούν αντικείμενο “διαπραγμάτευσης” με ιδιωτικά Μουσεία και ιδιωτικά Ιδρύματα της αλλοδαπής» επισημαίνουν.
«Με βάση τον Αρχαιολογικό Νόμο δεν επιτρέπεται να αναγνωριστεί κατοχή ιδιώτη ή Ιδρύματος (εν προκειμένω: του HACI με έδρα το Ντέλαγουερ των ΗΠΑ) σε αρχαία αντικείμενα που αποτελούν προϊόντα αρχαιοκαπηλίας. Δεν επιτρέπεται να εκτίθενται στο εξωτερικό προϊόντα αρχαιοκαπηλίας που δεν έχουν καν επιστρέψει στην χώρα. Δεν επιτρέπεται να στέλνονται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Ν. Υόρκης για 50 χρόνια αρχαιότητες από ελληνικά μουσεία ως “αντάλλαγμα” για κλεμμένες αρχαιότητες ή κίβδηλα αντικείμενα. Πόσο μάλλον να τιμηθεί ως “δωρητής του ελληνικού πολιτισμού” ένας πολυεκατομμυριούχος που επί δεκαετίες συνέλεγε αρχαιότητες μέσα από “γκρίζες” διαδρομές, χρηματοδοτώντας τα κυκλώματα διεθνούς διακίνησης αρχαιοτήτων. Δεν νοείται, επίσης, το ελληνικό δημόσιο να δουλεύει για τα έσοδα ιδιωτικών Μουσείων με αρχαιοκαπηλικές συλλογές, όπως το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και το Κυκλαδικό Μουσείο-Γουλανδρή» υπογραμμίζουν.
Στο πλαίσιο αυτό, επαναλαμβάνουν ότι η συμφωνία (νυν Νόμος 4968/2022) πρέπει να ακυρωθεί άμεσα, το ειδώλιο ν. 29, μαζί με τα άλλα 160 αντικείμενα να κατασχεθούν με τη συνεργασία των εισαγγελικών αρχών της Ελλάδας και της Ν. Υόρκης και να ελεγχθεί άμεσα η γνησιότητα και η προέλευσή τους από τους Έλληνες επιστήμονες και τις αρμόδιες ελληνικές Αρχές. «Όσα αντικείμενα από τη Συλλογή είναι αυθεντικά, να εκτεθούν σε δημόσια ελληνικά Μουσεία, όπως το Μουσείο Κυκλαδικού Πολιτισμού της Νάξου. Τα έσοδα του ιδιωτικού Μουσείου Γουλανδρή από την έκθεση των 15 αντικειμένων, όπως και τα έσοδα του Μητροπολιτικού Μουσείου της Ν. Υόρκης από την έκθεση 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων που θα παραμείνει από το 2024 ως το 2073, αποτελούν διαφυγόντα κέρδη του ελληνικού Δημοσίου, με αποκλειστική ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης» τονίζουν.
Τέλος, κάνουν λόγο για άλλη μια φορά για επικίνδυνη συμφωνία που αλλάζει δραματικά την πολιτική περί επαναπατρισμού παρανόμως κτηθέντων αρχαίων, «υποσκάπτει την εθνική πολιτική για τον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων, αδυνατίζει τη διεθνή θέση της χώρας υποχωρώντας από την πάγια θέση για διεκδίκηση με βάση τις διεθνείς συμβάσεις, ανοίγει το δρόμο για παρόμοιες συμφωνίες νομιμοποίησης συλλογών οι οποίες απαρτίζονται από αρχαιότητες αμφίβολης προέλευσης και σίγουρα κτηθείσες με αντιεπιστημονικό και παράνομο τρόπο και ευνοεί σκανδαλωδώς ιδιωτικά Μουσεία και ιδιώτες συλλέκτες».